២០២៣ ត្រូវនឹង ព.ស. ២៥៦៧ ជាឆ្នាំសកលចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃអាទិត្យ តាមប្រតិទិនគ្រីកូរី ហើយជាឆ្នាំទី ២០២៣ នៃសកលសករាជ និងគ្រិស្តសករាជ។
ឆ្នាំ ២០២៣ ក្នុងប្រតិទិនផ្សេងៗ |
ពុទ្ធសករាជ | ២៥៦៧ |
ប្រតិទិនគ្រីកូរី | ២០២៣ MMXXIII |
Ab urbe condita | ២៧៧៦ |
ប្រតិទិនអាមេនី | ១៤៧២ ԹՎ ՌՆՀԲ |
ប្រតិទិនអាស៊ីរី | ៦៧៧៣ |
ប្រតិទិនបាហៃ | ១៧៩–១៨០ |
ប្រតិទិនសាកាបាលី | ១៩៤៤–១៩៤៥ |
ប្រតិទិនបេងហ្កាល់ | ១៤៣០ |
ប្រតិទិនប៊ែប៊ែរ | ២៩៧៣ |
រាជ្យឆ្នាំអង់គ្លេស | ១ Cha. ៣ – ២ Cha. ៣ |
ប្រតិទិនភូមា | ១៣៨៥ |
ប្រតិទិនប៊ីហ្សង់តាំង | ៧៥៣១–៧៥៣២ |
ប្រតិទិនចិន | 壬寅年 (ខាល ធាតុទឹក) ៤៧១៩ ឬ ៤៦៥៩ — ដល់ — 癸卯年 (ថោះ ធាតុទឹក) ៤៧២០ ឬ ៤៦៦០ |
ប្រតិទិនកូបទិក | ១៧៣៩–១៧៤០ |
ប្រតិទិនឌីស្កតដ៍ | ៣១៨៩ |
ប្រតិទិនអេត្យូពី | ២០១៥–២០១៦ |
ប្រតិទិនហេប្រឺ | ៥៧៨៣–៥៧៨៤ |
ប្រតិទិនហិណ្ឌូ | ២០៧៩–២០៨០ (វិក្រមសម្វត) ១៩៤៤–១៩៤៥ (សកសម្វត) ៥១២៣–៥១២៤ (កលិយុគ) |
ប្រតិទិនអូឡូសែន | ១២០២៣ |
ប្រតិទិនអ៊ីហ្គបូ | ១០២៣–១០២៤ |
ប្រតិទិនអ៊ីរ៉ង់ | ១៤០១–១៤០២ |
ប្រតិទិនឥស្លាម | ១៤៤៤–១៤៤៥ |
ប្រតិទិនជប៉ុន | សករាជរេវ៉ា ៥ (令和5年) |
ប្រតិទិនជ្វា | ១៩៥៦–១៩៥៧ |
ប្រតិទិនជូឆេ | ១១២ |
ប្រតិទិនជូលាន | គ្រីកូរីដក ១៣ ថ្ងៃ |
ប្រតិទិនកូរ៉េ | ៤៣៥៦ |
ប្រតិទិនមីនគួ | ROC ១១២ 民國112年 |
ប្រតិទិនណានក្សាហ៊ី | ៥៥៥ |
ប្រតិទិនសុរិយគតិថៃ | ២៥៦៦ |
ប្រតិទិនទីបេ | 阳水虎年 (ខាលឈ្មោលធាតុទឹក) ២១៤៩ ឬ ១៧៦៨ ឬ ៩៩៦ — ដល់ — 阳水虎年 (ថោះញីធាតុទឹក) ២១៥០ ឬ ១៧៦៩ ឬ ៩៩៧ |
ម៉ោងយូនីក | ១៦៧២៥៣១២០០ – ១៧០៤០៦៧១៩៩ |
នៅក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ គេឃើញថា ភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃជំងឺរាតត្បាតកូវីដ ១៩ បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង ដោយអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) បានប្រកាសបិទបញ្ចប់ស្ថានភាពអាសន្នសុខភាពសកលនៃជំងឺនេះនៅក្នុងខែឧសភា។ គ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិរួមមាន គ្រោះរញ្ជួយដីដ៏សាហាវបំផុតទីប្រាំនៃសតវត្សទី២១ បានកើតឡើងនៅប្រទេសតួកគី និងស៊ីរី ដែលបណ្តាលឱ្យមនុស្សជិត ៦០,០០០ នាក់បាត់បង់ជីវិត, ព្យុះស៊ីក្លូនហ្វ្រេដឌី (ដែលជាព្យុះស៊ីក្លូនត្រូពិចដែលសកម្មយូរបំផុតនៅក្នុងកំណត់ត្រាប្រវត្តិសាស្ត្រ) បាននាំឱ្យមនុស្សស្លាប់ជាង ១,៤០០ នាក់នៅក្នុងប្រទេសម៉ាឡាវី និងម៉ូសំប៊ិក, ខ្យល់ព្យុះដានីយ៉ែលដែលជាព្យុះស៊ីក្លូនដ៏គ្រោះថ្នាក់បំផុតចាប់តាំងពីព្យុះស៊ីក្លូនណាហ្គីសនៅក្នុងឆ្នាំ២០០៨ បានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងតិច ១១,០០០ នាក់នៅប្រទេសលីប៊ី, គ្រោះរញ្ជួយដីកម្រិត ៦.៨ រ៉ិចទ័រ បានរង្គួសរង្គើប៉ែកខាងលិចប្រទេសម៉ារ៉ុកដោយបានសម្លាប់មនុស្សចំនួន ២,៩៦០នាក់, និងគ្រោះរញ្ជួយដីកម្រិត ៦.៣ រ៉ិចទ័រ បានអង្រួនភាគខាងលិចប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដែលនាំឱ្យបាត់បង់ជីវិតមនុស្សជាង ១,៤០០ នាក់។
ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន និងសង្រ្គាមស៊ីវិលមីយ៉ាន់ម៉ាបានបន្តកើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ហើយរដ្ឋប្រហារជាបន្តបន្ទាប់គ្នា ជម្លោះប្រដាប់អាវុធជាច្រើន និងវិបត្តិនយោបាយ បានផ្ទុះឡើងនៅតាមបណ្ដាប្រទេសអាហ្វ្រិកជាច្រើន ជាពិសេសគឺ សង្រ្គាមនៅស៊ូដង់នោះឯង។ ជម្លោះអ៊ីស្រាអែល–ប៉ាឡេស្ទីនបានពុះឡើងសារជាថ្មីនៅក្នុងខែតុលា នៅពេលដែលក្រុមហាម៉ាស់ ដែលគ្រប់គ្រងតំបន់ដែនជ្រោយហ្កាហ្សា បានធ្វើការវាយប្រហារទៅលើប្រទេសអ៊ីស្រាអែល ដែលនាំឱ្យខាងអ៊ីស្រាអែលសម្រេចប្រកាសសង្រ្គាមលើក្រុមហាម៉ាស់។ ជម្លោះណាហ្គ័រណូ-ការ៉ាបាក់ បានឈានចូលដល់ទីបញ្ចប់ នៅពេលដែលប្រទេសអាស៊ែបៃសង់បានលើកទ័ពចូលឈ្លានពាន រួចក៏បង្កឱ្យជនជាតិអាមេនីជាង ១០០,០០០ នាក់រត់ភៀសខ្លួនចេញពីតំបន់នេះ។
