Јужна Кореја: земја во Источна Азија

Службено се нарекува Република Кореја (корејски: 대한민국, „Tехан-мингук“) и во резолуцијата на OОН од 1948 г. е опишана како единствена законски влада во Кореја. Меѓународното име на Кореја доаѓа од старата династија Корјо во периодот кога многу западни нации го забележале постоење на династијата на Корејскиот Полуостров. Корејското име „Техан-мингук“ може да се преведе како „Република на великиот Хан“. „Хан“ е името на народите на полуостровот и во некои делови на Манџурија. Ова име на народите потекнува од името на единствениот древен бог на корејските народи, наречен „Хананим“.

Република Кореја 대한민국 Дехан-мингук
Знаме Coat of arms
Гесло: 널리 인간을 이롭게 하라 (홍익인간 „Придобива целото човештво“
Химна: Егука (애국가) „Родољубива песна“
Главен град (и најголем)		Сеул 37°35′N 127°0′E / 37.583° СГШ; 127.000° ИГД / 37.583; 127.000
Службен јазик		корејски
Демоним		Корејци
Уредување		полупретседателски систем
•	Претседател	Јун Сук Јеол
•	Премиер	Хан Дук-со
•	Претседател на Народното собрание	Ким Џин-пјо
•	Врховен Судија	Џо Хи-де
•	претседател на Уставниот суд	Ли Јонгсеок
Законодавство		Собрание на Република Кореја
Основање
•	Објавена декларација	1 март 1919
•	Провизорна влада	13 април 1919
•	Поделба на Кореја	15 август 1945
•	Устав	17 јули 1948
•	Влада	15 август 1948
Површина
•	Вкупна	100,032 км2 (108-ма)
•	Вода (%)	0,3
Население
•	проценка за 2023 г.	52,000,000 (28ма)
•	Густина	507 жит/км2
БДП (ПКМ)		проценка за 2023 г.
•	Вкупен	$2.924 трилиони (14та)
•	По жител	$56,708(2023) (28ма)
БДП (номинален)		проценка за 2023 г.
•	Вкупно	$1.709 Трилиони (12та)
•	По жител	$33,147 (33та)
Џиниев коеф. (2018)		34.5 среден
ИЧР (2021)		▲ 0.925 многу висок · 19та
Валута		јужнокорејски вон (₩) (KRW)
Часовен појас		Корејско стандардно време (UTC+9)
•	(ЛСВ)	н/п (UTC+9)
Датумски формат		гггг년 мм월 дд일
Се вози на		десно
НДД		.kr
Повик. бр.		82

Нејзините соседи се Кина на запад, Јапонија на исток, Северна Кореја на север, и на Источнокинеското Море на југ. Јужна Кореја се наоѓа во умерена северна зона и има претежно планински релјеф. Нејзината територија зафаќа вкупна површина од 100,032 квадратни километри и има население од речиси 50 милиони. Главен и најголем град е Сеул, со население од 10.421.782 жители.

Археолошки наоди покажуваат дека Корејскиот Полуостров бил населен до стариот (долниот) палеолит. Корејската историја започнува со основањето на Кочосон во 2333 г. п.н.е. од страна на легендарниот Дан-гун. По обединувањето на Трите кралства на Кореја под водство на Шила во 668 г. од н.е., Кореја го помина периодот на династијата Корјо и династијата Чосон како една нација до крајот на Корејската империја во 1910 г., кога Кореја беше присвоена од Јапонија. По ослободувањето и окупацијата од советските и американските сили на крајот од Втората светска војна, нацијата беше поделена на Северна и Јужна Кореја. Јужна Кореја беше основана во 1948 г. како демократија, иако политички превирања и периодите на воена власт и воена состојба, означија голем дел од периодот до основањето на Шестата Република во 1987 г.

По инвазијата на Јужна Кореја од страна на силите од Северот на 25 јуни 1950 г., војната која резултурашемеѓу двете Кореи заврши со Догвор за примирје, но границата меѓу двете земји е најдобро обезбедена граница во светот. По војната, Јужна Кореја забележа зачителен раст и земјата прерасна во голема економија, целосна демократија и регионална сила во Источна Азија.

Јужна Кореја е претседателска република која се состои од шеснаесет административни единици и е развиена земја со многу висок стандард на живеење. Таа е четвртата по големина економија во Азија и 15. (номинална) или 12. (според паритет на куповна моќ) најголема економија во светот. Економијата е ориентирана на извоз, со производство што се задржува на електрониката, автомобилите, бродоградбата, машинството, петрохемикалиите и роботиката. Јужна Кореја е членка на Обединетите нации, СТО (Светската трговска организација), ОЕСР (Организација за економска сработка и развој) и Г-20 големи економии. Исто така таа е еден од основачите на АПЕС (Азиско-тихоокеанска економска соработка) и Источноазискиот самит.

Пред поделбата

 

Корејската историја започнува со основањето на династијата Чосун (позната и како „Кочосон“ за да се спречи забуна со друга династија основана во 14. век; претставката „Ко“ значи „постар“, „пред“ или „порано“) во 2323 година п.н.е. од страна на Тангун , според корејски митологија за создаванњето на светот. Династијата Кочосон се проширила додека не го контролирала северниот дел на Корејскиот Полуостров и некои делови на Манџурија. По многу конфликти со кинеската династија Хан, династијата Кочосон се распаднала, што доведува до периодот на Прото-Три царства на Кореја.

Во раните векови на нашата ера, царството Пујо, Окчо, Тонгје и конфедерацијата Самхан го окупирале полуостровот и јужниот дел на Манџурија. Од многуте држави, Когурјо, Пекче и Шила ја презеле контролата врз полуостровот како Трите кралства на Кореја. Обединување на трите кралства од страна на Шила во 676 г. доведе до период на Северно-јужна држава (Шила била на југ, а на север Палхе (или Бохаи од кинески)), во кој голем дел од Корејскиот Полуостров бил под контрола на обединета Шила, додека Палхе успеала да преземе контрола врз северните делови на Когурјо.

Во Обединета Шила, луѓето биле охрабрувани да учат поезија и уметност, а будистички култура напредувала. Односите меѓу Кореја и Кина останале релативно мирни во ова време. Сепак, Обединета Шила, ослабнала од внатрешни судири, и му се предала на Горјео во 935 г. Државата Палхе, северен сосед на Шила, била формирана како држава-наследничка на Когурјо. Во периодот кога го достигнала својот врв, Палхе имала контрола врз поголемиот дел од Манџурија и делови од рускиот Далечен Исток. Бил освоена од Китанците во 926 г.

Полуостровот бил обединета од страна на царот Течо од Корјо во 936 г. Како Шила, Корјо била држава со висока културна и од таму потекнува корејските будистички записи Чикчи од 1377 г., со користење на најстарата подвижна метална печатарска преса во светот. Монголска инвазија во 13. век ја ослабела многу Корјео. По речиси 30 години војна, династијата Корјео продолжила да владее во Кореја, иако како сојузник на Монголците. По падот на Монголското Царство, следела тешка политичка борба и династијата Корјо била заменета од династијата Чосон во 1388 г., по бунтот од страна на генералот Ји Сонг-Гје (Течо).

