मिला

छगु ग्रहयु परिक्रमा याइगु पिण्डयात उपग्रह (अङ्ग्रेजी satellite, स्याटलाईट) धाइ। तिमिलातः प्राकृतिक उपग्रह खः। मनुतेसं रकेट छ्येला यन्त्रयात नं पृथ्वी छचाख्येलं कक्षय् परिक्रमा याकी। थन्यागु यन्त्रयात अप्राकृतिक वा मनुतेसं देकुगु उपग्रह धाइ।

मिलाया रुपकथंया नां

तिमिला वा मिलाया रुपकथं थुकियात थीथी नां बियातःगु दु। गथे कि-

• खिमिला वा खिँउँमिला: तिमिला मदूगु चा
• ईंमिला: मिलाय् ईं थे न्यागु जः जक्क खंगु अवस्था
• बामिला: बच्छिथासय् जक्क जः लानाच्वंगु मिला
• चकंमिला: बामिला स्वया अप्व जः खनेदूगु मिला
• पामिला: पूवंगु मिला

दुसिका

तिमिलानाप थगु हे जः दैमखु। झीसं पृथ्वीयु तिमिला खनिगु सूर्द्ययु जःयात थुकिलिं परावर्तन याना खः। सूर्द्ययागु जः न्ह्याबलें तिमिलायागु छखे जक्क लाइ धासा मेखे न्ह्याबिलें ख्युंसे च्वनि। अय्जुया लछिइ तिमिलायागु थिथि रूप खनिइ। तिमिला तःपा व चाकला खनिइबले सुर्द्य लिने जुइ। अले तिमिला चिःपा खनिइबले तिमिला हे लिने लाइ।

तिमिला यागु छगु हे भाग खनेदइ। झि छगु सिमायात स्वया चाः हिलेगु थें तिमिला नं पृथ्वी चाः हिलि।

तिमिला यागु ला धाइगु छगु रुप निसिं हान वहे रुप खनेगु ई ख। थ्व ई बले तिमिला यागु ख्वा चाकला खं चिःपा जुया हानं चाखला जुइ। थ्वइत प्यंगु वाः खं पुरा जुइ अले दाछि या झिंनेक जुइ(मलमास बले झिंस्वक)। तिमिलायागु ला सुर्द्ययागु ला स्वया भचा चीधंगु दु।

तिमिला वा मेमेगु उपग्रहतेगु कक्षयात निगु बलतेसं असर याइ: गुरुत्व, व सेन्ट्रिपिटल बल।

झीगु सौर्यमण्डलयु तिमिला दुगु ग्रहतः

• पृथ्वी, १ तिमिला
• मंगल, २ तिमिला
• बृहस्पति, ६३ तिमिला
• शनि, ३१ तिमिला
• युर्‍यानस, २७ तिमिला
• नेप्ट्युन, १३ तिमिला
• उपग्रह यम (प्लुटो), १ तिमिला(चेरोन)

झिगु सौर्यमण्डलया तिमिला मदूगु ग्रहत:

• बुध
• शुक्र

सौर्यमण्डल
नगु: सूर्द्य
ग्रहतः: बुध • शुक्र • पृथ्वी • मंगल • बृहस्पति • शनि • युरेनस (राहु) • नेप्च्युन (केतु)
उपग्रह: सेरेस • प्लुटो (यम) • एरिस
चीधंगु सौर्यमण्डलीय पिण्ड: चीधंगुग्रह पेटी – कमेट – उल्कापिण्ड – कुइपर पेटी – फिँजेजुगु चक्का – उर्ट सुपायं
मेमेगुः तिमिला