သာမူရာၚ်
သာမူရာၚ်ဝွံ (侍, /ˈsæmʊraɪ/) ဒှ်ဇာတ်သရာဲပၞာန်ကေုာံ ဇာတ်သၞာဲဒဴသၟိၚ် မၞုံက္ဆံၚ်အလံၚ်သၠုၚ်ပြဲ ပ္ဍဲခေတ်လဒေါဝ် (medieval) ကေုာံ တမ်ခေတ်တၟိ(early-modern) ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဂျပါန် နူဗွဝ်ကၠံ ၁၂ စဵုစိုပ်အခိၚ်မလီုလာ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၈၇၀ ဂမၠိုၚ်ရ။ ညးတအ်ဝွံ ဒှ်လိၚ်ခၟာၚ် (ကောန်ရဲတဲခွာ) ဒါၚ်မျဝ် (daimyo) (တၠတိဂူယာ) တအ်တုဲ ဂွံဒုၚ်လိၚ်စ နကဵုၚုဟ်ခိုဟ်ဟ်ရ။ ညးတအ်ဝွံ ဒှ်ညးမၞုံကဵုအသဝ်ဂုဏ်သြဇာ ဇၞော်သၠုၚ်ပြဲဗွဲတၟေၚ်တုဲ ရပ်ဇြၚ်ၜါတၞုၚ်ရ။ ညးတအ် မၚ်မွဲဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ပၞာန် (bushido)၊ ဟွံသ္ပကာကဵုဘဲဂိက္တာန်၊ ဟွံဖံက်သစ္စ၊ လုပ်ပေဲါဗ္တိုက်ပ္ဍဲခန်လွာဇကု ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ။ ပ္ဍဲခေတ်အေဝ်ဒဝ် (Edo) (၁၆၀၃-၁၈၆၈) ၜိုဟ်လလံသာယျာမံၚ်ဂှ် ညးတအ်ဒှ်ကၠုၚ် ဇမၞော်ဇွောံမ ကေုာံ ဝန်ဇၞော်ကေၚ်ကာ သွက်တၠတိဒါၚ်မျဝ်တအ်ဂှ်တုဲ က္လိဂွံဒုၚ်စသိုၚ်ပရေၚ်ဆဵုဗဂအုပ်ဓုပ်ကောပ်ကာဲ ကေုာံ ပရေၚ်ပညာရ။ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၈၇၀ ဂမၠိုၚ်ဂှ် ညးတအ် ဒှ်ကၠုၚ်လၟိဟ်မၞိဟ် ၅ တၟအ်ကၠံရ။ ပရေၚ်ပၠန်ဂတးမေဝ်ဂျဳ (Meiji Revolution) ဂှ် အုပ်ထောံနိဂီုကဵု အခန်ကဏ္ဍတၠတိညးတအ်ဂှ်ရ ညးတအ်လေဝ် ပြံၚ်လှာဲဒှ်အာတၠကမၠောန် ကေုာံ တၠပိုန်ဒြပ်တအ်ရ။ ပရူပရာစၟတ်သမ္တီညးတအ် ကေုာံ လွဟ်လက်နက်ညးတအ် သှ်ေဒၟံၚ်ဗွဲမပြာကတ် ပ္ဍဲယေန်သၞာၚ်ဂကူဂျပါန်တအ်ရ။
နိဿဲ
This article uses material from the Wikipedia မန် article သာမူရာၚ်, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ပရောပရာတၚ်လညာတ်တၞဟ်ယဝ်ရဟွံမွဲတှ်ေပ္ဍဲ CC BY-SA 4.0 မဒုၚ်ကေတ်မာန်ရ။ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki မန် (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.