មេដឹកនាំកម្ពុជា
ព្រឹត្តិការណ៍
មករា
- ១ មករា – ប្រទេសក្រូអាស៊ីបានចាប់ផ្ដើមប្រើប្រាក់អឺរ៉ូ ហើយបានចូលជាសមាជិកទី ២៧ នៃតំបន់ស្សិនគែន និងសមាជិកទី ២០ នៃហ្សូនអឺរ៉ូ។
- ៥ មករា – ព្រះរាជពិធីបុណ្យសពរបស់សម្តេចប៉ាប បេណេឌីកទី១៦ ត្រូវបានប្រារព្ធឡើងនៅទីលានសាំងព្យែរក្នុងបុរីវ៉ាទីកង់។
- ៨ មករា
- ការបោះឆ្នោតសភាបេណាំងឆ្នាំ២០២៣ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើង ដោយគណបក្សសហភាពវឌ្ឍនភាពដើម្បីបន្តដំណើរ ទទួលបានអាសនៈភាគច្រើន។
- ជំងឺរាតត្បាតកូវីដ ១៩៖ ប្រទេសចិនបានបើកព្រំដែនរបស់ខ្លួនឡើងវិញដើម្បីទទួលភ្ញៀវអន្តរជាតិ ដោយនេះត្រូវជាការបិទបញ្ចប់នៃកំហិតធ្វើដំណើរដែលបានចាប់ផ្តើមតាំងពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២០។
- អ្នកគាំទ្រអតីតប្រធានាធិបតីប្រេស៊ីល ចាអៀ បុលសូណារ៉ូ បានរួមគ្នាសម្រុកចូលសន្ធប់ក្នុងស្ថាប័នកំពូលទាំងបីរបស់រដ្ឋគឺ សមាជជាតិ តុលាការសហព័ន្ធកំពូល និងវិមានប្រធានាធិបតីផ្លាណាល់តូ។
- ១៥ មករា – ជើងយេទីអ៊ែរឡាញ ៦៩១ បានធ្លាក់នៅក្នុងពេលកំពុងធ្វើដំណើរហោះចូលទីក្រុងប៉ូខារ៉ា ប្រទេសនេប៉ាល់ ដោយបានសម្លាប់មនុស្សទាំង ៧២ នាក់នៅលើយន្តហោះ។
- ១៦ មករា – សង្គ្រាមធីក្រេ៖ កងកម្លាំងពិសេសប្រចាំអាំហារ៉ា បានដកខ្លួនចេញពីតំបន់ធីក្រេ ស្របទៅតាមកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពដែលគាំទ្រដោយសហភាពអាហ្រ្វិក រវាងរដ្ឋាភិបាលអេត្យូពី និងរណសិរ្សរំដោះប្រជាជនធីក្រេ។
- ១៧ មករា – លោកង្វៀន ស៊ួនហ្វុកបានលាលែងពីតំណែងជាប្រធានាធិបតីវៀតណាម ចំពេលមានរឿងអាស្រូវជាច្រើនកំពុងលេចឡើងក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល។
- ១៨ មករា – ការធ្លាក់ឧទ្ធម្ភាគចក្រនៅទីក្រុងប្រូវ៉ារី ក្បែររដ្ឋធានីកៀវ ប្រទេសអ៊ុយក្រែន បានសម្លាប់មនុស្សចំនួន ១៤ នាក់ ដោយក្នុងនោះមានរួមទាំងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងអ៊ុយក្រែន លោកដេនីស ម៉ូណាសធាស្គី ផងដែរ។
- ២០ មករា – សភាទ្រីនីតេ និងតូបាគោបានបោះឆ្នោតជ្រើសរើសអតីតប្រធានព្រឹទ្ធសភាគឺលោក គ្រីស្ទីន កង់ហ្កាលូ ជាប្រធានាធិបតីនៃប្រទេសដោយសំឡេង ៤៨–២២។
- ២១ មករា
- ប្រទេសបួគីណាហ្វាសូបានស្នើឱ្យកងកម្លាំងបារាំងដកខ្លួនចេញពីទឹកដីរបស់ពួកគេបន្ទាប់ពីមានការផ្អាកកិច្ចព្រមព្រៀងយោធាដែលអនុញ្ញាតឱ្យមានវត្តមានកងទ័ពបារាំងនៅក្នុងប្រទេស។
- សង្គ្រាមធីក្រេ៖ កងកម្លាំងអេរីត្រេបានដកខ្លួនចេញពីក្រុងស្សាយអ៊ឺ និងទីប្រជុំជនសំខាន់ៗផ្សេងទៀតក្នុងតំបន់ធីក្រេនៃប្រទេសអេត្យូពី។
- ២៥ មករា – លោកគ្រីស ហ៊ីបគីនបានឡើងកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនូវែលហ្សេឡង់បន្តពីលោកស្រីចាស៊ីនដា អារឌែន ក្រោយពីលោកស្រីបានលាលែងនៅប្រាំមួយថ្ងៃមុន។
- ២៧ មករា – ភាពចលាចលបានផ្ទុះឡើងនៅប្រទេសអ៊ីស្រាអែលបន្ទាប់ពីកងកម្លាំងយោធាអ៊ីស្រាអែលបានចុះធ្វើប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបសកម្មជនឥស្លាមនិយមនៅក្រុងជេនីន ដែលជាហេតុបណ្តាលឱ្យជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនចំនួនប្រាំបួននាក់បាត់បង់ជីវិត។ បន្ទាប់មក ប៉េងប៉ោងអគ្យន្តរាយត្រូវបានបង្ហោះចូលទៅក្នុងតំបន់ដែលមានប្រជាជនអ៊ីស្រាអែលរស់នៅ ដោយអ៊ីស្រាអែលបានឆ្លើយតបវិញតាមរយៈការបាញ់ប្រហារតាមផ្លូវអាកាស។ ក្រោយមកនៅថ្ងៃដដែរនោះ ជនស៊ីវិលជ្វីហ្វចំនួន ៧ នាក់បានរងការបាញ់សម្លាប់នៅក្នុងវិហារជ្វីហ្វមួយនៅយេរូសាឡឹមខាងកើត។
- ២៧–២៨ មករា – ជុំទីពីរនៃការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីឆែកឆ្នាំ ២០២៣ បានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើងដោយមានលោកពេទត៍ ប៉ាវែលជាអ្នកឈ្នះឆ្នោត។
- ៣០ មករា
