बृहस्पति ग्रह सौर्यमण्डलको सबैभन्दा ठूलो र सूर्यबाट पाँचौं ग्रह हो। ग्याँसबाट मात्रै बनेकोले, त्यसलाई ग्याँस पिण्ड भन्छन्। सौर्यमण्डलको अरु सात ग्रहको पिण्ड जम्म गरेपनि, बृहस्पति ग्रहको पिण्ड झन बढी हुन्थ्यो।
विवरण | |||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
विशेषण | Jovian | ||||||||||||||||||||||
कक्षपथको विशेषताहरू | |||||||||||||||||||||||
युग J2000 | |||||||||||||||||||||||
अपसूर | ८१,६५,२०,८०० किमी (५.४५८१०४ AU) | ||||||||||||||||||||||
अनुसूर | ७४,०५,७३,६०० किमी (४.९५०४२९ AU) | ||||||||||||||||||||||
अर्ध-मुख्य अक्ष | ७७,८५,४७,२०० किमी (५.२०४२६७ AU) | ||||||||||||||||||||||
विलक्षणता | 0.048775 | ||||||||||||||||||||||
कक्षीय अवधि | 4,331.572 days 11.85920 yr 10,475.8 Jupiter solar days | ||||||||||||||||||||||
युटिकाला | 398.88 days | ||||||||||||||||||||||
औसत कक्षीय गति | 13.07 km/s | ||||||||||||||||||||||
औसत गति | 18.818° | ||||||||||||||||||||||
झुकाव | 1.305° to Ecliptic 6.09° to Sun's equator 0.32° to Invariable plane | ||||||||||||||||||||||
उदविन्दुरको देशान्तर | 100.492° | ||||||||||||||||||||||
अनुसूरको सिद्धान्त | 275.066° | ||||||||||||||||||||||
उपग्रहहरू | ६७ | ||||||||||||||||||||||
भौतिक विशेषताहरू | |||||||||||||||||||||||
औसत व्यास | 69,911 ± 6 km | ||||||||||||||||||||||
भूमध्यरेखीय अर्धव्यास | 71,492 ± 4 km 11.209 Earths | ||||||||||||||||||||||
ध्रुव अर्धव्यास | 66,854 ± 10 km 10.517 Earths | ||||||||||||||||||||||
समरुपताको | 0.06487 ± 0.00015 | ||||||||||||||||||||||
सतहको क्षेत्रफल | 6.21796×1010 km2 121.9 Earths | ||||||||||||||||||||||
आयतन | 1.43128×1015 km3 1321.3 Earths | ||||||||||||||||||||||
द्रव्यमान | 1.8986×1027 kg 317.8 Earths 1/1047 Sun | ||||||||||||||||||||||
औसत घनत्व | 1.326 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||
भूमध्यरेखीय सतहको गुरुत्वाकर्षण | 24.79 m/s2 2.528 g | ||||||||||||||||||||||
रिहाइ वेग | 59.5 km/s | ||||||||||||||||||||||
नाक्षचित्र घृर्णनकाल | 9.925 h (9 h 55 m 30 s) | ||||||||||||||||||||||
भूमध्यरेखीय आञ्चलिक घृर्णन वेग | 12.6 km/s 45,300 km/h | ||||||||||||||||||||||
अक्षीय ढाल | 3.13° | ||||||||||||||||||||||
उत्तर ध्रुवीय विषुबलम्ब | 268.057° 17 h 52 min 14 s | ||||||||||||||||||||||
उत्तर ध्रुवीय विषुबलम्ब | 64.496° | ||||||||||||||||||||||
प्रतिफलन अनुपात | 0.343 (Bond) 0.52 (geom.) | ||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
आपात मान | -1.6 to -2.94 | ||||||||||||||||||||||
कौणिक व्यास | 29.8" — 50.1" | ||||||||||||||||||||||
वायुमण्डल | |||||||||||||||||||||||
सतहको चाप | 20–200 kPa (cloud layer) | ||||||||||||||||||||||
स्केल उच्चता | 27 km | ||||||||||||||||||||||
गठन |
| ||||||||||||||||||||||
सन् २००३ मा बृहस्पतिको वरिपरि घुमिरहेको ६३वटा चन्द्रमा पत्ता लगाइसकेको थिए। त्यीमाध्य सबभन्दा ठूलो ४ वटा चन्द्र वैज्ञानिक ग्यालिलेयोले पत्ता लागेकोले, गालिलेयी चन्द्रमा भन्छन्। तिनीका नाम आयो, युरोपा, ग्यानिमिड र कलिस्टो हुन्।
बृहस्पति ग्रह ठूलो भएर त्यसको वायु-मण्डल गहिरो गएर उच्च चाप हुन्छ। अन्तरिक्षयान बृहस्पतिभित्र पस्यो भने, एक छिनमै किचिन्थ्यो। त्यसकारणले बृहस्पतिको वायु-मण्डलभित्र के के छ भनेर थोरै थाहा छ।
बृहस्पतिको पतलो चक्र छ।
This article uses material from the Wikipedia नेपाली article बृहस्पति ग्रह, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). सामाग्री CC BY-SA 4.0 अनुसार उपलब्ध छ, खुलाइएको अवस्था बाहेकको हकमा। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki नेपाली (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.