Ахмет Асаев (Ахмет Асылбаевич Асылбаев) (1912 пеледыш 15, Россий империй, Ӱпӧ губерний, Пӱрӧ уезд, Елтек ял –16 кылме 1999, Йошкар-Ола) – марий серызе, шанчызе, журналист, кусарыше, драматург, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1943), Марий АССР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1982).
Ахмет Асылбаевич Асылбаев | |
---|---|
Ахмет Асаев | |
Шочмаш дене лӱм | Ахмет Асылбаевич Асылбаев |
Шочын | 1912 ий 15 пеледыш |
Шочмо вер | Россий империй, Ӱпӧ губерний, Пӱрӧ уезд, Елтек ял |
Колен | 1999 ий 16 кылме (87 ий) |
Колымо вер | Йошкар-Ола |
Чап пӧлек да премий | Марий АССР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже, Марий АССР Президиум Верховный Советын Чапкагазше, Марий АССР Президиум Верховный Советын Чапкагазше, Марий Эл Республикын Кугыжаныш Погынын Чапкагазше |
Ахмет Асаев 1912 ий пеледыш тылзын 15-ше кечынже Россий империй Ӱпӧ губерний Пӱрӧ уезд Елтек ялыште кресаньык ешеш шочын.
Бирск оласе педагогический техникумышто, вара Н.К. Крупская лӱмеш Марий кугыжаныш педагогике институтышто шинчымашым поген. 1935 ийыште, институтым тунем пытарымек Марий обком ВЛКСМ-ште инструктор должностьышто лийын, Параньга педучилищын директоржылан тыршен. 1939 ий гыч Марпединститутышто кугурак туныктышо. Кугу Ачамланде сар тӱҥалме годым Совет Армийыште лийын. 1943 ийыште черлан кӧра мӧҥгыжӧ пӧртылмек «Марий коммуна» газет редакцийыште пашам ыштен. Тудо ийынак Марий книга савыктышын вуйлатышыжлан шогалтат. 1946 ий гыч МарНИИ-н шанче пашаеҥже, 1961 ий гыч «Ончыко» журналын тӱҥ редакторжо.
1935 ийыште савыкталташ тӱҥалын. Тыгай статья да монографий-влакым возен: «М. Шкетанын творчествыже» (1935), «Марийская литература периода Отечественной войны» (1945), «Проза М. Шкетана» (1948), «Творчество Г. Ефруша» (1952), «Марий литература нерген» («О марийской литературе») (1957), «С.Г. Чавайн» (1959). Тыгак «Очерки марийской литературы» пашан ик авторжылан шотлалтеш. Тудо кыдалаш школышто тунемше-влаклан хрестоматийым, шочмо йылме дене учебный пособийым ямдылен.
1950-ше ийла гыч тӱҥалын А. Асаев сылнымутан произведений-влакым возаш тӱҥалеш – очерк, ойлымаш, пьесе. Тудыш шукияш паша лектышыжлан «Ошвичыжат, йӱксыжат» роман шотлалтеш, 60-шо ийлаште марий ялын илышыжлан пӧлеклалтше. Возымо пьесыже-влак: «Ӱжара мурызо», «Клятвенная береза» – «Ошвичыжат, йӱксыжат» роман почеш. А. Асаеывын сылнымутан произведенийже, статьяже-влак руш йылме дене лектыныт.
А. Асаев – КПСС-ын, 1943 ий гыч Писатель Ушемын членже лийын. Литератур да печатьым вияҥдымылан Марий АССР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже лӱмым пуэныт.
This article uses material from the Wikipedia Олык Марий (Olyk Marij) article Асылбаев, Ахмет Асылбаевич, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Контентым CC BY-SA 4.0 лицензий почеш кучылт кертыда (весым возымо огыл гын). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Олык Марий (Olyk Marij) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.