စောဘဥူၐြဳ

စောဘဥူၐြဳ Saw Ba U Gyi
ဗီုရုပ် စောဘဥူၐြဳ
ယၟု	စီၤဘၣ်အူကၠံ
သၠးဂၠံဂဝ်	စီၤဘၣ်အူကၠံ (1903-10-07)အံက်တဝ်ဗါ ၇၊ ၁၉၀၃ ပ္ဍဲကွာန်ဘဲဂရက်၊ ခရိုင်ဘာသီ၊ British Burma
စုတိ	အဝ်ဂေတ် ၁၂၊ ၁၉၅၀(1950-08-12) (အာယုက် ၄၆) ဗဒါဲကအ်ကြိက် ၂၅ တိုင်၊
ဟိုတ်မစုတိ	မဒးဒုင်ပန်ဂစိုတ် ကုကောန်ပၞာန်ဗၟာ
တိုင်စၟတ်သမ္တီ	ရုပ်တၟအ် ပ္ဍဲကွာန် ဆိုဒ်မူတိုင် (ကအ်ခ္ဍး) ပွိုင်ဍုင်ဘာအင်၊
ဂကူ	ဂကူကရေင်
ကဆံင်ပညာ	Barrister at law
ဘာ	Cambridge University, Magdalene College
မဒယှ်တဴ	က္ဍိုပ်သကိုပ်ကောန်ဂကူကရေင်
ဗော်	ဗော်ကေအေန်ယူ
အိန်ထံင်	Renee Rose Kemp နော်မလေး နော်နဳတာ
ကောန်ဇာတ်	Michael Theodors Thelma Resa နော်ထီးမူ (ကောန် မလေး)
အံက်	စောသာမြတ်၊ နော်အေးနု
ဂယိုင်လမျီု	သၟာသၞောဝ်၊ သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန်

စောဘဥူၐြဳ ၜိုန်ရ စုတိအာ သၞာံကဝက်ဗွဝ်ကၠံရလေဝ် လညာတ်ဂၠံင်တရဴ စောဘဥူၐြဳဂှ် စဵုကဵုလၟုဟ် စၞောန်ဒၟံင်ဂၠံင်တရဴဂကူကရေင် ကေုာံ ဗော်ကေအေန်ယူဏီဖိုဟ်ရ၊၊ လညာတ်တအ်ဂှ်

1. ဂလာန်မ္ဂး မဖျေဟ်လွဟ်ဂှ် ဆလအ်လေဝ် လ္ပသၟာန်ညိ၊၊
2. ပရေင်စၟတ်သမ္တီ ဍုင်ကရေင် မၞုံကဵုအဝဵုဂှ် သ္ဒးကလိဂွံဟေင်ရောင်၊၊
3. လွဟ်ဂကူကရေင် သ္ဒးနွံ ပ္ဍဲတဲကရေင်တွဵုရောင်၊၊
4. အခေါင်ကံကုသိုလ်ကရေင် ကရေင်ဒးဖန်ကေတ်တ်ရောင် (ဝါ) ဂၠံင်တရဴ ပရေင်ဍုင်ကွာန်ကရေင်ဂှ် သ္ဒးကၠုင် နူပၟိက်ဆန္ဒဂကူကရေင်ရောင်၊၊

စောဘဥူၐြဳဝွံ ကတဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲသေဌဳတိဗ္ၚ ဂကူကရေင် အပါစောသာမြတ် မိနဝ်အေးနု ပ္ဍဲကွာန်ဘဲဂရက်၊ ခရိုင်ဘာသီ၊ ရးဨရာဝတဳ ပ္ဍဲ ၇ အံက်တဝ်ပါ ၁၉၀၃ ဂှ်ရ၊၊ ပၞောဝ်ကောဒေအ် သီုဖအိုတ် (၄) တၠဂှ် ညးဒှ် ကောန်တြုဟ် မရနုက်ကဵု ၜါ၊၊ အပါညး စောသာမြတ်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ်မဆာန်ဂကူကရေင်မွဲတုဲ ဘာတန်သမၠုင် ကရေင်သကဝ် မနွံ ပ္ဍဲဍုင်ဘာသီဂှ် ညးရီုဗင်ဒၟံင်တွဵုရ၊၊ နူကဵုဘာဆု ကွးဘာ တိုန်ဂွံ ၂၀၀၀ ဂှ် ညံင်ဂွံဒှ် ဘာတိုက်ဂှ် ညးဂစာန်လဝ်ရ၊၊ စောဘဥူၐြဳ မံင်ဘာတန်သမၠုင်ကရေင်သကဝ် ပ္ဍဲဘာသီကီု သီုကဵု ဘာအင်္ဂလိက် ပ္ဍဲဍုင်မတ်မလီုရ၊၊ ညးအံင်ဇၞးကေတ် ဘာတန်သမၠုင် နူဍုင်မတ်မလီု ပ္ဍဲဘာမေဿတာဝက်ဒက်ဝဖွန် အာတိုန်ဘာ ပ္ဍဲတက္ကသိုလ်ကာမ်ဗရိဒ် (Cambridge University, Magdalene College) ပ္ဍဲဍုင်အေန်ဂလာန်ရ၊၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ညးကလိဂွံ အာယုက် ၁၇ သၞာံ ဟွံပေင်ဏီရ၊၊ စိုပ်သၞာံ ၁၉၂၈ ဂှ် ညးဘာတုဲ ကတဵုဒှ် သၟာသၞောဝ်မွဲရ၊၊ ကရောမ်ညးဂှ် ကောန်ၝောဲကောန်ဒေအ်ညး စောဖေသာလေဝ် အာတိုန်ဘာ ပ္ဍဲအေန်ဂလာန်ကီုရ၊၊ နူဂှ် တၞဟ်နဂွံဒှ် သၟာသၞောဝ် အလုံမွဲ အေန်ပါယာဗြိတိန်တုဲ ဆက်တိုန် ပ္ဍဲဘာ မိဒ်ဒလ် တိမ်ပလေ (Middle Timple)ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၂၉ ဂှ် ညးဂွံဒှ် တၠပညာသၞောဝ် (Bardister at law) မွဲရ၊၊ ပ္ဍဲအခိင်မတိုန်ဒၟံင်ဘာဂှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၃၆ဂှ် ညးစှ်ေဒၞာဲ ကု ရေနေ ရောသ် ကေမ် (Renee Rose Kemp) ရ၊၊ ညးတအ် ကလိဂွံ ကောန်တြုဟ်မွဲ ကဵုလဝ်ယၟု Michael theodors ကဵု ကောန်ဗြဴမွဲ Thelma Resa ရ၊၊ ပ္ဍဲသၞာံမၜံင် ကောန်ဗြဴဂှ် ညးဘာအာစိုပ်ဒတုဲတုဲ ညးတအ် ကလေင်စဴကၠုင် ဍုင်ဗၟာရ၊၊ ကောန်ၝောဲကောန်ဒေအ်ညး စောဖေသာလေဝ် စှ်ေဒၞာဲ ကုညးဗြဴဂကူသကတ် (Jean) ကီုတုဲ ညးတအ်လေဝ် စဴကၠုင် ဍုင်ဗၟာကီုရ၊၊

စောဘဥူၐြဳ ကလေင်စိုပ် ဍုင်ဗၟာတုဲ ညးပံက်ရုင် ပ္ဍဲဍုင်ဘာသီ နဒဒှ်တၠပညာသၞောဝ်မွဲရ၊၊ အတိုင်လညာတ်Thelma မဒှ်ကောန်ဝုတ်ညး မဟီုမ္ဂး အစာဝင်လ္ၚဵုမချူလဝ် ညးပါလုပ်ကၠောန် ပ္ဍဲအလဵုအသဳ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၃၇ ဂှ်ကီု မကေင်တိုန်လဝ် တက္ကသိုလ်လ္ဂုင်ဂှ်ကီု၊ သၞာံမၜံင် ၁၉၀၅ ဂှ်ကီု ဟွံဍာံရ၊၊ Thelmaဟီု စောဘဥူၐြဳဝွံ ဒှ်မၞိဟ်မဒးစိုတ် ပရေင်ဝေင်ဓတ်တုဲ ဍိုက်ချေဟ်ကီု၊ ၜိင်ဍာ်ကီု၊ တက်ဂေါပ်ကီု သီုကဵု ဝေင်တေအ်ဗဝ်ဂှ် ဒးဂၞပ်ကွေဟ်ရ၊၊ နဒဒှ် ဝေင်ဓတ်ဂှ် သီုကဵု ဝေင်လက်ပၠုဲကီုရ၊၊

အပါညး စောသာမြတ်ဂှ် ကၠာပၞာန်ဂၠးတိအလန်ဒုတိယ ဟွံကတဵုဒှ်ညိဂှ် စုတိသၠိင်အာ ဘဝပလိုက်ရ၊၊ ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ ညးဒးပဒတဴ ပ္ဍဲကွာန်ဂၠိုင်ရ၊၊

ပၞာန်ဂၠးတိ အလန်ဒုတိယ ကတဵုဒှ်ဂှ် ပၞာန်ဂျပေန် လုပ်ကၠုင်ဍုင်ဗၟာဂှ် ကရောမ်ကောန်ဂကူအင်္ဂလိက်တအ်ဂှ် သမ္ဘာညးကဵု ကောန်ညးဂှ် ဒဴတိတ်အာ အိန္ဒိယ နူဂှ် စိုပ်အာ ဍုင်အေန်ဂလာန်ရ၊၊ အခိင်သမ္ဘာကဵု ကောန်ဇာတ်တအ် တိတ်အာ ဍုင်အေန်ဂလာန်ဂှ် ညးဟွံမဲ ပ္ဍဲဘာသီ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ သီုဟွံဒှ်ဆဵုရေင်သကအ် ဆၜိုတ်မကလိဂွံလိက်ဟေင်ရ၊၊

