Умард Ирланд (Англи: Northern Ireland, Ирланд: Tuaisceart Éireann, Ольстерийн шотланд: Norlin Airlann) Нэгдсэн Вант Улсад багтдаг улс бөгөөд Ирланд арлын зүүн хойд хэсэгт оршдог.
Өмнөд ба баруун талаараа Бүгд Найрамдах Ирланд Улстай хиллэдэг. 2001 оны тооллогоор хүн ам нь 1685000 байсан нь арлын нийт хүн амын дөрөвний нэг гаруй хувь буюу НВУ-ын хүн амын 3 хувийг бүрдүүлж байв.
Умард Ирланд
| |
---|---|
Төрийн дуулал: Янз бүр | |
Нийслэл ба томоохон хот | Белфаст 54°36′N 5°55′W / 54.600°N 5.917°W |
Албан ёсны хэл | Англи хэл • Ирланд хэл |
Орон нутгийн ба цөөнхийн хэл | Ольстерийн Шотланд хэл |
Угсаатны бүлгүүд (2021) |
|
Шашин (2021) |
|
|
|
Төр засаг | Нэгдмэл үндсэн хуульт хаант засгийн нэг хэсэг, шилжүүлсэн хууль тогтоох засаг |
• Хаан | III Чарльз |
• Тэргүүн сайд | Сул |
• Тэргүүн дэд сайд | Сул |
Их Британийн Парламент | |
• Төрийн нарийн бичгийн дарга | Крис Хитон-Харрис |
• Төлөөлөгчдийн танхим | 18 гишүүд (650-аас) |
Хууль тогтоох байгууллага | Умард Ирландын Ассамблей |
Шилжүүлэлт | |
• Ирландын засгийн газрын тухай акт | 5 сарын 3, 1921 |
• Үндсэн хуулийн тухай акт | 7 сарын 18, 1973 |
• Умард Ирландын тухай акт | 7 сарын 17, 1974 |
• Умард Ирландын тухай акт | 11 сарын 19, 1998 |
Газар нутаг | |
• Total | 14130 км2 |
Хүн ам | |
• 2021 тооллого | 1,903,100 |
• Нягтаршил | 135/км2 |
ННӨ | 2021 тооцоо |
• Нийт | £52 тэрбум |
• Нэг хүнд ноогдох | £27,154 |
ХХИ (2019) | 0.899 маш өндөр |
Мөнгөний нэгж | Фунт стерлинг (GBP) |
Цагийн бүс | UTC (Гринвичийн Дундаж Цаг) |
• Зуны цаг (ЗЦ) | UTC+1 (Британийн Зуны Цаг) |
Огнооны формат | өө/сс/жжжж (МЭ) |
Жолооны тал | зүүн |
Утасны томьёо | +44[c] |
|
Умард Ирланд хуучин Ирландын Ольстер мужийн есөн гүнлигээс бүрддэг. 1920 оны Ирландын засгийн газрын тухай хуулийн дагуу 1921 оны 5-р сарын 3-нд НВУ-ын тусгай захиргааны нэгж болон байгуулагдсан. Гэхдээ үндсэн хуулийн үндэс суурь нь Их Британи, Ирландын хоорондох 1800 оны Холбооны тухай актаар тавигдсан. 50 гаруй жилийн турш өөрийн шилжилтийн засгийн газар, парламенттай байсан. Эдгээр байгууллагыг 1972 онд түдгэлзүүлж, 1973 онд бүрэн татан буулгасан бөгөөд шилжилтийг сэргээх оролдлогын дараа 1998 оны Умард Ирландын тухай хуулийн дагуу Умард Ирландын Гүйцэтгэх засаг, Умард Ирландын Ассемблейг байгуулсан. Ассемблей угсаатан хоорондын зөвшилцлийн ардчилсан зарчим дээр үндэслэн үйл ажиллагаагаа явуулдаг.
Умард Ирланд олон жилийн турш голдуу католик шашинт үндсэрхэг үзэлтнүүд болон голдуу протестант шашинт холбооны талынхны хоорондох харгис ширүүн угсаатан-улс төрийн зөрчил мөргөлдөөний () талбар болж байлаа. Ерөнхийдөө үндсэрхэг үзэлтнүүд Умард Ирландыг Ирландын бусад хэсэгтэй улс төрийн талаар дахин нэгтгэхийг хүсдэг бол, яльгүй олонхи болох холбооны талыг баримтлагчид нь Нэгдсэн Вант Улсын нэг хэсэг хэвээр үлдэхийг хүсдэг. Холбооны талынхан нь өөрсдийгөө британичууд буюу ольстерчууд гэдэг бол үндсэрхэг үзэлтнүүд нь өөрсдийгөө ирландчууд гэцгээдэг. 1998 онд Белфастын хэлэлцээрт (буюу "Сайн Баасан гарагийн хэлэлцээр") гарын үсэг зурсны дараа мөргөлдөөнд оролцогч хагас цэрэгжсэн бүлгүүдийн ихэнх нь зэвсэгт ажиллагаагаа зогсоосон.
This article uses material from the Wikipedia Монгол article Умард Ирланд, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Тусгай тайлбар байхгүй бол энэ агуулгыг CC BY-SA 4.0 лицензийн дагуу хэрэглэх боломжтой. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Монгол (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.