 

Кралот Течо го прогласил новото име на Кореја – „Чосон“ во однос на Кочосон, и ја префрлил престолнината во Хансонг (старото име на Сеул). Првите 200 години од династијата Чосон биле обележани со релативен мир и создавањето на Хангул (корејската азбука) од страна на кралот Сечонг Велики во 14. век и зголемувањето на влијанието на конфуцијанството во земјата.

Помеѓу 1592 г. и 1598 г., Јапонците извршиле инвазија на Кореја. Хидејоши Тотојоми ги предводел силите и се обидел да го нападне азискиот континент преку Кореја, но на крајот бил одбиен од страна на Праведната армија и помошта која стигнала од кинеската династија Минг. Во оваа војна иста така се истакнал адмиралот Ји Сун-син и неговиот познат „брод-желка“. Во20-тите и 30-тите години на 17. век, Манџурците извршиле инвазии на Чосон, а на крајот ја освоил цела Кина.

По уште една серија на војни против Манџурија, во Чосон настапил период од речиси 200 години мир. Кралот Јонгчо и кралот Чонгчо предводеле нова ренесанса на династијата Чосон.

Сепак, последните години од династија Чосон биле обележани од страна на зависноста од Кина за надворешни работи и изолација од надворешниот свет. Во текот на 19. век, со изолационистичка политика, Кореја го заслужи името „Еремтско царство“. Династојата Чосон се обидела да се заштити од Западниот империјализам, но на крајот била принудена да се отвори за трговија. По Првата Сино-јапонската војна и на Руско-јапонската војна, Кореја беше окупирана од страна на Јапонија (1910-1945). На крајот на Втората светска војна, јапонските сили се предадоа на Советскиот Сојуз која го окупира севернит дел на Кореја и американските сили кои го окупираа јужниот дел.

По поделбата

 

Под нејзиниот сегашен устав, државата понекогаш се нарекува Шестата република Јужна Кореја. Како и многу други демократски држави, Јужна Кореја има влада поделена во три гранки: извршната власт, судство и законодавство. Извршната и законодавна власт работат првенствено на државно ниво, иако различни министерства во извршната власт исто така извршуваат функции на локално ниво. Локалните власти се полуавтономни, и содржат сопствени извршни и законодавни тела. Судската власт функционира како на државно, така и на локално ниво. Јужна Кореја е уставна демократија.

Структурата на владата на Јужна Кореја е утврдена со Уставот на Република Кореја. Овој документ е ревидиран неколкупати откако беше прогласен за првпат во 1948 година за независноста. Меѓутоа, тој има задржано многу општи одлики и со исклучок на краткотрајната Втора република Јужна Кореја, земјата отсекогаш имала претседателски систем со независен претседател. Првите директни избори се одржаа во 1948 година. Иако Јужна Кореја доживеа неколку воени диктатури од 1960-тите до 1980-тите години, оттогаш прерасна во успешна либералната демократија. Денес, Светската книга на факти на ЦИА ја опишува демократијата во Јужна Кореја како „целосно функционална модерната демократија“.

Јужна Кореја е поделена на 8 покраини („до“), 1 специјална автономна покраина текпјол („текпјол чачидо“), 6 метрополски градови („квангјок-си“) и 1 специјален град („текбјол-си“). Тие потоа се делат на разни помали единици: градови („си“), околии („кун“), окрузи („ку“), помали градови („еп“), паланки („мјон“), маала („донг“) и села („ри“).

Покраинските единици се првостепени административни единици во земјата. Се делат на пет групи: покраини, специјални самоуправни покраини, специјални градови, метрополски градови и специјални самоуправни градови.

Карта	Код	Име	корејски (хангул)	корејски (ханча)	Статус
Кангвон Сеул Инчон Кјонги Јужен Чунгчонг Северен Чунгчонг Сеџонг Деџон Северен Кјонгсанг Северна Чола Тегу Улсан Пусан Јужен Кјонгсанг Квангџу Јужна Чола Чеџу Северна Кореја Јапонија Жолто Море (Западно Море) Корејски Проток (Западен Премин) Корејски Проток (Цушимски Проток) Јапонско Море (Источно Море)	KR-11	Сеул	서울 특별시	서울特別市	СГ
	KR-26	Пусан	부산 광역시	釜山廣域市	МГ
	KR-27	Тегу	대구 광역시	大邱廣域市	МГ
	KR-28	Инчон	인천 광역시	仁川廣域市	МГ
	KR-29	Квангџу	광주 광역시	光州廣域市	МГ
	KR-30	Теџон	대전 광역시	大田廣域市	МГ
	KR-31	Улсан	울산 광역시	蔚山廣域市	МГ
	KR-??	Сеџонг	세종 특별자치시	世宗特別自治市	ССГ
	KR-41	Кјонги	경기도	京畿道	П
	KR-42	Кангвон	강원도	江原道	П
	KR-43	Северен Чунгчонг	충청북도	忠清北道	П
	KR-44	Јужен Чунгчонг	충청남도	忠清南道	П
	KR-45	Северна Чола	전라북도	全羅北道	П
	KR-46	Јужна Чола	전라남도	全羅南道	П
	KR-47	Северен Кјонгсанг	경상북도	慶尙北道	П
	KR-48	Јужен Кјонгсанг	경상남도	慶尙南道	П
	KR-49	Чеџу	제주 특별자치도	濟州特別自治道	ССП

 

Јужна Кореја го зафаќа јужниот дел на Корејскиот Полуостров, кој се протега на околу 1.100 километри од азискиот континент. Овој планински полуостров е опкружен со Жолто Море на запад и Јапонско Море на исток. Неговиот јужен врв лежи на Корејскиот Проток и Источнокинеското Море.

Земјата, вклучувајќи ги и сите нејзини острови, лежи на 33° и 39° СГШ и 124° и 130° ИГД. Нејзината вкупна површина е 100.032 квадратни километри.

Јужна Кореја може да се подели на четири општи региони: источен регион со високи планински масиви и тесни крајбрежни рамнини; западен регион со широки крајбрежни рамнини, речни сливови и ридови; југозападен регион на планини и долини; и југоисточниот регион доминиран од широкиот басен на реката Нактонган.

Земјиштето на Јужна Кореја е главно планинско, од кое поголемиот дел не се обработува. Низините, кои се наоѓаат првенствено на запад и југоисток, сочинуваат само 30% од вкупната површина на земјиштето.

Kлима

Околу три илјади острови, претежно мали и ненаселени, лежат во западниот и јужниот брег на Јужна Кореја. Чеџу е околу 100 километри од јужниот брег на Јужна Кореја. Тој е најголемиот остров во земјата, со површина од 1.845 квадратни километри. Чеџу е исто така место на највисоката точка на Јужна Кореја: Халасан, изумрен вулкан, кој достигнува 1.950 метри надморска височина. Јужна Кореја има 20 национални паркови. Еколошкиот парк Сунчон и првиот национален парк на Чирисан.

Јужна Кореја има влажна континентална клима и влажна суптропска клима, и е под влијание на источноазиски монсуни, со врнежи потешки во текот на летото за време на кратката дождлива сезона наречена jangma (장마), која започнува кон крајот на јуни до крајот на јули. Зимите можат да бидат екстремно студени со минимална температура која паѓа под -20 °C во внатрешниот регион на земјата: во Сеул, просечниот температурен опсег на јануари е -7 до 1 °C, а просечниот температурен опсег во август изнесува 22 до 30 °C. Зимските температури се поголеми долж јужниот брег и значително се пониски во планинскиот ентериер. Летото може да биде непријатно топло и влажно, со температури над 30 °C во повеќето делови на земјата. Јужна Кореја има четири различни сезони; пролет, лето, есен и зима. Пролетта обично трае од крајот на март до почетокот на мај, лето од средината на мај до почетокот на септември, есента од средината на септември до почетокот на ноември и зимата од средината на ноември до средината на март.

