3 Сарын 9

Мөн он дуустал 297 өдөр үлдэж байна.

• МЭӨ 141 - Хятадын Хан гүрний хаан ширээнд Лиу Че суужээ. Насан эцэслэсний дараа түүнийг Хан гүрний хаан Вү гэж нэрлэсэн байна.
• 1276 - Германы Аугсбург хот өөрийгөө хаант хот улс хэмээн зарлажээ.
• 1566 - Шотландын хатан хаан Меригийн хувийн нарийн бичиг Девид Риззио Эдинбургийн Холирүүдхаус ордны ойролцоо хүний гарт амиа алдав.
• 1796 - Францын хаан Наполеон Бонапарт анхны эхнэр болох Жозефин де Бүхернетэй гэрлэжээ.
• 1831 - Фрацнын хаан Луй Филипп Францын гадаадын легионуудын ангийг байгуулж, Алжирын дайнд оролцуулав.
• 1842 - Алдарт хөгжмийн зохиолч Жузеппе Вердигийн гуравдугаар дуурь болох "Набүкко" Милан хотноо анх удаа тайзнаа тавигджээ. Үүнээс хойш түүнийг оршин буй цагийнхаа Италийн хамгийн хүндтэй хөгжмийн зохиолч гэх болсон юм.
  • Америкийн Калифорни мужийн Ранчо орчимд анх удаа алт илрэв. Энэ явдлаас зургаан жилийн дараа Калифорнийн алтны халуурал эхэлсэн билээ.
• 1847 - Мексик-Америкийн дайн: АНУ-ын цэргийн хүч Мексикийн Веракруз хотыг бүслэв.
• 1896 - Адвагын тулаанд ялагдал хүлээсний дараа Италийн ерөнхий сайд Франческо Криспи өөрийн хүсэлтээр албан тушаалаа өгчээ.
• 1908 - Италийн алдарт дөрвөн хөлбөмбөгийн клубын нэг Интер Милан клуб байгуулагдав.
• 1916 - Мексикийн хувьсгал: Шинэ Мексик мужийн Колумбус хоттой хиллэх тосгонд Панчо Вилла тэргүүтэй босогчид цэргийн ажиллагаа явуулжээ.
• 1933 - Их хямрал: АНУ-ын Ерөнхийлөгч Франклин Д.Рүүзвельт "Банкны онцгой байдлын тухай хууль" боловсруулав. Ингэснээр америкийн нутагт үйл ажиллагаа явуулж байгаа компаниудтай шинэ гэрээ байгуулах болсон юм.
• 1944 - Дэлхийн хоёрдугаар дайн: Зөвлөлийн арми Эстонийн Таллинн хотод агаарын дайралт хийв.
• 1945 - Дэлхийн хоёрдугаар дайн: Америкийн нисэх хүчин Японы нийслэл Токио хотыг бөмбөгджээ.
  • Дэлхийн хоёрдугаар дайн: Индонезийн нутагт Францын цэргүүд дахин хяналтаа тогтоов.
• 1946 - Английн хөлбөмбөгийн Болтон Уандеррерс клубын цэнгэлдэх "Бөрнден Парк"-ын зарим хэсэг нурж 33 хүн амиа алдан, 100 гаруй хүн гэмтэж бэртжээ.
• 1956 - Зөвлөлт Гүржид болсон Никита Хрушевийг эсэргүүцсэн бослогыг хүч хэрэглэн дарах зорилгоор Зөвлөлтийн улаан арми Гүржийн нутагт цэргээ оруулав.
• 1959 - АНУ-ын Нью-Йорк хотод болсон Олон улсын тоглоомны үзэсгэлэн яармагын үеэр "Барби" хүүхэлдэйг олон нийтэд танилцуулжээ.
• 1960 - Америкийн физикч Белдинг Хиббард Скрибнер бөөрний дутагдалд орсон өвчтөнг сэргээх зорилготой гемодиализийн аппаратыг зохион бүтээв.
• 1961 - Зөвлөлтийн сансар судлалын товчоо "Спутник 9" сансрын хөлөгч Иван Иванович гэж нэрлэсэн хүүхэлдэйг суулган сансарт хөөргөжээ.
• 1977 - Ханафи бүлэглэлийн зэвсэглэсэн этгээдүүд 39 цагийн туршид Вашингтон хотын гурван барилгыг бүслэв. Бүслэлтийн уршгаар хоёр хүн амиа алджээ.
• 1978 - Индонезийн Жакартаг, Баруун Ява аралтай холбосон "Жагоравигийн хурдны зам"-ыг нээв. Нээлтийн ёслолд ерөнхийлөгч Сухарто оролцжээ.
• 1997 - Хейл-Боппын солир: Хятад, Монгол, Сибирийн зүүн хэсэгт Хейл-Боппын солир үзэгдэж, нарыг хэсэг хугацаанд халхлав.
• 2011 - Америкийн сансрын Шаттл хөтөлбөрийн "Дисковери" сансрын хөлөг 39 нислэг үйлдсэний дараа сүүлийн удаа газарджээ.
• 2012 - Газын зурваст Израйлийн тал 130 удаа пуужин харвав. Үүний улмаас Палестины 12 цэрэг амиа алджээ.

