योनीमार्ग

 

योनिको बाहिर देखिने भागलाई योनी वा भग भनिन्छ । यो दुई तिघ्रा बिच तलतिर रहेको मूत्रद्वार तथा प्रजनन अङ्ग हो। बयस्क महिलामा यो चारैतिरबाट रौँ ले घेरिएको हुन्छ। यो छालाको धेरै तह मिलेर बनेको हुन्छ, जसले भित्री अंगहरूलाई सुरक्षा प्रदान गर्दछ । योनिमार्ग पाठेघरको मुखदेखि योनिको बाहिरी भाग सम्म लगभग ८ देखि १० सेमी लामो नली हो जुन मूत्राशय र मूत्रमार्गको पछाडि तथा मलाशय एंवम् गुद्दार को अगाडि रहेको हुन्छ। एक वयस्क स्त्रीमा योनीको पछिल्लो भाग उसको अगिल्लो भाग भन्दा धेरै लामो हुन्छ र पाठेघरको साथ समकोण बनाउछ।

योनीको भित्ताहरु मुख्यतः चिल्ला मांशपेशी र फाइब्रोइलास्टिक यौन उत्पेरकले बनेको हुन्छ। सामान्य अवस्थामा योनीको भित्ताहरु आपसमा टाँसिएर रहने गर्छन् संभोग क्रियाको बेलामा लिंग प्रबेश हुदा यिनीहरु अलगिन्छन् ।

योनिको अम्लीय वातावरण शुक्राणुहरूको प्रतिकूल हुन्छ तर पुरुषको लिंग ग्रंथिबाट निस्कने पदार्थ क्षारीय हुन्छ, जसले योनिको अम्लियपनलाई निष्क्रिय गर्नमा मदत गर्छ।