Врнежите се концентрирани во летните месеци од јуни до септември. Јужниот брег е предмет на доцни летни тајфуни кои носат силни ветришта, обилни дождови и поплави. Просечните годишни врнежи варираат од 1370 милиметри во Сеул до 1.470 милиметри во Пусан.

Животна средина

 

 

Во текот на првите 20 години од порастот на растот на Јужна Кореја, биле направени малку напори за зачувување на животната средина. Непроверената индустријализација и урбаниот развој резултирале со уништување на шумите и тековно уништување на мочуриштата како што е Сондото Тидал. Сепак, постојат неодамнешни напори за балансирање на овие проблеми, вклучително и владата која работи со петгодишен проект за зелен раст од 84 милијарди долари, кој има за цел да ја зголеми енергетската ефикасност и зелената технологија..

Зелената економска стратегија е сеопфатна промена на економијата на Јужна Кореја, искористувајќи скоро два проценти од националниот БДП. Иницијативата за позеленување вклучува такви напори како мрежа за велосипеди низ целата земја, сончева и ветерна енергија, намалување на возилата што зависат од маслото, заштеда на дневна светлина и широко користење на технологии кои се штетни за животната средина, како што се ЛЕД диоди во електрониката и осветлувањето. Земјата планира да изгради национална мрежа од следната генерација која ќе биде 10 пати побрз од широкопојасните објекти, со цел да се намали употребата на енергија.

Стандардната програма за обновливи извори на енергија трае од 2012 до 2022 година. Системите за квоти зависат од големи, вертикално интегрирани генератори и мултинационални електрични комунални претпријатија, само затоа што сертификатите обично се деноминирани во единици од еден мегават-час. Во 2012 година биле инсталирани околу 350 станбени микро комбинирани постројки за топлинска и електрична енергија.

Водата од чешма во Сеул неодамна станала безбедна за пиење, при што градските власти ја брендирале Арису во обид да ја убедат јавноста. Исто така, биле направени напори за создавање на проекти за пошумување. Друг проект вреден повеќе милијарди долари бил реконструкцијата на Cheonggyecheon, поток кој се протега низ центарот на Сеул, кој претходно бил поплочен со автопат.

 

 

 

Јужна Кореја има мешана економија и е рангирана на 11-то место според номинален БДП и 13-то според куповната моќ во светот, идентификувајќи ја како една од најголемите економии на Г-20. Таа е развиена земја со економија на високи приходи и е најиндулиализирана земја членка на ОЕЦД. Јужнокорејските брендови како LG Electronics и Samsung се меѓународно познати.

Нејзиното огромно вложување во образованието ја довело земјата од масовна неписменост до голема меѓународна технолошка централа. Националната економија на земјата има корист од високо квалификувана работна сила и е меѓу најобразованите земји во светот со еден од највисоките проценти на своите граѓани кои имаат високо образование.. Економијата на Јужна Кореја е една од најбрзо растечките во светот од почетокот на 1960-тите до крајот на 1990-тите години, а Јужна Кореја сè уште е една од најбрзорастечките развиени земји во 2000-тите, заедно со Хонгконг, Сингапур и Тајван. Јужнокорејците го познаваат овој период по името Чудо на реката Хан.. Јужнокорејската економија е во голема мера зависна од меѓународната трговија, а во 2014 година, Јужна Кореја била петти најголем извозник и седми најголем увозник во светот.

Јужна Кореја бил домаќин на петтиот самит на Г-20 во главниот град Сеул, во ноември 2010 година. Дводневниот самит се очекуваЛ да ја зголеми економијата на Јужна Кореја со 31 трилиони вон или 4% од БДП на Јужна Кореја во 2010 година со економски ефекти и да се создадат над 160.000 работни места во Јужна Кореја, како и подобрување на суверениот кредитен рејтинг на земјата.

И покрај високиот потенцијал за раст на јужнокорејската економија и очигледна структурна стабилност, земјата страда од нејзиниот кредитен рејтинг на берзата поради воинственоста на Северна Кореја во време на длабоки воени кризи, што има негативен ефект врз финансиските пазари во Јужна Кореја. Меѓународниот монетарен фонд ја поздравува отпорноста на економијата на Јужна Кореја од различни економски кризи, повикувајќи се на нискиот државен долг и високите фискални резерви кои брзо може да се мобилизираат за да се справат со финансиските итни случаи. Иако била сериозно повредена од азиската економска криза кон крајот на 1990-тите, економијата на Јужна Кореја успеала брзо да закрепне и последователно го зголемила тројно својот БДП.

Покрај тоа, Јужна Кореја била една од ретките развиени земји способни да избегнат рецесија за време на глобалната финансиска криза. Нејзината стапка на економски раст достигнал 6,2 проценти во 2010 година (најбрз раст од осум години по значителниот пораст од 7,2 проценти во 2002 година), нагло заздравување од стапките на економскиот раст од 2,3% во 2008 година и 0,2% во 2009 година, кога глобалната финансиска криза била на својот врв. Стапката на невработеност во Јужна Кореја, исто така, останала на ниско ниво во 2009 година, на 3,6%.

Сообраќај

 

 

 

 

Јужна Кореја има технолошки напредна сообраќајна мрежа која се состои од големобрзински железници, автопатишта, автобуски линии, фериботски услуги и воздушни патишта. Кореја Експресвеј Корпорејшн управува со патарините и сервисите на патот.

Кораил обезбедува услуги за железнички превоз на сите поголеми градови од Јужна Кореја. Две железнички линии во Северна Кореја денес се повторно поврзани со Јужна Кореја. Корејскиот железнички систем со голема брзина, KTX, обезбедува брза услуга долж овие две линии. Големите градови, вклучувајќи ги Сеул, Бусан, Инчон имаат урбани брзи транзитни системи. Експресните автобуски терминали се достапни во повеќето градови.

Најголемиот аеродром во Јужна Кореја, Меѓународниот аеродром Инчон, бил завршен во 2001 година. До 2007 година, тој опслужувал 30 милиони патници годишно. Други меѓународни аеродроми се Гимпо, Бусан и Чеџу. Постојат и седум домашни аеродроми, како и голем број хелидроми.

Коријан ер, основан во 1962 година, опслужувал 21.640.000 патници, вклучувајќи 12.490.000 патници во странство во 2008 година. Вториот авиопревозник, Асиана ерлајнс, основана во 1988 година, исто така, служи и за внатрешен и меѓународен сообраќај. Комбинирани, јужнокорејски авиокомпании имаат 297 меѓународни линии. Помалите авиокомпании, како Jeju Air, обезбедуваат домашни услуги со пониски цени.

