Helsinki: Kryeqyteti dhe qyteti më i populluar i Finlandës
Helsinki (dëgjo (help·info), dëgjo (help·info)) (suedisht: Helsingfors) është kryeqyteti dhe qyteti më i madh i Finlandës.
Ai ndodhet në rajonin Uusimaa, në Finlandën jugore, në bregun e Gjirit të Finlandës, një krah i Detit Balltik. Helsinki ka një popullsi prej 650,222 banorë (2018). Helsinki ndodhet rreth 80km në veri të Talin, Estoni, 400km në verilindje të Stokholmit, Suedi, dhe 300km në perëndim të Shën Petersburgut, Rusi. Helsinki ka lidhje të ngushta historike me këto tre qytete.
Helsinki Helsinki – Helsingfors | |
|---|---|
| Helsingin kaupunki Helsingfors stad Qyteti i Helsinkit | |
 Kolazh me pamje nga Helsinki | |
.svg) Flamuri  Stema | |
| Nofka(t): 'Stadi (për Helsinkianët), Hesa (për ata që nuk banojnë në qytet), Vajza e Baltikut, Perla e Detit Baltik | |
 Vendndodhja (me të kuqe) brenda rajonit Uusimaa dhe nën-rajonit të Helsinkit të Madh (me të verdhë) | |
.svg) Helsinki (Earth) | |
| Koordinatat: 60°10′15″N 24°56′15″E / 60.17083°N 24.93750°E | |
| Shteti |  Finlanda |
| Rajoni |  Uusimaa |
| Nën-rajoni | Helsinki i Madh |
| Charter | 12 qershor 1550 |
| Kryeqytet | 8 prill 1812 |
| Qeveria | |
| • Kryetari | Juhana Vartiainen (KOK) |
| • Organi drejtues | Këshilli i Qytetit të Helsinkit |
| Sipërfaqja | |
| • Kryeqytet | 715,48 km2 (276,25 sq mi) |
| • Sipërfaqe tokësore | 213,75 km2 (82,53 sq mi) |
| • Sipërfaqe ujore | 501,74 km2 (193,72 sq mi) |
| • Sipërfaqe urbane | 680,12 km2 (262,60 sq mi) |
| • Metro | 3.697,52 km2 (1.427,62 sq mi) |
| Popullsia (31 mars 2021) | |
| • Kryeqytet | 656.250 |
| • Dendësia | 3.070,18/km2 (7.951,7/sq mi) |
| • Sipërfaqja urbane | 1.268.296 |
| • Dendësia urbane | 1.900/km2 (4.800/sq mi) |
| • Metro | 1.526.694 |
| • Dendësia metro | 412,9/km2 (1.069/sq mi) |
| Emri i banorëve | helsinkiläinen (finlandisht) helsingforsare (suedisht) Helsinkasit (shqip) |
| Zona kohore | UTC+02:00 (EET) |
| • Verës (DST) | UTC+03:00 (EEST) |
| Prefiksi | +358-9 |
| Faqja zyrtare | www.hel.fi |
Helsinki është kryeqyteti më verior i një shteti anëtar të BE-së. Pas Kopenhagës dhe Stokholmit, Helsinki është komuna e tretë më e madhe në vendet nordike. Finlandishtja dhe suedishtja janë të dyja gjuhë zyrtare.
Helsinki është qendër e madhe politike, arsimore, financiare, kulturore dhe kërkimore e Finlandës, si dhe një nga qytetet kryesore të Evropës veriore. Përafërsisht 70% e kompanive të huaja që operojnë në Finlandë ndodhen në zonën e Helsinkit. Bashkia pranë e Vantaa është vendi i Aeroportit të Helsinkit, me shërbime të shpeshta në destinacione të ndryshme në Evropë dhe Azi.
Klima
Dimërat në Helsink janë më të nxehta sesa në veri dhe sezona e borës është më e shkurtë. Gjatë dimrit, temperaturat janë të larta sesa në veri të vendin. Temperaturat mesatare në janar dhe shkurt janë rreth -5 °C Për shkak të gjerësisë, ditët zgjasin 5 orë dhe 48 minuta rreth largësisë së diellit në dimër. Gjatë largësisë së diellit në verë, ditët zgjasin 18 orë dhe 57 minuta.
Temperaturat mesatare prej qershorit deri në gusht janë rreth 19 deri në 22 °C. Temperatura më e lartë në qendrën e qytetit ishte 33.1 °C më 18 korrik 1945, ndërsa më e ulëta ishte −34.3 °C më 10 janar 1987.
Gjuha
Finlandishtja dhe suedishtja janë gjuhë zyrtare në komunën e Helsinkut. Shumica apo 81.9% flasin Finlandisht. Pakica apo 5.9% flasin Suedisht. Rreth 12.2% të popullsisë flasin gjuhë amtare sesa finlandishtja dhe suedishtja.
Folësit e gjuhës finlandeze e tejkaluan folësit e gjuhë suedeze në vitin 1890, për t'u bërë shumica e popullsisë së qytetit. Gjatë kësaj kohe, popullsia e Helsinkut ishte 61,530. Në atë kohë, popullsia e Helsinkit ishte 61.530.
Binjakëzimet
Lidhje të jashtme
- Uebfaqja Zyrtare
- Visithelsinki.fi – Uebfaqja Zyrtare për Turizm në Helsink
- Helsinki.mobi – Uebfaqja Zyrtare në telefon
- Helsinki.fi – City Portal
- Printed weekly in English, HelsinkiTimes.info
- Helsinki City Geographic Information system
- Tramway in Helsinki
- Helsinki Times
- Helsinki in Style
- World Design Capital 2012 Helsinki
Referime
 | Ky artikull me tematikë në lidhje me gjeografinë e Finlandës është një faqe cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedia-n duke e përmirësuar atë. |
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Helsinki, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.