- អត្តឃាតកម្មបំផ្ទុះគ្រាប់បែកនៅក្នុងវិហារឥស្លាមមួយក្នុងទីក្រុងប៉េសាវ៉ា ប្រទេសប៉ាគីស្ថាន បានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងតិចចំនួន ១០១ នាក់ និងជាង ២២០ នាក់ផ្សេងទៀតបានរងរបួស។
- នាយករដ្ឋមន្ត្រីហ្វីជី លោកស៊ីធីវេនី រ៉ាប៊ូកាបានបញ្ជាក់ថា ប្រទេសគីរីបាទីនឹងចូលរួមក្នុងវេទិកាប្រជុំកោះប៉ាស៊ីហ្វិកឡើងវិញ បន្ទាប់ពីបានចាកចេញពីអង្គការនេះកាលពីមួយឆ្នាំមុន។
កុម្ភៈ
- ១ កុម្ភៈ – វិបត្តិរូបិយវត្ថុលីបង់៖ ធនាគារកណ្តាលនៃលីបង់បានកំណត់បញ្ចុះតម្លៃប្រាក់ផោនលីបង់ប្រមាណ ៩០% ខណៈចំពេលប្រទេសខ្លួនកំពុងមានវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុដ៏រ៉ាំរ៉ៃ។
- ២ កុម្ភៈ
- អ៊ីស្រាអែល និងស៊ូដង់បានប្រកាសបញ្ចប់កិច្ចព្រមព្រៀងមួយដែលនាំឱ្យទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរមានប្រក្រតីភាព។
- ធនាគារកណ្ដាលអឺរ៉ុប និងធនាគារអង់គ្លេសបានតម្លើងអត្រាការប្រាក់ខ្លួនឡើង ០.៥ ភាគរយ ដើម្បីទប់ទល់នឹងអតិផរណា មួយថ្ងៃក្រោយពីធនាគារកណ្ដាលនៃសហរដ្ឋអាមេរិកបានបង្កើនអត្រាមូលនិធិសហព័ន្ធឡើង ០.២៥ ភាគរយ។
- ៣ កុម្ភៈ – សហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រកាសថាខ្លួនកំពុងតាមដាន"បាឡុងចារកម្ម"របស់ប្រទេសចិនដែលកំពុងហោះរសាត់នៅលើទឹកដីនៃទ្វីបអាមេរិក ដោយបាឡុងទីមួយបានរសាត់ចេញពីទឹកដីយូគុននៃប្រទេសកាណាដាទៅរដ្ឋការ៉ូលីណាខាងត្បូងនៃសហរដ្ឋអាមេរិក មុនពេលត្រូវបានបាញ់កម្ទេចនៅថ្ងៃបន្ទាប់ និងបាឡុងទីពីរបានកំពុងហោះរសាត់លើប្រទេសកូឡុំប៊ី និងប្រេស៊ីល។
- ៥ កុម្ភៈ
- ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីស៊ីបឆ្នាំ២០២៣ បានប្រព្រឹត្តធ្វើឡើងដោយមានលោកនីកូស គ្រីស្តូឌូលីដស៍ជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតី។
- ព្យុះស៊ីក្លូនហ្វ្រេដឌីបានលេចជាសណ្ឋានឡើងនៅឯមហាសមុទ្រឥណ្ឌា ដោយវាបានក្លាយជាព្យុះស៊ីក្លូនត្រូពិចដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ដោយបានសម្លាប់មនុស្សស្លាប់ជាង ១,៤០០ នាក់ និងមានអ្នករបួសរាប់មិនអស់ បូករួមជាមួយនឹងការខូចខាតទ្រព្យសម្បត្តិយ៉ាងដំណំ។
- ៦ កុម្ភៈ – រញ្ជួយដីកម្រិត ៧.៨ វ៉ិចទ័រ បានផ្ទុះឡើងនៅប៉ែកខាងត្បូងនិងកណ្ដាលនៃប្រទេសតួកគី និងនៅប៉ែកខាងជើងនិងលិចនៃប្រទេសស៊ីរី ហើយជាលទ្ធផល វាបានបង្កឱ្យមានការខូតខាតយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ និងសម្លាប់មនុស្សរហូតដល់ទៅ ៥៩,០០០ នាក់ ខណៈមនុស្សជាង ១២១,០០០ នាក់ទៀតបានទទួលរងរបួស។
- ១៣ កុម្ភៈ – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីបង់ក្លាដែសឆ្នាំ២០២៣ ដែលគ្រោងធ្វើនៅថ្ងៃទី១៩ ខែកុម្ភៈ ត្រូវបានរៀបចំឡើង ដោយមានលោកសាហាប៊ូឌីន ជូបពូជាប់ឈ្មោះជាបេក្ខភាពប្រធានាធិបតីតែម្នាក់គត់ ហើយដូច្នេះលោកក៏ត្រូវបានជាប់ឆ្នោតដោយគ្មានសម្លេងប្រឆាំង។
- ១៤ កុម្ភៈ – សភាអឺរ៉ុបបានអនុម័តបំរាមហាមឃាត់លើការលក់រថយន្តប្រើសាំង និងម៉ាស៊ូតនៅក្នុងសហភាពអឺរ៉ុបចាប់ពីឆ្នាំ២០៣៥ តទៅដោយលើកឡើងពីតម្រូវការក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុនៅទ្វីបអឺរ៉ុប និងលើកកម្ពស់រថយន្តអគ្គិសនី។
- ១៦ កុម្ភៈ – នីតិបុគ្គលនៅក្នុងសភាឌូម៉ានៃប្រទេសរុស្ស៊ីបានបោះឆ្នោតដករុស្ស៊ីចេញពីអនុសញ្ញាចំនួន ២១ នៃក្រុមប្រឹក្សាអឺរ៉ុប។
- ១៧ កុម្ភៈ – កងនាវាចរអាហ្រ្វិកខាងត្បូងបានធ្វើសមយុទ្ធយោធារួមគ្នារយៈពេលដប់ថ្ងៃនៅមហាសមុទ្រឥណ្ឌាជាមួយប្រទេសរុស្ស៊ី និងចិន។
- ១៩ កុម្ភៈ – វិបត្តិលីប៊ី៖ សហភាពអាហ្វ្រិកបានប្រកាសរៀបចំសន្និសីទសន្តិភាពដើម្បីដោះស្រាយអស្ថិរភាពនៅក្នុងប្រទេសលីប៊ី។
- ២១ កុម្ភៈ – លោកវ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីនបានប្រកាសថា រុស្ស៊ីបានសម្រេចព្យួរចំណូលរួមរបស់ខ្លួននៅក្នុង New START ដែលជាសន្ធិសញ្ញាកាត់បន្ថយគ្រាប់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក។
