Utusan Malaysia: Akhbar harian berbahasa Melayu Malaysia

Dahulu di bawah pemilikan daripada Utusan Melayu (Malaysia) Berhad, kini Utusan diterbitkan di bawah Media Mulia. Menurut laporan Biro Audit Pengedaran (ABC) pada 2004 jualan harian akhbar Utusan ialah sebanyak 256,247 naskhah tetapi pada 2009 jualan harian akhbar menjunam ke 169,548 naskhah. Sejak 2018, akhbar ini beralih saiz dari format lebar sehelai kepada tabloid.

Utusan Malaysia
اوتوسن مليسيا

Pemikiran Baharu
Jenis	Akhbar harian
Format	Terbitan lebar sehelai
Diasaskan	29 Mei 1939
Bahasa	Melayu
Ibu pejabat	No. 64, Queen Street dan No. 185, Cecil Street, Singapura (pejabat lama) No. 44, Jalan Utusan, Off Jalan Chan Sow Lin, Kuala Lumpur, Malaysia (pejabat lama) Level 4 (East) & Level 5 Quattro West, 4, Persiaran Barat, 46200 Petaling Jaya, Selangor ( HQ, since 2020)
Bandar	Kuala Lumpur
Negara	Malaysia
Edaran	154,776 (sehari) 336,233 (Mingguan Malaysia) 4,084 (E-akhbar sehari) 4,035 (E-akhbar Mingguan Malaysia) *Sumber: Audit Bureau of Circulations, Malaysia - Julai hingga Disember 2015
Pemilik	Utusan Melayu Press Limited (1939-1967) Utusan Melayu (Malaysia) Berhad (1967-2019) Media Mulia Sdn. Bhd. (2019-kini)
Pengasas	Tun Yusof Ishak
Penerbit	Mohamad Azlan Jaafar
Pengarang	Aznan Bakar
Timb. pengarang	Zulkifli Jalil
Pengarang berita	Ismail Daud Muhammad Nizam Abdul Hamid Teon Ng Meor Harman Meor Shakri Mohd.Radzi Mohd. Zain
Nombor OCLC	9786722
Laman sesawang	www.utusan.com.my
Media di Malaysia Senarai akhbar

Pada awal penerbitannya, Utusan Malaysia merupakan saluran utama penduduk Semenanjung Tanah Melayu untuk menyuarakan pendapat mereka terhadap penjajah British dan ditulis menggunakan tulisan Jawi. Kini ia telah dicetak menggunakan huruf Rumi. Beberapa agensi berita telah melaporkan bahawa Utusan Malaysia akan menutup operasi pada 21 Ogos 2019 akibat masalah kewangan, namun tidak disahkan. Utusan secara rasminya menamatkan operasinya pada 9 Oktober 2019, selepas 80 tahun diterbitkan. Telah dilaporkan bahawa Utusan akan diterbitkan semula pada 1 November 2019 selepas syarikat Aurora Mulia milik Syed Mokhtar Al-Bukhary memperoleh majoriti saham dalam anak syarikat Utusan, Dilof Sdn. Bhd., bagaimanapun, penerbitan tersebut tidak dilaksanakan.

Susulan penutupan akhbar itu, Menteri Pembangunan Usahawan Redzuan Yusof, mengumumkan bahawa Utusan Malaysia akan membuat kemunculan semula pada 2020. Akhbar itu telah dilancarkan semula pada 20 Julai 2020.

 

Kumpulan Utusan telah diperbadankan pada tahun 1938 di Singapura sebagai Utusan Melayu Press Limited. Akhbar sulungnya, Utusan Melayu, telah dilancarkan pada 29 Mei 1939. Ia diasaskan oleh Yusof Ishak yang kemudiannya menjadi Presiden Singapura pertama. Dengan menggunakan Jawi, iaitu tulisan Arab, akhbar tersebut dicetak di Singapura dan memenuhi kehendak para pembaca yang celik Jawi di Tanah Melayu jajahan British. Pada tahun yang sama edisi Ahad, Utusan Zaman telah diterbitkan. Utusan Melayu dan Utusan Zaman berada di barisan hadapan pembangunan intelek nasionalis Melayu yang kemudiannya telah melahirkan kepemimpinan politik yang berkesedaran tentang persediaan untuk mencapai kemerdekaan.

Pada Februari 1958 lima bulan selepas Tanah Melayu mencapai kemerdekaan pada tahun 1957, ibu pejabat Utusan Melayu telah dipindahkan ke ibu negara Kuala Lumpur. Di Kuala Lumpur, Utusan Melayu telah memperkukuh kedudukannya dan terus memainkan peranan utama sebagai penyumbang aktif dalam pembangunan ekonomi, sosial dan politik Tanah Melayu, yang pada tahun 1963 diperluas untuk merangkumi wilayah yang lebih besar untuk menubuhkan negara Malaysia.

