ခဂြအ်၊ ဂစေံ

ခဂြအ်
ဂစေံခဂြအ် ပ္ဍဲအာရှ ၄ ဂကူ ဂစေံခဂြအ်ကအ်ဗကေတ် (Red-bearded Bee-eater) ဂစေံခဂြအ်ဍုတ်ဍီု (Blue-tailed Bee-eater) ဂစေံခဂြအ်သြိုဟ်ၚေက် (Blue-throated Bee-eater) ဂစေံခဂြအ်က္ဍိုပ်ကဗိုတ် (Chestnut-headed Bee-eater)
မပါ်ဂကူ အတိုင်နဲသိပ္ပံ
လောက:	Animalia
လပါ်ဂကူ:	Chordata
ဂကောံဂကူ:	Aves
လၟေင်ဂကူ:	Coraciiformes
ဇာတ်ဂကူ:	Meropidae
ဗဳဇဂကူ
Nyctyornis Meropogon Merops
ဒၞာဲဂမ္စာဲ ဂကူဂစေံခဂြအ်ဂမၠိုင်

ညံင်ညးမကော်စလဝ် ဗီုအင်္ဂလိက် Bee-eater ညးမရပ်စသာဲ ရ၊ ဍေဟ်တအ်ဂှ် မလေပ်ရပ်စ သာဲ၊ ဟိုင် ကေုာံ စၟစၟောန် ပ္ဍဲအခိင်ကာလ မပဝ်ဒၟံင် လတူကျာရ၊၊ ဍုန်သာဲ ကေုာံ ဟိုန် မၞုံကဵု ဂျိကေက်ကေက်ဂှ် ဍေဟ်တအ် ကိတ်ပလှ်ပ္တိတ်ထောအ် အခိင်ဍေဟ်တအ် မကိတ်ကဵု ခၟူဂၠိုင်ဂၠိုင်ဍေဟ်တအ်ရ၊၊

ဂစေံခဂြအ်တအ် မလေပ်မံင် ကဵုသကအ်၊ ဍေဟ်တအ် ကၠောန်ခပေါဲ ပ္ဍဲကဵုပထောင်တိဗတဳ၊ ဗွဲမဂၠိုင် ပ္ဍဲဖျေင်ပြင်ကြုင်၊ ဟွံသေင်မ္ဂး ပ္ဍဲတိဗလးလေဝ် ဂွံဆဵုကေတ်ကီုရ၊၊ အတိုင်မဒှ်ဂကူဂစေံ မမံင် နကဵုသကအ်ဂှ်ရ လဆောဝ် ပ္ဍဲမွဲပထောင်တိဂှ် မံင် လၟိဟ်ဗွဲမဂၠိုင်ရ၊၊ ခၟာဲဍေဟ်တအ်ဂှ် ဒှ်အသာ်ဗု၊ ပ္ဍဲမွဲကလောအ်မ္ဂး ဗွဲမဂၠိုင် နွံစ မသုန်မရ၊၊ ဂကူဂစေံခဂြအ်ဗွဲမဂၠိုင်ဂှ် ဒှ်ဂကူဂစေံ မမံင်ကဵု ပွံင်တုဲ ကာလကောန်ဍတ်မ္ဂး သီုၝောအ် သီုကၟက် ဗ္စလွဳကောန်ဇာတ်တအ်ရ၊၊ လဆောဝ်မ္ဂး သကအ်ပ္ဍဲဂကောံဂှ်လေဝ် ဗိုင်ဗ္စကဵု ကောန်တအ် နွံကီုရ၊၊

ဂစေံခဂြအ်တအ် ဒးဒုင်ရပ်စ ကဵုဂစေံသရာဲဂမၠိုင် မပ္တံကဵု အသိမ် အနင်တအ်၊ ခပေါဲဍေဟ်ဂှ် ဒးဒုင် ပလီုကဵု တိရစ္ဆာန် မပ္တံကဵု ဇြုံတအ်ရ၊၊ ဟိုတ်နူမၞိဟ်တအ် မမံင်ပဒတဴထောအ်တုဲ ဒၞာဲဝါဲဍေဟ်တအ်လီုတုဲ ဗွိုင်ဍေဟ်တအ် ဍန်စှ်ေအာလေဝ်ဒှ်ရ၊၊