Јужна Кореја е петти најголем светски производител на атомски централи и е втор по големина во Азија од 2010 година. Јадрената енергија во Јужна Кореја обезбедува 45% од производството на електрична енергија, а истражувањата се многу активни во истражувањето на разни напредни реактори, вклучувајќи и мал модуларен реактор, реактор за брза реакција на течни метали и трансмутациски реактор и високотемпературен водороден генератор. Технологијата за производство на гориво и ракување со отпад, исто така, е развиена локално. Јужна Кореја е исто така член на проектот ИТЕР.

Јужна Кореја е извозник на јадрени реактори, кој има склучено договори со ОАЕ за изградба и одржување на четири напредни јадрени реактори, со Јордан за истражувачки јадрен реактор, и со Аргентина за изградба и поправка на јадрени реактори. Од 2010 година, Јужна Кореја и Турција се во преговори за изградба на два јадрени реактори.

На Јужна Кореја не и е дозволено сама да го збогатува ураниумот или да развие традиционална технологија за збогатување на ураниум, поради политичкиот притисок на САД, за разлика од повеќето големи јадрени сили како Јапонија, Германија и Франција, конкурентите на Јужна Кореја на меѓународниот јадрен пазар. Оваа пречка за домородните јадрени индустриски претпријатија на Јужна Кореја предизвикале повремени дипломатски конфликти меѓу двата сојузници. Додека Јужна Кореја е успешна во извозот на својата јадрена технологија и јадрени реактори кои произведуваат електрична енергија, таа не може да го искористи пазарот за објектите за збогатување на јадреното оружје и рафинериите, спречувајќи го понатамошното проширување на извозот. САД се претпазливи во врска со сè поголемата јадрена програма на Јужна Кореја, за која Јужна Кореја инсистира дека ќе биде само за цивилна употреба.

Туризам

Во 2012 година, 11,1 милиони странски туристи ја посетиле Јужна Кореја, што ја направило 20-та најпосетена земја во светот, со 8,5 милиони во 2010 година. Јужна Кореја била посетена од 12 милиони туристи во 2013 година со 6 милиони туристи кои доаѓаат само од Кина. Со зголемените туристички потенцијали, особено од странски земји надвор од Азија, владата на Јужна Кореја си постави цел за привлекување на 20 милиони странски туристи годишно до 2017 година. Истражувачкиот институт Хјундаи објавил дека корејскиот бран од туристи има директно влијание во охрабрувањето на директните странски инвестиции назад во земјата преку побарувачката за производи и туристичката индустрија. Меѓу азиските земји, Кина била најпривлечна, инвестирала 1,4 милијарди долари во Јужна Кореја, со голем дел од инвестициите во нејзиниот услужен сектор, седумкратно зголемување од 2001 година.

Пензиски систем

Јужнокорејскиот пензиски систем бил создаден за да обезбеди бенефиции за лицата кои стасале до старосна пензија, семејства и лица погодени од смртта на нивниот примарен главен добротворник, главно поради стабилизирање на својата нација во социјална држава.. Структурата на пензискиот систем во Јужна Кореја првенствено се заснова на оданочување и е поврзана со приходите. Во 2007 година имало вкупно 18.367.000 осигурени лица со само 511.000 лица исклучени од задолжителен придонес. Тековниот пензиски систем е поделен на четири категории кои ги распределуваат придобивките на учесниците преку национални, воени кадри, владини и приватни пензиски шеми за наставници. Националната пензиска шема е примарен систем на социјална помош кој обезбедува надоместоци на мнозинството лица. Подобноста за националната пензиска шема не зависи од приходот, туку од возраста и живеалиштето, каде што се опфатени оние на возраст меѓу 18 и 59 години. Секој кој е на возраст под 18 години, е зависен од некој старател. Националната пензиска шема е поделена на четири категории на осигуреници - осигуреник на работното место, поединечно осигурување, доброволно осигурување и доброволно и континуирано осигурување.

Во јуни 2012 година, населението во Јужна Кореја достигнало 50 милиони. Од 2000-те години, Јужна Кореја се бори со ниска стапка на наталитет, што води до некои испитувања за да се сугерира дека доколку се одржат трендовите на популацијата, населението на земјата ќе исчезне до 2750 година.

Во април 2016 година, населението во Јужна Кореја било проценето на околу 50,8 милиони од Националниот завод за статистика, со континуиран пад на населението во работоспособното население и вкупната стапка на фертилитет. Густината на населението според податоци од 2015 година изнесува околу 505 по квадратен километар, повеќе од 10 пати од глобалниот просек. Повеќето јужнокорејци живеат во урбаните средини, поради брзата миграција од селата за време на брзата економска експанзија на земјата во 1970-тите, 1980-тите и 1990-тите. Главниот град Сеул, исто така, е најголемиот град во земјата и главен индустриски центар. Според пописот од 2005 година, Сеул имал население од 10 милиони жители. Во главниот град на Сеул има 24,5 милиони жители (околу половина од целокупната популација на Јужна Кореја), што е втора по големина метрополитенска област во светот. Други главни градови се Бусан (3,5 милиони), Инчон (2,5 милиони), Тегу (2,5 милиони)итн.

Населението е исто така зафатено од меѓународната миграција. По Втората светска војна и поделбата на Корејскиот полуостров, околу четири милиони луѓе од Северна Кореја ја преминале границата со Јужна Кореја. Овој тренд се променил во следните 40 години поради емиграцијата, особено во САД и Канада. Вкупното население во Јужна Кореја во 1955 година изнесувало 21,5 милиони, и се зголемило за повеќе од двојно, до 50 милиони евра до 2010 година.

Јужна Кореја е едно од најпознатите етнички хомогени општества во светот, при што повеќе од 99% од жителите имаат корејска етничка припадност.

Процентот на странски државјани рапидно расте. Од 2009 година, Јужна Кореја имала 1.106.884 странски жители, 2,7% од населението. Сепак, повеќе од половина од нив се етнички Корејци со странско државјанство. На пример, емигрантите од Кина (ПРЦ) сочинуваат 56,5% од странските државјани, но околу 70% од кинеските граѓани во Кореја се државјани на НР Кина со корејска етничка припадност. Без оглед на етничката припадност, во Јужна Кореја има 28.500 американски воен персонал, кој најмногу служи за еднолетна турнеја без придружба (иако приближно 10% служат за подолги патувања придружени со семејство), според Корејскиот национален завод за статистика. Покрај тоа, околу 43.000 наставници по англиски јазик од англиско говорно подрачје привремено престојуваат во Кореја. Во моментов, Јужна Кореја има една од највисоките стапки на раст на странски родените жители, со околу 30.000 странски родени жители кои добиваат јужнокорејско државјанство секоја година од 2010 година.

Наталитетот во Јужна Кореја бил најнизок во светот во 2009 година. Доколку се продолжи со овој тренд, се очекува неговото население да се намали за 13% на 42,3 милиони во 2050 година. Годишниот наталитет во Јужна Кореја е приближно 9 раѓања на 1000 луѓе. Сепак, наталитетот се зголемил за 5,7 отсто од 2010 година, а Кореја веќе нема најнизок наталитет во светот. Според извештајот за 2011 година од Chosun Ilbo, вкупната стапка на фертилитет во Јужна Кореја (1,23 деца родени по жена) е повисока од онаа на Тајван (1,15) и Јапонија (1,21). Просечниот животен век во 2008 година изнесувал 79,10 години,​​(што е 34 место во светот), но до 2015 година се зголемил на околу 81.. Јужна Кореја има најголем пад во работоспособното население во земјите на ОЕЦД. Во 2015 година, Националниот завод за статистика проценил дека населението во земјата ќе го достигне својот врв до 2035 година.