Pada tahun 1967, Utusan Melayu telah diperbadankan sebagai sebuah syarikat berhad awam di bawah Akta Syarikat, bernama Utusan Melayu (Malaysia) Berhad. Sejak itu, syarikat ini telah berkembang maju dengan amat pesat sehingga mencapai puncaknya dengan penyenaraian di Papan Utama Bursa Saham Kuala Lumpur pada 1994.

Sehingga kini,^[bila?] Kumpulan Utusan bukan sahaja memberi tumpuan dalam penerbitan akhbar Utusan Malaysia, tetapi juga Mingguan Malaysia, Kosmo! dan Kosmo! Ahad di samping beberapa perniagaan media lain melalui anak-anak syarikatnya. Antaranya ialah pengiklanan melalui Utusan Media Sales (UMES) dan Utusan Airtime, penerbitan majalah (Utusan Karya), penerbitan buku (Utusan Publications & Distributors - UP&D), percetakan (Utusan Printcorp) dan perkhidmatan Online (Perfisio).

Di sebalik sejarah dan kegemilangannya, Utusan tidak terkecuali daripada menempuh cabaran dan dugaan dalam mengharungi arus semasa terutama selepas Pilihan Raya Umum Ke-14. Cabaran terburuk Utusan Malaysia adalah ketika terpaksa memberhentikan separuh daripada pekerja iaitu sebanyak 800 staf melalui skim VSS pada Disember 2018. Pemberhentian yang bertujuan untuk mengurangkan kos operasi syarikat sekaligus menyelamatkannya itu bagaimanapun gagal. Kemelut sebuah syarikat akhbar itu terus terpalit kontroversi apabila pengurusannya gagal menunaikan pampasan kepada bekas staf seperti dijanjikan. Peristiwa yang dianggap sejarah dalam industri media itu sedikit sebanyak memalit prejudis terhadap Utusan Melayu yang dianggap sebagai akhbar membela nasib orang-orang Melayu selama ini.

 

Pada 16 September 2018, bersempena dengan ulang tahun ke-55 penubuhan Malaysia, Utusan Malaysia dan Mingguan Malaysia beralih dari saiz format lebar sehelai kepada tabloid. Utusan dilaporkan berkata perubahan saiz adalah sebahagian daripada usaha mereka untuk memenuhi keperluan dan citarasa pembaca.

Pada 8 Februari 2019, Utusan tidak lagi di bawah pemilikan terus oleh UMNO selepas 31.6 peratus kepentingan anak syarikatnya dibeli oleh Abdul Aziz Sheikh Fadzir.

Pada 19 Ogos 2019, Kumpulan Utusan mengumumkan bahawa Utusan Malaysia, akhbar edisi Ahad Mingguan Malaysia, dan akhbar kembarnya Kosmo! dan Kosmo! Ahad akan menghentikan edisi cetakannya pada 21 Ogos 2019 ekoran masalah kewangan dan kemuflisan syarikat. Utusan Malaysia akan meneruskan operasi dalam talian. Kemerosotan pembaca Utusan Malaysia dan prestasi kewangan yang lemah telah dikaitkan oleh beberapa orang kepada pendirian nasionalis pro-Barisan Nasional dan Melayu. Biarpun terdapat laporan awal bahawa Utusan Malaysia akan ditutup, Kumpulan Utusan menarik balik keputusan mereka selepas menerima suntikan tunai RM1.6 juta daripada Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu. Untuk menampung dana, harga surat khabar itu akan dinaikkan 50 sen kepada RM 1.50 dan harga Mingguan Malaysia akan dinaikkan kepada RM 2.00 bermula 23 Ogos 2019.

Utusan Malaysia dan akhbar kembarnya terus mengalami kerugian dan hutang meningkat daripada penurunan peredaran lalu akhirnya ditutup pada 9 Oktober 2019. Pada 10 Oktober 2019, dilaporkan bahawa akhbar Kumpulan Utusan akan kembali diterbitkan pada 1 November 2019; walau bagaimanapun, penerbitan yang dijangka tidak berlaku. Aurora Mulia, sebuah syarikat yang dikaitkan dengan hartawan perniagaan, Syed Mokhtar Al-Bukhary, dilaporkan memperoleh 70% kepentingan dalam anak syarikat milik penuh Utusan Dilof Sdn Bhd. Namun, hanya 862 pekerja yang diberhentikan oleh Utusan akan diambil bekerja semula oleh pengurusan baru.