ဂကူ ဂစေံခဂြအ်တအ်ဂှ် ဒှ်ဂကူဂစေံ မၞုံကဵု ကသော် ပလေဲပလေဲ တၟးတၟးတုဲ ဗီုပြင် ကြပ်တုပ်ဒၟံင် ကဵုဂစေံဂံက်ဂါရ၊၊ ဂစေံခဂြအ်တအ်ဂှ် ပတုပ်ကဵု ဇကုဍေဟ်တအ်မ္ဂး ဍေဟ်တအ်ဂှ် နွံကဵု က္ဍိုပ်ဇၞော်တုဲ ကအ်ဂၠေအ်၊ ဇိုင်ဂၠေအ်ရ၊၊ သၞေင်ဍေဟ် ခဍမ် ဟွံသေင်မ္ဂး ကေက်ရ၊၊ သၞေင်ဂၠေအ် ခဍမ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲဂကူဂစေံခဂြအ် မပဝ်အာကၠုင် ဟွံသ္ၚောဲတုဲ မလေပ်တန်တဴ ပ္ဍဲပွဳပွူဂှ်ရ၊၊ ဂကူသၞေင်ဂၠိင်ဂှ် မလေပ်ပြံင်ပဆုဲဒၞာဲတုဲ မလေပ်ပဝ်သ္ၚောဲသ္ၚောဲရ၊၊ ဂကူဂစေံခဂြအ် သီုဖအိုတ်ဂှ် ပဝ်ပြဟ်တုဲ ဟွံဒးကေတ်အသိင်ရ၊၊

သောဲသၞေင် ပ္ဍဲဒကုတ်အဓိက (သၞေင်ဒကုတ်မ္ၚး)ဂှ် နွံ ၁၀ တၞုင်၊ ပ္ဍဲဒကုတ်ဒုတိယဂှ် နွံ ၁၃ တၞုင်တုဲ သောဲဍုတ်ဍေဟ်ဂှ် နွံ ၁၂ တၞုင်ရ၊၊

ခၟူ ဂစေံခဂြဟ်တအ်ဂှ် ဂၠိင်၊ တၞုင်ကေက်တုဲ ၚံက်စှ်ေဒၟံင်ရ၊၊ ခၟူဍေဟ်တအ် ၜံက်ထတ်တ်ဂွံ၊ တုဲပၠန် ခၟူဍေဟ်တအ်ဂှ် ဗက်ရပ် ၚေပ်ကေတ် စၟစၟောန် ပ္ဍဲလတူကျာ ကေုာံ ၜံက်စ တိရစ္ဆာန်ဍောတ်တ်တအ်ရ၊၊ ဇိုင်ဂၠေအ်ဍေဟ်တအ်ဂှ် ပကဵုညံင်ဒြဟတ်ဇိုင် ဍိုန်လျရ၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဍေဟ်တအ် ဒြေပ်ပ္ဍဲတိ ဟွံပြဟ်ရ၊၊ တၞုင်ဇိုင်ဍေဟ်တအ် နွံကဵု သၞေမ်မကေက်ရ၊၊ သၞေမ်ဇိုင် မကေက်ဂှ် ဍေဟ်တအ် စကာ ကာလမဍုန် ပ္ဍဲဒၞာဲမစူဒၟံင်တအ် တုဲပၠန် ဂွးခါဲ ဒၞာဲကသိုင်/ခပေါဲရ၊၊

