Agricultura

Agricultura ye l cunjunto de técnicas outelizadas para cultibar plantas cul oubjetibo d'obtener quemido, fibras, einergie, matéria-prima para roupas, custruçones, medicamientos, ferramientas, ó suolo para cuntemplaçon stética.

Agricultura
Agricultura
Home a trabalhar ne l cultibo de arroç

A quien trabalha na agricultura chama-se agricultor.

L perfixo agro ten ourige na palabra lhatina agru que quier dezir "tierra cultibada ó cultibable".

La ciéncia que studa las caratelísticas de las plantas i de ls suolos para melhorar las técnicas agrícolas ye la agronomie.

Stória

Hai cerca de duoze mil anhos, durante la Pré-stória, ne l período de l neolítico ó período de la piedra polida, alguns andebidos de pobos caçadores-recolhedores notórun qu'alguns granos que éran apanhados de la natureza pa la sue alimentaçon poderian ser anterrados, esto ye, "sembrados" a fin de porduzir nuobas plantas eiguales a las que ls oureginórun.

Essa prática premitiu l'oumiento de l'ouferta de alimento dessas pessonas, las plantas ampeçórun a ser cultibadas mui próssimas ua de las outras. Esso porque eilhas podian porduzir fruitos, que éran facilmente colhidos quando maturássen, l que premitie ua maior produtibidade de las plantas cultibadas an relaçon al sou habitat natural.

Lhougo, las frequentes i peligrosas buscas a la percura de quemido éran eibitadas. Cul tiempo, fúrun scolhidos antre ls granos salbaiges aqueilhes que tenian las caratelísticas que mais antressában als purmeiros agricultores, cumo tamanho, pordutibidade, sabor etc.

Assi apareciu l cultibo de las purmeiras plantas domesticadas, antre las quales se anclui l trigo i la cebada.

L'ampeço de las atebidades agrícolas separa l período neolítico de l'eimediatamente anterior, l período de la eidade de la piedra lhascada.

Cumo ye anterior a la stória scrita, ls primórdios de l'agricultura son obscuros, mas admite-se qu'eilha tenga surgido andependientemente an defrentes lhugares de l mundo, ls mais cierto ne ls bals i bárzeas flubiales habitados por antigas ceblizaçones.

Durante l período neolítico, las percipales árias agrícolas stában lhocalizadas ne ls bales de ls rius Nilo (Eigito), Tigre i Eufrates (Mesopotámia, atualmente coincida cumo Eiraque) i rius Amarielho i Azul (China).

Hai registros de cultibos an pul menos trés regiones defrentes de l mundo an épocas çtintas: Mesopotámia (possiblemente pula cultura Natufiana), América Central (pulas culturas pré-culombianas) i nas bacies heidrográficas de la China i de la Índia.

Mudanças ne l clima ó zambolbimientos de la tecnologie houmana puoden tener sido las rezones einiciales que lhebórun a la çcubierta de l'agricultura.

L'agricultura premite l'eisisténcia d'aglomerados houmanos cun muito mais densidade populacional que ls que puoden ser suportados pula caça i recuolha. Houbo ua passaige als poucos na qual la eiquenomie de caça i recuolha coeisistiu cula eiquenomie agrícola: alguas culturas éran deliberadamente plantadas i outros quemidos éran colhidos de la natureza.

L'amportáncia de la prática de l'agricultura na stória de l home ye tanto eilogiada cumo craticada: anquanto alguns cunsídran que fui l passo decisibo para l zambolbimiento houmano, críticos dízen que fui l maior erro na stória de la raça houmana.

Por un lhado, l grupo que se fixou na tierra tenie mais tiempo dedicado l'atebidades cun oubjetibos defrentes de porduzir quemido, que resultórun an nuobas tecnologies i l'acumulaçon de bens de capital, dende l'aculturamiento i l'aparente melhoramiento de l padron de bida. Por outro, ls grupos que cuntinórun outelizando-se de quemidos natibos de sue region, mantubírun un eiquilíbrio eiquelógico cul ambiente, al cuntrário de la nuoba sociadade agrícola que se formou, çmatando la begetaçon natiba para amplantar la monocultura, na percura de maior cantidade cun menor bariadade, apuis passando a outelizar pesticidas i outros eilemientos químicos, fazendo un grande ampato ne l suolo, na auga, na fauna i na flora de la region.

Para alhá de quemido para uso de ls seres houmanos i de sous animales de stimaçon, l'agricultura porduç mercadories tan defrentes cumo flores i plantas pa anfeitar, fertelizantes uorgánicos, perdutos químicos andustriales (látex i eitanol), fibras (algodon, lino i cánhamo), cumbustibles (madeira para lhenha, eitanol, metanol, biodiesel).

La eilatricidade puode ser gerada de gáç metano a partir de resíduos begetales processados an biodigestor ó de la queima de madeira specialmente produzida para porduçon de biomassa (atrabeç de l cultibo de arbles que crécen rapidamente, cumo por eisemplo, alguas speces de oucalitos).

De l punto de bista técnico i científico, l'eiboluçon de l'agricultura ye debedido an trés eitapas percipales: Antiga, Moderna i Cuntemporánea.

Política agrícola

Política agrícola foca las metas i ls métodos de produçon de l'agricultura. L'este nible, estas metas ancluen, antre outros assuntos:

  • heigiene alimentar ye la busca dua porduçon de quemido lhibre de cuntaminaçones de qualquiera natureza.
  • sigurança alimentar bisa la quantidade de quemido produzida d'acuordo culas necidades de la populaçon.
  • calidade alimentar, ó seia, porduçon de quemido drento de padrones mínemos neçairos a la nutriçon.

