ประเทศปากีสถาน: ประเทศในเอเชียใต้

สาธารณรัฐอิสลามปากีสถาน Islamic Republic of Pakistan (อังกฤษ) اسلامی جمہوریہ پاکستان (อูรดู)
ธงชาติ ตราแผ่นดิน
คำขวัญ: Iman, Ittehad, Nazm ("ศรัทธา, เอกภาพ, วินัย")
เพลงชาติ: เพลงชาติปากีสถาน
พื้นที่ที่ควบคุมแสดงในสีเขียวเข้ม ส่วนบริเวณที่อ้างสิทธิ์แต่มิได้ควบคุมแสดงในสีเขียวอ่อน
เมืองหลวง	อิสลามาบาด 33°41′30″N 73°03′00″E / 33.69167°N 73.05000°E / 33.69167; 73.05000
เมืองใหญ่สุด	การาจี 24°51′36″N 67°00′36″E / 24.86000°N 67.01000°E / 24.86000; 67.01000
ภาษาราชการ	ภาษาอูรดูและภาษาอังกฤษ
ภาษาพื้นเมือง	มากกว่า 77 ภาษา
กลุ่มชาติพันธุ์	ดูด้านล่าง
ศาสนา	96.5% อิสลาม (เป็นทางการ) 2.1% ฮินดู 1.3% คริสต์ 0.1% อื่นๆ
การปกครอง	สหพันธ์สาธารณรัฐระบบรัฐสภา
• ประธานาธิบดี	อาซิฟ อาลี ซาร์ดารี
• นายกรัฐมนตรี	เชห์บาซ ชารีฟ
สภานิติบัญญัติ	รัฐสภา
• สภาสูง	วุฒิสภา
• สภาล่าง	สมัชชาแห่งชาติ
เอกราช  จาก สหราชอาณาจักร
• ประกาศ	14 สิงหาคม พ.ศ. 2490
• สาธารณรัฐ	23 มีนาคม พ.ศ. 2499
พื้นที่
• รวม	881,913 ตารางกิโลเมตร (340,509 ตารางไมล์) (อันดับที่ 33)
• แหล่งน้ำ (%)	2.86
ประชากร
• พ.ศ. 2564 ประมาณ	225,199,937 (อันดับที่ 5)
• สำมะโนประชากร พ.ศ. 2560	207.8 ล้าน
• ความหนาแน่น	244.4 ต่อตารางกิโลเมตร (633.0 ต่อตารางไมล์) (อันดับที่ 56)
จีดีพี (อำนาจซื้อ)	พ.ศ. 2564 (ประมาณ)
• รวม	$1.110 ล้านล้าน (อันดับที่ 26)
• ต่อหัว	$5,839 (อันดับที่ 139)
จีดีพี (ราคาตลาด)	พ.ศ. 2564 (ประมาณ)
• รวม	$296 พันล้าน (อันดับที่ 43)
• ต่อหัว	$1,543 (อันดับที่ 159)
จีนี (พ.ศ. 2561)	31.6 ปานกลาง
เอชดีไอ (พ.ศ. 2562)	0.557 ปานกลาง · อันดับที่ 154
สกุลเงิน	รูปี (Rs.) (PKR)
เขตเวลา	UTC+5:00 (PST)
• ฤดูร้อน (เวลาออมแสง)	UTC+6:00 (not observed)
ขับรถด้าน	ซ้ายมือ
รหัสโทรศัพท์	92
รหัส ISO 3166	PK
โดเมนบนสุด	.pk

ปากีสถาน (อังกฤษ: Pakistan; อูรดู: پاکستان) หรือชื่อทางการคือ สาธารณรัฐอิสลามปากีสถาน (อังกฤษ: Islamic Republic of Pakistan; อูรดู: اسلامی جمہوریہ پاکستان) เป็นประเทศที่ตั้งอยู่ในเอเชียใต้ มีพรมแดนติดกับประเทศอินเดีย อิหร่าน อัฟกานิสถาน และจีน และประเทศถูกแยกออกจากทาจิกิสถานด้วยฉนวนวาคานทางทิศเหนือ และมีชายฝั่งติดกับทะเลอาหรับ มีเขตแดนทางทะเลต่อเนื่องกับน่านน้ำโอมาน มีประชากรกว่า 150 ล้านคน มากเป็นอันดับ 6 ของโลก และเป็นประเทศที่นับถือศาสนาอิสลามใหญ่เป็นอันดับที่สอง (รองจากอินโดนีเซีย) และเป็นสมาชิกที่สำคัญขององค์การความร่วมมืออิสลาม และเป็นหนึ่งในไม่กี่ประเทศที่มีอาวุธนิวเคลียร์ไว้ในครอบครอง