ခဂြဟ် ၝောအ်ကဵုကၟက်ဂှ် ကြပ်တုပ်တုဲ တၞောဂကူလ္ၚဵုတအ်ဂှ် တၞဟ်ခြာရေင်သကအ် ညိညရ၊၊ ဂကူဗွဲမဂၠိုင်ဂှ် ကၟက်ဂှ် နွံကဵု မတ်အသာ်ဗကေတ်တုဲ ၝောအ်ဂှ် မတ်အသာ် ဗကေတ်ကၠုကၠု (brown-red) ရ၊၊ ပ္ဍဲဂကူမၞုံကဵု သော်ဍုတ်မဂၠိင်တိတ် လဒေါဝ်ဂှ် ကၟက်ဂှ် ဂၠိင်ဂၠိုင်ရ၊၊ ဂကူဂစေံခဂြဟ်ယူရောပ် ကဵု ဂစေံခဂြဟ်ကအ်ဗကေတ်တအ်ဂှ် အသာ်ဟွံရေင်သကအ်တုဲ rainbow bee-eater ဂှ် ၝောအ် ဗတဂၠေအ်နူကၟက်ရ၊၊ ဂစေံခဂြဟ်ဍုတ်ဍီုဂှ် ရံင်ကဵု လျးUV (လျးခဍောင်ကာဲ) မ္ဂး ကၟက်ဂှ် နွံအသာ်ဂၠိုင် နူၝောအ်ရ၊၊

ရမ္သာင်လရိုဟ် ဂစေံခဂြဟ်တအ် မွဲဂကူကဵုမွဲဂကူ တၞဟ်ခြာ ရေင်သကအ်ရ၊၊ နကဵုကတောဝ်မၞိဟ်မ္ဂး ၜိုန်ရ ညံင်ကဵု တုပ်ဒၟံင် ဖအိုတ်ကီုလေဝ် ကာလပါ်နကဵုစက်မ္ဂး ဂွံတီကေတ် အရာတၞဟ်ခြာတအ်မာန်ရ၊၊

ဂကူဂစေံခဂြဟ်တအ်ဂှ် ပြးဇးဒၟံင် ပ္ဍဲဒၞာဲဂၠးတိတြေံတုဲ ပ္ဍဲယူရောပ် ကေုာံ အဝ်သတြေလျာလေဝ် ဂွံဆဵုကေတ်ကီုရ၊၊ ဒၞာဲအဓိက မဂွံဆဵုကေတ် ဂၠိုင်အိုတ်ဂှ် ပ္ဍဲအဖရိကတုဲ ပ္ဍဲအာရှလေဝ် ဂွံဆဵုကေတ် ဗွဲမဂၠိုင်ကဵုဂကူကီုရ၊၊ ပ္ဍဲယူရောပ်ဂှ် နွံမွဲဂကူ မကော်စ ဂစေံခဂြဟ်ယူရောပ် (European bee-eater) ရ၊၊ ပ္ဍဲအဝ်သတြေလျာဂှ် ဂစေံခဂြဟ်ဓမင်ဍာ် (rainbow bee-eater) ပ္ဍဲမဒဂါသကာ ဂှ် ဂစေံခဂြဟ်အဝ်လဳ (olive bee-eater) ဂကူဏအ်ဂှ် ပ္ဍဲအဖရိကလေဝ် ဂွံဆဵုကေတ်ကီုရ၊၊ တၞောဝ်ဂကူပိတၞောဝ် တၞောဝ်ဂကူMerops ဂှ် ဒှ်တၞောဝ်ဂကူ ဂကူမဂၠိုင်အိုတ်တုဲ ပြးဇးဒၞာဲဂၠိုင်အိုတ်ရ၊၊ တၞောဝ်ဂကူNyctyornis ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲအာရှအောန် ဒၞာဲမဆဵုကေတ်မာန်ဂှ် နူအိန္ဒိယ၊ ဍုင်ကြုက် လပါ်သၠုင်ကျာ စဵုကဵုစိုပ် တကအ်အေန်ဒဝ်နဳယှာဂမၠိုင် သုမာတ္တရာ၊ ဗန်နဳယဝ်တအ်ရ၊၊ ဂကူ Meropogon ဂှ် ပ္ဍဲတကအ် သုလဝေသဳ (Sulawesi) ပ္ဍဲအေန်ဒဝ်နဳယှာဂှ် ဟွံဂွံဆဵုကေတ်ကွေဟ်ဟ်ရ၊၊