- ២៣ កុម្ភៈ – ប្រទេសអូម៉ង់បានបើកដែនអាកាសរបស់ខ្លួនដល់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍អ៊ីស្រាអែលដើម្បីធ្វើដំណើរហោះហើរឆ្លងកាត់ជាលើកដំបូង នៅក្នុងន័យពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងរដ្ឋទាំងពីរ។
- ២៥ កុម្ភៈ – ការបោះឆ្នោតសកលនីហ្សេរីយ៉ាឆ្នាំ២០២៣៖ លោកបូឡា ទីនូប៊ូត្រូវបានជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីនីហ្សេរីយ៉ាដោយបានយកឈ្នះលើអតីតអនុប្រធានាធិបតី លោកអាទីគុ អាប៊ូបាកា និងពីទ័រ អូប៊ី។
- ២៧ កុម្ភៈ – ចក្រភពអង់គ្លេស និងសហភាពអឺរ៉ុបបានយល់ព្រមលើកិច្ចព្រមព្រៀងថ្មីមួយជុំវិញការកែប្រែចំណុមមួយចំនួនក្នុងពិធីសារអៀរឡង់ខាងជើង។
- ២៨ កុម្ភៈ – ឧប្បត្តិហេតុរថភ្លើងបុកគ្នានៅក្នុងតំបន់តេសាលី ប្រទេសក្រិក បានបណ្ដាលឱ្យមានមនុស្សស្លាប់ចំនួន ៥៧ នាក់ និងមានអ្នករងបួសប្រមាណរាប់សិបនាក់ផ្សេងទៀត។
មីនា
- ២ មីនា – រដ្ឋសភាជាតិវៀតណាមបានប្រកាសតែងតាំងលោកវ៉ូ វ៉ាន់ធឿង ជាប្រធានាធិបតីថ្មី បន្ទាប់ពីទទួលបានសំឡេងគាំទ្រ ៩៨.៣៨% ពីសភាវៀតណាម។
- ៤ មីនា
- រដ្ឋសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិបានយល់ព្រមលើក្របខ័ណ្ឌច្បាប់សម្រាប់សន្ធិសញ្ញាសមុទ្រខ្ពស់ដែលមានគោលដៅការពារ ៣០% នៃមហាសមុទ្រពិភពលោកនៅឆ្នាំ២០៣០។
- ជម្លោះគីវូ៖ ប្រទេសប៊ូរុនឌីបានបញ្ជូនទាហាន ១០០ នាក់ទៅកាន់សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ ដើម្បីជួយប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងចលនាបះបោរដោយក្រុមកងជីវពលនៅទីនោះ។
- ៥ មីនា – ការបោះឆ្នោតសភាអេស្តូនីឆ្នាំ២០២៣៖ គណបក្សកំណែទម្រង់ដែលដឹកនាំដោយលោកស្រីកាយ៉ា កាឡាសបានឈ្នះអាសនៈភាគច្រើន។
- ៨ មីនា – ក្រុមឧទ្ទាមជីហាដដែលគេស្គាល់ថា កងកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យសម្ព័ន្ធបានសម្លាប់មនុស្សប្រមាណ ៣៥ នាក់ដោយប្រើប្រាស់កាំបិតផ្លែវែង ស្ថិតនៅក្នុងភូមិមូកុនឌី, គីវូខាងជើង, សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ។
- ១០ មីនា
- ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន៖ លោកស៊ី ជីនពីងត្រូវបានជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីជាថ្មីសម្រាប់អាណត្តិទីបីដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក។
- អ៊ីរ៉ង់ និងអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតបានយល់ព្រមស្ដារទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយគ្នាឡើងវិញបន្ទាប់ពីប្រទេសទាំងពីរបានផ្តាច់ទំនាក់ទំនងគ្នាកាលពីឆ្នាំ២០១៦។
- ធនាគារ Silicon Valley Bank ដែលត្រូវជាធនាគារធំបំផុតទី១៦ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក បានដួលរលំ ហើយវាបានបង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងដំណំដល់ក្រុមហ៊ុនធំៗនៅជុំវិញពិភពលោក ដោយនេះជាការដួលរលំធនាគារធំបំផុតមួយចាប់តាំងពីវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុឆ្នាំ២០០៨។
- ជម្លោះគីវូ៖ ប្រទេសអង់កូឡាបានប្រកាសពីការបញ្ជូនទ័ពទៅកាន់សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ បន្ទាប់ពីបទឈប់បាញ់រវាងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាល និងក្រុមឧទ្ទាម M23 បានទទួលបរាជ័យ។
- ១៤ មីនា – OpenAI បានបើកដំណើរការ GPT-4 ដែលជាម៉ូឌែលភាសាដ៏ធំសម្រាប់ ChatGPT ដែលអាចឆ្លើយតបទៅនឹងរូបភាព និងអាចដំណើរការបានរហូតដល់ ២៥,០០០ ពាក្យ។
- ១៧ មីនា – តុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិបានចេញដីកាចាប់ខ្លួនប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោកវ៉្លាឌីមៀរ ពូទីន ដោយនេះជាដីកាចាប់ខ្លួនដំបូងចំពោះមេដឹកនាំនៃប្រទេសជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ។
