दोहोरो लेखा प्रणाली

वितीय कारोबारको अभिलेख राख्दा एउटै कारोबारलाई एउटा खाताको डेबिट पक्ष (Debit Side) र अर्को खाताको क्रेडिट पक्ष (Credit Side) गरी दुई स्थानमा अभिलेख राख्ने व्यवस्थालाई दोहोरो लेखा प्रणाली (अङ्ग्रेजी: Double-entry bookkeeping system) भनिन्छ। दोहोरो लेखा प्रणालीमा गरेको कुनै पनि प्रविष्टिले कम्तिमा २ खाताहरूमा प्रभाव पार्दछ। दुई खाताहरू मध्ये एक सम्पत्तिको अंश हुनु आवश्यक छ र अर्को दायित्व अन्तर्गत हुन्छ। तसर्थ प्रभाव ठ्याक्कै बराबर र विपरित हुन्छ। लेनदेन प्रविष्टिहरू कायम राख्नको लागि एक व्यवस्थित ढाँचा भएको दोहोरो लेखा प्रणाली विश्वका सबै देशहरूमा प्रचलित छ । यो एउटा त्रुटि खोज उपकरण हो जसले आर्थिक कारोबारमा त्रुटि तथा छलकपट हुन दिँदैन र भइहालेमा सजिलै पत्ता लगाउन सकिन्छ ।

इतिहास

दोहोरो लेखा प्रणालीको उत्पत्ति १३ औँ शताब्दीको सुरुतिर रेनेसान इटालीका व्यापारीहरूको समयमा सुरुवात भएको बुझिन्छ। आर्थिक कारोबारका दुई पक्ष एउटा प्राप्त गर्ने र अर्को भुक्तानी गर्ने दुवैलाई प्रभाव पर्नेगरी अभिलेख राख्ने यस पद्धतिलाई इटालीका ल्युका पेसिओलीले सन् १४९४ मा प्रतिपादन गर्नुभएको हो । तसर्थ पेसिओलीलाई दोहोरो लेखा प्रणालीका पिता मानिन्छ ।

फाइदाहरु

  • यसले बहीखातावालाहरूलाई त्रुटिहरू पहिचान गर्न र छिटो त्रुटिहरू ठीक गर्न मद्दत गर्दछ।
  • व्यापारको अंकगणित सटीकता निश्चित गर्न सकिन्छ।
  • नाफा र नोक्सान पहिचान गर्न सजिलो हुन्छ किनकी आय र खर्च लेनदेन स्पष्ट रूपमा देखिन्छ ।
  • व्यापारको वित्तीय स्थिति निर्धारण गर्न सकिन्छ ।

बेफाइदाहरु

  • यसलाई रेकर्ड गर्न धेरै समय खपत हुन्छ ।
  • यो प्रणाली लेखाकारको व्यक्तिगत निर्णयमा निर्भर जुन पक्षपातपूर्ण हुन सक्छ।
  • यो प्रणाली साना व्यवसायिक संगठनहरूको लागि उपयुक्त छैन जहाँ वित्तीय लेनदेन र संसाधनहरूको संख्या कम हुन्छ ।

सन्दर्भ सामग्रीहरू

Tags:

दोहोरो लेखा प्रणाली इतिहासदोहोरो लेखा प्रणाली फाइदाहरुदोहोरो लेखा प्रणाली बेफाइदाहरुदोहोरो लेखा प्रणाली सन्दर्भ सामग्रीहरूदोहोरो लेखा प्रणालीअङ्ग्रेजी भाषा

🔥 Trending searches on Wiki नेपाली:

कलाहाम्रो नेपाली पार्टीकुमाल जातिसूचना प्रविधिसमाजवादमहिला विरुद्धका हिंसामेसोपोटामियाको सभ्यताव्यवसायशब्दकोशचार धामभीमसेन थापालुम्बिनी प्रदेशबाइसे राज्यहरूजनसाङ्ख्यिकीय लाभांशलोकबाजामिडियाविकीस्नातक तहशक्ति पृथकीकरणजात्रै जात्रासिन्धुली जिल्लागर्भावस्थाच्याटजिपिटीमकैकर्मचारी सञ्चय कोषमायामूल्य अभिवृद्धि करडोल्पा जिल्लासङ्गठनकर्णाली नदीएघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८नेपालका जिल्लाहरूसंयुक्त राष्ट्र महासभाअमेरिकी कालो भालुकबड्डीगोरखा दरबारगोरखा जिल्लाबाँके जिल्लागर्भपतनवडा कार्यालय (नेपाल)विकिमिडिया कमन्सअधिकारहिन्दु धर्ममुनामदन (चलचित्र)शिक्षण विधिइजरायलनागरिक लगानी कोषचाणक्यसंयुक्त राष्ट्रसङ्घका महासचिवविश्वकर्मा जातिझमक घिमिरेसन्दुक रुइतहरितगृह प्रभावपूँजीवादछाउपडीभीटेननेपालमा महिला अधिकारकानुन, न्याय तथा संसदीय मामिला मन्त्रालय (नेपाल)पञ्चशीलमध्यवर्ती क्षेत्रब्राह्मणकोशी टप्पु वन्यजन्तु आरक्षजैविक विविधताकञ्चनपुर जिल्लाटेबुल टेनिसनेपालका राजनीतिक दलहरूको सूचीखड्काआरतीनेपालको प्रधानमन्त्रीनेपाल स्काउटहनुमान ढोकानेपालको मन्त्रिपरिषद्रिटसत्यनारायण व्रत कथागाउँखाने कथाकेन्द्रीय बैङ्कबागमती प्रदेशभौगोलिक सूचना प्रणाली🡆 More