ဂျပေန်စိုပ်ကၠုင် ဍုင်ဗၟာတုဲ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳကြပ်အိုတ် သၞာံ ၁၉၄၂ ဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ဘဳအာင်အေ သီဂွံအာ ဍုင်ဘာသီရ၊၊ ဘဳအာင်အေသီဂွံဍုင်တုဲ ပကၠုင်သၞ လတူဂကူကရေင်တုဲ အဓိကဵုကရေင်-ဗၟာ စကတဵုဒှ်ကၠုင်ရ၊၊ ပ္ဍဲအဓိကဵုဂှ် ကောန်ၝောဲကောန်ဒေအ်၊ ညးမအာတိုန်လဝ်ဘာ ကရောမ်စောဘဥူၐြဳ ပ္ဍဲအေန်ဂလာန် စောဖေသာ မဒှ်ဒၟံင်ဝန်ဇၞော်မွဲတၠ ပ္ဍဲကဵုခေတ်ပၞာန်ဂၠးတိဒုတိယဂှ် ကောန်ပၞာန်ဗၟာ BIA တအ် ဂစိုတ်ထောအ် ညးကီု သီုကဵု သမ္ဘာJeanကီု သီုကဵု ကောန်ခဒေအ်ညး ဒံက်ဂလေသ် Dauglas ဗွဲမဓဇန် ပ္ဍဲဍုင်မြံင်မြရ၊၊ ဆကောန်တြုဟ်ညး မွဲတၠဓဝ်ရ ဒြေပ်ဗၠးတုဲ ဟွံဒးဒုင်ဂစိုတ်ကဵုဗၟာ၊၊ အဓိကဵုကရေင်-ဗၟာဂှ် ဂကူကရေင် ဒးချိုတ်အာ ၁၈၀၀ ပြင်င်၊ ကွာန်ကရေင် ၄၀၀ ပြင်င် ဒးဒုင်စံင်ထောအ်ရ၊၊ နကဵုအလဵုဇကု ကောန်ပၞာန်ဗၟာ ဘဳအာင်အေ ၜိုတ်မတီစရင်မ္ဂး ဂစိုတ်ထောအ် ဂကူကရေင် ၁၅၂ တၠရ၊၊

သွက်ဂွံပသောင်ပြသၞာ အဓိကဵုကရေင်-ဗၟာဂှ် စောဘဥူၐြဳ ကရောမ်မွဲစွံ ကုက္ဍိုပ်သကိုပ်ဂကူကရေင် ဒံက်တာ စံစီပိုး၊ မန်းရွှေထွန်းကြာ၊ မန်းဘခင်၊ ဒေါက်တာဖိုးဒီလုံး၊ ဒေါက်တာဒွေးတအ်ဂှ် ပါလုပ်ကၠောန်တုဲ အာဆဵုကဵု က္ဍိုပ်သကိုပ်ဗၟာတအ်ရ၊၊

ဗွဲကြဴဏအ် စောဘဥူၐြဳ စုက်လုက် ကု နော်မလေးတုဲ စှ်ေဒၞာဲ ကလိဂွံကောန်ဝုတ်မွဲ ထီးမူ ရ၊၊ ကြဴညိပၠန် ညးစှ်ေဒၞာဲ ကုနော်နဳတာ၊၊ နော်နဳတာဂှ် ဒှ်ဗြဴ ကောန်ၝောဲကောန်ဒေအ်ညး၊ ကာလဒေအ်ညး စုတိအာတုဲ ဟိုတ်နူမမံင်မွဲစွံတုဲ ဗွဲကြဴ စှ်ေအာ ဒၞာဲရေင်သကအ် နကဵုဗဗွဲဓဝ်ရ၊၊ ဂျပေန်ဒးဒြေပ်တိတ် နူဍုင်၊ အင်္ဂလိက် ကလေင်လုပ်ကၠုင်ပၠန်ဂှ် ပရေင်ဍုင်ကွာန်ကရေင် ဓလိုက်ကတဵုကၠုင်ရ၊၊ ဂကူကရေင် ညးတၠပညာဂမၠိုင် ဗီုကဵု စောဘဥူၐြဳ ဒက်ပ္တန် ဂကောံဗဟဵုဂကူကရေင် (Karen Central Organisation- KCO) မွဲရ၊၊ ပ္ဍဲဂကောံဂှ် စောသာဒင် ဒှ်ဥက္ကဌတုဲ မန်းဘခင် ဒှ်ညးအုပ်ကာနာနာ၊ ဆရာသာထို ဒှ် ဖက်ဆောညးအုပ်ကာနာနာတုဲ စောဘဥူၐြဳ ပါလုပ် ပ္ဍဲဂကောံကေင်ကာ (၈)တၠဂှ်ရ၊၊ သၞာံ ၁၉၄၅ ဂိတုဂျောန် ၂၆ ဂှ် ဂကောံဗဟဵုဂကူကရေင် ကၠောန်သဘင်သဳကၠဳ ကောန်ဂကူကရေင် ပ္ဍဲဍုင်လ္ဂုင်မွဲရ၊၊ ကြဴနူဂှ်ညိ ဂကောံဂကူကရေင်နာနာသာ် မံက်ဂတဝ်ကၠုင်ရ၊၊

သၞာံ ၁၉၄၅ ဂှ်ရ ဂိတုအဝ်ဂေတ် (၁၅) ဂှ် ဂျပေန် လလောင်တြး ဒုင်ကျပၞာန်တုဲ ပၞာန်ဂၠးတိအလန်ဒုတိယ အာစိုပ်ဒတုဲအာရ၊၊ ပၞာန်တုဲမ္ဂး ဒးကဵု သၠးပွး ကုဍုင်ကဝ်လဝ်နဳတအ်ရောင် အတိုင်လိက်ကသုက်အာတာလာန်တိက်ဂှ် ဖန်ဇန်ကၠုင်ရောင်ဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုင်တီဒၟံင်ဂှ်ရ၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂေတ် (၁၉)ဂှ် သွက်ဂွံဂွံ ကေတ်ဗၠးၜးမွဲစွံ ဗီုဂွံကေတ် ဗၠးၜးဂှ် သွက်ဂွံ ချပ်ဂၞန်ရေင်သကအ်တုဲ က္ဍိုပ်သကိုပ်ဂကူဗၟာ (ဖဆပလ)တအ် ကၠောန်သဘင်ကောံဓရီု＂နေသူရိန်＂ရ၊၊ နူကဵု ကောံဓရီုဂှ် ရုဲစှ်လဝ် ဂကောံကေင်ကာဗဟဵု (၃၆) တၠ၊ ပ္ဍဲဂှ် က္ဍိုပ်သကိုပ်ဂကူကရေင် မန်းဘခိုင်၊ စောဘဥူးၐြဳ ကဵု ဆရာသာထိုတအ် ပါလုပ်ကီုရ၊၊

နူကဵု ဂကောံဗဟဵုဂကူကရေင်တအ်လေဝ် ကောံဓရီု ပ္ဍဲ သ္ၚိဂၞန်(၅) ဂၠံင် ဦးလူနီလမ်း ပွိုင်ဍုင် ကြည်မြင်တိုင် နူအံက်တဝ်ပါ (၁) စဵုကဵုစိုပ် အံက်တဝ်ပါ (၃)တုဲ အာတ်မိက် အခေါင်အရာဂကူကရေင် နူသၟိင်အင်္ဂလိက် (၅)တင်ရ၊၊

1. ကာလကလေင်ဒက်ပ္တန် အလဵုအသဳတၟိ (ဘုရင်ခံအမှုဆောင်အစိုးရအဖွဲ့) မ္ဂး ကောန်ဂကူကရေင် ညံင်ဂွံလုပ် (၃) တၠ၊၊
2. ညံင်ဂွံခပတိုန် ဂကူကရေင် ပ္ဍဲဂကောံဝန်ဇၞော်ဂမၠိုင်၊၊
3. ညံင်ဂွံခပတိုန် မၞိဟ်စၞး ဂကူကရေင် ပ္ဍဲဂကောံဘုတ်ဍုင်ဗၟာသီုဖအိုတ်၊၊
4. သေနာတ် မနွံပ္ဍဲတဲ ကောန်ဂကူကရေင် မဂွံလဝ် အခေါင်တအ်ဂှ် ညံင်ဂွံဆက်ကဵုအခေါင် စဵုကဵု သဘင်ရုဲမာဲတုဲ၊၊
5. ညံင်ဂွံ ခပတိုန် တၠပညာသၞောဝ်ဥပဒေ ဂကူကရေင် ပ္ဍဲရုင်သၞောဝ်ဓဝ်သၠုင်အိုတ်၊၊

သွက်ဂွံ ပအပ်ဍုင်ဗၠးၜး ဍုင်ဗၟာ သၟိင်အင်္ဂလိက် ဒဝ်နာသမေတ် ကလေင်စိုပ်ကၠုင် ဍုင်လ္ဂုင်ရ၊၊ ကမၠောန်မကဵု ဍုင်ဗၠးၜးဂှ် ဆဵုဂဗ ရေင်သကအ် လတူက္ၜင် (HMS Cumberland) ရ၊၊ နူကဵု မၞိဟ်စၞး ဍုင်ဗၟာဂှ် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၊ သခင်သန်းထွန်း၊ ဦးဘဘေ၊ ဦးဆက်၊ ဆာမောင်ကြီး၊ ဦးဘဦး၊ ဦးပု၊ စောဆစ်ဒနဳလူနီ၊ ဦးဘသန်း၊ ဦးဘိုးဗျော့၊ ဦးဘကလေး၊ ခန်းမဟာဒူးနှိုက်ကွာရား ကေုာံ ဦးခူအိခွက် တအ် ပါလုပ်ရ၊၊ စောဆစ်ဒနီလူနီဂှ် ဒှ်မၞိဟ်စၞး နူကဵု ဂကောံဗဟဵုကရေင်ရ၊၊