Pada 10 Oktober 2019, tapak web rasmi Utusan telah tidak boleh dicapai. Didapati bahawa paparan hadapan kedua-dua laman itu masih memaparkan logo serta tajuk-tajuk berita, namun kesemua pautan berita sudah tidak boleh dicapai seperti kebiasaannya. Pada November 2019, Menteri Pembangunan Usahawan Redzuan Yusof memaklumkan bahawa akhbar Utusan akan kembali menjelang tahun berikutnya.

Pada Januari 2020, telah dilaporkan bahawa Utusan Malaysia akan dihidupkan semula beberapa bulan kemudian kerana beberapa sumber dalam industri mengesahkan bahawa pengurusan baru Utusan mula mengambil kakitangan untuk mula bekerja pada bulan Februari. Utusan pada mulanya dijangka akan dilancarkan semula menjelang April 2020, namun tidak menjadi kenyataan.

Utusan, bersama-sama Kosmo! dijangka akan dilancarkan semula pada Julai 2020. Menurut laman web mereka, animasi acah bertulis: "Nantikan Julai ini. Dibawakan oleh Media Mulia Sdn. Bhd.". Difahamkan bahawa ibu pejabat baru akhbar itu akan terletak di pejabat utama New Straits Times Press di Jalan Riong, Bangsar. Pada 6 Julai, pelancaran semula akhbar tersebut diumumkan bakal berlaku pada 20 Julai.^{[sumber tak boleh dipercayai?]}

Pada 20 Julai, Utusan Malaysia bersama Kosmo! kembali beroperasi dengan slogan "Pemikiran Baharu" di bawah syarikat Media Mulia Sdn. Bhd..

Bangunan pertama akhbar itu terletak di Queen Street, Singapura pada tahun 1939. Pada tahun 1958, ia berpindah ke Kuala Lumpur.

Sebuah bangunan pejabat tujuh tingkat yang baru didirikan pada tahun 2010, bertentangan dengan ibu pejabat sedia ada. Ia dibina di tapak bekas tempat letak kereta untuk kakitangannya. Perpindahan rasmi ke premis Kumpulan Utusan yang baru berlaku pada tahun 2013.

Pada bulan Julai 2020, ada dilaporkan bahawa Utusan Malaysia bersama beberapa akhbar tempatan lain iaitu Berita Harian, Harian Metro, New Straits Times (NST) dan The Malaysian Reserve bakal memindahkan operasinya dari Kuala Lumpur ke Shah Alam, Selangor menjelang penghujung tahun 2020 hingga pertengahan tahun 2021. Pemindahan itu sebagai sebuah pelan pemulihan Media Prima Berhad yang berdepan dengan kemelut kewangan.

 

Terkenal dengan plat biru sebagai logo dan tanda dagangannya, Utusan Malaysia mempunyai lebih 32 muka surat berita dan hal ehwal semasa, dengan makanan tambahan biasa, memberi tumpuan kepada topik yang pelbagai seperti hiburan, fesyen, muzik, kesihatan, teknologi, dan politik. Ia merupakan satu-satunya akhbar lebar sehelai Malaysia dalam bahasa kebangsaan sehingga 16 September 2018, apabila ia ditukar kepada akhbar tabloid.

Mingguan Malaysia, edisi hujung minggu Utusan, mempunyai plat merah. Seksyen seperti Pancawarna dan Pancaindera (seksyen hiburan) diterbitkan dalam saiz tabloid, bukannya lebar sehelai.

Peredaran Utusan Malaysia memuncak pada 350,000 keping sehari pada 1990-an dan ia merupakan salah satu surat khabar terbesar di Malaysia. Peredaran telah menurun sebanyak kira-kira 250,000 pada tahun 2004 dan turun ke 144,438 salinan pada separuh pertama tahun 2016. Mingguan Malaysia, edisi Minggu Utusan Malaysia, mempunyai edaran 313,495 pada separuh pertama 2016, yang menjadikannya akhbar yang paling popular dalam bahasa Melayu.

Utusan sering menimbulkan sentimen perkauman dengan tajuk utama yang memprovokasi Dasar Ekonomi Baru dan Ketuanan Melayu.

Sehari selepas pilihan raya umum ke-13, di mana gabungan Barisan Nasional yang berkuasa mengalami apa yang berlaku sehingga keputusan terburuk yang pernah terjadi, Utusan menerbitkan artikel yang sangat rasis dengan tajuk utama "Apa lagi Cina mahu?" menuduh orang Cina Malaysia cuba menjatuhkan kerajaan yang dikuasai orang Melayu dan melabelkan mereka sebagai "tidak bersyukur". Penganalisis pihak ketiga menyatakan bahawa perubahan pilihan raya secara besar-besaran dapat disebabkan oleh pengundi bandar dari semua kaum yang meninggalkan gabungan koalisi yang berkuasa, dan bukannya ditunjukkan pada kaum tertentu. Walaupun Perdana Menteri Najib Razak membela akhbar itu, Utusan mendapat kecaman besar-besaran dari rakyat Malaysia kerana laporan perkauman yang berat sebelah.

