Tabaco ye un perduto agrícola processado a partir de las fuolhas de plantas de l género Nicotiana. Puode ser cunsumido, ousado an pesticidas, sob la forma de tartarato de nicotina, ó ousado an alguas medecinas.. Normalmente ye ousada cumo ua droga recreatiba.
La palabra "tabaco" ouriginou-se de l termo taino tabaco, que zeignaba l tubo an forma de "y" cun qu'estes índios fumában la yerba. L sou nome científico, Nicotiana fui dado an houmenaige al ambaixador francés an Pertual Jean Nicot, l'antrodutor de la planta na Fráncia.
Inda assi la palabra árabe tabbaq (تبغ) yá era ousada, ne l seclo IX, cumo nome de bárias plantas.
Stória
L tabaco fui trazido pa la Ouropa, adonde se bieno a tornar mui popular, puls spanholes ne l'ampeço de l seclo XVI. Antes desso era solo ancontrado na América, adonde yá era ousado pul natibos amaricanos. Era mascado, ó anton aspirado sob la forma de rapé (depuis de secar las sues fuolhas). An 1561, Jean Nicot (d'adonde deriba l nome de la nicotina), ambaixador francés an Pertual, aspiraba-lo moído (rapé) i percebiu qu'el alebiaba sues anxaquecas. Desta forma, nesse anho, ambiou semientes i pó de tabaco para Fráncia, para que la reina Catarina de Médicis, l spurmentasse ne l cumbate a las sues anxaquecas. Cul sucesso deste tratamiento, l'uso de l rapé ampeçou la se popularizar. L corsairo Sir Francis Drake fui l respunsable pula antroduçon de l tabaco an Anglaterra an 1585, mas l'uso de cachimbo solo se generalizou grácias a outro nabegador, sir Walter Raleigh.
L purmeiro libro an que ye relatado la forma natiba d'aspirar la fumaça probeniente de rolos de fuolhas de tabaco acesas ye Apologética storia ds Índias de Bartolomu de las Casas, an 1527. Mais tarde Gonzalo de Obiedo y Belázqueç, na Storia General de las Andias, çcribe la planta i sous usos, an 1535.
L'hábito de fumar l tabaco cumo mera demunstraçon d'ostentaçon se ouriginou na Spanha cula criaçon daquilo que serie l purmeiro charuto. Tal prática fui liebada a dibersos cuntinentes i, solamente por buolta de 1840, ampeçórun ls relatos de l'uso de cigarro. Neste punto, la finalidade terapéutica ouriginal de l tabaco yá habie perdido sou lugar nas sociadades cebelizadas pa l'hábito de fumar por prazer.
Ambora l'uso de l cigarro tenga tomado einormes proporçones a partir de la Purmeira Guerra Mundial (1914-1918), fui solo an 1960 que fúrun publicados ls purmeiros relatos científicos que relacionában l cigarro al oumiento de l'ancidéncia de cáncaro, anfarto i outras malinas ne l fumante habitual.
Stórico ne l Brasil
An Santa Cruç de l Sul l tabaco ye plantado por eimigrantes almanes zde l seclo XIX. Cula amplantaçon de la British Amarican Tobaco (BAT) na region an 1918, la porduçon se spandiu i se profissionalizou. Nessa época la BAT antroduziu l fumo de la classe “Birgínia”, que permitiu un oumiento de pordutebidade.
La region passou por un porcesso d'anternacionalizaçon de l'andústria fumageira a partir de 1966, quando las ampresas nacionales fúrun als poucos sendo sustituídas por ampresas multinacionales. Ls fatores que liebórun a esso fúrun:
l cunflito na Rodésia, ex-colónia británica, grande perdutor de tabaco, gobernado por ua minorie branca i segregacionista. Las sançones anternacionales de l Cunseilho de Sigurança de la Organizaçon de las Naciones Ounidas liebórun las ampresas de tabaco a migráren pa la América de l Sul
la nuoba política macroeconómica de l gobierno federal, posta an prática depuis de l Golpe de 1964 i que se fundamentaba an trés pedamiegos: grande ampresa statal, grande ampresa nacional i capital strangeiro. Sendo assi l gobierno cortou buona parte de ls créditos pa las ampresas de porte médio, cumo las qu'ouperában cun tabaco. L gobierno tamien faborecie l'acesso a ambestimientos pa l'anstalaçon dessas ampresas ne l Brasil, sendo anclusibe abalusta deilhas an ampréstimos anternacionales
l'anserçon cumpetitiba de l fumo ne l mercado anternacional. La medida que ls custos de processamiento de l fumo oumentában, liebando las ampresas nacionales a la bancarrota, las ampresas anternacionales bian nesso ua chance oumentáren sue participaçon por meio de la cumpra d'ampresas nacionales.
Nesse cuntesto de cunsulidaçon las ampresas Heilmuth Schutç & Cia., Theodoro F. Schilling & Cia, i Adolfo Iserhard & Cia., se ounírun para formar la Cia. de Fumos, que depuis fui fúrun cumpradas pula Tabacos Tatsch na década de 1940.