နူကဵုကရေင်ဂှ် အာတ်မိက် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ၊၊

1. ကရေင်ဂှ် ဒှ်ဂကူမလုပ်စိုပ်ကၠုင် ဍုင်ဗၟာ နူတမ်မူလတေအ်ရတုဲ သ္ဒးနွံကဵု အခေါင်မမင်မဲ ယေန်သၞာင် အခိုက်ကၞာဂကူကရေင်ရောင်၊၊
2. ဂကူကရေင်ကဵု ဂကူဗၟာဂှ် အခေါင်အရာ သ္ဒးတုပ်ရောင်၊၊
3. ဒုင်သဇိုင် ကုပရေင်ဆဵုဂဗ ပ္ဍဲခေတ်ဂျပေန် မလုပ်ကၠုင်ဂှ် ဒဒှ်ရ ဂကူကရေင် ပရေင်ဂီုကၠီုဟွံမဲဂှ်တုဲ ကရေင်တအ် သ္ဒးနွံကဵု အခေါင်ဂီုကၠီုရောင်၊၊
4. အနာဂတ်ဂကူကရေင် ဂွံတန်တဴ ဗွဲဂီုကၠီုမာန် ပ္ဍဲဍုင်ဗၟာဂှ် ဒၞာဲတၞဟ်ခြာ အခေါင်ကရေင် တန်တဴကေတ်တ် သ္ဒးနွံရောင်၊၊
5. ဒေသဒၞာဲတၞဟ်ခြာ သွက်ဂကူကရေင်ဂှ် ရးတၞင်သဳ၊ ခရိုင် ညောင်လေးပင် ကေုာံ ဒေသပယျဵုနိမိတ် အကြာဍုင်သေံကဵု ဍုင်တအ်ဂှ် သ္ဒးဒက်ပ္တန်ကဵု တွဵုရးကရေင် ဒေသကုန်ဒဵု ပံင်ကောံ (ညီညွတ်သော တောင်တန်းဒေသ ကရင်ပြည်နယ်)၊ ဒက်ပ္တန် ဗီုဏအ်မာန်ဟေင် ဂကူကရေင် မနွံပ္ဍဲဍုင်သေံ ကဆံင်ပရေင်မၞိဟ်မသဝ်ဒၟံင်တအ်ဂှ် ဂွံဗိုင်ရီုဗင် ထ္ၜပတိုန်ကဵုမာန်ရောင်၊၊

ပ္ဍဲကဵု ပရေင်ဆဵုဂဗ အကြာသၟိင်အင်္ဂလိက် ဒဝ်နာသမေတ် ကဵု မၞိဟ်စၞးဖဆပလ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းဂှ် သွဟ်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ဟွံကလိဂွံရ၊၊ သၟိင်အင်္ဂလိက် ဟွံဒးဂၞပ် လတူရဲဝါဒတဲပါဲ ဗီုကဵု ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းတအ်တုဲ စၞးဂှ် ညးရုဲစှ် မၞိဟ်ဝါဒတဲပုင်တုဲ ဒက်ပ္တန် အလဵုအသဳရ၊၊ ပ္ဍဲကဵု ဂကောံအလဵုအသဳဂှ် မၞိဟ်နူ ဂကောံဗဟဵုကရေင် မန်းဘခင် ဂွံဒှ် ပ္ဍဲဂကောံဝန်ဇၞော်တအ်ရ၊၊ ဆဂး ဗွဲကြဴ ဖဆပလတအ် ဒစဵုဒစးတုဲ သၟိင်အင်္ဂလိက် ဒဝ်နာသမေတ် ကလေင်စဴအာ ဍုင်အေန်ဂလာန်တုဲ က္ဍိုပ်သကိုပ်ဖဆပလ ဂွံစိုပ်ဒၞာဲ အလဵုအသဳရ၊၊

စပ်ကဵု အခေါင်အရာ ဂကူကရေင်တုဲ သွက်ဂွံသဳကၠဳ ကုအလဵုအသဳဗြိတိန်ဂှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၄၆ ဂိတုဂျူလာင် ၂၉ ဂှ် စောသာဒင်၊ စောဆစ်ဒနီလူနီ၊ စောဘိုးချစ် ကဵု စောဘဥူၐြဳတအ် တိတ်အာ ဍုင်အေန်ဂလာန်ရ၊၊ ရဲဂကောံဂှ် ဂွံဆဵုကဵု ဝန်ဇၞော်ပ္ဍဲနန် မေဿတာအက်တလဳ (နန်းရင်းဝန် မစ္စတာအက်တလီ)ရ၊၊ ဟီုဂး ပရူ ဗီုကရေင် ကဵု အင်္ဂလိက် မဒှ်ကၠုင်မိတ် ရေင်သကအ်၊ ညံင်အင်္ဂလိက် ဟွံကၠဟ်စွံလဝ်ကရေင် ကဵုဗၟာတအ်ဂှ် ချပ်ဂၞန်ရေင်သကအ်ရ၊၊ နူကဵု ညးစၞးကရေင်တအ် ဟီုအာတ်မိက် ＂ဗီုကဵု ဂကူတၞဟ်တအ် မိက်ဂွံ ပါ်တိတ် နူအေန်ပါယာ ဗြိတိန်ဂှ် ဂကူကရေင်ညးတအ် ဟွံမဲပၟိက်၊၊ ဒေသကရေင်ဂှ် ညံင်ဂွံဆက်မံင်အာ သၟဝ်အေန်ပါယာဗြိတိန်ပၠန် ဟွံဂွံဟာ၊၊＂ မြဴသာ်ဝွံ ဟီုတိုန်တုဲ မေဿတာအက်တလဳဂှ် မုဟွံဟီုမွဲသာ် ကျောဝ်နာဍဳ ပ္ဍဲတဲတုဲ ＂အဲဒးအာ ကောံဓရီုတၞဟ်နွံမံင်၊၊＂ဂးတုဲ ကတဵုတိတ်အာ နူကဵုကောံဓရီုဂှ်ရ၊၊ ဗွဲကြဴနူဂှ်ညိ မၞိဟ်စၞးဂကူဗၟာ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း စိုပ်အာ အေန်ဂလာန် ဆဵုဂဗ ကုမေဿတာအက်တလဳ သွက်ဂွံ ကေတ်ဍုင်ဗၠးၜးဂှ် ဖျေဟ်လၟေင်ကမၠောန် မကဵုဗၠးၜးဍုင်ဗၟာ မကော်ဂး လိက်ကသုက် အောင်ဆန်း-အက်တလီ မာန်ကၠုင်ရ၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် နကဵုအင်္ဂလိက် သွက်ဂွံကဵု ဍုင်ဗၠးၜး ကုဍုင်ကဝ်လဝ်နဳတအ် ပြဟ်ဟ်ဟေင် စိုတ်ဇၞော်ဒၟံင်ဂှ် ကၠးဒၟံင်ရ၊၊

စိုပ်သၞာံ ၁၉၄၆ ဂိတုအဝ်ဂေတ်ဂှ် ကလေင်ရုဲစှ် ကံင်သဳသၟိင်အင်္ဂလိက်တၟိ (ဘုရင်ခံကောင်စီအစိုးရအဖွဲ့)ဂှ် စောဘဥူၐြဳ ဂွံဒုင်ရုဲစှ် နဒဒှ် ဝန်ဇၞော်မွဲတၠကီုရ၊၊ ပ္ဍဲကဵုကံင်စဳဂှ် မၞိဟ်ဇၞော်ဖဆပလတအ် ဂွံပါလုပ်ဂၠိုင်တုဲ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းဂှ် ဂွံဒှ် ဒုဥက္ကဌ ရ၊၊

၁၉၄၆ ဂိတုဇာန်နဝါရဳ ၈ ဂှ် ဂကောံကရေင်ကမၠောန် မပ္တံကဵု ဂကောံဗဟဵုဂကူကရေင်၊ ဂကောံကရေင်ဗုဒ္ဓဘာသာ၊ ဂကောံသၟတ်ကရေင်တအ် ပကောံဓရီုတုဲ ဒဒှ်ရ ဂကူကရေင် ဒးကေတ် ဍုင်ဗၠးၜးတၞဟ်ခြာဂှ် ဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ်ရ၊၊ ညံင်ရဴဂှ်ကီု ပ္ဍဲဂိတုဇာန်နဝါရဳ (၁၇-၂၃)ဂှ် ဂကူဗၟာ ကေုာံ ကောန်ဍုင်အရင်တၞဟ်တအ် ပသဘင်သဳကၠဳပ္ဍဲကျာ်လ္ဂုင် ပဇ္ဇရးလဒေါဝ် (ရွှေတိဂုံအလယ်ပစ္စယံ)ကီုရ၊၊ ဂိတုဂတဂှ် ဖေဖဝ်ဝါရဳ (၄-၆) မၞိဟ်စၞးဂကူကရေင်ဂမၠိုင် ကလေင်ပကောံဓရီုတၟိပၠန်တုဲ ဖျေဟ်ဏာ သ္ဂုတ်သွာတ် (၄) တင် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ၊၊

1. ပ္ဍဲဂကောံဝန်ဇၞော် (ရာထူးဝန်အဖွဲ့)ဂှ် ဂကူကရေင် သ္ဒးပါရောင်၊၊
2. ပ္ဍဲဒေသ ဂကူကရေင်မပဒတဴတအ်ဂှ် သ္ဒးခကဵု သ္ဍာဲဒဴဂကူကရေင်ရောင်၊၊
3. ဂကူကရေင် မပေင်အာယုက် (၁၈)တုဲ အခေါင်စုတ်မာဲ သ္ဒးနွံရောင်၊၊
4. သွက်ဂကူ ဘဝဂွံဂီုကၠီု ဂွံဇၞော်မောဝ်တုဲ သ္ဒးဒက်ပ္တန်ကဵု တွဵုရးကရေင်တၞဟ်ခြာရောင်၊၊

အသိင်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ဇၞော်တိုန်ဒၟံင်ကွေဟ်ဟ်ရ၊၊ စိုပ်သၞာံ ၁၉၄၇ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ (၅-၇)ဂှ် ကၠောန်သဘင်သဳကၠဳ ဂကူကရေင်မွဲပၠန် ပ္ဍဲဍုင်လ္ဂုင်တုဲ မၞိဟ်တိုန်စိုပ် ၜိုတ်ၜါလ္ၚီပြင်င်ရ၊၊ ပ္ဍဲကဵု သဘင်သဳကၠဳဂှ် ဂကောံဗဟဵုကောန်ဂကူကရေင် ကဵု ဂကောံသၟတ်ကရေင် ၜါပံင်ကောံတုဲ ဒက်ပ္တန် ဂကောံပံင်ကောံမွဲ မကဵုလဝ်ယၟု ဗော်သွးပံင်ကောံ ကောန်ဂကူကရေင် ကေအေန်ယူ (Karen National Union - K.N.U)ရ၊၊ ပ္ဍဲဂကောံပံင်ကောံတၟိဂှ် စောစံဖိုးသင် (မေဂျာစံဖိုးသင်) ဂှ် ဒှ်ဥက္ကဌတုဲ စောဘဥူၐြဳ ဂှ် ဒှ်ဒုဥက္ကဌရ၊၊ တင်အဓိက မချပ်ဂၞပ် ပ္ဍဲသဘင်သဳကၠဳဂှ် အတိုင် လၟေင်ကမၠောန် လိက်ကသုက် အောင်ဆန်း-အက်တလဳ ဂှ် နကဵုဂကူကရေင် ပါလုပ်ထေက် ဟွံထေက်ရ၊၊ သွဟ်သဘင်သဳကၠဳဂှ် လလောင်တြးပတိတ်ဏာ အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ၊၊

(၁) ရံင် နကဵုတင်ဗွဲသၟဝ်တအ်ဏအ်တုဲ နူကဵုသဘင်သဳကၠဳ ဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် ဒစဵုဒစး လတူလိက်ကသုက် အောင်ဆန်း-အက်တလဳ ရ၊၊
(က) ပ္ဍဲ မၞိဟ်စၞး လပါ်ဍုင်ဗၟာဂှ် မၞိဟ်စၞးဂကူကရေင် ဆမွဲတၠကီု ဟွံဂွံပါလုပ်၊၊
(ခ) ပ္ဍဲကဵု ကၠတ်ထဝ်ပတန်ဍုင်ဂှ် စၟတ်သမ္တီကဵု လၟိဟ်မၞိဟ်ဂကူကရေင် အောန်လောန်အာ၊၊
(ဂ) ပ္ဍဲလိက်ကသုက်ဂှ် ဒပ်ပၞာန်ကရေင် ဆက်တန်တဴအာအခေါင်နွံဂှ် ဟွံကၠးဖ္ဍး၊၊
(ဃ) ကောန်ဂကူကရေင်တအ် မအာတ်မိက်ဒၟံင် သွက်ဂွံစၟတ်သမ္တီကဵု တွဵုရးကရေင်တၞဟ်ခြာဂှ် ပ္ဍဲလိက်ကသုက်ဂှ် ညိဟွံပါ၊၊
(ၚ) ပ္ဍဲအရာမဆုက် လိက်ကသုက် အောင်ဆန်း-အက်တလဳဂှ် ပွမကဵုသမ္တီ၊ ပွမချပ်ဂၞန် ကုက္ဍိုပ်သကိုပ်ဂကူကရေင်တအ် ဟွံမဲလဝ်၊၊
(စ) ရံင်နကဵု တင်ဗွဲလတူဝွံတုဲ စဵုကဵုစိုပ် သၞာံ ၁၉၄၇ ဂိတုမာတ် ၃ ယဝ်ရ ဟွံကလေင်မိင် နူကဵု ဂကောံဝန်နန်ဍုင်ဗဳလာတ် (အလဵုအသဳအင်္ဂလိက်) မ္ဂး နကဵုဂကူကရေင် ဗဂပ်ဗဗေင် ဒစဵုဒစး လတူ သဘင်ရုဲမာဲ သွက်ကၠတ်ထဝ်ပတန်ဍုင်ရောင်၊၊

(၂) အတိုင်မအာတ်မိက်လဝ် ဗွဲလတူဝွံ ယဝ်ရပါလဳမာန်ဗဳလာတ်/လာန်ဒါန် စဵုကဵုစိုပ် ဂိတုမာတ် ၃ ဂှ် ဟွံကလေင်ကဵုသွဟ်မ္ဂး စောဘဥူၐြဳ ညးမဒှ် ဂကောံဝန်ဇၞော် ပ္ဍဲကံင်သဳအလဵုအသဳဂှ် နဒဒှ် မထ္ၜးဆန္ဒတုဲ နုက်တိတ် နူကဵုဂကောံအလဵုအသဳရောင်၊၊

အတိုင်မအာတ်မိက်ဂှ် ဟွံကလိဂွံတုဲ စောဘဥူၐြဳ နုက်တိတ် ထောအ်ဂကောံအလဵုအသဳ၊ နကဵုကရေင် ဒစဵုဒစး ဗဂပ်ဗဗေင် ကုသဘင်ရုဲမာဲကၠတ်ထဝ် ပတန်ဍုင်ရ၊၊

နူကဵု ဗော်သွးပံင်ကောံဂကူကရေင် ကေအေန်ယူ မၞိဟ် (၉) တၠ သွက်ဂွံ ပညဳပညပ် ကိစ္စဂကူကရေင်တုဲ အာဆဵု ကဵုဝန်ဇၞော်မဆေင်ကဵုဍုင်ဗၟာတုဲ အာတ်မိက်ဏာ အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ၊၊

1. ဒၞာဲဒေသ ခရိုင်အင်စိင်၊ ဗဂေါ၊ သာယာဝတဳ၊ ဖျာပုင်၊ ထဝါဲ ကေုာံ ဗိက်တအ် မဟွံဂွံ စၟတ်သမ္တီ ဒၞာဲဆန္ဒမာဲတၞဟ်ခြာ သွက်ဂကူကရေင်ဏီတအ်ဂှ် ပ္ဍဲသွက်ပေါဲရုဲမာဲကၠတ်ထဝ် ပတန်ဍုင်ဂှ် ညံင်ဂွံစွံကဵု မၞိဟ်စၞးဂကူကရေင် (၁၇) တၠ၊၊
2. ပ္ဍဲဂကောံအလဵုအသဳ ဍုင်ဗၟာဂှ် မၞိဟ်စၞးဂကူကရေင် သ္ဒးပါလုပ် (၂၅﹪) ရောင်၊၊
3. ဒပ်ပၞာန်ကရေင် မဒၟံင်တၞဟ်ခြာဂှ် ညံင်သဂွံဆက် စွံအာ၊၊
4. သွက်ဂွံ ဒက်ပတန် တွဵုရးဍုင်ကရေင်ဂှ် နကဵုမူ သ္ဒးကဵုလဝ် တင်တုပ်စိုတ်ရောင်၊၊
5. ပ္ဍဲကဵု စက်ယန်ပကင်ရင်ဍုင် ပ္ဍဲဌာနနာနာတအ်ဂှ် နကဵုဗၞတ်လၟိဟ် (အချိုးအစာအလိုက်)ဂှ် သ္ဒးခပတိုန်ကဵု ဂကူကရေင်ရောင်၊၊
6. သွက်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် စရင်အင် လၟိဟ်မၞိဟ်ဍာံဍာံ သ္ဒးကေတ်လဝ်ရောင်၊၊

စိုပ်ကဵု တင်မအာတ်မိက်လဝ် ဗွဲလတူတေအ်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲ သၞာံ ၁၉၄၇ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၈ ဂှ် မၞိဟ်စၞးဂကူကရေင် စောစံဖိုးသင်၊ အာဆဵု ကု မၞိဟ်စၞး ဂကောံဝန်ဇၞော်ဍုင်ဗၟာဂှ် ညးမဒှ်ဒုဥက္ကဌ ဂကောံဝန်ဇၞော်ဍုင်ဗၟာ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း ဒုင်ဆဵုရ၊၊ ကရောမ်ဂှ် ဝန်ဇၞော် မဆေင်ကဵုဂကူကရေင်ၜါ မန်းဘခိုင် ကဵု စောဘဦးကြီးလေဝ် တိုန်စိုပ်ကီုရ၊၊ အခိင်ဂှ် ဒှ်အခိင် ကၠာညးဟွံဂွံ နုက်တိတ် နူဝန်ဇၞော်ဏီရ၊၊ တင်အာတ်မိက်သီုဖအိုတ်ဂှ် တင်သွက်ဂွံဆက်စွံအာ ဒပ်ပၞာန်ကရေင် ကဵု တင်လက္ကရဴအိုတ် ကေတ်စရင်လၟိဟ်မၞိဟ် ဆၜါတင်ဏအ်ဟေင် ဝန်ဇၞော်ဍုင်ဗၟာ ဒုင်တဲရ၊၊ ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ နကဵုကေအေန်ယူ ကော်ကောံဓရီုကာမံက်တိုန် ဗွဲမပြဟ်ရ၊၊ နူကဵုကောံဓရီုဂှ် ဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် အတိုင်သ္ဂုတ်သွာတ်တြေံ မဗဂပ်ဗဗေင် ကုသဘင်ရုဲမာဲကၠတ်ထဝ် ပတန်ဍုင် ကဵု စောဘဥူၐြဳ နုက်တိတ် နူဝန်ဇၞော်ဂှ် ဆက်ဖျေဟ်ဏာ သ္ဂုတ်သွာတ်ပၠန်ရ၊၊