ဂစေံခဂြဟ်တအ်ဂှ် ဒၞာဲတှ်ေတုဲ ဍေဟ်တအ် ဟွံရုဲမံင်ရ၊၊ ဍေဟ်တအ် ရုဲဒၞာဲမဂၠာဲစစၞလောဲသွာ၊ ဒၞာဲမဂွံကၠောန်ကသိုင်/ခပေါဲ သွက်ဂွံဖျေဟ်ခၟာဲ မၞုံကဵုဂီုကၠီုရ၊၊ စၞဍေဟ်တအ်ဂှ် မဗက်ရပ်စ လတူကျာ၊ ဍေဟ်ဟွံဒးဗဒဗဒါဲ ကုသတ်ဆု တၞံဆုမွဲမွဲရ၊၊ ဂကူခဂြဟ်က္ဍိုပ်ဍီု (blue-headed bee-eater) မွဲဟေင် မမံင် ပ္ဍဲဂြိုပ်ဇၞော် ပ္ဍဲဂွိုင်ဆု ဒၞာဲလျးတ္ၚဲ ဟွံဂွံဒးကွေဟ်ဟ်ရ၊၊ ဂကူတၞဟ် တြဴဂကူဂှ်လေဝ် မလေပ်မံင် ပ္ဍဲဂြိုပ်ဇၞော်ကီုရ၊ ဆဂး ဗွဲမဂၠိုင် မလေပ်မံင် ဇိုင်ကြုင် ပ္ဍဲဗဒင်ဖျေင်ကြုင်ရ၊၊

ဂကူဂစေံ မပဒတဴ ဒၞာဲဇိုင်ဒေသဂံက်က် ဗီုကဵုယူရောပ်၊ အာရှ ကေုာံ အဝ်သတြေလျာတအ်ဂှ် ဒှ်ဂကူဂစေံမဆုဲပြံင်ဒၞာဲဖအိုတ်ရ၊၊ ဂကူဂစေံခဂြဟ်ယူရောပ် မဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲယူရောပ်သၠုင်ကျာ ကေုာံ အာရှတအ်ဂှ် ပြံင်ပဆုဲ အာကၠုင် အကြာအဖရိကပလိုတ် ကဵု သၠုင်ကျာရ၊၊ ဂကူလ္ၚဵုတအ်ဂှ် ဖျေဟ်ခၟာဲ ဖ္ဍတ်ကောန်တုဲ ပ္ဍဲအဖရိကသၠုင်ကျာတုဲ ပြံင်အာမံင် ပ္ဍဲဒေသသၟဝ်ကျာ၊၊

ဂစေံခဂြဟ်တအ်ဂှ် ဒှ်ဂကူဂစေံ မချဳဓရာင် အခိင်တ္ၚဲရ၊၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ဂကူလ္ၚဵုတအ်ဂှ် ပ္ဍဲအခိင်ဗတံ ယဝ်ရ စုက်လုက် ကုအန္တရာဲမ္ဂး မလေပ်ချဳဓရာင် ပ္ဍဲအခိင်ဗတံ နွံကီုရ၊၊ ဂစေံခဂြဟ်တအ်ဂှ် ဒှ်ဂကူဂစေံ မမံင်ကဵုသကအ် မတိက်ကဵုသကအ်တုဲ မမံင် နကဵုပွံင်ရ၊၊ ဂကူဗွဲမဂၠိုင် မလေပ်ကောံတုဲ ဖျေဟ်ခၟာဲရ၊၊

အခိင်တ္ၚဲဍေဟ်တအ် ၜိုတ် ၁၀% ဂှ် စကာ သွက်ဂွံဒုင်စသိုင်ဘဝ မပ္တံကဵု စဲတ္ၚဲ၊ ဝေင်ခဗိုက်၊ ဝေင်ဍာ်ရ၊၊