Образование

 

Централизираната администрација во Јужна Кореја го надгледува процесот на едукација на децата од градинката до третата и последната година од средното училиште. Училишната година е поделена на два семестри, од кои првата почнува на почетокот на март и завршува во средината на јули, а втората започнува кон крајот на август и завршува кон средината на февруари. Распоредот не е унифицирано стандардизиран и варира од училиште до училиште. Повеќето јужнокорејски средни училишта имаат училишни униформи, моделирани според униформи во западен стил. Машките униформи обично се состојат од панталони и бели кошули, а женските носат здолништа и бели кошули (ова важи само во средните училишта). Земјата усвоила нова образовна програма за зголемување на бројот на нивните странски студенти до 2010 година. Според Министерството за образование, наука и технологија, бројот на стипендии за странски студенти во Јужна Кореја би бил (според програмата) двојно поголемм за тоа време, а бројот на странски студенти би достигнал 100.000.

Јужна Кореја е една од најуспешните земји на ОЕЦД во писменост, математика и науки со просечна студентска оценка 542 и има една од највисоко образовни работнички сили во светот меѓу земјите на ОЕЦД. Земјата е позната по својата висока трескавична перспектива за образованието, каде што нејзината национална опсесија во образованието е наречена „образовна треска“. Оваа опсесија со образованието ја намалила сиромашната нација која постојано се наоѓаше на врвот на глобалниот рејтинг на образование, каде што во 2014 година на националната ранг-список на учениците по математика и наука од страна на Организацијата за економска и соработка и развој (ОЕЦД), Јужна Кореја го освоила второто место низ светот по Сингапур.

Високото образование е сериозно прашање во општеството во Јужна Кореја, каде што се смета за едно од основните темели на животот на Јужна Кореја. Образованието се смета со висок приоритет за јужнокорејските семејства, бидејќи успехот во образованието има културен статус, како и неопходност за подобрување на социоекономската положба во јужнокорејското општество.. Академскиот успех често е извор на гордост за семејствата и во рамките на јужнокорејското општество во целост. Јужнокорејците го сметаат образованието за главен пропелер на социјална подвижност за себе и за своето семејство како порта за јужнокорејската средна класа. Дипломирањето на врвен универзитет е крајниот маркер на престиж, висок социоекономски статус, ветувачки изгледи за брак и респектабилна кариера. Просечниот живот на Јужнокорејското дете се врти околу образованието, бидејќи притисокот да се успее академски е длабоко вкоренет во јужнокорејските деца уште од рана возраст. Немање универзитетска диплома носи голема културна стигма, бидејќи оние кои немаат формално универзитетско образование се соочуваат со социјални предрасуди и често се одделуваат од другите.

Во 2015 година, земјата потрошила 4,7% од БДП на сите нивоа на образование - приближно еднаква на просекот на Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД) од 4,7%. Силната инвестиција во образованието, милитантната желба за успех, како и страста за извонредност, помогнало на сиромашната за ресурси земја бргу да ја зголеми својата економија во изминатите 60 години од воена разурната пустелија. Јужнокорејската ревност за образование и желбите на учениците да влезат на престижен универзитет е една од највисоките во светот, бидејќи влезот во највисоката високообразовна институција води кон престижна, сигурна и добро платена работа како во банки, големите јужнокорејски гиганти, како што се Samsung, Hyundai или LG Electronics.. Главните три универзитети во Јужна Кореја, честопати нарекувани „SKY“, се Националниот универзитет во Сеул, Корејскиот универзитет и Универзитетот Јонсеј. Интензивната конкуренција за највисоките оценки и академскиот притисок да биде главен ученик е длабоко вкоренета во психата на учениците од Јужна Кореја во рана возраст. Сепак, со само толку места на универзитетите, па дури и помалку места во врвните компании, многу млади луѓе остануваат разочарани. Постои голема културна табу тема во јужнокорејското општество во прилог на оние кои не постигнале формално универзитетско образование, каде што оние кои немаат универзитетски дипломи се соочуваат со социјални предрасуди и често се гледаат од другите како граѓани од втор ред, што резултира со помалку можности за вработување, подобрување на социоекономската позиција и изгледите за брак.

Меѓународниот прием на јужнокорејскиот образовен систем е поделен. Тој е пофален од различни причини, вклучувајќи ги и неговите релативно високи резултати од тестовите и неговата главна улога во воспоставувањето на економскиот развој на Јужна Кореја, создавајќи една од најобразованите работници во светот. Британските министри за образование активно активно работат на реконструкција на сопствените наставни планови и испити во обид да го имитираат корејскиот модел и страст за извонредност и високи образовни постигнувања.. Американскиот претседател Барак Обама, исто така, го пофалил ригорозниот училиштен систем на земјата, каде што над 80 проценти од дипломираните средношколци од Јужна Кореја одат на универзитет. Високата стапка на влез на универзитетот во земјата создало висококвалификувана работна сила која ја направило Јужна Кореја меѓу најобразованите земји во светот со еден од највисоките проценти на своите граѓани кои имаат високо образование. Степенот на дипломи се одржува до 68 проценти од Јужнокорејците на возраст од 25 до 34 години..

Хиерархиската структура на системот е критикувана за задушување на креативноста и иновативноста, и е опишано како интензивно и „брутално“ конкурентно, поради кое системот често се обвинува за високата стапка на самоубиства во земјата, стапки меѓу оние на возраст од 10-19 години. Различни медиуми ја припишуваат високата стапка на самоубиства во земјата поради националната вознемиреност околу испитите во земјата, преку кои се утврдува траекторијата за целиот живот на учениците и кариерата. Поранешниот наставник во Јужна Кореја, Се-Вонг Ку, напишал дека образовниот систем во Јужна Кореја претставува злоупотреба на децата и дека треба да се „реформира и да се реструктуира без одлагање“.. Системот, исто така, бил критикуван поради вишокот на дипломирани студенти кои создаваат прекумерна и недоволна работна сила. Само во првиот квартал од 2013 година, скоро 3,3 милиони дипломирани студенти од Јужна Кореја биле без работа, оставајќи многу дипломци преквалификувани за работа што бара помало образование. Понатамошната критика е произлезена од предизвикувањето на недостиг на работна сила за различни квалификувани работници и професионални занимања, каде што многумина остануваат непополнети, бидејќи негативната социјална стигма поврзана со професионална кариера и немање универзитетска диплома продолжува да останува длабоко вкоренета во јужнокорејското општество.

Религија

Религијата во Јужна Кореја е разновидна. Повеќето Јужнокорејци ја следат Корејската Народна Религија. Христијанството (протестантизам и католицизам) и будизмот се доминантни исповеди меѓу оние кои се придружуваат на формална религија.Будизмот, кој пристигнал во Кореја во 372 н.е., има илјадници храмови изградени низ целата земја.

Според анкетата на Галуп во Кореја од 2021 година, 60% се Членови на Корејската Народна Религија, 23% се Христијани, 16% со будизам и 1% со други религии.Во 2010 година, анкетата на Истражувачкиот центар Пју покажа дека околу 46% од луѓето немаат Доста Релевантна Религија. Ова укажува на можно големо зголемување на нерелигијата во рок од една деценија.

Будизмот бил влијателен во античките времиња и христијанството влијаело на големи сегменти од населението во 18 и 19 век, но тие брзо се зголемиле во членството дури до средината на 20 век, како дел од длабоките трансформации низ кои поминало јужнокорејското општество во минатиот век.Но, тие покажаа одреден пад од 2000 година наваму. Домородните шамански религии (т.е. Синдо) остануваат популарни и би можеле да претставуваат голем дел од неповрзаните. Навистина, според едно истражување од 2012 година, само 15% од населението се изјасниле дека не се религиозни во смисла на „атеизам“.Според пописот од 2015 година, процентот на неповрзани е поголем кај младите, околу 64,9% кај 20-годишните.

Христијанството е најголемата организирана религија во Јужна Кореја, кое опфаќа повеќе од половина од сите јужнокорејски приврзаници на религиозни организации. Денес во Јужна Кореја има околу 13,5 милиони христијани. Околу две третини од нив припаѓаат на протестантските цркви, а остатокот на Римокатоличката црква.. Бројот на протестанти бил во стагнација во текот на 1990-тите и 2000-тите, но се зголемил на највисоко ниво во текот на 2010 година. Римокатолиците значително се зголемиле помеѓу 1980-тите и 2000-тите, но се намалиле во текот на 2010-тите. Христијанството, за разлика од другите источноазиски земји, открило плодна почва за ширење во Кореја во XVIII век, а до крајот на XVIII век убедило голем дел од населението, бидејќи монархијата го поддржувала и ја отворила земјата на раширениот прозелитизам како дел на проектот за Вестернизација. Слабоста на корејскиот шаманизам, кој, за разлика од јапонскиот шинтоизам и кинескиот религиозен систем, никогаш не се развил во национална религија со висок статус, во комбинација со осиромашената состојба на корејскиот будизам, оставило слободна рака на христијанските цркви. Сличноста на христијанството со мајчинските религии претставувало друг фактор кој придонел за нејзиниот успех на полуостровот. Јапонската колонизација во првата половина на XX век дополнително ја зацврстило идентификацијата на христијанството со корејскиот национализам, бидејќи Јапонците се обиделе да го воспостават на полуостровот јапонскиот шинтоизам.

Меѓу христијанските деноминации, презвитеријанството е најголемо. Околу девет милиони луѓе припаѓаат на една од стотиците презвитеријански цркви; Најголемите се Презвитеријанска црква ХапДонг, Презвитеријанска црква Тонгахап, Презвитеријанска црква Кошин. Јужна Кореја, исто така, е втора по големина нација која испраќа мисии, по САД.

Будизмот бил воведен во Кореја во 4 век. Наскоро станал доминантна религија во југоисточното Кралство Сила, регионот кој дотогаш бил седиште на најсилната концентрација на будистите во Јужна Кореја. Во другите држави од периодот Три кралства, Когурео и Пекче, будизмот бил прогласен за државната религија во 372 и 528 година. Подоцна бил потиснат во поголемиот дел од следната историја под унифицираното царство на Хозеон (1392-1897), кое официјално го усвоил строгиот корејски конфуцијанство. Денес, Јужна Кореја има околу 7 милиони будисти,.

Здравство

Јужна Кореја има универзален здравствен систем.

Самоубиството во Јужна Кореја е сериозен и раширен проблем и слабо е рангиран на светско ниво за земја со високи примања. Стапката на самоубиства била највисока во ОЕЦД во 2012 година (29.1 смртни случаи на 100.000 лица).

Јужнокорејските болници имаат на располагање напредна медицинска опрема и капацитети, кои се рангираат на 4-то за МРИ единици по глава на жител и 6 за КТ скенери по глава на жител во ОЕЦД. Исто така, Јужна Кореја има втор најголем број на болнички кревети на ОЕЦД, 1000 луѓе на 9,56 кревети.

Очекуваното траење на животот брзо се зголемува, а Јужна Кореја е рангирана на 9-тото место во светот за очекуваното траење на животот со 82 години во 2013 година, што се рангира на 4-тото место во светот.

 

 

Јужна Кореја одржува дипломатски односи со повеќе од 188 земји. Земјата, исто така, е членка на ООН од 1991 година, кога стана членка во исто време како и Северна Кореја. На 1 јануари 2007 година поранешниот јужнокорејски министер за надворешни работи, Бан Ки Мун, бил избран за Генерален секретар на Обединетите Нации и на таа функција се задржал до 2016 година. Исто така, Јужна Кореја има развиени врски со Асоцијацијата на југоисточни азиски земји како член на ASEAN Plus three.

Во 2010 година, Јужна Кореја и Европската унија склучиле договор за слободна трговија (ССТ) за намалување на трговските бариери. Јужна Кореја, исто така, преговара за Договор за слободна трговија со Канада, и со Нов Зеланд. Во ноември 2009 година, Јужна Кореја се приклучила на Комитетот за помош на ОЕЦД за развој, и станала прва земја која некогаш примила помош од оваа организација, а денес е донаторска членка. Јужна Кореја била домаќин на Самитот на Г-20 во Сеул во ноември 2010 година.

Северна Кореја

И Северна и Јужна Кореја продолжуваат официјално да бараат сувереност над целиот полуостров и сите оддалечени острови. И покрај заедничката нетрпеливост, напорите за помирување продолжиле уште од првичната поделба меѓу Северна Кореја и Јужна Кореја. Политичките личности, како што е Ким Ку, работеле на помирување на двете влади дури и по Корејската војна. Со долготрајните непријателства по Корејската војна од 1950 до 1953 година, Северна Кореја и Јужна Кореја потпишале договор за продолжување на мирот. На 4 октомври 2007 година, Ро Мо-Хун и севернокорејскиот водач Ким Џонг Ил потпишале договор со осум точки за прашања на траен мир, разговори на високо ниво, економска соработка, обновување на железничките услуги, автопат и авионски патувања, заеднички олимписки состав.

И покрај напорите за помирување, напредокот бил комплициран од тестовите на севернокорејските проектили во 1993, 1998, 2006, 2009 и 2013 година. Од почетокот на 2009 година, односите меѓу Северна и Јужна Кореја биле многу напнати. Северна Кореја била пријавена дека има распоредени проектили, ги поништила своите поранешни договори со Јужна Кореја, и се заканувала на Јужна Кореја и на САД да не се мешаат со лансирањето на сателитот што го планирале. Северна и Јужна Кореја сè уште се технички во војна (никогаш не потпишале мировен договор по Корејската војна) и ја делат најсилно утврдената граница во светот. На 27 мај 2009 година, севернокорејските медиуми објавиле дека примирјето повеќе не е валидно поради заложбата на владата на Јужна Кореја за дефинитивно да се приклучи на Иницијативата за безбедност во борбата против распространување на оружје за масовно уништување. За дополнително да ги комплицираат и интензивираат проблемите помеѓу двете нации, тонењето на јужнокорејскиот воен брод во март 2010 година било потврдено од страна на владата на Јужна Кореја и дека истото било предизвикано од севернокорејско торпедо, кое Северна Кореја го негира. Претседателот во мај 2010 година објавил дека Сеул ќе ја намали целата трговија со Северна Кореја, како дел од мерките кои првенствено се насочени кон дипломатско и финансиско отстранување на Северна Кореја, со исклучок на заедничкиот индустриски проект Кесонг и хуманитарната помош. Северна Кореја првично се заканила дека ќе ги прекине сите врски, целосно ќе го укине претходниот договор за ненапаѓање и ќе ги истера сите Јужнокорејци од заедничката индустриска зона во Кесонг, но ги прекршила своите закани и одлучила да ги продолжи своите врски со Јужна Кореја. И покрај континуираните врски, индустриската зона забележала големо намалување на инвестициите и работната сила како резултат на овој воен конфликт. Во февруари 2016 година, комплексот бил затворен од Сеул, како реакција на ракетата на Северна Кореја порано во месецот, што било едногласно осудено од Советот за безбедност на Обединетите нации.

