1876
1876 waor e sjrikkeljaor wat begós op 'ne zaoterdag op de Gregoriaanse kalender.
Gebäörtenisse
- 3 jannewarie - Klaas Kater richt 't Nederlandsch Werkliedenverbond Patrimonium op, de veurluiper van 't Christelijk Nationaal Vakverbond.
- 7 mieërt - Alexander Graham Bell óntvink patent veur 't oetvènje van de telefoon. Drie daag later sjprik hae in zien toesjtèl de historische weurd taenge ziene assistent: Mr. Watson, come here. I want to see you.
- 8 mei - Truganini, de lètste Aboriginal oet Tasmanië euverliejt.
- 14 juni - Óngeveër 70.000 zaode van de Braziliaanse rubberboum waere oetgezeëjd in de Kew Gardens biej Londe. Daooet zulle de 2800 zeëjlinge veurtkómme wovan alle rubberbuim in Azië aafkómstig zeen.
- 25 juni - De Sioux- en de Cheyenne-Indijane winne de Sjlaag biej de Little Bighorn in de Black Hills in Dakota. Ein Amerikaans cavalerieregimènt ónger leijing van kolonel George Armstrong Custer wirt verpletterend versjlage.
- 1 juli - Mèt de inlieving biej 't keuninkriek Pruusjes kump d'r ein eindj aan de aparte sjtatus van 't hertogdóm Lauenburg. 't Landj geit deil oetmake van de provincie Sjleeswiek-Holsjtein.
- 24 juli - De herverkezing van de Mexicaanse president Sebastián Lerdo wirt door zien taengesjtanders neet erkènd. José María Iglesias reup zich zelf oet tot president.
- 1 september - De keuninklikke sjterrewach van Brussel maak 't eësjte waerbulletin. 't Is gebaseerd op de analyse van synoptische kaarte.
- 1 november - In Nederlandj wirt 't Noordzeëkanaal geäöpend.
- 21 november - Generaal Porfirio Díaz arriveert in Mexico-Sjtad: begin van 't Porfiriaat.
- 4 december - De Lukenaer Georges Nagelmaekers rich de Compagnie Internationale des Wagons-Lits op óm nao veurbeeldj van 't Amerikaanse Pullman luxe sjlaoptreine te exploitere.
- zónger datum
- Opsjtand in Bulgarije taenge de Osmaanse euverheërsjing.
- 't Sjpaanse vrachsjeep de "Providencia" liejt sjipbreuk veur de kus van Florida. Oet de lajing kokosneut die op 't sjtrand aansjpeult óntsjtaon ènnige jaore later prachtige palmbuim. Later sjteit dees plek op de kaart vermeld es Palm Beach.
- In Nederlandj wirt de Wèt op 't Hoager Óngerwies ingeveurd. Op de universiteite nump 't Nederlands es veurtaal de plaatsj in van 't Latien.
- Seth Tomas óntwurp ein oerwerk mèt alarm: de wèkker is oetgevónje.
- In New York City wirt 't Central Park geäöpend.
- Keuningin Victoria van Groat-Brittannië wirt tot keizerin van India oetgerope.
- H.J. Heinz Company introduceert tomateketchup.
Gebore
- 5 jannewarie - Konrad Adenauer, Duutsje sjtaatsman (gesjtórve 1967)
- 23 jannewarie - Rupert Mayer, Duutsje preester, jezuïet en zalige (gesjtórve 1945)
- 2 mieërt - Pius XII, paus (gesjtórve 1958)
- 5 mieërt - Édouard Belin, Franse oetvènjer (gesjtórve 1963)
- 10 mieërt - Jules Cran, Belzje kunstenaer (gesjtórve 1926)
- 25 mieërt - Irving Baxter, Amerikaanse atleet (gesjtórve 1957)
- 19 april - Hendrik van Mecklenburg-Schwerin, prins-gemaal van Nederlandj (gesjtórve 1934)
- 17 juli - Maksim Litvinov, Russische bolsjewiek (gesjtórve 1951)
- 7 augustus - Mata Hari (gebaore es Margaretha Zelle), Nederlandse danseres en sjpionne (gesjtórve 1917)
- 17 augustus - Henri Winkelman, Nederlandse opperbevelhöbber ten tieje van de Duutsje invasie in 1940 (gesjtórve 1952)
- 9 oktober - Sol Plaatje, Zuud-Afrikaanse joernalis, sjriever en politicus (gesjtórve 1932)
- 5 november - Raymond Duchamp-Villon, Franse beeldhawwer (gesjtórve 1918)
- 23 november - Manuel de Falla, Sjpaanse componis (gesjtórve 1946)
- 24 november - Walter Burley Griffin, Amerikaanse architec en landsjapsarchitec (gesjtórve 1937)
- 12 december - Alvin Kraenzlein, Amerikaanse atleet en olympisch kampioen (gesjtórve 1928)
- 16 december - Rodolphe William Seeldrayers, Belzje sjporter (gesjtórve 1955)
- exacte datum ónbekènd
- Said Nursi, Turks-Koerdisch islamgeleërde (gesjtórve 1960)
-
Konrad Adenauer,
gebaore in 1876 -
Prins Hendrik van Nederlandj,
gebaore in 1876 -
Mata Hari,
gebaore in 1876 -
Manuel De Falla,
gebaore in 1876
Gesjtórve
- 7 jannewarie - Maria Theresia Haze (83), Belzje ordesjtichtster
- 19 mei - Guillaume Groen van Prinsterer (74), Nederlandse politicus
- 8 juni - George Sand (71), Franse sjriefster en feministe
- 24 november - Maria Francesca Rossetti (49), Èngelsje sjriefster
- 29 november - Giacinto Gigante (70), Italiaanse kunssjilder
Meziek
- In Wene wirt de première opgeveurd van de opera Jocondo van Karl Zeller
- Pjotr Iljitsj Tsjaikovski componeert de balletsuite 't Zjwanemeër
Literatuur
- De Lotgevalle van Tom Sawyer, door Mark Twain.
- George Eliot sjrief Daniel Deronda
- Mark Twain sjrief The Adventures of Tom Sawyer
Beeldende Kuns
-
Sjtraot in Marly (1876) Alfred Sisley, Kunsthalle Mannheim -
Emancipation Memorial (1876) Thomas Ball, Lincoln Park, Washington D.C. -
Bal au Moulin de la Galette (1876) Pierre-Auguste Renoir, Musée d'Orsay
This article uses material from the Wikipedia Limburgs article 1876, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). De inhawd is besjikbaar ónger de CC BY-SA 4.0 behauve is angers aangegeve. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Limburgs (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.