คำว่า "ปากีสถาน" มีความหมายว่า "ดินแดนของชนบริสุทธิ์" ในภาษาอูรดูและภาษาเปอร์เซีย ในขณะเดียวกันก็มาจากการนำอักษรแรกของชื่อดินแดนต่าง ๆ ที่ประกอบกันเป็นประเทศปากีสถานขึ้นมา คือ ปัญจาบ (Punjab) อัฟกาเนีย (Afghania) แคชเมียร์หรือกัศมีร์ (Kashmir) อิสลามาบาด (Islamabad) สินธ์ (Sindh) และบาโลชิสถาน (BaluchisTAN)

สภาพภูมิอากาศของประเทศปากีสถานแตกต่างกันออกไปตามสภาพที่ตั้ง มีตั้งแต่อากาศร้อนจัดจนถึงอากาศหนาวจัดในตอนเหนือของประเทศ ในตอนกลางของประเทศเป็นที่ราบมีอากาศร้อนในฤดูร้อนและเย็นลงในฤดูหนาวส่วนทางตอนเหนือจะมีอากาศต่ำกว่าจุดเยือกแข็งในฤดูหนาวจึงมีหิมะปกคลุมอยู่ทั่วไปปริมาณน้ำฝนที่ตกค่อนข้างมากยกเว้นทางตอนใต้ของประเทศติดกับทะเลอาหรับและมหาสมุทรอินเดียแต่มีฝนตกน้อยเนื่องจากพื้นที่เป็นทะเลทรายไม่ได้รับอิทธิพลลมมรสุมเลย

ยุคเอกราช

ปากีสถานเคยเป็นรัฐหนึ่งในอาณานิคมของอังกฤษ แต่เมื่อสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่สอง อินเดียได้รับเอกราชจากอังกฤษ ปัญหาข้อขัดแย้งมาจากส่วนใหญ่ในอินเดียจะมีชาวฮินดูมาก แต่ปากีสถานและบังกลาเทศมีชาวมุสลิมมากกว่า ซึ่งสองศาสนานี้ขัดแย้งกันจึงเกิดการแยกประเทศกันเป็นปากีสถานตะวันตก (ปากีสถานปัจจุบัน) และปากีสถานตะวันออก (บังกลาเทศ) ภายหลังพื้นที่ปากีสถานตะวันออกซึ่งไม่ได้ถูกดูแลพัฒนาจากรัฐบาลนักจึงได้ประกาศเอกราชเป็นประเทศบังกลาเทศ ในปี ค.ศ. 1971

ปากีสถานปกครองแบบสาธารณรัฐอิสลาม มีประธานาธิบดีเป็นประมุข นายกรัฐมนตรีเป็นหัวหน้าฝ่ายบริหาร

 

ประเทศปากีสถานแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ ได้แก่ แคว้น (province) และดินแดน (territory) ดังนี้

แคว้น

• 1. แคว้นบาโลชิสถาน (Balochistan)
• 2. แคว้นสินธ์ (Sindh)
• 3. แคว้นปัญจาบ (Punjab)
• 4. แคว้นแคบาร์ปัคตูนควา (Khyber Pakhtunkhwa) เดิมชื่อ "ชายแดนตอนเหนือ-ตะวันตก" (North-West Frontier)

ดินแดน

• 5. ดินแดนนครหลวงอิสลามาบาด (Islamabad Capital Territory) ที่ตั้งกรุงอิสลามาบาด เมืองหลวงของประเทศ
• 6. อาซาดจัมมูโอกัชมีร์ (Azad Jammu and Kashmir) หรือ "อาซาดกัชมีร์" (Azad Kashmir) เป็นเขตปกครองตนเอง
• 7. กิลกิต-บัลติสถาน (Gilgit-Baltistan) เดิมชื่อ "พื้นที่ทางเหนือ" (Northern Areas) เป็นเขตปกครองตนเอง

เชื้อชาติ

 

มีการประมาณประชากรของปากีสถานในปี พ.ศ. 2552 ประมาณ 180,800,000 คน โดยชาวปัญจาบเป็นประชากรกลุ่มใหญ่ที่สุดในประเทศ มีจำนวนกว่าร้อยละ 60-70 รองลงมาเป็นพวกซินด์ และปาทาน นอกจากนี้ยังมีประชากรกลุ่มอื่น อย่างชาวอัฟกันอพยพ, บัลติ, เคอร์ดิสถาน, กัศมีร์ นอกจากนี้ยังมีกลุ่มชนที่อพยพเข้ามาทีหลังอย่าง ชาวปากีสถานเชื้อสายจีน และชาวปากีสถานเชื้อสายไทย

