इथानोल ( इथाइल अल्कोहल, वा सामान्य अल्कोहल पनि भनिन्छ ) एक रासायनिक यौगिक हो, यसको रसायनिक सूत्र C2H6O हो साथ । यसको सूत्र CH3−CH2−OH वा C2H5OH पनि लेख्न सकिन्छ । इथानोल एक अस्थिर, ज्वलनशील, रंगहीन तरल हो कि हल्का चरित्रको गन्धको साथ। यो एक मनोचिकित्सक पदार्थ हो र रक्सीयुक्त पेयहरूमा पाइने प्रमुख तत्त्व हो।
इथानोल प्राकृतिक रूपमा मर्चा द्वारा चिनीको फर्मेनटेसन विधि (किण्वीकरण) द्वारा उत्पादित हुन्छ।। इथानोलको एन्टिसेप्टिक र कीटाणुनाशकको रूपमा चिकित्सा अनुप्रयोगहरू पनि छन्। यौगिक व्यापक रूपमा रासायनिक घोलकको रूपमा प्रयोग गरिन्छ, या त वैज्ञानिक रासायनिक परीक्षणको लागि वा अन्य जैविक यौगिकहरूको संश्लेषणमा, र यो एक महत्त्वपूर्ण पदार्थ हो जुन विभिन्न प्रकारका निर्माण उद्योगहरूमा प्रयोग गरिन्छ। इथानोललाई वैकल्पिक ईन्धन स्रोतको रूपमा पनि प्रयोग गरिन्छ।
इथानोल चिकित्सा क्षेत्रमा सफाईमा प्रयोग गरिन्छ र यसको यसको जीवाणुनाशक र फंगाइ प्रतिरोधी प्रभावहरू हरूको कारणले यसलाई मुख्यत व्याक्टेरिया बिरोधी ह्यान्ड सेनिताइजरहरूमा एन्टी सेप्टिकको रुपमा उपयोग गरिन्छ । इथानोलले सूक्ष्मजीवहरूलाइ तीनीहरुको प्रोटिन र झिल्लीलाई घुलाएरा मार्छ र यो इथानोल ब्याक्टेरिया र फंगी र भाइरसहरूको बिरूद्ध एकदम प्रभावकारी हुन्छ। यद्यपि यो जीवाणु स्पोरहरूको बिरूद्ध अप्रभावी छ, तर हाइड्रोजन पेरोक्साइड प्रयोग गरेर कम गर्न सकिन्छ। शुद्ध इथानोल भन्दा ७०% इथानोलको घोल अधिक प्रभावकारी हुन्छ किनभने सूक्ष्मजीव प्रतिरोधी गतिविधिका लागि इथानोललाई पानी अणुहरूको आवश्यक पर्छ। पूर्ण शुद्ध इथानोलले सूक्ष्म जीवाणुहरूलाई नष्ट नगरी नै उनीहरूलाई निष्क्रिय गर्छ किनभने अल्कोहलले सूक्ष्मजीवको झिल्ली पूर्ण रूपले पार गर्न असमर्थ छ।
इथानोललाई आइसो प्रोपाइल अल्कोहल र इथाइलिन ग्लाइकोलको एन्टीडोट (प्रतिकारक) को रुपमा पनि उपयोग गरिन्छ।
इथानोलको सबैभन्दा ठूलो एकल उपयोग इन्जिन इन्धन र इन्धन योजकको रुपमा हुन्छ। ब्राजिल विशेष रुपमा इन्जिन इन्धनको रुपमा इथानोलको उपयोगमा निकै निर्भर छ। विश्वमा इथानोलको अग्रणी उत्पादक मध्येमा ब्राजिलको भूमिका छ।
This article uses material from the Wikipedia नेपाली article इथानोल, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). सामाग्री CC BY-SA 4.0 अनुसार उपलब्ध छ, खुलाइएको अवस्था बाहेकको हकमा। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki नेपाली (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.