• 1285 - Японы эзэн хаан Нижо-Го (1318 онд нас барсан)
• 1454 - Италийн нэрт аялагч, газар зүйч Америго Веспуччи (1512 онд нас барсан)
• 1824 - Стенфордын их сургуулийг үндэслэгч, Америкийн бизнесмэн Амаса Леланд Стенфорд (1893 онд нас барсан)
• 1891 - Филиппин улсын гурав дахь Ерөнхийлөгч Хосе П.Лорел (1959 онд нас барсан)
• 1918 - Америкийн нацист намыг үндэслэгч Жорж Линкольн Роквель (1967 онд нас барсан)
• 1923 - Нобелийн шагналт Америкийн физикч Уольтер Кон (2016 онд нас барсан)
• 1929 - Гайана улсын гурав дахь Ерөнхийлөгч Десмонд Хоит (2002 онд нас барсан)
  • Бангладешийн 19 дэх Ерөнхийлөгч Зиллур Рахман (2013 онд нас барсан)
• 1934 — Зөвлөлтийн сансрын нисэгч Юрий Гагарин (1968 онд нас барсан)
• 1943 — Америкийн шатарчин Роберт Фишер (2008 онд нас барсан)
• 1959 - Нобелийн шагналт Японы физикч Кажита Така-Аки
• 1964 — Францын жүжигчин Жюльет Бинош
• 1968 — Францын хөлбөмбөгчин Юри Жоркаефф
• 1975 - Аргентиний хөлбөмбөгч Хуан Себастиан Верон
• 1982 - Олимпийн хоёр удаагийн алтан медальт Австралийн замын дугуйч Райн Бейли
• 1983 - Америкийн шилдэг хөлбөмбөгч Клинтон Демпси
• 1987 — Америкийн дуучин, жүжигчин Bow Wow (Шэд Грегори Мосс)
  • Японы мэргэжлийн сүмоч Ючиро Точиозан
• 1990 - Голландын хөлбөмбөгч Дали Блинд
  • Арменийн хөлбөмбөгч Арас Өзбилиз
• 1993 - Өмнөд Солонгосын хөвгүүдийн хамтлаг BTS-ийн гишүүн, реппер, хөгжмийн зохиолч, продюсер Suga(슈가) буюу Мин Юнги(민윤기)

• 1444 - Италийн хүн судлаач Леонардо Бруни (1374 онд төрсөн)
• 1661 - Францын Ерөнхий сайд Кардинал Мазарин (1602 онд төрсөн)
• 1847 - Палеонтологийн салбарын нэрт эрдэмтэн Мери Аннинг (1799 онд төрсөн)
• 1888 - Германы эзэн хаан I Виллиам (1797 онд төрсөн)
• 1974 - Нобелийн шагналт Америкийн фармалогич Эрл Уилбур Садерланд (1915 онд төрсөн)
• 1983 - Нобелийн шагналт Шведийн физиологич Ульф фон Улер (1905 онд төрсөн)
• 1988 - Германы гурав дахь канцлер Курт Георг Кайсингер (1904 онд төрсөн)
• 1992 - Израйлийн зургаа дахь Ерөнхий сайд, Нобелийн энхтайвны шагналт Меначем Бегин (1913 онд төрсөн)
• 1994 - Америкийн яруу найрагч, зохиолч Чарльз Буковски (1920 онд төрсөн)
• 1997 - Америкийн реппер Ноториус B.I.G (1972 онд төрсөн)
• 2003 - Науру улсын хоёр дахь Ерөнхийлөгч Бернард Довиёго (1946 онд төрсөн)

• Ливан  Ливан Багш нарын өдөр

  Commons: 3 сарын 9 – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан