Шӱшпык кайык (лат. Luscinia, рушла Соловей) — пӧрткайык отрядысе кайык тукым.
Тӱрлӧ классификаций-влак почеш дроздовый але мухоловковый ешыш пурен кертеш.
Мыланна эн сайын палыме шӱшпык кайык латинла "Luscinia luscinia" лӱмдалтеш; кап кужутшо 17 сантиметрыш шуеш, йолжо кужурак, шинчаже кугу, шемалге, пунжо кӱреналге, почшо йошкарге-нарынче.
Европышто да Касвел Азийыште, Кечывалвелне Йӱдвел Кавказ марте шарлен. Телылан йот элыш чоҥештылеш, поснак Африкыште телым эртара. Эҥер лоҥгаште, вӱдвондо, омыж коклаште ила. Пыжашым мландыште але пушеҥгын ӱлыл укшыштыжо, мланде дек лишкырак опта. Ик пыжашыште ужаргырак але кандалгырак тӱсан, шемалгырак пале дене 4-6 муно кия. Ава шӱшпык гына мунышто шинча. Шӱшпык эҥыремышым, шукшым, емыжым кочкеш.
Шӱшпыкым сайын мурымыжлан чот йӧратат. Марий муро, такмак-влакыштат шӱшпык нерген чӱчкыдын мурат.
Марий калыкын ончыч шӱшпык пайремжат лийын. Ага тылзын 15 кечынже — шӱшпык пайрем. Шӱшпык йӱкым куку муро деч кок кече ончыч колат – кеҥежым азап деч посна, нӧлтшӧ кумылын эртарет. Мыскара гын веле: шӱшпык йӱкым икымше колмо годым тувырым кудаш почкалтет гын, шуршо витараш огеш тӱҥал.
Ала чонемлан луш лиеш? муро
Мутшо Василий Регеж-Гороховын
Семже Владислав Куприяновын
Ой, шӱшпык,
Ой, сар шӱшпык,
Моткочак йӧсӧ мыланем:
Таҥемже,
Шӱм таҥемже
Каяле, мыйым кудалтен.
Припев:
Умылен кертат мо
Тидым тый, ала?
Лачак иктым шӱм йодеш:
Шӱшкалте, тек тӱня мура!
Ала чонемлан луш, ласка лиеш?
Тӱняште,
Ош тӱняште
Айдемын шӱм пелаш лийшаш.
Уке гын,
Я уке гын,
Лиеш пычкемыш пӱрымаш.
This article uses material from the Wikipedia Олык Марий (Olyk Marij) article Шӱшпык, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Контентым CC BY-SA 4.0 лицензий почеш кучылт кертыда (весым возымо огыл гын). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Олык Марий (Olyk Marij) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.