ประชากรกว่าร้อยละ 97 นับถือศาสนาอิสลาม โดยส่วนใหญ่เป็นซุนนีย์ ส่วนร้อยละ 20 เท่านั้นที่เป็นชีอะห์ มีผู้นับถือศาสนาอื่นอยู่บ้าง แต่มีอยู่ประปราย และส่วนใหญ่จะอาศัยอยู่ตามเมืองใหญ่ ๆ ประชากรส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในเขตชนบท และเขตที่ราบลุ่มแม่น้ำสินธุ โดยส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ทั้งการเพาะปลูก การเลี้ยงสัตว์ และการประมง

ศาสนา

 

ประเทศปากีสถาน จัดว่าเป็นประเทศสังคมมุสลิม เนื่องจากประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม และเป็นประเทศที่มีผู้นับถือศาสนาอิสลามนิกายชีอะห์มากเป็นอันดับที่สองของโลก โดยมีผู้นับถือนิกายซุนนีย์ร้อยละ 75 และนิกายชีอะห์ร้อยละ 20 โดยสามารถจำแนกจำนวนศาสนิกของศาสนาต่าง ๆ ได้ดังนี้

• ศาสนาอิสลาม มีผู้นับถือ 173,000,000 คน (ร้อยละ 96) (ประมาณร้อยละ 70 นับถือนิกายซุนนีย์ ส่วนอีกร้อยละ 20 นับถือนิกายชีอะห์
• ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู มีผู้นับถือ 3,200,000 คน (ร้อยละ 1.85)
• ศาสนาคริสต์ มีผู้นับถือ 2,800,000 คน (ร้อยละ 1.6)
• ศาสนาซิกข์ มีผู้นับถือประมาณ 20,000 คน (ร้อยละ 0.01)
• ศาสนาพุทธ มีผู้นับถือประมาณ 20,000 คน (ร้อยละ 0.01)

นอกจากนี้ยังมีศาสนิกชนในศาสนาอื่น ที่ไม่ได้รวมในที่นี้ได้แก่ ผู้นับถือศาสนาโซโรอัสเตอร์ (ชาวปาร์ซี),ลัทธิอาหมัด, ศาสนาพุทธ(ส่วนมากพบในเขตบัลติสถาน), ศาสนายูดาย, ศาสนาบาไฮ และนับถือผี (มีมากในกาลาชา ในเขตชิลทรัล)

อาหาร

 

วัฒนธรรมของชาวปากีสถานแสดงให้เห็นถึงอย่างแท้จริง ผู้ที่มาเยือนจะพบหลักฐานถึงศิลปวัฒนธรรมของชาวปากีสถาน ศิลปกรรมของชาวปากีสถานมีรูปแบบทั้งที่เป็นศิลปกรรมทางศาสนา เช่น พรมขนสัตว์ เครื่องทองเหลือง และรูปแกะสลัก เป็นต้นทางด้านดนตรีและการฟ้อนรำมีประวัติอันยาวนาน การฟ้อนรำเป็นการฟ้อนของชาวปากีสถานโดยเฉพาะ สถานที่สำคัญในประเทศปากีสถานมีอยู่มากมาย เช่น เมืองโมเฮนโจดาโร เป็นสถานที่ทางโบราณคดีที่สำคัญ ส่วนโบราณสถานของศาสนามีปรากฏให้เห็นอยู่ทั่วไป เช่น ที่เมืองลาฮอร์ เป็นเมืองใหญ่อันดับสองของประเทศ มีสถานที่สำคัญ ๆ หลายแห่ง เช่น ค่ายทหารเมืองลาฮอร์ และมัสยิดบาสชาฮิซึ่งสร้างโดยจักรพรรดิออรังเซ็บ มัสยิดบาสชาฮินี้กว้างเป็นอันดับหนึ่งของโลก นอกจากนี้ปากีสถานยังมีสถานที่อื่นที่นาสนใจอีกมาก ควรจะไปเที่ยวดินแดนทางภาคเหนือซึ่งเป็นขุนเขา มีหิมะปกคลุมตลอดฤดูหนาว

ลักษณะทางสังคมส่วนใหญ่ยังเป็นแบบดั้งเดิม ยังยึดจารีตและวัฒนธรรมมุสลิมอย่างเคร่งครัดในการดำรงชีพ แต่ภายหลังเมื่อได้รับอิทธิพลจากตะวันตก จึงมีการเปลี่ยนไปตามแบบวัฒนธรรมตะวันตกบ้าง เช่น ผู้หญิงจะมีส่วนร่วมทางการเมือง งานสวัสดิการสังคม และมีการเรียกร้องสิทธิสตรีให้ทัดเทียมกับบุรุษ โดยจะต้องอยู่ในกรอบวัฒนธรรมอิสลาม