သၞာံ ၁၉၄၇ ဂိတုဨပြဳ ၂၀ ဂှ် ကေအေန်ယူ ကော်သဘင်သဳကၠဳ ကာမံက်တိုန် မွဲပၠန်ရ၊၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဒှ်အခိင် ဆရုဲမာဲကၠတ်ထဝ်ပတန်ဍုင် အလန်ပထမ ကၠောန်လဝ်တုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဨပြဳ (၉) ဂှ်ရ၊၊ ပ္ဍဲသဘင်သဳကၠဳဗော်ဂှ် စၞးစောစံဖိုးသင်ဂှ် စောဘဥူၐြဳ ဂွံဒုင်ရုဲစှ် နဒဒှ် ဥက္ကဌ ကေအေန်ယူ ရ၊၊ တုဲပၠန် နကဵု ကေအေန်ယူ ဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် သွက်ဂွံဒက်ပ္တန် ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကောန်ဂကူကရေင် (K.N.D.O) မွဲရ၊၊ မန်းဘဇန် ဒှ်မၞိဟ် မကေတ်တာလျိုင် ပရေင်စဵုဒၞာဂကူရ၊၊

နူကဵု သဘင်သဳကၠဳဂှ် တင်အာတ်မိက် (၅) တင် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံ အာတ်မိက်ဏာရ၊၊

1. ပ္ဍဲအရာ မကလေင်ဒက်ပ္တန် တွဵုရးဍုင်ကရေင် ကေုာံ အခေါင်ကံကုသိုလ်ကရေင် ကရေင်ဖန်ကေတ်တ်ဂှ် ယဝ်ရ ဂကူကရေင်မွဲမွဲ ဒးဒုင်ဂိအာမ္ဂး ဒှ်အရာတာလျိုင် မဆေင်ကဵု အလုံမွဲ ကောန်ဂကူကရေင်ရောင်ဂှ် စွံစိုတ်ရ၊၊
2. မၞိဟ်စၞးဂကူကရေင် မဒုင်ရုဲစှ် ပ္ဍဲသဘင်ရုဲမာဲ သွက်ကၠတ်ထဝ် ပတန်ဍုင်ဂှ် ဟိုတ်မဒှ် မၞိဟ်စၞး ဂကူကရေင်ဇေတ်တ် ဟွံသေင်တုဲ ကောန်ဂကူကရေင်တအ် စုတ်ကဵုမာဲရောင်ဂှ် လ္ပစှ်ေစိုတ်ညိ၊၊
3. အတိုင်ပၟိက်ဆန္ဒညးဍုင်ကွာန်ကရေင်ဂှ် စောဘဥူၐြဳ မနုက်တိတ် နူကဆံင်ဝန်ဇၞော်ဂှ် ပတိုန်ဏာ ဂုဏ်စရာဲ၊၊ အတိုင်ပၟိက်ဆန္ဒကောန်ဂကူကရေင်ဂှ် က္ဍိုပ်သကိုပ်ဂကူကရေင်တအ် ဟွံလုပ်ဒုင်ရုဲစှ်မာဲ ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်ပတန်ဍုင်ဂှ်ကီု ကုကောန်ဂကူကရေင် ညးဟွံစုတ်မာဲတအ်ကီု ပတိုန်ဏာ ဂုဏ်စရာဲရ၊၊
4. နူကဵု သဘင်သဳကၠဳဏအ် သွက်ဂွံဒက်ပ္တန်အာ ဗော်ပၠတရဴကောန်ဂကူမန်ဂှ် ဖျေဟ်ဏာ သ္ဂုတ်သွာတ်ရ၊၊
5. လိက်ပရိုင် လၟေင်သတ္တဟ သွက်ဂွံချူလညာတ် ကေုာံ ရမ္သာင်ကေအေန်ယူဂှ် တက်ပ္တိတ်အာရောင်၊၊

တင်လလောင်တြး လက္ကရဴအိုတ်ဂှ် လိက်လၟေင်ပရိုင် နကဵုယၟု ＂သုဝဏ္ဏတိုင်း＂ဂှ် တက်ပ္တိတ်အာရ၊၊ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၄၇ ဨပြဳ (၁၆) ဂှ် ဒက်ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကောန်ဂကူကရေင်ရ၊၊

ၜိုန်ရ သဘင်သဳကၠဳကရေင် လလောင်တြးလဝ် ဗဂပ်ဗဗေင် ကုသဘင်ရုဲမာဲဂှ်ကီုလေဝ် ကောန်ဂကူကရေင်လ္ၚဵု ဒုင်ရုဲစှ်တုဲ သီုဖအိုတ် ဂွံဒုင်ရုဲစှ် မၞိဟ် ၂၄ တၠရ၊၊

သၞာံ ၁၉၄၇ ဂိတုဂျူလာင် ၁၉ ဂှ် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း ကဵု က္ဍိုပ်သကိုပ်ဂမၠိုင် ဒးဒုင်ပန်ဂစိုတ် ပ္ဍဲရုင်ဝန်ဇၞော်ဂမၠိုင် ဍုင်လ္ဂုင်တုဲ စၞးအောင်ဆန်းဂှ် ဥူနု ဆက်ကေတ်အာ တာလျိုင်အလဵုအသဳဍုင်ရ၊၊ ဝန်ဇၞော်စၞးဂကူကရေင် မဒးဒုင်ချိုတ်အာ ကရောမ် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း မန်းဘခိုင်ဂှ် မန်းဝင်မောင် ဆက်ကေတ်တာလျိုင်ရ၊၊ စိုပ်သၞာံ ၁၉၄၇ ဂိတုအံက်တဝ်ပါ ၂၄ ဂှ် ကၠတ်ထဝ်ပတန်ဍုင် ကလေင်စပံက်ပၠန်တုဲ ဥပဒေသဇိုင် လဒက်ပတန်ဍုင်ဗၟာ (မြန်မာနိုင်ငံ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ) ဂှ် ဒှ်အာဒတန်ရ၊၊ ပ္ဍဲကဵု ဥပဒေသဇိုင်ဂှ် အခေါင်အရာ ဂကူကရေင်ကီု၊ ဂကူမန်ကီုဂှ် ဗွဲတၞဟ်ခြာ ဟွံမဲရ၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ နကဵုနဲကဲ မအာတ်အခေါင်အရာ ဂကူကရေင် ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်ဂှ် ဂၠံင်အိုတ်အာရ၊၊

သွက်ဂွံ ဆက်အာတ်မိက်အာ အခေါင်အရာကရေင်ဂှ် ကၠောန်သဘင်သဳကၠဳကေန်အေန်ယူ ပ္ဍဲဍုင်မတ်မလီုရ၊၊ နကဵုမရန်တၟအ် သွက်ဂွံပံင်ကောံ ကလိဂွံဒြဟတ် နူဂကူမန်တုဲ ရုဲစှ် ကၠောန်သဘင်သဳကၠဳ ပ္ဍဲဍုင်မတ်မလီုဒှ်မာန်ရ၊၊ ပ္ဍဲသဘင်သဳကၠဳဂှ် မၞိဟ်တိုန်စိုပ် ၇၀၀ ပြင်င်တုဲ သီုဘိက်ပၟိင်လဝ် က္ဍိုပ်သကိုပ် ဂကူမန်ဂမၠိုင်ကီုရ၊၊ နူကဵု သဘင်သဳကၠဳဂှ် ပဏာပတန် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ၊၊

1. ဥပဒေသဇိုင် လဒက်ပတန်ဍုင်ဗၟာ မပလဝ်ဒတန်လၟုဟ်ဝွံ ဟိုတ်နူမၞိဟ်စၞးဂကူကရေင်ဇေတ်တ် ဟွံပါလုပ်တုဲ ညးဍုင်ကွာန်ကရေင် ဟွံဒုင်တဲ၊၊
2. တၞဟ်နမဂွံဓဇက်ချူ စဳပၞောန်ဥပဒေ ပ္ဍဲကမၠောန် မဒက်ပ္တန် တွဵုရးဍုင်ကရေင်ဂှ် ပအပ်ကဵု တာလျိုင် ကုဂကောံကေင်ကာဗဟဵု၊၊
3. ဗီုအခက်အခုဲ မစိုပ်ကဵု ဒက်ပ္တန် တွဵုရးဍုင်ကရေင် တၞဟ်ခြာဂှ် ဒးကဵုသမ္တီ ကုဂကောံကုလသမဂ္ဂ၊၊
4. နူကဵု သဘင်သဳကၠဳဝွံ ကဵုဏာသမ္တီ ဒဒှ်ရ ညးတအ် ထံက်ဂလာန် လတူ ဂကောံကေင်ကာဗဟဵု (ဗော်ကေအေန်ယူ)၊၊
5. ရးတၞင်သဳ သီုကဵု ခရိုင်တံင်ငူ၊ ခရိုင်အင်စိင်၊ ခရိုင်ဟံသာဝတဳ ကေုာံ ခရိုင်ညောင်လေးပင်ဂှ် ညံင်ဂွံ စၟတ်သမ္တီကဵု တွဵုရးကရေင်တၞဟ်ခြာ၊၊
6. ဥပဒေအပြောမ် မကဵုဒုဟ်ဒဏ် ကုညးမရပ်လွဟ်တအ်ဂှ် ညံင်ဂွံပလီုကဵု၊၊
7. အလာံမစကာဒၟံင်လၟုဟ်ဂှ် နဒဒှ် အလာံကောန်ဂကူကရေင်ဂှ် ပဒတန် စၟတ်သမ္တီအာ၊၊

ပ္ဍဲကဵု သဘင်သဳကၠဳဂှ် ရမ္သာင်ဂမြဴ ဗွဲသၟဝ်ဝွံ ကြဵုဇာတဴအိုတ်ရ၊၊

1. တွဵုရးဍုင်ကရေင် ကဵုပြဟ်ဟ် ကဵုပြဟ်ဟ်၊
2. ပ္ဍဲအပ္ဍဲဍုင် ဟွံမဲပၟိက် ဟွံမဲပၟိက်၊
3. အဓိကဵုကောန်ဂကူ ဟွံမဲပၟိက် ဟွံမဲပၟိက်၊
4. ကရေင်မွဲဒကေဝ် ဗၟာမွဲဒကေဝ်ဂှ် ထ္ၜးပြဟ်ဟ် ထ္ၜးပြဟ်ဟ်၊၊