Eiquenomie agrícola i eiquelogie

L'agricultura ne ls dies atuales puode ser bista por bárias óticas.

Pula ótica cunserbadora, l'agricultura oubedece als cunceitos cartesiano, semplista i reducionista. Estes cunceitos son neçairos para antender l funcionamiento de cada fase de l macanismo cíclico agrícola, que bai zde l perparo de l terreno até la comercializaçon de ls perdutos propiamente ditos, i destes retornando an forma de ambestimiento monetário para la spanson ó manutençon de ls meios de porduçon.

Yá pula ótica sistémica, l'agricultura ye bista cumo un porcesso que sufre i eiserce pressones subre ls sous antegrantes. Eisiste la preocupaçon cul fluxo de einergie, d'onde ben i para onde bai. Son cunsidrados aspetos muitas bezes de defícele medida, cumo: l balor de la fertlidade de l suolo, l tiempo de porduçon, ls aspetos culturais qu'ambuolben ls atores anseridos drento de l sistema de porduçon, antre outros.

Neste cuntesto aparece l cunceito de agroecossistema. L patenteamiento de semientes (i ls cunflitos an relaçon al patrimonho genético), la poluiçon de las augas superfeciales cun residos de fertelizantes i pesticidas (hyerbicidas, anseticidas i fungicidas), l'altaraçon genética de plantas i animales, la çtruiçon de habitates (cula cunsequente stinçon de speces animales, begetales i de microrganismos), ténen criado un mobimiento eiquelógico que prega la necidade de métodos altarnatibos de porduçon (cumo la agricultura uorgánica i la permacultura).

Sistemas agrícolas

Eisísten dous tipos, l'antensibo i l stensibo.

L'agricultura comercial bisa la porduçon de renda financeira atrabeç de la porduçon de plantas i animales que son quemandados ne l mercado. Outeliza l sistema antensibo, cula outelizaçon de máquinas i fertelizantes, ten ua tecnologie de punta, criando altos índices de pordutibidade.

L'agricultura de susisténcia ye aqueilha que produç quemido que chegue pa las necidades de l propietário de la tierra, i sue família. Outeliza l sistema stensibo, cun técnicas cumo queimada, outeliza la mano-de-obra, criando un baixo índice de pordutibidade.

Métodos ousados na agricultura

Agricultura 
La macanizaçon de la lhaboura ajudou a oumentar la pordutibidade de las tierras an muitos países
Agricultura 
L plantio an sucalcos (bei las Arribas )ye ua técnica mui ampregada an árias de relebo íngreme
  • Adubaçon
  • Agricultura stensiba
  • Agricultura natural
  • Agricultura uorgánica
  • Agricultura eitinerante
  • Araçon
  • Capina
  • Cercas
  • Cunserbaçon de suolo
  • Eirrigaçon
  • Plantio Direto
  • "Queimadas"
  • Rotaçon de culturas
  • Seleçon genética
  • Pesticidas
  • Heidroponie

Plantas domésticas

La seleçon genética de las plantas fui feita ne l ampeço cul oubjetibo d'oumentar sue pordutibidade i melhorar sou sabor i balor nutricional. Males recentemente, técnicas modernas cumo la angenharie genética ténen sido ousadas para demudar ls aspetos custitucionales de las plantas naturales. Las culturas percipales son trigo, milho, arroç, soja, sorgo i l milheto.

Porblemas ambientales

  • Eifeitos nocibos de hyerbicidas, fungicidas, pesticidas i outros biocidas para l ambiente.
  • Cumberson de ecossistemas naturales an tierra arable.
  • Degradaçon de la biodibersidade.
  • Eiroson.
  • Yerbas daninhas.
  • Lixibiaçon de nitrogénio para rius i lagos.

Ber tamien

Tags:

Agricultura StóriaAgricultura Política agrícolaAgricultura Eiquenomie agrícola i eiquelogieAgricultura Sistemas agrícolasAgricultura Métodos ousados na agriculturaAgricultura Plantas domésticasAgricultura Porblemas ambientalesAgricultura Ber tamienAgriculturaEinergiePlantaeQuemido

🔥 Trending searches on Wiki Mirandés:

Claude MonetCuritibaFuonte de ls CabalhosMiranda - PrisioneroEiducaçonVajrayanaHeitor Villa-LobosSudan de l SulBietnameLunaSperantoTecnologieGuerra Franco-PrussianaGréciaChinaPaízes BaixosLeonardo da VinciINTOXICADOS - Pila pilaOutubreWikipediaKurówZoologieXintoísmoLiev TolstóiRita PereiraPeruSalmo 1Stória de l JaponTelbisonArqueologieFrancis Bacon (filósofo)ManausFestibal Ourobison de la CançonPolóniaBélgicaLibra sterlinaEiranGoaPolíticaBolíbiaStóriaMarcúrio (planeta)EitáliaAlbert EinsteinSistema ouperatiboRepública ChecaLhéngua mirandesaStória de la CórsegaAlgarbeOustráliaHungrieOsama bin LadenBiquipédiaAritmética de PresburgerMarrocosHenri PoincaréSikhismoMitologieGuerra de l GolfoWarszawaGénesis🡆 More