सुदूरपश्चिम प्रदेश: नेपालको प्रदेश
सुदूरपश्चिम प्रदेशनेपालको संविधान २०७२ ले वि.
सं २०७२ असोज ३ मा राज्य विभाजन गरी बनेका ७ प्रदेशहरू मध्ये एक हो। यो प्रदेशले उत्तरमा चीनको तिब्बत स्वायत्त क्षेत्र, पूर्वमा कर्णाली प्रदेश र लुम्बिनी प्रदेश र भारतको उत्तराखण्डकोपश्चिम र दक्षिणमा उत्तर प्रदेशसँग सीमा जोडेको छ। जनसङ्ख्या र अर्थतन्त्रका हिसाबले प्रमुख तीन सहरहरू धनगढी, भीमदत्त (महेन्द्रनगर) र टीकापुर हुन्।
सुदूरपश्चिम प्रदेश | |
|---|---|
      माथिबाट घडीको दिशामा साइपाल हिमाल, घोडाघोडी ताल, शुक्लाफाँट राष्ट्रिय निकुञ्जमा एक बाह्रसिंगा, बडिमालिका, खप्तड ताल, अपी हिमाल | |
 सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्थान | |
| निर्देशाङ्क: २८°४२′१२″उ॰ ८०°३४′०१″पू॰ / २८.७०३३३°N ८०.५६६९४°E ८०°३४′०१″पू॰ / २८.७०३३३°N ८०.५६६९४°E | |
| देश |  नेपाल |
| गठन | २०७२ असोज ३ |
| राजधानी | गोदावरी |
| सबैभन्दा ठूलो सहर | धनगढी |
| जिल्ला | ९ |
| सरकार | |
| • प्रकार | स्वशासित प्रदेश |
| • अङ्ग | सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकार |
| • प्रदेश प्रमुख | देवराज जोशी |
| • मुख्यमन्त्री | कमलबहादुर शाह (नेपाली कांग्रेस) |
| • उच्च अदालत | दिपायल उच्च अदालत |
| • प्रदेश सभा | एकसदीयवाद (५३ सीटहरू) |
| क्षेत्रफल | |
| • जम्मा | १९,९९९.२८ किमी२ (७७२१.७७ वर्ग माइल) |
| • क्रम | ६ औं |
| जनसङ्ख्या (२०७८) | |
| • जम्मा | २,७११,२७० |
| • क्रम | ५ औं |
| • घनत्व | १४०/किमी२ (३५०/वर्ग माइल) |
| • क्रम | ५ औं |
| वेबसाइट | sudurpashchim |
इतिहास
डोटी कुमाउँको सुदूर पश्चिमी क्षेत्रमा रहेको एउटा पुरानो राज्य थियो जुन १३ औं शताब्दीमा कुमाउको कात्युरी राज्यको विघटनपछि गठन भएको थियो। १७९० मा नेपाल अधिराज्य विस्तारको अवधिमा खस डोटी राज्य र नेपाल बीचको युद्धको ऐतिहासिक स्थान नेपालको इतिहास अनुसार सेती नदीको किनारमा रहेको नारी-दाङ हो।
राजा दीप शाहीलाई सन् १७९० मा नेपालबाट निष्कासित गरियो र अवधको तराई (अहिले भारतको उत्तर प्रदेशको लखिमपुर खेरी जिल्ला) पुगेर उनले ब्रिटिश भारत अन्तर्गत खैरीगढमा खैरगढ-सिंघाई राज्य स्थापना गरे। उनको राज्य भारतको स्वतन्त्रता पछि सन् १९४७ मा भारतमा विलय भएको थियो।
प्रशासनिक उपविभागहरू
प्रदेशलाई ९ जिल्लामा विभाजन गरिएको छ, जसको नाम तल दिइएको छ। जिल्लालाई जिल्ला समन्वय समितिको प्रमुख र जिल्ला प्रशासन अधिकारीले व्यवस्थापन गर्ने गर्दछ। जिल्लाहरूलाई थप नगरपालिका वा गाउँपालिकामा विभाजन गरिएको छ। प्रदेशमा एक उपमहानगरपालिका र ३३ नगरपालिका र ५४ गाउँपालिका रहेका छन्।
सरकार
सुदूरपश्चिम प्रदेशमा नेपालका अन्य प्रदेशहरू जस्तै एक सदनात्मक व्यवस्थापिका छ। प्रदेश सभाको कार्यकाल पाँच वर्षको हुन्छ। सुदूरपश्चिम प्रदेशको प्रदेशसभा अस्थायी रूपमा धनगढीस्थित जिल्ला समन्वय समितिको हलमा बसेको छ। प्रदेशमा ५३ प्रदेश सभा र १६ प्रतिनिधि सभा निर्वाचन क्षेत्र छन्।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
This article uses material from the Wikipedia नेपाली article सुदूरपश्चिम प्रदेश, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). सामाग्री CC BY-SA 4.0 अनुसार उपलब्ध छ, खुलाइएको अवस्था बाहेकको हकमा। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki नेपाली (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.