အတိုင်လၟေင်ကမၠောန် လိက်ကသုက်အောင်ဆန်း-အက်တလဳဂှ် ဆက်ကၠောန်ဒၟံင်တုဲ စိုပ်သၞာံ ၁၉၄၈ ဂိတုဇာန်နဝါရဳ (၄)ဂှ် ဍုင်ဗၟာကလိဂွံအာ ဗၠးၜး နူဗြိတိန်ရ၊၊ အလဵုအသဳပတန်ဍုင်ဂှ် ဒှ်အာ အလဵုအသဳဍုင်ဗၟာ (ဖဆပလ) ရ၊၊ တ္ၚဲယးဂတးဂှ် ကရေင်တအ် ဆက်လလောင်တြး ဒဒှ်ရ ကရေင်ဂှ် ဂကူဂကူသၟတ် (Tribe/မျိုးနွယ်စု) ဟွံသေင်၊ ဒှ်ဂကူ (Nation/လူမျိုး) မွဲဂကူရ၊၊ ဂတဂှ် မွဲဂိတုဂှ် စပ်ကဵု သွက်ဂွံ ကဵုတွဵုရးဍုင်ကရေင်ဂှ် ဗော်ကေအေန်ယူ ပတိုန်လိက် အာတ်မိက် အလဵုအသဳဖဆပလရ၊၊ တုဲဂှ် ဖေဖဝ်ဝါရဳ (၁၁) ဂှ် နကဵုဗော်ကေအေန်ယူ အာဂတတုဲ ညံင်ဂွံဗၟံက်ကဵု တွဵုရးဍုင်ကရေင်ဂှ် ကောန်ဂကူကရေင်တအ် ထ္ၜးဆန္ဒအိုတ်ရ၊၊

စိုပ်သၞာံ ၁၉၄၈ ဂိတုမာတ် (၃-၅)ဂှ်လေဝ် ဆက်ကၠောန် သဘင်သဳကၠဳ ကောန်ဂကူကရေင် မွဲဝါပၠန်ရ၊၊ ပ္ဍဲသဳကၠဳအလန်ဏအ်ဂှ်

1. ဒပ်ပၞာန်ကရေင်တၞဟ်ခြာဂှ် ညံင်ဂွံဆက်စွံအာ၊၊
2. လွဟ်သေနာတ် မနွံကဵု လာင်ဇြေန်တအ်ဂှ် ညံင်ဂွံသီကေတ်၊၊
3. က္ဍိုပ်သကိုပ်ကရေင်ဍာဲ ဖျေဟ်ဏာသ္ဂုတ်သွာတ် ဟွံဆက်ပံင် ကုဍုင်ဗၟာဂှ် ထံက်ဂလာန်ပေင်င်၊၊

ညံင်ရဴ ကောန်ဂကူကရေင် ကောန်ဂကူမန်တအ် မအာတ်မိက် အခေါင်ကောန်ဂကူကီု၊ မွဲလပါ်ဂှ် အကြာက္ဍိုပ်သကိုပ်ဗၟာကဵုဗၟာ လညာတ်တၞဟ်ခြာတုဲ ဗော်ကောန်မျူနေတ်ဍုင်ဗၟာဂှ် ၁၉၄၈ ဂိတုမာတ် ၂၈ဂှ် ရပ်လွဟ်တုဲ တိတ်ဂြိုပ်ရ၊၊

ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကောန်ဂကူကရေင် မဒက်ပ္တန်လဝ် သၟဝ်ဗော်ကေအေန်ယူဂှ် စချဳဓရာင်ကၠုင်ကီုရ၊၊ ဒပ်ရာ်ဖေဝ်ကရေင် (Karen Rifles) ကဵု ဒပ်ဗၠာဲသၟိင်ကရေင် (Karen Arms Police)တအ်လေဝ် ပံင်ကောံ ကုဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကောန်ဂကူကရေင်တုဲ ဒှ်ကၠုင် ဗီုပြင် ပဋိပက္ခ အကြာဂကူဗၟာ ကဵု ဂကူကရေင်ရ၊၊ ညံင်ဟွံဂွံဒှ်ဂှ် က္ဍိုပ်သကိုပ်ကရေင်တအ် ဒုင်ဂုဏ် အာတ်မိက် ညးဍုင်ကွာန်တအ်ရ၊၊

ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကောန်ဂကူကရေင်ဂှ် ဒြဟတ်ဇၞော်ကၠုင်ရ၊၊ နကဵုနဲကဲ ပရေင်အာတ်မိက်ကေတ် နကဵုနဲကဲၜိုဟ်ဟ်ဂှ် ၜိုန်ရ မၞိဟ်ဇၞော်ဗော်ကေန်အေန်ယူ မပတံကဵု စောဘဥူၐြဳတအ် ဆက်ဂစာန်ဒၟံင်ဖိုဟ်ကီုလေဝ်၊ ဟိုတ်နူ သွဟ်ဟွံမံက်၊ ဗၟာ ဟွံဗက်ကဵု ပၟိက်ဆန္ဒ ဂကူကရေင်တအ်တုဲ စိုပ်သၞာံ ၁၉၄၈ ၜိုတ်လဒေါဝ်ဂှ် ပရေင်ချဳဓရာင် နကဵုလွဟ်ဂှ် စကတဵုဒှ်ကၠုင်ရ၊၊ နကဵုဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာဂကူကရေင်ဂှ် လုပ်သီကေတ် တိုက်ဘဏ္ဍာ (အလဵုအသဳ) ပ္ဍဲဍုင် အိမ္မဲ၊ မအူပင်တုဲ စိုပ်ဂိတုအဝ်ဂေတ် (၃၀) လုပ်ဗတိုက် ဍုင်သဓီုရ၊၊ သေတ်တေန်ဘာ (၁) ဂှ် ပံင်ကဵု ဒပ်ပၞာန်မန်တုဲ လုပ်သီဍုင်မတ်မလီုရ၊၊ သေတ်တေန်ပါ (၈) လုပ်သီ ဍုင်ရွှေကျင် ကဵု ဍုင်ကျောက်ကြီး၊ သေတ်တေန်ပါ (၁၀) သီဍုင်မော်လမြိုင်ကျွန်း၊ ကျိုက်ပိ၊ သေတ်တေန်ပါ (၂၂) ဍုင်တောင်ကြီး၊ သေတ်တေန်ပါ (၂၃) ဍုင်လွယ်ကော်၊ သေတ်တေန်ပါ (၂၄) ဍုင်လွယ်လင်တအ် လုပ်သီကေတ်ရ၊၊

သေတ်တေန်ပါ (၁၇-၁၈)ဂှ် ဗော်ကေအေန်ယူ ကၠောန်သဘင်သဳကၠဳဗော် ပ္ဍဲၝောအ်ခန်ကံင်သဳကရေင် ဍုင်ဘာသီရ၊၊ နူကဵု သဘင်သဳကၠဳဂှ် သ္ဂုတ်သွာတ်ဏာ အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ၊၊

• ဂကူမန် ကဵု ဂကူကရေင်တအ်ဂှ် ဒှ်ဂကူဘဝတုပ်တုဲ မန် ကဵု ကရေင် ညးမွဲကုမွဲ ဒးရီုဗင် ရေင်သကအ်ဂှ် ထံက်ဏာဂလာန်ပေင်င်၊၊
• ဟိုတ်နူအကာဲအရာ ပရေင်ဍုင်ကွာန်ပရေအ်စှ်ေဒၟံင် ရိုဟ်ဒဒှ်တ္ၚဲတုဲ သွက်ဂီုကၠီု ညးဍုင်ကွာန်ဂကူကရေင်တအ်ဂှ် ယဝ်ရအာတ်မိက်ကၠုင်မ္ဂး ဗွဲမပြဟ် ကဵုဏာ အရီုအဗင်ရောင်၊၊
• သွက်တွဵုရးဍုင်ကရေင်တၞဟ်ခြာ ဂွံမံက်ကၠုင်မာန်ဂှ် နကဵုဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်လဵု ဟွံဟီု သွက်ညဳသၟဟ်အလုံဂကူဂမၠိုင်တုဲ ဆက်ပံင်တောဲအာရောင်၊၊
• အဓိကဵုကရေင်-ဗၟာဂှ် ဗဒှ်ကဵု အရာမဆောံလေင် ပရေင်ဗၠးၜးဍုင်ဗၟာ ကေုာံ ပရေင်ဗမံက်ပတိုန် တွဵုရးဍုင်ကရေင်ဂှ်ရ ပရေင်ဆဝ်မ္ၚုဟ် ကဆောက်ကတဵု ညံင်ဂွံဒှ် အဓိကဵုဂကူဂှ် ဒစဵုဒစးအာပေင်င်၊၊
• ပ္ဍဲအရာ မဗပေင် ပၟိက်ဆန္ဒညးဍုင်ကွာန်ကရေင်ဂှ် နကဵုနဲကဲ မဟွံစှ်ေကဵု နဲကဲဒဳမဝ်ကရေသဳဂှ် ဟွံမဲပၟိက်၊၊
• စပ်ကဵု ပရေင်ၜိုဟ်သြိုဟ်ဍုင်ကွာန်ဂှ် နကဵုကေအေန်ယူ မိက်ဂွံပါလုပ်ကၠောန် ပေင်င်ရောင်၊၊