- ១៩ មីនា – ធនាគារវិនិយោគស្វីស UBS Group AG បានយល់ព្រមទិញ ក្រេឌីតស្វីស (Credit Suisse) ក្នុងតម្លៃ ៣ ពាន់លាន CHF (៣.២ ពាន់លានដុល្លារ) ដោយមានការសម្របសម្រួលពីរដ្ឋាភិបាលស្វីស និងអាជ្ញាធរត្រួតពិនិត្យទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុស្វីស។
- ២០ មីនា – ក្រុមប្រឹក្សាអន្តររដ្ឋាភិបាលស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (IPCC) បានបញ្ចេញរបាយការណ៍សំយោគនៃរបាយការណ៍វាយតម្លៃលើកទីប្រាំមួយរបស់ខ្លួនស្តីពីបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ។
- ២៦ មីនា
- ប្រទេសហុងឌូរ៉ាសបានបោះបង់ការទទួលស្គាល់ការទូតចំពោះសាធារណរដ្ឋចិន និងប្តូរមកទទួលស្គាល់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនវិញ។
- បាតុកម្មប្រឆាំងកំណែទម្រង់តុលាការនៅអ៊ីស្រាអែល៖ បាតុកម្មទ្រង់ទ្រាយធំមួយបានផ្ទុះឡើងនៅទូទាំងប្រទេសអ៊ីស្រាអែលបន្ទាប់ពីនាយករដ្ឋមន្ត្រីលោកបេនយ៉ាមិន នេតាញ៉ាហ៊ូបានបណ្តេញរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិចេញពីតំណែងក្រោយពីរដ្ឋមន្ត្រីនោះបាននិយាយរិះគុននឹងផែនការប្តូរប្រព័ន្ធតុលាការរបស់រដ្ឋាភិបាល។
- ២៩ មីនា
- ប្រទេសប្រេស៊ីល និងចិនបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងមួយដើម្បីធ្វើពាណិជ្ជកម្មដោយប្រើរូបិយវត្ថុរៀងៗខ្លួន ដោយនេះជាការបិទបញ្ចប់បម្រើបម្រាស់ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មប្រទេសទាំងពីរជាអន្តរការី។
- ប្រទេសបួគីណាហ្វាសូបានបើកទំនាក់ទំនងការទូតឡើងវិញជាផ្លូវការជាមួយប្រទេសកូរ៉េខាងជើងចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧។
- ៣០ ខែមីនា – តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិបានសម្រេចថា សហរដ្ឋអាមេរិកបានរំលោភលើសន្ធិសញ្ញាមិត្តភាពជាមួយប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ បន្ទាប់ពីអាមេរិកបានអនុញ្ញាតឱ្យតុលាការក្នុងស្រុករបស់ខ្លួនបង្កកទ្រព្យធនដែលកាន់កាប់ដោយក្រុមហ៊ុនអ៊ីរ៉ង់។
មេសា
- ២ មេសា
- ការបោះឆ្នោតសភាជាតិប៊ុលហ្ការី បាននាំឱ្យមានការបង្កើតនូវរដ្ឋាភិបាលចម្រុះមួយដែលដឹកនាំដោយលោកនីកូឡៃ ដេនកូហ្វជានាយករដ្ឋមន្ត្រី និងទីបំផុតបានបញ្ចប់នូវវិបត្តិនយោបាយរយៈពេលពីរឆ្នាំ។
- ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីម៉ុងតេណេគ្រោ ត្រូវបានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើង ដោយលោកយ៉ាកូហ្វ មីឡាតូវិកដែលមកពីចលនាអឺរ៉ុបឥឡូវ! បានយកឈ្នះក្នុងការបោះឆ្នោតជុំទីពីរ និងបានក្លាយជាប្រធានាធិបតីទីមួយដែលមិនមកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យនៃសង្គមនិយមបន្ទាប់ពីប្រទេសនេះបានប្រកាន់យកប្រព័ន្ធពហុបក្សនៅឆ្នាំ១៩៩០ មក។
- ការបោះឆ្នោតសភាជាតិហ្វាំងឡង់ ត្រូវបានប្រារព្ធឡើង ដោយគណបក្សជាតិចម្រុះដែលដឹកនាំដោយលោកពេទតេរី អ័រប៉ូបានទទួលសម្លេងគាំទ្រច្រើនជាងគេ។
- ការបោះឆ្នោតសភាជាតិអង់ដូរ៉ា ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើង ដោយគណបក្សកាន់អំណាចឈ្មោះ ប្រជាធិបតេយ្យសម្រាប់អង់ដូរ៉ា បានបន្តទទួលអាសនៈភាគច្រើន។
- ៤ មេសា – ហ្វាំងឡង់បានក្លាយជាសមាជិកទី ៣១ នៃអង្គការណាតូ និងជារដ្ឋសមាជិកណាតូទីប្រាំដែលមានព្រំដែនជាប់ជាមួយប្រទេសរុស្ស៊ី។
- ១០ មេសា – ករណីបែកធ្លាយឯកសារចំនួនពីរពីមន្ទីរបញ្ចកោណ ដែលផ្ទុកខ្លឹមសារលម្អិតស្ដីពីជំនួយយោធាបរទេស ទាក់ទងនឹងការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន ត្រូវបានបែកធ្លាយនៅលើបណ្ដាញអ៊ីនធើណេត។
- ១១ មេសា – សង្គ្រាមស៊ីវិលមីយ៉ាន់ម៉ា៖ អ្នកភូមិប៉ាហ្ស៊ីជីយ៉ាងតិច ១៦៥ នាក់ត្រូវបានប្រហារសម្លាប់ដោយកងទ័ពអាកាសមីយ៉ាន់ម៉ាក្នុងអំឡុងពេលប្រារព្ធពិធីបើកការិយាល័យរដ្ឋបាលនៃកងកម្លាំងការពារប្រជាជន។
