Guizhou: Provins i Kina

Guizhou grensar mot provinsane Sichuan og Chongqing i nord, provinsen Yunnan i vest, den autonome regionen Guangxi i sør og provinsen Hunan i aust. Provinsen dekker ei flatevidd på 176 000 km². Folketalet vart i 2009 berekna til 37,96 millionar. Guiyang er hovudstad i provinsen.

Guizhou
provins
Offisielt namn: 贵州, Guìzhōu
Land	Kina
Areal	176 167 km²
Folketal	38 562 148 (1. november 2020)
Guizhou 26°50′00″N 106°50′00″E / 26.833333333333°N 106.83333333333°E / 26.833333333333; 106.83333333333
Plasseringa av Guizhou i Kina
Wiki Commons: Guizhou

Guizhou er ein av dei fattigaste provinsane i Kina. Berre 11 % av naturen vert brukt til dyrking av mat. Ris er ei av dei viktigaste eksportvarene, men det vert berre dyrka fram ei avling i året. Det vert også dyrka ein del mais og kveite.

Det går mange jernbanar gjennom provinsen, men mange av landsbyane har ikkje vegsamband i det heile.

Området vart ei administrasjonseining under Tang-dynastiet, og fekk namnet Juzhou (矩州). Under det mongolsk-leia Yuan-dynastiet vart skriftteiknet 矩 (ju, 'tømmermannsvinkel') endra til 貴 (gui, 'verdifullt' eller 'dyrt').

Guizhou er rik på fjell, særleg i vest, medan dei austlege og sørlege delane er ganske flate. Den vestlege delen av provinsen er ein del av Yunnan-Guizhou-platået.

Klima

Guizhou har eit fuktig, subtropisk klima. Årstidene skil seg lite frå kvarandre. Middeltemperaturen er om lag 10 til 20 °C. Januartemperaturane varierer frå 1 til 10 °C, medan julitemperaturane varierer frå 17 til 28 °C.

Guizhou var godt kjend av kinesarane sidan oldtida, men det var ikkje før under Ming-dynastiet at området kom fast under kinesisk kontroll og vart organisert som provins. Sidan følgde masseinnvandring av kinesarar frå nærliggande provinsar som Sichuan og Hunan.

Den folkegruppa som stod sterkast i området frå før, miaofolket, gjorde stadig opprør. Under Qing-dynastiet heitte det at det var mindre oppstandar kvart trettiande år, og større kvart sekstiande. Opprørarane vart slått ned av regjeringa.

Guizhou vart formelt ein provins i 1413.

Etter nasjonale økonomiske reformar som byrja i 1978, vart Guizhou den fattigaste provinsen i landet.

Guizhou er ein av provinsane i Kina der det bur folk frå eit stort tal ulike folkegrupper. Minoritetsgrupper utgjer meir enn 37 % av befolkninga. Mellom desse er yaofolk, miao, yifolk, qiangfolk, dongfolk, zhuangfolk, buyei, baifolk, tujiafolk, gelaofolk og shuifolk.

55,5 % av landområdet i provinsen er lagt ut til autonome regionar for etniske minoritetar. Guizhou er den provinsen i Kina som har høgst fertilitetsrate, 2,19.

Guizhou er den fattigaste provinsen i Kina, og økonomisk er lite utvikla. Han er rik på naturresurssar. Råvareproduksjonen er særleg knytt til skogsdrift og trevarer. Andre viktige industrigreiner er energiproduksjon (elektrisitet) og gruvedrift, særleg utvinning av kol, kalkstein, arsenikk, gips, og oljeskifer.

Guizhou har ni einingar på prefekturnivå, dei ni er delt i fire byprefektur, to prefektur og tre autonome distrikt:

Kart	#	Namn	Hanzi (S)	Pinyin	Administrasjonssete
	— Byprefektur —
	2	Zunyi	遵义市	Zūnyì Shì	Honghuagang
	4	Liupanshui	六盘水市	Liùpánshuǐ Shì	Zhongshan
	6	Guiyang	贵阳市	Guìyáng Shì	Yunyan
	5	Anshun	安顺市	Ānshùn Shì	Xixiu
	— Prefektur —
	1	Bijie	毕节地区	Bìjíe Dìqū	Bijie
	3	Tongren	铜仁地区	Tóngrén Dìqū	Tongren
	— Autonome prefektur —
	7	Qianxinan for buyei og miao	黔西南布依族苗族自治州	Qiánxī'nán Bùyīzú Miáozú Zìzhìzhōu	Xingyi i Guizhou
	8	Qiannan for Buyei og miao	黔南布依族苗族自治州	Qiánnán Bùyīzú Miáozú Zìzhìzhōu	Duyun i Guizhou
	9	Qiandongnan for miao og dong	黔东南苗族侗族自治州	Qiándōngnán Miáozú Dòngzú Zìzhìzhōu	Kaili i Guizhou

Dei ni einingane er delt opp i 88 einingar på fylkesnivå (14 distrikt, 7 byfylke, 55 fylke, 11 sjølvstyrande fylke og 1 spesialdistrikt).

Den regionale leiaren i Kinas kommunistparti er Sun Zhigang. Guvernøren er Shen Yiqin (2020).

• How to Pronounce Guizhou. Youtube