Bengaltiger: Underart av pattedyr

Bengaltiger
Bengaltiger
Utbreiing og status
Status i verda: Sterkt truga Utbreiinga av bengaltiger
Systematikk
Underrekkje:	Virveldyr Vertebrata
Klasse:	Pattedyr Mammalia
Orden:	Rovpattedyr Carnivora
Familie:	Kattefamilien Felidae
Underfamilie:	Pantherinae
Slekt:	Store kattedyr Panthera
Art:	Tiger P. tigris
Underart:	Bengaltiger P. t. tigris
Vitskapleg namn
Panthera tigris tigris Pocock, 1929

Han er den mest talrike av nolevande underartar, og utgjer rundt halvparten av alle nolevande tigrar. Bengaltigeren lever hovudsakleg i India, med mindre populasjoner i Bangladesh, Bhutan og Nepal. Bengaltiger er nasjonaldyr både i India og Bangladesh.

Bengaltiger er rekna som ein sterkt truga underart som omfatta under 2 500 dyr i 2011. Talet på tigrar hadde då gått ned gjennom dei siste tre generasjonane, og leveområda deira hadde minka med om lag 50 %.

Bengaltiger har pels med mørkebrune eller svarte striper på ein bakgrunn som kan vera lys oransje, gul eller i nokre høve kvit. Bakgrunnsfargen på buken og innsida av lemmene er kvit. Gjennomsnittslengda til hannar er 270 til 310 cm, medan den til hoer er 240 til 265 cm. Halen er typisk 85–110 cm, medan skulderhøgda er rundt 90–110 cm. Hannar veg i gjennomsnitt ca. 221 kg og hoer 140 kg. Dei minste tigrane er funne i mangrovane Sundarbans, med hoer på 75–80 kg.

 

Bengaltigeren lever i ulike typar skog, mangrove, fjellområde og grassletter langs elvar. Særleg den sistnemnde habitattypen er i stor grad blitt omdanna til dyrka mark eller blitt degradert.

Ein reknar med at bengaltigeren vandra inn i Sør-Asia for rundt 12 000 år sidan. Opphavlege strekte leveområdet deira seg over det meste av Sør-Asia, til dagens Burma/Myanmar i nordaust. Det er også observert tigrar i opptil 4 100 meters høgd i Bhutan. I dag er området kraftig redusert, for det meste til verneområde av ulik storleik.

Menneske har jakta på tigrar i lang tid, både for å verna folk og dyr og for å bruka delar av tigeren. I løpet av 1900-talet gjekk talet på tigrar i verda kraftig tilbake, og ein byrja forby jakt på dyra og handel med tigerdelar. I 1973 utnemnde India bengaltigeren til nasjonaldyr, og skipa verneplanen «Project Tiger». India har i dag 27 tigerreservat spreidde utover landet, som Ranthambore nasjonalpark i vest, Namdapha og Manas nasjonalpark i nordaust, Parambikulam verneområde i sør og Kanha nasjonalpark sentralt i landet. Her lever mindre populasjonar, men det finst fleire døme på at tigrar har forsvunne heilt frå verneområde, hovudsakleg grunna krypjakt. Bengaltigrar lever også i Sundarbans, eit verna område delt mellom India og Bangladesh. Dette er eit pressa område prega av dødeleg konflikt mellom tigrar og menneske. I Nepal blei Banke nasjonalpark skipa i 2010.

 

Ein tiger er avbilda på eit segl frå Indusdalkulturen (3300–1300 f.Kr.). Tigeren blei også brukt som symbol på myntar slått i det sørindiske Tsjolariket.

I Jungelboka til Rudyard Kipling er bengaltigeren «Shere Khan» ein viktig fiende for menneskeguten Mowgli. I Historien om Pi av Yann Martel er ein bengaltiger kalla Richard Parker ein viktig figur.