- ១៤ មេសា – Jupiter Icy Moons Explorer (JUICE) ត្រូវបានបាញ់បង្ហោះដោយទីភ្នាក់ងារអវកាសអឺរ៉ុប (ESA) ដើម្បីស្វែងរុករកជីវិតនៅក្នុងប្រព័ន្ធចូវាន ដោយមានការំពឹងថានឹងទៅដល់នៅឆ្នាំ២០៣១។
- ១៥ មេសា
- ថាមពលនុយក្លេអ៊ែរនៅអាល្លឺម៉ង់បានឈប់ដំណើរការជាផ្លូវការបន្ទាប់ពីការប្រកាសបិទរោងចក្រថាមពលចុងក្រោយបង្អស់នៅក្នុងប្រទេស។
- ជម្លោះប្រដាប់អាវុធបានផ្ទុះឡើងនៅក្នុងប្រទេសស៊ូដង់រវាងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធស៊ូដង់ និងកងកម្លាំងគាំទ្ររហ័ស (RSF)។ ក្នុងជម្លោះនេះ RSF បានដណ្ដើមកាន់កាប់អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិខាទូម និងវិមានប្រធានាធិបតីនៅរដ្ឋធានីខាទូម។
- ១៩ មេសា – មនុស្សយ៉ាងតិច ៩០ នាក់បានបាត់បង់ជីវិត ខណៈ ៣២២ នាក់ផ្សេងទៀតបានទទួលរងរបួសក្នុងឧប្បត្តិហេតុរត់ជាន់គ្នាក្នុងកម្មវិធីសប្បុរសធម៌រ៉ាម៉ាដាននៅទីក្រុងសាណា ប្រទេសយេម៉ែន។
- ២០ មេសា – រ៉ុក្កែតស្តារស្ស៊ីប (Starship) របស់ SpaceX ដែលត្រូវជារ៉ុក្កែតដ៏ធំ និងមានកម្លាំងខ្លាំងបំផុតមិនធ្លាប់មាន ត្រូវបានធ្វើតេស្តបាញ់បង្ហោះពីមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងបូឆាឈីរ៉ានៃរដ្ឋតិចសាស់។ វាបានផ្ទុះនៅរយៈនាទីទីបួនក្រោយពីការបាញ់បង្ហោះ។
- ២៥ មេសា – អត្តឃាតកម្មបែបសាសនាម្យ៉ាងត្រូវបានគេរកឃើញនៅក្នុងព្រៃស្សាកាហូឡា ប្រទេសកេនយ៉ា។ សាកស័ពរបស់សាវ័កនៃ"សាសនា"នោះចំនួន ២២៧ នាក់ត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងផ្នូរដីរាក់នៅពាសពេញបរិវេណព្រៃ។ មនុស្សជាង ៦១១ នាក់ផ្សេងទៀតនៅតែស្ថិតក្នុងសភាពការណ៍បាត់ខ្លួន។
- ២៩ មេសា – ការបោះឆ្នោតសកលនីវវេឆ្នាំ២០២៣ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើង ដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីកាន់អំណាចគឺលោកដាល់តុន តាហ្កេឡាហ្គីបានបន្តជាប់ឆ្នោតជាថ្មីជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនីវវេ។
- ៣០ មេសា – ការបោះឆ្នោតសកលប៉ារ៉ាគ្វេឆ្នាំ២០២៣ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើង ដោយបេក្ខជននៃគណបក្សកូឡារ៉ាដូ លោកសានទីអាហ្កូ ប៉េញ្ញាបានក្លាយជាប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោត ក្នុងលទ្ធផលឈ្នះភ្លូកទឹកភ្លូកដី។
ឧសភា
- ៣ ឧសភា – ការបាញ់សម្លាប់រង្គាលនៅសាលារៀនមួយបានកើតឡើងនៅក្នុងទីក្រុងបែលក្រាដ ប្រទេសស៊ែប៊ី។ ករណីសម្លាប់រង្គាលលើកទីពីរបានកើតឡើងនៅថ្ងៃបន្ទាប់នៅជិតម៉្លាដេណូវ៉ាក និងស្មេដេរេវ៉ូ។ ព្រឹត្តិការណ៍ទាំងប៉ុន្មាននេះបានធ្វើឱ្យមនុស្សចំនួន ១៩ នាក់បាត់បង់ជីវិត ហើយនាំឱ្យរដ្ឋាភិបាលសម្រេចចិត្តបង្កើនបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីកម្មសិទ្ធិកាំភ្លើង និងជាបន្ទាប់បានផ្ទុះការតវ៉ាប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលដ៏ធំ។
- ៤ ឧសភា – គ្រោះទឹកជំនន់ និងគ្រោះបាក់ដីបានរំជួយតំបន់ភាគខាងកើតនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ ហើយបានសម្លាប់មនុស្សជាង ៤០០ នាក់។
- ៥ ឧសភា – អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានបិទបញ្ចប់សេចក្ដីប្រកាសជំងឺកូវីដ-១៩ ជាគ្រោះអាសន្នសុខភាពសកល ប៉ុន្តែនៅបន្តសម្ដៅលើវាថាជាជំងឺរាតត្បាតសកល។
- ៦ ឧសភា – ពីធីរាជាភិសេករបស់ព្រះបាទឆាលស៍ទី៣ ជាព្រះមហាក្សត្រ និងព្រះរាជនីកាមីលឡាជាមហាក្សត្រិយានីនៃសហរាជាណាចក្រ និងសហធនរដ្ឋប៉ុន្មានផ្សេងទៀត បានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅវិហារវេស្តមីនស្ទើរ រាជធានីឡុងដ៍។
- ៧ ឧសភា – ប្រទេសស៊ីរីត្រូវបានទទួលបញ្ចូលជាសមាជិកនៃសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់ឡើងវិញ បន្ទាប់ពីសមាជិកភាពខ្លួនត្រូវបានព្យួរនៅឆ្នាំ២០១១។
