Гвиней
Бүгд Найрамдах Гвиней Улс (Франц: République de Guinée) — Өрнөд Африкийн улс.
Атлантын далайд гарцтай Гвиней улс хойд талаараа Гвиней-Бисау, Сенегал, Мали, урд талаараа Кот-д'Ивуар, Либери, Сьерра-Леоне гэх 6 улстай газраар хил залгадаг. Албан ёсоор Гвинейн бүгд найрамдах улс гэж нэрлэгддэг, Африкийн баруун эргийн улс юм. 12.4 сая хүн амтай, 245’860 километр квадрат нутаг дэвсгэртэй. Ерөнхийлөгч нь ард түмнийхээ сонголтын үр дүнд сонгогддог ба төрийн тэргүүн нь засгийн газрын тэргүүн байдаг. Нэг танхимт Гвинейн үндэсний ассамблей нь хууль тогтоох байгууллага бөгөөд гишүүд нь мөн ард түмнийхээ шууд сонголтоор тодордог. Хүн амын 85% лалын шашинтай. 24 угсаатны бүлэгт хамрагддаг. Сургуульд заадаг, засгийн газрын үйл ажиллагаа явагддаг үндсэн хэл нь Франц боловч 24-ээс илүү нутгийн уугуул хэл байдаг. Эдийн засаг нь хөдөө аж ахуй болон эрдэс бүтээгдэхүүнээс ихээхэн хамааралтай. Бокситийн хоёрдахь том үйлдвэрлэгч орон юм, алт болон алмаазны хадгаламж ихтэй. 2014 оны эбола вирусын цөм байсан.
Бүгд Найрамдах Гвиней Улс | |
|---|---|
 Далбаа  Сүлд | |
| Төрийн дуулал: Liberté (Франц) "Эрх чөлөө" | |
.svg) Гвиней хар ногооноор | |
 Гвиней улсын байршил (хар цэнхэр) – Африк (цайвар цэнхэр & хар саарал) | |
| Нийслэл ба томоохон хот | Конакри 9°31′N 13°42′W / 9.517°N 13.700°W |
| Албан ёсны хэл | Франц хэл |
| Угсаатны бүлгүүд () |
|
| Шашин (2014) | |
| Ард түмний нэршил | Гвинейчүүд |
| Төр засаг | Нэгдмэл бүгд найрамдах улс (цэргийн хунт) |
• Түр Ерөнхийлөгч ба ҮЭХХ-ны дарга | Мамади Думбуя |
• Ерөнхий Сайд | Бернар Гому |
| Хууль тогтоох байгууллага | Үндэсний Шилжилтийн Зөвлөл |
| Тусгаар тогтнол | |
• Францаас | 10 сарын 2, 1958 |
• Бүгд Найрамдах Улс | 10 сарын 2, 1958 |
• 4-р үндсэн хууль | 10 сарын 2, 1958 |
• Хоёрдугаар бүгд найрамдах улсын өдөр | 4 сарын 3, 1984 |
• 2021 оны Гвинейн төрийн эргэлт | 9 сарын 5, 2021 |
| Газар нутаг | |
• Нийт | 245,857 км2 (77) |
• Усны эзлэх талбай (%) | бага |
| Хүн ам | |
• 2023 тооцоо | 13,607,249 (75) |
• Нягтаршил | 40.9/км2 (164) |
| ДНБ (ХАЧТ) | 2022 тооцоо |
• Нийт | ▲ $33.7 billion (142) |
• Нэг хүнд ноогдох | ▲$2,993 (166) |
| ДНБ (нэрлэсэн) | 2022 тооцоо |
• Нийт | ▲$14.8 тэрбум (140) |
• Нэг хүнд ноогдох | ▲$1,346 (161) |
| ОТББИ (2012) | 33.7 дундаж |
| ХХИ (2021) | ▼ 0.465 бага · 182 |
| Мөнгөний нэгж | Гвиней франк (GNF) |
| Цагийн бүс | UTC (ГДЦ ± 00:00) |
| Жолооны тал | баруун |
| Утасны томьёо | +224 |
| ISO 3166 код | GN |
| Домэйн нэр | .gn |
Газар нутгийн хэмжээ 245,857 км². Хүн амын тоо - 10,057,975. Эдгээр 10 сая хүн 24 яс угсаанд хамаардаг. Зонхилох гурав нь Фула, Мандинка, Сусу юм. Хүн амын 85% нь Исламын шашинтан. Улсын албан ёсны хэл Франц. Гэхдээ зонхилох ястадын Манинка, Сусу, Фулар, Кисси, Кпелле, Лома хэлнүүд өргөн тархжээ.
Хөдөө аж ахуйн салбарт хөдөлмөрчдийн 75% нь ажилладаг. Цагаан будаан тутрага, кофе, хан боргоцой, гадил ургуулдаг.
Цахим холбоос
 | Wiktionary: Гвиней – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу |
Commons: Гвиней – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны санЭшлэл
This article uses material from the Wikipedia Монгол article Гвиней, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Тусгай тайлбар байхгүй бол энэ агуулгыг CC BY-SA 4.0 лицензийн дагуу хэрэглэх боломжтой. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Монгол (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.