Las ampresas locales fúrun cumpradas por multinacionales de l setor, cumo la Ounibersal Leaf Tobaco, que cumprou dibersas ampresas na década de 1970, cumo por eisemplo:
Sportadora Heinnig S/La, fundada an 1888, cumprada antes pul grupo Armada S/La;
Boettcher Wartchow & Cia. Ltda, fundada an 1932;
Tabacos Tatsch & Cia, fundada an 1905;
Kliemann & Cia. fui fundada an 1915;
Kannemberg & Cia. Ltda., fundada an 1950.
Biologie
Ber artigo percipal: Nicotiana
Eesisten muitas speces de tabaco de l género Nicotiana. Esta faç parte de la família Solanaceae, ouriginária de la América, Oustrália, sudoeste africano i Oceania. Eesisten muitas plantas que cunténen nicotina, ua poderosa neurotoxina pa ls ansetos, assi i todo las plantas de l género Nicotiana cunténen ua maior cuncentraçon de nicotina que las outras plantas.
Nicotiana alata Link & Otto – Tabaco persa, Tanbaku (Persa)
Nicotiana ameghinoi Speg.
Nicotiana amplexicaulis N. T. Burb.
Nicotiana arentsii Godsp.
Nicotiana attenuata Torrey s S. Watson – Coyote Tobaco
Nicotiana azambujae L. B. Smith & Downes
Nicotiana benabidesii Godsp.
Nicotiana benthamiana Domin
Nicotiana bonariensis Lehn.
Nicotiana burbidgeae Symon
Nicotiana cabicola N. T. Burb.
Nicotiana clebelandii La. Gray
Nicotiana cordifolia Phil.
Nicotiana corymbosa J. Rémy
Nicotiana cutleri D'Arcy
Nicotiana debneyi Domin
Nicotiana eicelsior (J. M. Black) J. M. Black
Nicotiana eisigua H.-M. Wheler
Nicotiana forgetiana Heimsl.
Nicotiana fragranes Hoker
Nicotiana glauca Grahan –
Nicotiana glutinosa L.
Nicotiana godspedii H.-M. Wheler
Nicotiana gossei Domin
Nicotiana heisperis N. T. Burb.
Nicotiana heiterantha Kenneally & Symon
Nicotiana angulba J. M. Black
Nicotiana kawakamii Y. Ohashi
Nicotiana knightiana Godsp.
Nicotiana langsdorffii Weinn.
Nicotiana linearis Phil.
Nicotiana longibrateata Phil.
Nicotiana longiflora Cab.
Nicotiana maritima H.-M. Wheler
Nicotiana megalosiphon Ban Huerck & Mull. Arg.
Nicotiana miersii J. Rémy
Nicotiana mutabelis Stehmann & Samir
Nicotiana nesophila I. M. Johnston
Nicotiana notiflora Hok.
Nicotiana nudicaulis S. Watson
Nicotiana ocidentalis H.-M. Wheler
Nicotiana oubtusifolia M. Martenes & Galeotti (prebiously zeignated N. trigonophylla) – Zert Tobaco, Punche, "Tabaquillo"
Nicotiana otophora Griseb.
Nicotiana paa Mart. Crob.
Nicotiana palmeri La. Gray
Nicotiana paniculata L.
Nicotiana pauciflora J. Rémy
Nicotiana petuniodes (Griseb.) Millán.
Nicotiana plumbagenifolia Bib.
Nicotiana quadribalbis Pursh – replaces the following older classeficationes: N. multibalbis Lindl., N. plumbagenifolia Bib. bar. bigelobii Torrey, N. bigelobii (Torrey) S. Watson.
Nicotiana raimondii J. F. Macbr.
Nicotiana repanda Willd. – Fiddleleaf Tobaco
Nicotiana rosulata (S. More) Domin
Nicotiana rotundifolia Lindl.
Nicotiana rustica L. – tabaco-de l-méxico, tabaco-asteca, mapacho
Nicotiana setchellii Godsp.
Nicotiana simulanes N. T. Burb.
Nicotiana solanifolia Walp.
Nicotiana spegazzenii Millán
Nicotiana stenocarpa H.-M. Wheler
Nicotiana stocktonii Brandege
Nicotiana suabeolenes Lehn. – Australian Tobaco
Nicotiana sylbestris Speg. & Comes – South Amarican Tobaco, Wodland Tobaco
Nicotiana tabacun L. – Tabaco comercial ousado na porduçon de cigarros, charutos...
Nicotiana thrysiflora Bitter s Godsp.
Nicotiana tomentosa Ruiç & Pab.
Nicotiana tomentosiformis Godsp.
Nicotiana truncata D. I. Symon
Nicotiana umbratica N. T. Burb.
Nicotiana undulata Ruiç & Pab.
Nicotiana belutina H.-M. Wheler
Nicotiana wigandioides Koch & Finteln.
Nicotiana wuttkei Clarkson & Symon
Híbridos
Nicotiana × didetaN. debneyi × N. tabacun
Nicotiana × diglutaN. glutinosa × N. tabacun
Nicotiana × sanderae Hort. s Wats. N. alata × N. forgetiana
Refréncias
Ber tamien
Cachimbo
Cigarro
Charuto
Tabagismo
Eifeitos a la salude causados pul fumo de l tabaco
This article uses material from the Wikipedia Mirandés article Tabaco, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Cuntenido çponibelizado ne ls termos de la CC BY-SA 4.0, salbo andicaçon an cuntrairo. Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Mirandés (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.