Susulan retorik perkauman Utusan yang melampau, bekas kerajaan negeri Perak yang dipimpin oleh pembangkang melakukan boikot terhadap akhbar itu, dengan negeri-negeri pembangkang yang lain mengikutinya. Usul juga dibuat oleh kerajaan negeri Selangor untuk memboikot Utusan sementara semua agensi dan jabatan negeri Selangor diarahkan untuk tidak membeli dan beriklan di surat khabar sebagai langkah membantah sebuah cerpen bertajuk "Politik Baru YBJ" oleh kolumnis Datuk Chamil Wariya yang muncul dalam makalah yang menyebut pembunuhan watak cereka yang menyerupai ADUN Parti Tindakan Demokratik (DAP), Teresa Kok.

Kenyataan oleh Ketua Menteri di negari-negari yang dikuasai pembangkang tidak sesuai dengan konteks, dimanipulasi, atau dibuat-buat.

Pada Januari 2011, akhbar tersebut menggantung seorang wartawan kanan, Hata Wahari, presiden Kesatuan Wartawan Nasional, setelah menuduh bahawa Hata telah menjadikan akhbar itu tidak bertanggungjawab dan "menghina" pengurusannya. Hata kemudian diberhentikan daripada kumpulan Utusan pada Mei tahun itu. Pada 20 Mei 2013, Hata mengadakan tunjuk perasaan seorang diri di hadapan ibu pejabat Utusan Melayu dengan menyeru untuk menghentikan "kewartawanan yang tidak bertanggungjawab" dan "pelaporan perkauman". Beliau kemudiannya diejek dan dilabel "komunis" oleh kakitangan Utusan yang berkumpul di sana yang juga melemparkan dua bungkus [bihun] goreng kepadanya.

Pandangan yang diterima secara meluas bahawa Utusan Malaysia tidak lebih daripada sebuah buletin propaganda untuk kerajaan yang berkuasa diberi kepercayaan lebih besar setelah wakil ketua pengarangnya Zaini Hassan secara terbuka menyatakan dalam sebuah forum yang dianjurkan oleh Biro Tata Negara bahawa boleh menerima Utusan untuk "memutar belit fakta" menjadi "berat sebelah atas permintaan [Kerajaan BN] kita". Wartawan Malaysiakini yang membuat liputan forum itu kemudian dilarang hadir.

Utusan meminta maaf setelah menyiarkan berita mengenai seorang mubaligh Katolik berusia 87 tahun di Jawa yang kononnya memeluk Islam setelah pulih daripada koma. Ia kemudian membuktikan bahawa rencana itu bersumber daripada kisah berita rekaan di laman web satira, World News Daily Report.

Banyak tindakan undang-undang telah difailkan terhadap Utusan oleh beberapa personaliti dari gabungan Pakatan Rakyat. Ketua Menteri Pulau Pinang, Lim Guan Eng berjaya memfailkan dua kali dakwaan terhadap akhbar itu, memenangi ganti rugi terkumpul sebanyak RM400,000 bagi kedua-dua tindakan undang-undang.

Pada 14 Disember 2012, Karpal Singh telah dianugerahkan ganti rugi RM50,000 selepas hakim Mahkamah Tinggi mengisytiharkan bahawa artikel Utusan melabelnya sebagai anti-Islam adalah "oleh semua akaun yang nakal".

Pada 21 Januari 2013, Mahkamah Tinggi menganugerahkan Anwar Ibrahim RM45,000 ganti rugi selepas beberapa siri artikel Utusan sengaja salah menafikan kenyataannya dalam wawancara BBC untuk mencadangkan bahawa pemimpin pembangkang adalah pro-LGBT (pendirian kontroversi dalam majoriti Muslim Malaysia). Peguam kertas itu mencetuskan kekecohan yang ketara semasa prosiding ketika dia berpendapat bahawa akhbar berkenaan tidak mempunyai "kemewahan masa" untuk memastikan kebenaran laporan mereka.

Utusan memenangi "IFRA Publish Asia 2003 Award" untuk kategori "Best in Print" pada 20 Mac 2002. Ia adalah anugerah pertama yang dimenangi oleh akhbar di peringkat antarabangsa.

Pada tahun 2014, ia memenangi dua anugerah dalam Anugerah Media Johor 2014.

• Akhbar bahasa Melayu lain di Malaysia:
  • Berita Harian
  • Harian Metro
  • Kosmo!
  • Utusan Borneo, akhbar negeri Sabah dan Sarawak
  • Sinar Harian