Џунка: вид кинески брод

- 200 г.н.е.). Се карактеризира со висока крма со испакнат лак и неколку јарболи со платно или рогозини. Едрата по потреба може да се рашират или да се соберат со влечење на јажиња. Наместо вообичаената кобилица, за управување со бродот се користи масивно кормило. Џунките се појавиле во 2 век пр.н.е., а биле користени за пловидба до индонезискиот и индискиот брег во средниот век. Тие еволуирале со текот на времето, па дури и денес можат да се најдат во употреба модерни верзии на овој вид брод.

Постојат два вида џунки во Кина: северна џунка, која се развила од кинеските речни бродови, ^:20 и јужна џунка, која се развила од австронезискиот бродски дизајн што се користел во трговијата со источната династија Хан од вториот век.^:12-13 Тие продолжиле да се развиваат во подоцнежните династии и главно биле користени од кинеските трговци низ Југоисточна Азија. Слични дизајни на џунки биле усвоени и од други источноазиски земји, особено Јапонија, каде џунките се користеле како трговски бродови за трговија со стоки со Кина.Биле застапени, а во помал број сè уште се присутни низ Југоисточна Азија и Индија, но пред сè во Кина. Историски гледано, кинеските џунки може да бидат еден од многуте видови на мали крајбрежни или речни бродови, кои обично служат како товарен брод, чамец за разонода или чамци за домување, но има и такви кои по големина се блиски со големите океански бродови. Денес, во поширока смисла, се среќава сè поголем број на модерни рекреативни едрилици во облик на џунка. Може да има значителни регионални варијации во видот на опремата или распоредот на пловилото; како и да е, сите тие користат џункови едра.

Поимот „џунка“ (португалски; холандски; и шпански) исто така се користел во колонијалниот период за сите средни до големи бродови од австронезиската култура на островите во Југоисточна Азија, со или без опрема на џунка. Примерите ги вклучуваат индонезискиот и малезискиот џонг, филипинскиот каракоа и ланонг и молучката кора кора .

 

 

 

Мислењата за потеклото на зборот се поделени на оние кои веруваат дека потекнува од кинескиот дијалект и оние кои веруваат дека потекнува од јаванскиот јазик. Можно е овој поим да потекнува од кинескиот збор (船„чамец; брод“) - современ мандарински кинески збор за океански дрвен товарен брод е (艚).

Пјер-Ив Манга и Зоемулдер, меѓу другите, укажуваат на старојаванско потекло, во облик на зборот јонг. Зборот може да се проследи од стар јавански натпис во 9 век. ^:748 Во малајскиот и кинескиот јазик влегол во 15 век, кога списокот на кинески зборови го идентификува како малајски збор за брод. Кон крајот на 15 век, Унданг-Унданг Лаут Мелака, поморски законик што го составиле јавански бродосопственици во Мелака, често користи јонг како збор за товарни бродови.^:60 Европски списи од 1345 до 1601 година користат различни сродни поими, вклучувајќи го жонк (француски), (италијански), (шпански), (португалски) и (холандски). ^{:299 :60} Овие поими вообичаено се користат за опишување на сите видови големи бродови пронајдени во Југоисточна Азија, како и кинески бродови. ^:19

Историчарот Херберт Ворингтон Смит сметал дека џунката е еден од најефикасните дизајни на бродови, изјавувајќи дека „како средство за превоз на човекот и неговата трговија на отворено и бурно море, како и на огромните внатрешни водни патишта, ретко која друга класа на брод... е посоодветна или подобро приспособена за својата намена од кинеската или индиската џунка, и сигурно е дека во однос на рамноста на едрата и практичноста, кинеската опрема е ненадмината“.

Едра

Едрото на кинеската џунка е вид на примена на едрата на малајската џунка, кое користело патосници од зеленчук прицврстени на летви од бамбус, практика што потекнува од Индонезија. ^{:191-192 :12-13} Летвите со целосна должина го одржуваат едрото порамно од идеално во сите услови на ветер. Следствено, нивната способност да пловат блиску до ветрот е полоша од другите предни и задни платформи.

 

Труп

Класичните џунки биле градени од меко дрво (иако тиковото дрво се користело во Гуангдонг по 17 век) со надворешен облик кој е прво изграден. Потоа, биле поставени неколку внатрешни прегради, до кои се пристапуваше со посебни отвори и скали, кои наликуваат на внатрешната структура на бамбус. Традиционално, трупот има крма во форма на потковица која поддржува висока [палуба за измет[|палуба]]. Дното е рамно кај речните џунки без кобилица (слично на сампан), така што чамецот се потпира на кормило, подводна даска или многу големо кормило за да се спречи чамецот да се лизне бочно во водата.

Друга одлика на џунката, внатрешна преграда, го зајакнува бродот и го успорувапоплавувањето во случај на појава на дупка. За бродовите изградени на овој начин се зборува во книгата Раговорите на Пингџу на маса на Џу Јуо, објавени во 1119 година за време на династијата Сонг. Овој вид на кинеска конструкција на трупот на бродот бил потврден од мароканскиот муслимански берберски патник Ибн Батута (1304–1377), кој го опишал многу детално (види Технологија на династијата Сонг).

 

Бенџамин Френклин напишал во писмо од 1787 година за проектот поштенски пакет помеѓу Соединетите Американски Држави и Франција:

Бидејќи овие пловила не се оптоваруваат со стока, нивните складишта без проблеми може да се поделат во посебни станови, на кинески начин и секој од овие станови да се зачепи да не дојде во допис со водата.

—Бенџамин Френклин, 1787