Labiaal betekent in de fonetiek de vorming van een medeklinker door of beide lippen (ook wel bilabiaal genoemd), door de onderlip en de bovenste tanden (labiodentaal), of door coarticulatie van de beide lippen en het zachte verhemelte (labiovelaar).
Alle labiale klanken worden bijgevolg onderverdeeld in deze drie hoofdgroepen.
De Nederlandse [m] is een voorbeeld van een bilabiale nasale klank. Daarnaast zijn [b] en [p] bilabiale plosieven en [v] en [f] labiodentale fricatieven.
Slechts weinig talen maken een fonematisch onderscheid louter op basis van de kenmerken "bilabiaal" of "labiodentaal". Een voorbeeld is niettemin het Ewe, dat beide soorten fricatieven gebruikt. Voor de meeste talen van de wereld daarentegen is labiaal op zich al een voldoende bepaling.
Of klanken in de praktijk bilabiaal, labiodentaal of labiovelaar uitpakken verschilt per taal. Het meest voorkomende patroon is dat van bilabiale plosieven en nasale, labiodentale fricatieven (zoals in het Engels). Daarnaast is geen enkele labiale approximant zo algemeen als de labio-velare approximant /w/; labiovelare klanken zijn voor het overige zeldzaam.
This article uses material from the Wikipedia Nederlands article Labiaal, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). De inhoud is, tenzij anders aangegeven, beschikbaar onder CC BY-SA 4.0 Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Nederlands (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.