Кина

Историски гледано, Кореја имала блиски односи со династиите во Кина. Во модерни времиња, пред формирањето на Јужна Кореја борците за корејската независност соработувале со кинески војници за време на јапонската окупација. Сепак, по Втората светска војна, Народна Република Кина го прифатил маоизмот, додека Јужна Кореја барала блиски односи со САД. Кина помогнала на Северна Кореја со работна сила и набавки за време на Корејската војна, а по нејзините последици речиси целосно ги прекинале дипломатските односи меѓу Јужна Кореја и КНР. Во последно време, Јужна Кореја и КНР повторно воспоставиле формални дипломатски односи на 24 август 1992 година. Двете земји се обиделе да ги подобрат билатералните односи и да го укинат четириесетгодишното трговско ембарго, и односите меѓу Јужна Кореја и Кина постепено се подобруваат од 1992 година. Република Кореја ги прекинала официјалните односите со Република Кина (Тајван), добивајќи официјални односи со Народна Република Кина, која не го признава суверенитетот на Тајван.

Јапонија

 

Иако немало формални дипломатски врски меѓу Јужна Кореја и Јапонија по завршувањето на Втората светска војна, Јужна Кореја и Јапонија го потпишале Договорот за основни односи меѓу Јапонија и Република Кореја во 1965 година за воспоставување дипломатски врски. Има многу антијапонски чувства во Јужна Кореја поради голем број нерешени јапонско-корејски спорови, од кои многумина произлегуваат од периодот на јапонската окупација по јапонската анексија на Кореја. За време на Втората светска војна, повеќе од 100.000 Корејци служеле во Царската Јапонска Армија. Корејските жени биле принудени на воениот фронт за да им служат на Царската Јапонска Армија како сексуални робови, наречени жени за утеха.

Долготрајните прашања како што се јапонските воени злосторства против корејските цивили, негатизмот при препишување на јапонските учебници во врска со јапонските злосторства за време на Втората светска војна, територијалните спорови околу карпите Лианкурт, и посетите на јапонските политичари во светилиштето Јасукуни, во чест на јапонскиот народ (цивили и војници) за време на војната, продолжуваат да ги нарушуваат корејско-јапонските односи. Карпите Лианкурт биле првите корејски територии кои во 1905 година биле насилно колонизирани од Јапонија. Иако повторно биле вратени на Кореја заедно со остатокот од нејзината територија во 1951 година со потпишувањето на Договорот од Сан Франциско, Јапонија не се откажала од своите барања дека карпите се јапонска територија. Како одговор на посетата на тогашниот премиер Џуничиро Коизуми на светилиштето Јасукуни, поранешниот претседател на Кореја ги суспендирал сите разговори за самитот помеѓу Јужна Кореја и Јапонија во 2009 година.

Европска Унија

Европската Унија (ЕУ) и Јужна Кореја се важни трговски партнери, преговарајќи за договор за слободна трговија многу години откако Јужна Кореја била прогласена како приоритетен партнер за слободна трговија во 2006 година. Договорот за слободна трговија бил одобрен во септември 2010 година и стапил на сила на 1 јули 2011. Јужна Кореја е десетти најголем трговски партнер на ЕУ, а ЕУ станала четврта најголемо одредиште за извоз во Јужна Кореја. Трговијата со ЕУ со Јужна Кореја надминала 90 милијарди евра во 2015 година и ужива годишна стапка на раст од 9,8% годишно меѓу 2003 и 2013 година.

ЕУ е единствениот најголем странски инвеститор во Јужна Кореја од 1962 година и изнесува речиси 45% од сите приливи на странски директни инвестиции во Кореја во 2006 година. Сепак, компаниите во ЕУ имаат значителни проблеми при пристапувањето и работењето на пазарот во Јужна Кореја поради строгите стандарди. И во своите редовни билатерални контакти со Јужна Кореја и преку нејзиниот Договор за слободна трговија со Кореја, ЕУ се обидува да ја подобри оваа ситуација.

САД

 

САД се вклучиле во деколонизација на Кореја (главно на југ, со Советскиот Сојуз ангажиран во Северна Кореја) од Јапонија по Втората светска војна. По три години воена администрација од страна на САД, владата на Јужна Кореја била формирана. По почетокот на Корејската војна, американските сили биле испратени да се бранат од инвазијата од Северна Кореја на југот. По примирјето, Јужна Кореја и САД се согласиле на „Договор за заемна одбрана“, според кој нападот врз која било страна во областа на Тихоокеанија би го повикал другиот на помош. Во 1967 година, Јужна Кореја се обврзила со договор за заемна одбрана, испраќајќи голем контингент на борбени единици за поддршка на САД во Виетнамската војна. Осмата армија на САД, Седмата воздухопловна сила и американските поморски сили се стационирани во Јужна Кореја. Двете земји имаат силни економски, дипломатски и воени врски, иако тие понекогаш не се согласуваат во однос на политиките кон Северна Кореја, и во врска со некои од индустриските активности на Јужна Кореја, кои вклучуваат употреба на ракетни или јадрени технологии. Исто така, постоеле силни антиамерикански чувства во одредени периоди, кои во голема мера се модерирани денес. Во 2007 година, меѓу Јужна Кореја и САД бил потпишан договор за слободна трговија познат како Договор за слободна трговија меѓу Република Кореја и САД, но неговото официјално спроведување било постојано одложувано, во очекување на одобрување од страна на законодавните тела на двете земји. На 12 октомври 2011 година, Конгресот на САД го усвоил долгогодишниот трговски договор со Јужна Кореја и истиот стапил на сила на 15 март 2012 година.

 

Јужна Кореја ја дели својата традиционална култура со Северна Кореја, но двете Кореи имаат развиено различни современи форми на култура, бидејќи полуостровот бил поделен во 1945 година. Историски, иако културата на Кореја била силно под влијание на онаа на соседна Кина, сепак успеала да се развие како посебен културен идентитет кој се разликува од неговиот поголем сосед. Неговата богата и живописна култура вклучува 19 нематеријални културни наследства на човештвото според УНЕСКО, трета по големина во светот, заедно со 12 локации на светско наследство. Јужнокорејското Министерство за култура, спорт и туризам активно ги охрабрува традиционалните уметности, како и модерните форми преку програми за финансирање и едукација. Индустријализацијата и урбанизацијата на Јужна Кореја донеле многу промени во начинот на живеење на Корејците. Промената на економијата и начинот на живот довеле до концентрација на населението во поголемите градови, особено во главниот град Сеул.