ၜိုန်ရ နကဵုကေအေန်ယူ မွဲလပါ်ဂှ် အာတ်မိက် ညံင်ဟွံဂွံချဳဓရာင် နကဵုပရေင်ပၞာန်ဏီကီုလေဝ် နကဵုဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကောန်ဂကူကရေင်ဂှ် သၠုင်ပတိုန် ပရေင်ချဳဓရာင်ရ၊၊ ကောန်ဂကူကရေင် မနွံပ္ဍဲဒပ်ပၞာန်အလဵုအသဳတအ်ဂှ်လေဝ် တိတ်ပံင်တောဲ ကုဒပ်ပၞာန်ကရေင်ကီုရ၊၊ ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ ကောန်ပၞာန်ဂကူကရေင် နွံပ္ဍဲဒပ်ပၞာန်ဍုင်တအ်ဂှ် ဒးဒုင်သီထောအ်လွဟ်၊ ဒးဒုင်ပဒေါအ်ဇူ နူပၞာန် ကတဵုဒှ်ကၠုင်ရ၊၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် (သၞာံ ၁၉၄၉ ဂိတုဇာန်နဝါရဳ ၁ ဂှ် ဂဥုပ်ဗိုလ်စမစ်ဒွန်း ဂကူကရေင် ပ္ဍဲဒပ်အလဵုအသဳဂှ်လေဝ် ဒးဒုင်ဖျေဟ်ထောအ် နူတာလျိုင်တုဲ စၞးဂှ် ခပတိုန် ဂဥုပ်ဗိုလ်နေဝင်း နဒဒှ် သကိုပ်သကပၞာန် (စစ်ဦးစီးချုပ်)ရ၊၊ အလဵုအသဳဗၟာ ပအပ်တာလျိုင် ကုဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း အခေါင်စကာ ဒြဟတ်ပၞာန်ပေင်င်တုဲ သွက်ဂွံပသောင်ဗတိုက် ဒပ်ပၞာန်ကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင် သီုကဵု ဒပ်ကရေင်တအ်ရ၊၊ အရာဏအ်ဂှ် ဗဒှ်ကဵု သွက်ပၞာန်အပ္ဍဲဍုင် ဂွံကတူဂၠိုင်တိုန်တုဲ နကဵုဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကောန်ဂကူကရေင် စလးကၠုင် မုက်ပၞာန်သီဍုင်ဂှ် သၞာံ ၁၉၄၉ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂ ဂှ် သီဂွံအာ အင်စိင် (ဗဒါဲလ္ဂုင်)ရ၊၊ ဒပ်ဗၠာဲသၟိင်ကရေင် တမ်ဒပ် (၁) ပ္ဍဲတံင်ငူဂှ် ပံင်ကဵု ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကောန်ဂကူကရေင်တုဲ သီဂွံအာ ဍုင်တံင်ငူ၊ ဖြူး၊ အုတ်တွင်း၊ ထန်းတပင်တအ်ရ၊၊ ဒပ်ဗၠာဲသၟိင်ကရေင် မနွံပ္ဍဲဘာသီလေဝ် ပံင်ကဵု ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကောန်ဂကူကရေင်တုဲ လုပ်ဗတိုက် ဘာသီကီုရ၊၊ ဒပ်ပၞာန်ကရေင်တမ်ဒပ် (၂) နွံ ပ္ဍဲဍုင်ပြန်ဂှ်ကဵု ဒပ်ပၞာန်ကရေင် နူအင်စိင် ဇက်တိုန်ပၞာန် သွက်ဂွံအာသီ ဍုင်လ္ဂုင်ရ၊၊ ပ္ဍဲအကြာဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ကဵု ဂိတုမေဂှ် ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကောန်ဂကူကရေင် ကဵု ဒပ်ကောန်မျူနေတ် ပံင်ကောံတုဲ လုပ်သီဂွံအာ ဍုင်မိတ္ထိလာ၊ မေ ကေုာံ မာန္တလေရ၊၊ ညံင်ရဴသာ်ဂှ်ကီု ပ္ဍဲရးတၞင်သဳ၊ ရးဨရာဝတဳ ကေုာံ တွဵုရးသေံတအ်လေဝ် ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကောန်ဂကူကရေင် ဆက်သီအာဒၟံင်ရ၊၊ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၆ ဂှ် သီဂွံ ဍုင်ဒိုက်ဦး၊ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၈ ဂှ် သီဂွံ ရမည်းသင်း၊ ဍုင်ပျော်ဘွယ်လေဝ် သီဂွံအာကီုရ၊၊ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၀ ဂှ် နူပျော်ဘွယ် ဆက်ဇက်အာ မိတ္ထဳလာတုဲ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၁ ဂှ် သီဂွံအာ ဍုင်မိတ္ထဳလာရ၊၊ ပ္ဍဲမိတ္ထဳလာဂှ် ဒပ်ပၞာန်ကရေင်တအ် သီဂွံက္ၜင်ကျာၜါဖ္ဍိုက် ပ္ဍဲ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၁ ဂှ်ရ ဒပ်ကရေင် သီဂွံအာ သီဍုင်မေတုဲ သီရပ်ဂွံ ဗိုလ်မှူဗၟာ ထွန်းစိန်ရ၊၊

အကာဲအရာမဒှ်ဒၟံင် ဗီုဏအ်ဂှ် ဝန်ဇၞော်ဥူနု အာတ်မိက် သွက်ဂွံကေတ်ဓဝ်ၜိုဟ်လလံရ၊၊ ညးဗလးနင် စောဘဥူၐြဳ ကေုာံ မန်းဂျိမ်ထွန်းအောင် ကေုာံ မၞိဟ်စၞးအလဵုအသဳ သွက်ဂွံအာ ဆဵုကု ဒပ်ပၞာန်ကရေင် ပ္ဍဲအင်စိင်ရ၊၊ ညးတအ် စိုပ်အင်စိင် ပ္ဍဲကဵု ၁၉၄၉ ဂိတုဨပြဳ ၄ ရ၊၊ ဨပြဳ (၇) ကလိဂွံ တင်တုပ်စိုတ် ဓဝ်ၜိုဟ်လလံရ၊၊ တင်တုပ်စိုတ် ဓဝ်ၜိုဟ်လလံဂှ်

1. ကုညးမတိတ်ဂြိပ် ရပ်လွဟ်တအ်ဂှ် ယဝ်ရဖျေဟ်လွဟ် လုပ်ပ္ဍဲသၞောဝ်မ္ဂး နကဵုအလဵုအသဳ သၠးကဵုဒုဟ်ဒဏ်ဂမၠိုင်ရောင်၊၊
2. ကောန်ပၞာန်ကရေင်တြေံ ညးမတိတ်အာဂြိပ်တအ်ဂှ် ကလေင်စဴကၠုင်မ္ဂး ကဵုပရိုင် ကုကမ္မတဳကလေင်ဒက်ပ္တန်ဒပ်ပၞာန်ညိ၊၊
3. လတူကောန်ပၞာန်ကရေင် ညးမတိတ်အာဂြိပ် အရာမဒးဒုင်ဂိလေဝ်တအ်ဂှ် နူကဵု ကမ္မတဳကလေင်ဒက်ပ္တန်ဒပ်ပၞာန်ဂှ် ဒးချပ်ကဵုဒၞာဲရောင်၊၊
4. ပ္ဍဲကဵုဒပ်ပၞာန်ကီု ပ္ဍဲကဵု အကြာညးဍုင်ကွာန်ကီု ကရေင် ကေုာံ ဂကူတၞဟ် ပါ်ခြာတုဲ ဆက်ဆောံဟွံဂွံ၊ ဒးကဵု အခေါင်တုပ်ပ်ရောင်၊၊
5. သွက်ဂီုကၠီု ကွာန်ကရေင်ဂမၠိုင်တုဲ အရာၜိုတ်မၞုံပၟိက် ဗွဲမစှ်ေသၞောတ်ဂှ် ဒးဖန်ဇန်ကဵုရောင်၊၊

တင်လတုပ်စိုတ် ဗွဲလတူတအ်ဂှ် မၞိဟ်ဇၞော်အဓိက ပ္ဍဲဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကောန်ဂကူကရေင် စောဟန်တာသာမွှေး ကဵု မန်းဘဇန်တအ် ကလေင်သ္ၚေဝ်ဂၠိပ်တုဲ တင်လတုပ်စိုတ်ဝွံ ဟွံဒှ် တင်လတုပ်စိုတ် ပရေင်ၜိုဟ်လလံ၊ ဒှ်တင်လတုပ်စိုတ် သွက်ဂွံဖျေဟ်လွဟ်ဟေင်ရ ဂးတုဲ ဟွံဒုင်တဲရ၊၊ သွက်ဂွံ ကလေင်သဳကၠဳပၠန်ဂှ် နူကဵု အလဵုအသဳ ကော်ဘိက် အလဵုဇကု မန်းဘဇန် သွက်ဂွံအာဆဵု ကုအလဵုအသဳ ဖဆပလရ၊၊

ဟိုတ်ကရေင် မဒးဒုင်ဆုတ်တိတ် နူအင်စိင်ဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ (ပြည်သူ့ရဲဘော် - ရဲဘော်ဖြူ၊ ရဲဘော်ဝါ) မဒစဵုဒစးကဵု အလဵုအသဳတအ် လုပ်ကေတ်ထောအ် ဒၞာဲအင်စိင် သြင်မွဲလပါ်ဂှ်တုဲ မွဲလပါ်ဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ဍိုက်ဗတိုက်တုဲ ဒးကရာပ် အကြာဒပ်ပၞာန်ဗၟာၜါရ၊၊ နူကဵုလပါ်အလဵုအသဳဂှ် ဒပ်ပၞာန်ချေင်တမ်ဒပ် (၁)၊ ဒပ်ပၞာန်ရာက်ဖေဝ် တမ်ဒပ် (၅)၊ ဒပ်U.M.P၊ ဒပ်LEVY၊ ဒပ်ကွးဘာတက္ကသိုလ်လ္ဂုင်တအ် ပါလုပ်တုဲ နကဵုပၞာန်ကျာကီု ပ္ဍဲတိုက်ပၠန် ကာခြပ်ပၞာန်၊ ဒပ်အမၠံက် ဍိုက်ဗတိုက်တုဲ ကရေင်ဒးဆုတ်တိတ်အာရ၊၊ ပ္ဍဲအင်စိင်ဂှ် ကရေင်သီဂွံလဝ် သီုဖအိုတ် ၁၁၁ တ္ၚဲရ၊၊ လပါ်အလဵုအသဳဂှ် ကောန်ပၞာန်ဒးချိုတ်ကီု သီုကဵုဒးဝပ် မသုန်လ္ၚီပြင်တုဲ လပါ်ကရေင်ဂှ် ကောန်ပၞာန်ဒးချိုတ် ၁၈၀ တၠ၊ မၞိဟ်ဒးဝပ် ၈၀၀ ပြင်ရ၊၊

