Aviel

Tamm eus heuliad a bennadoù a-zivout ar Gristeniezh

An Dreinded Doue an Tad Doue ar Mab . Doue ar Spered Santel

Ar Bibl Testamant Kozh Testamant Nevez . Ar pevar aviel

Doueoniezh kristen Kouezhadenn an Den · Gras Doue Salud · Didamalladur Azeul kristen Ilizoniezh · Esc'hatologiezh

Iliz Kentañ Kristeniezh ar C'hornôg Iliz katolik roman Protestantiezh . Iliz Bro-Saoz Kristeniezh ar Reter Iliz Ortodoks ar Reter Ilizoù ar Reter . Iliz Asirian ar Reter Anvadurioù kristen Emsavioù kristen

An Aviel eo an anv a vez graet dre vras eus kelennadurezh Jezuz Krist. Se eo a venner lavarout pa gomzer eus avielañ an dud.

Dont a ra ar ger "aviel" eus ar ger gregach εὐαγγέλιον (euaggélion), a dalvez kement ha "keloù mat", diwar eu, mat, hag a gaver en anvioù evel Eugenia.

E gwirionez ez eus pevar aviel, pevar levr hag a vez graet an avieloù anezho gant an Ilizoù kristen (re all zo met n'int ket anavezet gant an Ilizoù-se). An tri gentañ a zo anvet avieloù sinoptek pe sinoptik. Setu int:

• Aviel Mazhev,
• Aviel Mark,
• Aviel Lukaz
• Aviel Yann.

Ar pevar levr-se zo bet bodet gant al levrioù all-mañ:

• Oberoù an Ebestel,
• Lizheroù an Ebestel (Paol Tars ha re all),
• Levr an Diskuliadur,

d'ober al levr anavezet evel an Testamant Nevez.

El levr-se emañ diazezoù ar feiz kristen, warnañ eo diazezet ar Gristeniezh.

Tammoù anezho a vez lennet gant ar veleien gatolik d'ar gristenien e-kerzh an oferenn.

Aviel a vez lavaret ivez eus skridoù kristen all, met nann-kanonel :

• Aviel Jakez
• Aviel Mari, pe Mari Madalen;
• Aviel Pêr
• Aviel Tomaz

Ar pevar Aviel

An destenn « kanonel » :

• 1827 : Yann-Frañsez ar Gonideg, Aviel santel Jézuz-Krist, e-barzh Testamant nevez hon aotrou Jézuz-Krist, Angoulême.
• 1847 : John Jenkins, Aviel hon Aotrou Jesus-Christ, e-barzh Testamant Nevez hon aotrou hag hor salver Jesus Christ, Brest.
• 1853 : e-barzh Testamant neve eus hon Otro hac hon Salver Jesus-Christ, Goengamp, e ty B. Jollivet, gant aprouiñ an Aotrou’n Eskob Le Mée, Eskob Sant-Brieg, 29 Mezheven 1849.
• 1883 : Gwilh ar C'hoad, An Aviel Zantel, e-barzh Testamant Nevez hon Aotrou hag hon Zalver Jesus-Christ.
• 1969 : Ar Pevar Aviel, Embannadurioù Al Liamm. Skrid savet gant Maodez Glanndour.
• 1982 : Aviel Jezuz-Krist, troet gant "Kenvreuriez ar Brezoneg" hag embannet gant "Ar Skol dre Lizer", 1982 (Skrid enlinenn).
• 2002 : Aviel Jezuz-Krist, e-barzh An Testamant Nevez. Kelou Mad Jezuz or Zalver, troet gant Pêr Guichou hag embannet gant ti embann Minihi Levenez.
• 2003 : Ar pevar aviel, eun droidigez nevez gand Herve Danielou, Kemper, 2003 (lenn enlinenn)

Prederia war an aviel

• 1819 : F. RICHARD, An Aviel ha Meditacionou, Montroulez.

Ar pevar aviel en unan hepken

• 1904 : Yann-Frañsez ar C'haer, Ar Pevar Aviel lakeat en unan, Brest.
• 1907 : Loeiz-Vari Biler-Azenor, person Evias, Aviel Katolik (4 aviel en unan), Sant-Brieg.
• 1913 : J.-B. Oliéro (Oliéreu), person Kistinid, En Aviel, Gwened.
• 1930 : Yann-Vari Ugen, Buhez H.S. Jezuz-Krist, hervez ar pevar aviel laket en unan, An Oriant.

• Karnedig Koantik
• Troidigezhioù ar Bibl e brezhoneg