Siensa

Ant un sens pì s-ciass, le siense a fan arferiment a 'd sistema d'aquisission dle conossense basà ansima a 'd métod acetà tanme sientìfich, ma ëdcò a 'n còrp organisà ëd conossense otnù për mojen dl'arserca.

La siensa donca a peul esse definìa tanme l'ansem dle proposission dont minca òm assè anstruì e competent a peul ëstabilì daspërchiel la vrità.

Le proposission sientìfiche as peulo spartisse an doe categorìe.

• Dle proposission ëd fàit dël tipo: si un sistema natural a l'é prontà a l'istant t=0 an në stat (ëdcò chiel-sì definì da 'n protocòl ëd preparassion), antlora as osserva ant j'istant t>0 un chèich fenòmeno.
• Dle proposission ëd tipo organisassional, o teòrich, dont ël caràter comun a l'é cost-sì: na proposission a l'é acetàbil si minca conseguensa lògica dël tipo ëd cole ëd fàit a l'é vera. Coste proposission a son dite ipòtesi.

Le propossission dël prim tipo a formo la descrission ëd na morfologìa empìrica; cole dlë scond tipo a na dan na spiegassion.

Chèiche siense a son nassùe a parte da 'd técniche ëd divinassion; për esempi, l'astronomìa a l'ha a soa adoss l'astrologìa.