Бразил

Brasil), албан ёсоор Холбооны Бүгд Найрамдах Бразил Улс (порт. República Federativa do Brasil) нь Өмнөд Америкт орших улс юм. Бразил нь газар нутаг ба хүн амын хувьд Латин Америкийн хамгийн том, дэлхийн хэмжээгээр тавд бичигддэг улс юм. Мөн ардчилсан орнууд дотор хүн амаараа дөрөвт ордог. Бразилийн зүүн талд Атлантын далай оршдог бөгөөд нийт эрэг нь 8,000км урттай. Хойд талаараа Венесуэл, Суринам, Гайана, Францын нутаг болох Францын Гайана, өмнөд талаараа Уругвай, баруун өмнөд талаараа Аргентин, Парагвай, баруун талаараа Боливи, Перу, баруун хойд талаараа Колумб улсуудтай хиллэнэ. Фернандо де Норонха, Рокас Атолл, Сэйнт Петр, Паул Рокс, Тринидаде ба Мартим Ваз зэрэг олон арлууд нь Бразилд хамаарна.

Холбооны Бүгд Найрамдах Бразил Улс ᠬᠣᠯᠪᠣᠭᠠᠨ ᠤ ᠪᠦᠭᠦᠳᠡ ᠨᠠᠶᠢᠷᠠᠮᠳᠠᠬᠤ ᠪᠷᠠᠽᠢᠯ ᠤᠯᠤᠰ República Federativa do Brasil (Португал)
Төрийн далбаа Сүлд
Уриа: Ordem e Progresso (Португал) "Эмх цэгц ба дэвшил"
Төрийн дуулал: Hino Nacional Brasileiro (Португал) "Бразилын Үндэсний Төрийн Дуулал" Тугийн дуулал: Hino à Bandeira Nacional (Португал) "Үндэсний Тугийн Дуулал"
Үндэсний Тамга Selo Nacional do Brasil Бразилын Үндэсний Тамга
Нийслэл	Бразилиа 15°47′S 47°52′W / 15.783°S 47.867°W / -15.783; -47.867
Томоохон хот	Сан-Паулу 23°33′S 46°38′W / 23.550°S 46.633°W / -23.550; -46.633
Албан ёсны хэл ба үндэсний хэл	Португал хэл
Угсаатны бүлгүүд (2010)	47.7% Цагаан 43.1% холимог 7.6% Хар 1.1% Зүүн Ази 0.4% Уугуул иргэд
Шашин (2010)	88.8% Христ 64.6% Католик 22.2% Протестант 2.0% бусад урсгал 8.0% Шашингүй 2.0% Спиритизм 1.2% бусад
Ард түмний нэршил	Бразилчууд
Төр засаг	Холбооны ерөнхийлөгчийн үндсэн хуульт бүгд найрамдах улс
• Ерөнхийлөгч	Луис Инасио Лула да Силва
• Дэд Ерөнхийлөгч	Жералдо Алкмин
• Төлөөлөгчдийн танхимын дарга	Артур Лира
• Холбооны Сенатын дарга	Родриго Пачеко
• Холбооны Дээд Шүүхийн дарга	Роза Вебер
Хууль тогтоох байгууллага	Үндэсний Конгресс
• Дээд танхим	Холбооны Сенат
• Доод танхим	Төлөөлөгчдийн танхим
Түүх
• Тунхаглал	1822 оны 9 сарын 7
• Хүлээн зөвшөөрөгдсөн	1825 оны 8 сарын 29
• Бүгд найрамдах улс	1889 оны 11 сарын 15
• Одоогийн үндсэн хууль	1988 оны 10 сарын 5
Газар нутаг
• Нийт	8515767 км2 (5)
• Усны эзлэх талбай (%)	0.65
Хүн ам
• 2022 тооцоо	217,240,060 (7)
• Нягтаршил	25/км2 (193)
ДНБ (ХАЧТ)	2023 тооцоо
• Нийт	▲ $3.958 их наяд (8)
• Нэг хүнд ноогдох	▲ $18,396 (86)
ДНБ (нэрлэсэн)	2023 тооцоо
• Нийт	▲ $2.059 их наяд (12)
• Нэг хүнд ноогдох	▲ $9,571 (81)
ОТББИ (2020)	▼ 48.9 өндөр
ХХИ (2021)	▼ 0.754 өндөр · 87
Мөнгөний нэгж	Реал (R$) (BRL)
Цагийн бүс	UTC−2 - −5 (BRT)
Жолооны тал	баруун
Утасны томьёо	+55
Домэйн нэр	.br

Бразил нь 1500 онд Педро Алвареш Кабрал нээснээс хойш 1822 онд тусгаар тогтнох хүртэл Португалын колони байжээ. Анх Бразилын эзэнт гүрэн нэртэйгээр тусгаарласан бөгөөд 1889 оноос бүгд найрамдах улс болжээ. Гэхдээ одоогийн конгресс буюу хоёр танхимтай хууль тогтоох байгууллага нь 1824 онд Үндсэн хууль батлагдсан мөчид байгуулагдсан байна. Өнөөгийн Үндсэн хуульд Бразилыг холбооны бүгд найрамдах улс хэмээн тодорхойлсон байдаг. Бразил нь холбооны тойрог, 26 муж, 5,564 хотоос бүрдэнэ.

Бразилын эдийн засаг нь номиналь ҮНБ-р аравт, худалдан авах чадварын ҮНБ-р дэлхийд есөд жагсдаг. Эдийн засгийн шинэчлэл нь Бразилыг өсөж буй дэлхийн хүчирхэг орон болгосон бөгөөд НҮБ, Өмнөд Америкийн Орнуудын Холбоо зэрэг байгууллагуудыг анх байгуулсан орнуудын нэг болгожээ. Бразил нь Католик шашинт, португал хэлээр ярьдаг, олон үндэстнээс тогтдог бөгөөд төрөл бүрийн тусгай хамгаалалттай газруудад нь ан амьтан, ургамал, байгалийн баялаг зэрэг элбэг.