Уметност

 

Корејската уметност е под големо влијание на будизмот и конфуцијанството, што може да се види во многуте традиционални слики, скулптури, керамика и изведувачки уметности. Корејската керамика и порцелан е добро позната низ целиот свет..

Повоената модерна корејска уметност започнала да цвета во 1960-тите и 1970-тите години, кога јужнокорејските уметници се интересирале за геометриски форми и нематеријални предмети. Воспоставувањето на хармонија меѓу човекот и природата исто така било фаворизирано тоа време. Поради социјалната нестабилност, социјалните прашања се појавиле како главни теми во 1980-тите. Уметноста била под влијание на разни меѓународни настани и експонати во Кореја, а тоа донело и повеќе разновидност. Олимписката вајарска градина од 1988 година, преместувањето на изданието на Витни Биенале од 1993 година во Сеул, создавањето на Биенале Гванџу и Корејскиот павилјон на Венециското биенале во 1995 година биле значајни настани.

Архитектура

 

 

Поради бурна историја на Јужна Кореја, градењето и уништувањето се повторувало бескрајно, што резултирало до добивање на различни архитектонски стилови и дизајни.

Корејската традиционална архитектура се одликува со хармонија со природата. Античките архитекти прифатиле систем карактеризиран со сламени покриви и подови наречени ондол. Луѓето од горните слоеви граделе поголеми куќи со елегантни криви покривни плочки. Традиционалната архитектура може да се види во палатите и храмовите, сочуваните стари куќи наречени ханок, и специјални локации, како што е населбата Хахо, Фолклорно село Јангдонг и Корејското народно село. Традиционалната архитектура е вклучена во списокот на светско наследство на УНЕСКО.

Западната архитектура првпат била претставена во Кореја кон крајот на XIX век. Црквите, училиштата и универзитетски згради биле изградени во нови стилови. Со анексијата на Кореја од страна на Јапонија во 1910 година, колонијалниот режим интервенирал во архитектонското наследство на Кореја, а модерната архитектура во јапонски стил била наметната. Анти-јапонското чувство и Корејската војна довеле до уништување на повеќето градби изградени во тоа време.

Корејската архитектура влегла во нова фаза на развој за време на реконструкцијата по Корејската војна, инкорпорирајќи модерни архитектонски трендови и стилови. Поттикнати од економскиот раст во 1970-тите и 1980-тите, активната реконструкција забележала нови хоризонти во архитектонскиот дизајн. По завршувањето на Олимписките игри во Сеул во 1988 година, Јужна Кореја била сведок на широка варијанта на стилови во нејзиниот архитектонски пејзаж, поради што во голем дел се должи на отворањето на пазарот на странски архитекти.

Забава

Покрај домашната потрошувачка, Јужна Кореја има просперитетна забавна индустрија, каде што разните аспекти на јужнокорејската забава, вклучувајќи телевизиски драми, филмови и популарна музика, генерира значителни финансиски приходи за економијата на нацијата. Културниот феномен познат како Халју или „Корејски бран“ зафатил многу земји низ Азија, со што Јужна Кореја станала голема сила како извозник на популарна култура и забава, која ги опфаќа западните земји како што се САД и Обединетото Кралство.

До 1990-тите години, популарната музика во Јужна Кореја доминирала со балади и традиционални корејски балади. Појавата на јужнокорејската поп-група Со Тајџи и момчињата во 1992 година претставувало пресвртница за јужнокорејската популарна музика, исто така позната како K-поп, бидејќи жанрот се модернизирал од инкорпорирање на елементи од популарните музички жанрови од целиот свет, како што се западната популарна музика, експерименталната музика, џез, латино, класика, хип-хоп, ритам и блуз, електронски танц, реге, фолк итн. Жанрови како поп, хип-хоп, ритам и блуз, рок, фолк, станале доминантни во модерната јужнокорејска популарна музичка сцена, и покрај тоа што сè уште ужива уловот меѓу постарите Јужнокорејци. К-поп ѕвездите и групите се добро познати низ цела Азија и имаат меѓународна слава што на земјата и донесува милиони долари приходи.

Од успехот на филмот Шири во 1999 година, корејската филмска индустрија започнала да се признава на меѓународно ниво. Домашниот филм има доминантен удел на пазарот, делумно поради постоењето на екрански квоти кои бараат киното да прикажува корејски филмови најмалку 73 дена во годината.

Јужнокорејските телевизиски емисии станале популарни надвор од Кореја. Јужнокорејските телевизиски драми, познати како К-драми, започнале да ја пронаоѓаат славата на меѓународно ниво. Многу драми имаат тенденција да имаат романтичен фокус, но се прават и голем беој на историски драми.

Спорт

 

Боречката вештина теквондо потекнува од Кореја. Во 1950-тите и 1960-тите години, биле стандардизирани модерни правила, со што теквондото станало официјален олимписки спорт во 2000 година. Други корејски боречки вештини вклучуваат хапкидо, танг су до, кук сул вон, кумдо и субак.

Фудбалот и безболот традиционално се сметаат за најпопуларни спортови во Кореја. Неодамнешните анкети покажуваат дека мнозинството, 41% од навивачите на Јужна Кореја продолжуваат да се идентификуваат само како фудбалски навивачи, со бејзболот второ место на 25% од испитаниците. Сепак, анкетата не укажува на степенот до кој испитаниците ги следат двата спорта. Фудбалската репрезентација станала првата екипа во Фудбалската конфедерација на Азија која стасала до полуфиналето на Светското првенство во 2002 година, кога земјата заедно со Јапонија биле домаќини. На Летните олимписки игри 2012 Јужна Кореја го освоила бронзениот медал во фудбал.

Бејзболот првпат бил воведен во Кореја во 1905 година и оттогаш станал доста популарен, а некои извори тврдат дека го надминал фудбалот како најпопуларен спорт во земјата. Последните години се одликуваат со зголемување на посетеноста и цените на билетите за професионалните бејзбол игри. Корејската професионална бејзбол лига, составена од 10 тимови, била основана во 1982 година. Јужнокорејската репрезентација завршил на третото место во Светското првенство во 2006 и второ на турнирот во 2009 година.

• Административна поделба на Јужна Кореја
• Список на градови во Јужна Кореја
• Историја на Кореја

Повеќе за Јужна Кореја на збратимените проекти на Википедија
	Дефиниции и преводи на Викиречник ?
	Податотеки на Ризницата ?
	Новинарски известувања на Викивести ?
	Мисли на Викицитат ?
	Изворни текстови на Викиизвор ?
	Прирачници на Викикниги ?
?	Информации за guide во Википатување ? ?

• Матична страница (Korea.net)
• Korea Tourism Guide website Архивирано на 1 март 2017 г.
• Korea National Statistical Office
• Video on South Korea-US Relations from the Dean Peter Krogh Foreign Affairs Digital Archives
• „Светска книга на факти“ на ЦИА — запис за „South Korea“ (англиски)
• A Country Study: South Korea in the Library of Congress
• Јужна Кореја на Curlie (англиски)
• South Korea from UCB Libraries GovPubs
• Korea OECD
• South Korea profile from the BBC News
• South Korea Encyclopædia Britannica entry
• The War Memorial of Korea
• Key Development Forecasts for South Korea from International Futures

 

Статијата Јужна Кореја е добра статија. Таа исполнува одредени критериуми за квалитет и е дел од инкубаторот на Википедија.