ဒပ်ပၞာန်ကရေင် နုက်တိတ် နူအင်စိင်တုဲ က္ဍိုပ်သကိုပ် ကေအေန်ယူ စောဘဥူၐြဳ ကဵု က္ဍိုပ်သကိုပ်ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကောန်ဂကူကရေင်တအ် ဆဵုဂဗ ရေင်သကအ် ပ္ဍဲကွာန် ကြာအင်းဇောင်း ရ၊၊ ပ္ဍဲကောံဓရီုဂှ် ပါ်ကရေက်တာလျိုင် ကေုာံ တိဍာ်ရေင်သကအ်ရ၊၊ တိဍာ်မပါ်ဂှ် တိဍာ်ရးဨရာဝတဳ ကဵု တိဍာ်လပါ်ဗမံက် ပါ်ထောအ်ၜါကရေက်ရ၊၊ ပ္ဍဲတိဍာ်ဨရာဝတဳဂှ် စောဟန်တာသာမွှေ ကဵု မန်းဘဇန် ကေတ်တာလျိုင်တုဲ တိဍာ်လပါ်ဗမံက် ရးတံင်ငူဂှ် စောဘဥူၐြဳ ကေုာံ စောစန်းကေတအ် ကေတ်တာလျိုင်ရ၊၊ စနူဂှ်တုဲ စောဘဥူၐြဳ ပြံင်အာ ဖျေဟ်ဇိုင် ပ္ဍဲထန်းတပင်၊ နူထန်းတပင်ဂှ် စိုပ်အာ တံင်ငူရ၊၊ ၁၉၄၉ ဂိတုဂျောန် ၁၄ ဂှ် ဗော်ကေအေန်ယူ ဒက်ပ္တန်အလဵုအသဳကရေင် မကော်ဂး ဂကောံအလဵုအသဳကဝ်ထူလဳ (Kaw Thooli Governing Body /ကော်သူးလေအစိုးရ)ဂှ် စောဘဥူၐြဳ လုပ်ကေတ်တာလျိုင် ပ္ဍဲဂကောံအလဵုအသဳကဝ်ထူလဳ နဒဒှ် သကိုပ်ဝန်ဇၞော်ရ၊၊

စိုပ်သၞာံၜိုတ် ၁၉၅၀ လပါ်စဂှ် ဒပ်ပၞာန် လပါ်အလဵုအသဳ ရာန်ကေတ် လွဟ်မကမ် နူကဵုဍုင်အန္ဒိယတုဲ ဒြဟတ်စဇၞော်ကၠုင်ရ၊၊ သၞာံ ၁၉၄၉ ဂိတုဒဳဇြေန်ပါဂှ် ဒၞာဲဗဒိုပ်ဒပ်ကရေင်ဇၞော်အိုတ် ဒုတိယ မနွံပ္ဍဲ လှည်းကူး (စာဗူးတောင်း)ဂှ် အလဵုအသဳ သီဂွံအာရ၊၊ ဍုင်တံင်ငူဂှ်မွဲရ နကဵုဍုင် ဒပ်ကရေင် ဆက်ပကင်ရင်ဒၟံင်ရ၊၊ စိုပ်ဂိတုမာတ်ဂှ် ဍုင်တံင်ငူလေဝ် စိုပ်အာ သၟဝ်တဲ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာကီုရ၊၊

သၞာံ ၁၉၅၀ အခိင်တမ်သၞာံ ဗြဲစစှ်ေတိဂှ် စောဘဥူၐြဳ သွက်ကလိဂွံ အရီုအဗင် နူဍုင်မ္ၚးတုဲ ဂစာန်တိတ် နူဒေသတံင်ငူရ၊၊ ညးတိတ်ဂွံ ၜိုတ် (၇) တိုင်ဂှ် စုက်ကဵု ပၞာန်ဗၟာတုဲ ဒှ်ပေါဲဗတိုက် ရေင်သကအ်တုဲ ကောန်သ္ဂံင်ညးမွဲ စကောမောလေး ဒးပြဟ်လလုဲအာရ၊၊ ဂိတုဂျူလာင်သတ္တဟပထမဂှ် ညးတအ် စိုပ် ဖါပွန်၊ စိုပ်ဖါပွန်တုဲ ဂျူလာင် ၁၇-၁၈ ဂှ် ကၠောန်ကောန်ဖရေန်ဖါပွန်ရ၊၊ နူကဵု ကောန်ဖရေန်ဂှ် စောဘဥူၐြဳ ပတိတ်မူ (၄) တင်

1. ဂလာန်မ္ဂး မဖျေဟ်လွဟ်ဂှ် ဆလအ်လေဝ် လ္ပသၟာန်ညိ၊၊ 1. For us surrender is out of the question.
2. ပရေင်စၟတ်သမ္တီ ဍုင်ကရေင် မၞုံကဵုအဝဵုဂှ် သ္ဒးကလိဂွံဟေင်ရောင်၊၊ 2. The recognition of Karen State must be complete.
3. လွဟ်ဂကူကရေင် သ္ဒးနွံ ပ္ဍဲတဲကရေင်တွဵုရောင်၊၊ 3. We shall retain our arms.
4. အခေါင်ကံကုသိုလ်ကရေင် ကရေင်ဒးဖန်ကေတ်တ်ရောင် 4. We shall decide our own political destiny.

ကောန်ဖရေန်ဖါပွန်တုဲ တၞဟ်နကလိဂွံ အဆက် ကုဍုင်သအာင်တုဲ စောဘဥူၐြဳ ကေုာံ မၞိဟ် (၉) တၠ သွက်ဂွံအာ ဍုင်က္ၜင်ကံက်ဂှ် တိတ်အာရ၊၊ အခိင်ဂှ်လေဝ် ဒှ်အာ အခိင်ဗြဲဇၞော်ရတုဲ အာပြဟ်ဟ်ဟွံဂွံ၊၊ တ္ၚဲဂှ် ဒှ်တ္ၚဲဂိတုသြဂေတ် (၁၂) ပ္ဍဲအခိင် မတပ်အာဒၟံင်ကဵု ကွာန်ထို့ကောကိုး (Htoo Kaw Koe)၊ ပရူဒဒှ် စောဘဥူၐြဳ မအာဍုင်က္ၜင်ကံက် ကေုာံ ဂၠံင်တရဴညးမအာဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ကလိဂွံလဝ် ပရိုင်ကၠးကၠးတုဲ အောပ်မင်ဒၟံင်တုဲ ပန်တုဲ စောဘဥူၐြဳ ဒးပြဟ်လလုဲအာ ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ရ၊၊ ကရောမ်ညးဂှ် စောစန်းကေ၊ အစာဓရ် မဿဗေကာ (Baker) တအ်လေဝ် ဒးပြဟ်လလုဲအာကီုရ၊၊ ပရူဒဒှ် စောဘဥူၐြဳ မဒးဒုင်ပန်ဂစိုတ်ဂှ် ပြးအာ အလုံမွဲဂၠးတိတုဲ ပ္ဍဲလိက်ပရိုင်ဂၠးတိဇၞော်ဇၞော် ဗီုကဵု The Times တအ်လေဝ် ချူပတိုန်ကီုရ၊၊ဇွစောဘဥူၐြဳဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတအ် ကေတ်နင် အာစွံလဝ် ပ္ဍဲရုင်ဂဥုဲမတ်မလီုတုဲ ထ္ၜးကဵု အစာပရိုင်ဂမၠိုင်ရ၊၊

စောဘဥူၐြဳ ပြဟ်လလုဲအာတုဲ ကောန်ဂကူကရေင်တအ် စၟတ်သမ္တီညး နဒဒှ် အာဇာနဲမွဲတုဲ ကၠောန်ကၠုင် တ္ၚဲစၟတ်သမ္တီ ညးမပြဟ်လလုဲအာ နဒဒှ် တ္ၚဲအာဇာနဲကရေင် ရ၊၊ ရုပ်တၟအ်ညးဂှ် ပစူစွံလဝ် ပ္ဍဲကွာန်ဆိုဒ်မူတိုင်၊ (ဗဒါဲကွာန်ကအ်ခ္ဍး) ပွိုင်ဍုင်ဘာအင်တုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲညးမပြဟ်လလုဲပေင် ၆၈ ဂှ် ပံက်အသေအဟာန်ရ၊၊ သွက်ဂွံ စွံရုပ်တိုင်ညး ပ္ဍဲဍုင်ကျာ်ပိဂှ်လေဝ်ကီု ပ္ဍဲကဵု ခရိုင် ဒူးပလာယာ၊ ပွိုင်ဍုင်ဝင်ယောဂှ်လေဝ်ကီု ဒးဒုင်ကၟာတ်လဒဵုကၠုင် နူကဵုအလဵုအသဳဗၟာတအ်ရ၊၊

စပ်ကဵုမစၟတ်သမ္တီ စောဘဥူၐြဳ နဒဒှ် အာဇာနဲကရေင်ဂှ် နကဵုအလဵုအသဳဗၟာ (အလဵုအသဳဒဝ်အံင်သာန်သုကျဳ) ကၟာတ်လဒဵု ညံင်ဟွံဂွံ စကာ မအရေဝ် ＂အာဇာနဲ＂တုဲ ကုညးမကၠောန်သဘင်တ္ၚဲအာဇာနဲကရေင် ပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂေတ် ၁၂ သၞာံ ၂၀၁၉ ညးပိတၠ သီုကဵု ဒေါ်နော်အုံးလှ ဒးဒုင်ရပ် နကဵုဒုဟ် မပကောံမၞိဟ် ပိုဒ်ဇၞော် ၂၀ (ငြိမ်းစုစီပုဒ်မ၂၀) ရ။