Rain' Ny Fiangonana

Fepetra efatra no namaritan' ny Fiangonana ny mpanoratr' ireo taonjato ireo izay mendrika ny hahazo izany anaram-boninahitra izany:

• olona niaina tamin' ny vanimpotoana voalohan' ny Fiangonana;

• olona niaina tanaty fahamasinana;

• olona nanao asa soratra tsy ahitana fahadisoam-pampianarana sady misy fampahafantarana sy fanamarinana mafonja ny fampianaram-pinoana kristiana;

• olona nahazo ny fankatoavan' ny Fiangonana.

Ankoatr' izany dia natao hoe nanana fifandraisana voaporofo tamin' ny Apôstôly ny Rain' ny Fiangonana na azo inoana ho izany tokoa ka ny sasany amin' izy ireo dia atao hoe Ray Apôstôlika. Ny Mpanoratra skôlastika no nandimby ny Rain' ny Fiangonana.

Ray apôstôlika

 

Ny Ray apôstôlika dia ireo mpianatra sy mpandimby ny Apôstôly roa ambin' ny folo. Ireo mpanoratra literatiora kristiana tamin’ ny fiteny grika sady maty maritiry ihany, ary ireo tena nalaza tamin' ny taonjato voalohany sy faha-2 no tondroina indrindra amin' ny hoe Ray apôstôlika. Ny soratr' izy ireo dia tsy nampidirina ho isan' ny boky ao amin' ny Baiboly nefa heverina fa fitohizan' ny soratr’ ireo apôstôly mamorona ny kanônan’ ny Testamenta Vaovao sady loharano saro-bidy amin' ny fahafantarana ny tantaran' ny fiangonana.

Ireto avy ireo Ray apôstôlika ireo:

• Klemento avy any Rôma
• Ignatiôsy avy any Antiôkia
• Pôlikarpôsy avy any Smirna
• Papiasy avy any Hierapôlisy

Rain' ny Fiangonana grika

 

Ireo rain' ny fiangonana nanoratra tamin' ny fiteny grika no atao hoe "Rain' ny fiangonana grika". Ireto ireo Rain' ny fiangonana grika, atao hoe Ray grika, ireo:

• Jostinosy Martira
• Ireneosy avy any Smirna
• Klementôsy avy any Aleksandria
• Ôrigenesy avy any Aleksandria
• Atanasiôsy avy any Aleksandria
• Basiliôsy avy any Kaisarea
• Gregôriôsy avy any Nisa
• Gregôriôsy avy any Nazianzosy
• Jôanesy Krisôstômôsy
• Kirilôsy avy any Aleksandria
• Maksimôsy avy any Kônstantinôpôlisy
• Jôanesy avy any Damaskôsy

Rain' ny Fiangonana latina

 

Ireo rain' ny fiangonana nanoratra tamin' ny fiteny latina no atao hoe "Rain' ny fiangonana latina". Ireto ireo Rain' ny fiangonana latina izay atao hoe Ray latina ireo:

• Tertoliano
• Kipriano avy any Kartago
• Hilario avy any Piktavio
• Ambrôsio avy any Milano
• Damaso I (papa)
• Hierônimo avy any Stridôna
• Aogostino avy any Hipô
• Gregôrio Lehibe
• Isidôro avy any Sevila

Rain' ny Fiangonana siriaka

 

Ireo Rain' ny fiangonana izay nanoratra tamin' ny fiteny siriaka no atao hoe "Rain' ny fiangonana siriaka" na "Ray siriaka". Maro amin' ny asa soratr' izy ireo no nadika tamin' ny fiteny grika sy tamin' ny fiteny latina. Ireto avy ireo Rain' ny fiangonana siriaka ireo, izay tsy maro:

• Afrahata
• Efrema Siriana
• Isaka avy any Antiôkia
• Isaka avy any Ninive

Rain' ny Fiangonan' ny tany efitra

 

Ny Rain' ny Fiangonan' ny tany efitra dia ireo Rain' ny fiangonana izay niaina tany amin' ny tany efitr' i Egipta. Na dia tsy dia nanoratra maro tahaka ireo Rain' ny fiangonana hafa aza izy ireo dia nisy akony lehibe teo amin' ny fivavahana kristiana ny zavatra nosoratany. Maro amin' ny zavatra nolazain' izy ireo no voangoana ao amin' ny boky atao hoe Apophthegmata Patrum ("Tenin' ny Rain' ny Fiangonan' ny tany efitra"). Ireto ny Rain' ny fiangonana tany an' efitra:

• Paoly avy any Tebay
• Antônio Lehibe
• Pakômio Lehibe

Ny taranja sy ny haisoratra momba ny Rain' ny Fiangonana dia atao hoe patristika sy patrôlôjia. Ny teny hoe patristika sy patrôlôjia dia samy avy amin' ny teny grika hoe patḗr na teny latina hoe pater (izay samy midika hoe "ray").

Ny patristika

Ny patristika dia taranja andalinana ny fiainana sy ny asa ary ny fampianaram-pinoanan' ny Rain' ny Fiangonana, izany hoe ny tantaran'izy ireo. Matetika dia mifangaro ny hevitry ny hoe patristika sy patrôlôjia.

Ny patrôlôjia

Ny patrôlôjia kosa dia teny enti-manondro ny fitambaran' ny asa soratry ny Rain' ny Fiangonana, ary io teny io dia manondro koa ny fitambaran' ny asa soratra andalinana ireo asa soratra ireo. Avahana noho izany ny patrôlôjia latina sy ny patrôlôjia grika. Ny patristika dia misy karazana literatiora maro (fanaovana hevi-teny, toriteny, sns) izay miorina kokoa amin' ny Baiboly, "fahefana fara tampony" izay halalinina amin' ny heviny ara-bakiteny sy ara-tantara ary indrindra amin' ny heviny ara-panahy (alegôrika).

• Apôstôly
• Patristika
• Patrôlôjia