Скендербег

Рани години

 

Скендербег е роден како „Ѓерѓ Кастриоти“ во Кроја, денешна Албанија. Син на Јован Кастриот, тој потекнувал од феудалното христијанско семејство „Кастриоти“. Според англискиот историчар Гибон, Јован Кастриот бил кнез на Епир, а неговата власт ги вклучувала денешните албански области Матка, Кроја, Мирдита и Дебар. Неговата мајка Воисава, била кнегиња, од полошкото семејството „Трибалда“ или од благородното семејство „Музака“. Неговите родители имале девет деца, од кои Ѓерѓ бил најмалиот син, а неговите браќа се викале Станиша, Репош и Костандин, додека неговите сестри Мара, Јелена, Анѓелина, Влајка и Мамица.

Јован Кастриот, како византиски вазал кој се борел против Османлиите, за да ги задржи поседите во средна Албанија и во дебарската област, ги дал своите синови како заложници кај султанот. Таму, децата биле потурчени, а Ѓорѓи го добил името Скендер и ја променил својата вера во Ислам. Подоцна, децата на Јоан Кастриот ја загубиле наклонетоста на султанот Мурат II и тој ги отрул тројцата браќа на Скендер. Скендер завршил воена школа во Одрин, а потоа војувал во турската војска при што остварил многу победи за Отоманското Царство во борбите против христијанските народи поради што Јоан Кастриот морал да им се извини на Венецијанците поради активноста не неговиот син. За своите воени заслуги, го добил званието „Искендер Беј“ („бег Александар“ — тур. İskender Bey, алб. Skënderbeg) споредувајќи ја воената умешност на неговото семејство со Александар Македонски.

Востанието против Османлиите

 

По битката против Јанош Хуњади кај Ниш во 1443 година, наместо да се врати кај султанот, Скендербег ја напуштил турската војска, заминал во Круја и преминал во христијанството. Тој кренал востание во Дебарско и се прогласил за господар на земјата со која владеел татко му при што создал сојуз со повеќе соседни христијански владетели, а султанот трипати испратил воени експедиции кои безуспешно ја напаѓале Круја. По смртта на султанот Мурат, неговиот син Мехмед II ги продолжил борбите против Скендербег, но тој веќе зајакнал и ги проширил границите на својата држава. Така, тој ги освоил градовите Драч, Белград и Леска, кои претходно биле под власт на Венеција. Исто така, тој му помогнал на кралот Алфонс V да ги одбие турските напади во 1466 година, а отишол дури и кај папата Павле II за да бара помош. Таму, тој бил примен срдечно и бил одликуван со орденот „Рицар на христијанството“, но не ја добил ветената помош. Последната османлиска опсада на Круја била извршена во 1467 година, а ја предводел познатиот турски водач Балабан-паша. Скендербег умрел од треска на 17 јануари 1468 година во Љеш, каде што бил закопан во катедралната црква „Св. Никола“.

• „Скендербег“ — поема на македонскиот поет Григор Прличев.
• „Мојот Скендербеј“ — роман на македонскиот писател Драги Михајловски.