- ៩ ឧសភា – ព្យុះស៊ីក្លូនម៉ូកា (Mocha) បានលេចចេញជារូបរាងឡើងនៅមហាសមុទ្រឥណ្ឌា ហើយបានបក់គួចវាយចូលប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និងបង់ក្លាដែស ដោយបានសម្លាប់មនុស្សជាង ៤០០ នាក់ និងធ្វើឱ្យមនុស្សម្នាជាង ៧០០ នាក់ផ្សេងទៀតទទួលរងរបួស។
- ១១ ឧសភា – អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានបិទបញ្ចប់សេចក្ដីប្រកាសជំងឺអុតស្វាជាគ្រោះអាសន្នសុខភាពសកល។
- ១៤ ឧសភា
- ការបោះឆ្នោតសកលថៃឆ្នាំ២០២៣ បានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើង ដោយមានគណបក្សនិយមប្រជាធិបតេយ្យដូចជា គណបក្សកាវក្លៃ (ឈានមុខ) និងគណបក្សភឿថៃបានឈ្នះអាសនៈភាគច្រើននៅក្នុងសភាតំណាងរាស្រ្តថៃ ខណៈដែលគណបក្សនិយមយោធាដូច គណបក្សកម្លាំងប្រជារដ្ឋបានបាត់បង់អាសនៈជាបន្តបន្ទាប់។
- កិច្ចប្រជុំកំពូលជី៧ លើកទី៤៩ បានផ្ដើមដំណើរការឡើងនៅទីក្រុងហ៊ីរ៉ូស៊ីម៉ា ប្រទេសជប៉ុន។ ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែនលោកហ្សេឡេនស្គីបានធ្វើដំណើរមកដល់ប្រទេសជប៉ុននៅថ្ងៃទីពីរនៃជំនួបកំពូលមួយនេះ។
- ២១ ឧសភា
- ការបោះឆ្នោតនីតិបញ្ញត្តិក្រិកឆ្នាំ២០២៣ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើង។ គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យថ្មីដែលកំពុងកាន់អំណាចបានឈ្នះអាសនៈភាគច្រើននៅក្នុងសភាអេលេនិក។ ប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយមក នាយករដ្ឋមន្ត្រីកាន់អំណាចគឺលោកគីរីអាកូស មីតសូតាគីសបានអំពាវនាវឱ្យមានការបោះឆ្នោតមុនកាលកំណត់មួយទៀតដែលត្រូវធ្វើឡើងនៅខែមិថុនា។
- ការបោះឆ្នោតសភាទីម័រខាងកើតឆ្នាំ២០២៣ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើង ដោយមានលោកហ្សាណាណា ហ្គូសម៉ាវជាប់ឆ្នោតជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទីម័រខាងកើត។
- ២៤ ឧសភា – ប្រទេសកាណាដា និងអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតបានព្រមព្រៀងគ្នាស្តារទំនាក់ទំនងការទូតពេញលេញឡើងវិញ បន្ទាប់ពីប្រទេសទាំងពីរបានផ្ដាច់ទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយគ្នានៅឆ្នាំ២០១៨ ជុំវិញឃាតកម្មចាម៉ាល់ ខាស្យូហ្គី។
- ២៥ ឧសភា – ប្រទេសរុស្ស៊ី និងបេឡារុសបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងនៅទីក្រុងមីនស្កឹ ដែលអនុញ្ញាតឱ្យមានវត្តមានទីតាំងអាវុធនុយក្លេអ៊ែរយុទ្ធសាស្ត្ររុស្ស៊ីនៅលើទឹកដីបេឡារុស។
- ២៨ ឧសភា – ជុំទីពីរនៃការបោះឆ្នោតសភាតួកគីឆ្នាំ២០២៣ បានប្រារព្ធធ្វើឡើង ដោយលោករ៉េសិប តាយីប អ៊ែរដូហ្កានបានយកឈ្នះលើលោកកេម៉ាល់ គីលីច្សដារ៉ូហ្គូ ដោយសំឡេង ៥២.១៨% ដែលអនុញ្ញាតឱ្យលោកបន្តកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីមួយអាណត្តិទៀត។
- ៣១ ឧសភា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីឡេតូនីឆ្នាំ២០២៣ បានប្រារព្ធធ្វើឡើង ដោយមានលោកអេដហ្ការ រីនកេវិចជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីឡេតូនី។
មិថុនា
- ២ មិថុនា – រថភ្លើងបុកគ្នានៅរដ្ឋអូឌីសា ប្រទេសឥណ្ឌា បានបណ្តាលឱ្យមនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ២៩៦ នាក់បាត់បង់ជីវិត និងជាង ១,២០០ នាក់ផ្សេងទៀតទទួលរងរបួស។
- ៦ មិថុនា
- ការបោះឆ្នោតនីតិបញ្ញត្តិគីនេ-ប៊ីសាវឆ្នាំ២០២៣ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើង។ វេទិកាបក្សសម្ព័ន្ធរួម - តេរ៉ារ៉ង់កា ដែលដឹកនាំដោយគណបក្សអាហ្វ្រិកដើម្បីឯករាជ្យភាពគីនេ និងកាប់វែរ បានឈ្នះអាសនៈភាគច្រើន។
- ការបោះឆ្នោតសកលគុយវ៉ែតឆ្នាំ២០២៣ ត្រូវបានរៀបចំឡើងបន្ទាប់ពីលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតឆ្នាំមុនត្រូវបានចាត់ទុកជាមោឃៈដោយតុលាការធម្មនុញ្ញ។ សមាជិកសភាចំនួន ៣៨ រូបដែលមកពីសម័យប្រជុំសភាឆ្នាំ២០២២ នោះបានរក្សាអាសនៈរបស់ពួកគេដដែរ ខណៈដែលពីររូបទៀតមកពីសម័យប្រជុំឆ្នាំ២០២០ បានវិលមកកាន់កាប់អាសនៈវិញ។ បន្ថែមពីនេះ សមាជិកសភាថ្មី ១០ រូបត្រូវបានគេបោះឆ្នោតជ្រើសរើសជាលើកដំបូង។
- ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន៖ ទំនប់វារីអគ្គិសនីណូវ៉ាកាកូហ្វកា ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅខេត្តខឺសុនក្រោមឥទ្ធិពលរុស្ស៊ី ត្រូវបានរងការបំផ្លិចបំផ្លាញ ដែលជាហេតុនាំឱ្យមានការគំរាមកំហែងគ្រោះទឹកជំនន់ក្នុងតំបន់។
- ១១ មិថុនា – ប្រទេសហុងឌូរ៉ាសបានបើកស្ថានទូតដំបូងរបស់ខ្លួននៅទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន បន្ទាប់ពីផ្តាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយតៃវ៉ាន់កាលពីខែមីនា។
- ១២ មិថុនា – ប្រទេសអេរីត្រេបានចូលរួមក្នុងប្លុកពាណិជ្ជកម្មតំបន់ហៅ អាជ្ញាធរអន្តររដ្ឋាភិបាលដើម្បីការអភិវឌ្ឍជាថ្មីបន្ទាប់ពីបានព្យួរសមាជិកភាពរបស់ខ្លួនកាលពីឆ្នាំ២០០៧។
- ១៣ មិថុនា – មនុស្សយ៉ាងតិច ១០៣ នាក់បានបាត់បង់ជីវិត នៅពេលដែលទូករៀបចំពិធីអាពាហ៍ពិពាហ៍មួយគ្រឿងបានក្រឡាប់លិចនៅឯទន្លេនីហ្សេ ក្នុងរដ្ឋក្វារ៉ា ប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ា។
- ១៤ មិថុនា
- អ្នកវិទ្យាសាស្ត្ររាយការណ៍ពីការបង្កើតអំប្រ៊ីយ៉ុងសំយោគរបស់មនុស្សដំបូងពីកោសិកាដើម ដោយមិនចាំបាច់ត្រូវការមេជីវិតឈ្មោល ឬកោសិកាស៊ុតឡើយ។
- មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ៨២ នាក់បានស្លាប់ និង ៥០០ នាក់ទៀតត្រូវបានប្រកាសបាត់ខ្លួន បន្ទាប់ពីទូកដឹកទេសន្តរប្រវេសជនមួយគ្រឿងបានក្រឡាប់លិចនៅក្បែរឆ្នេរសមុទ្រប៉េឡូប៉ូណែស ប្រទេសក្រិក។
- ១៨ មិថុនា – ហេតុការណ៍ផ្ទុះនាវាមុជទឹកទីតង់៖ មនុស្សទាំងប្រាំនាក់ដែលមានវត្តមាននៅលើ ទីតង់ (Titan) ដែលជានាវាមុជទឹកសមុទ្រជ្រៅចុះទៅទស្សនាសំណល់កប៉ាល់ទីតានិច ត្រូវបានបាត់បង់ជីវិតដោយសារតែនាវារបស់ខ្លួនត្រូវផ្ទុះបែកជាបំណែក។
- ១៩ មិថុនា
- មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិបានអនុម័តជាឯកច្ឆ័ន្ទលើសន្ធិសញ្ញាសមុទ្រខ្ពស់ដែលត្រូវជាសន្ធិសញ្ញាផ្ដួចផ្ដើមឆ្ពោះទៅរកការអភិរក្សសមុទ្រនៅក្នុងដែនទឹកអន្តរជាតិ។
- ប្រទេសកាតា និងអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមបានប្រកាសថារដ្ឋទាំងពីរនឹងស្ដារទំនាក់ទំនងការទូតសារឡើងវិញបន្ទាប់ពីទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសខ្លួនត្រូវបានព្យួរនៅអំឡុងវិបត្តិការទូតកាតា។
- ២៣ មិថុនា – ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន៖ ក្រុមទាហានសុីឈ្នួលវ៉ាក់ណែដែលដឹកនាំដោយលោកអេវហ្គីនី ព្រីហ្គោហ្សុីន បានបំផ្ទុះជម្លោះប្រដាប់អាវុធជាមួយកងយោធារុស្ស៊ី និងបានវាយដណ្តើមយកទីក្រុងរ៉ូស្តូហ្វសួលឺដុង និងផ្នែកមួយនៃតំបន់វ៉ូរ៉ូណេហ៍មុនពេលត្រូវដកខ្លួនចេញនៅថ្ងៃបន្ទាប់ក្រោយពីបានសម្រេចនូវកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពមួយក្រោមការសម្របសម្រួលពីប្រធានាធិបតីប្រទេសបេឡារុស លោកអាឡិចសាន់ដឺ លូកាសិនកូ។
- ២៥ មិថុនា – ការបោះឆ្នោតនីតិបញ្ញត្តិក្រិក ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើង។ លោកគីរីអាកូស មីតសូតាគីសមកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យថ្មីបានជាប់ឆ្នោតក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីដោយបានឈ្នះអាសនៈភាគច្រើននៅក្នុងសភាក្រិក។
- ២៨ មិថុនា – ការបោះឆ្នោតសកលសៀរ៉ាលេអូនឆ្នាំ២០២៣ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើង។ លោកជូលៀស ម៉ាអាដា ប៊ីយ៉ូនៃគណបក្សប្រជាជនសៀរ៉ាលេអូនបានជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីបន្ថែមមួយអាណត្តិទៀត។
- ៣០ មិថុនា – ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិបានបោះឆ្នោតជាឯកច្ឆ័ន្ទ បញ្ចប់បេសកកម្ម មីនូស្មា (MINUSMA) ដែលជាបេសកកម្មរក្សាសន្តិភាពនៅក្នុងប្រទេសម៉ាលី។
កក្កដា
- ៣ កក្កដា – បណ្ដារោងចក្រចម្រាញ់ប្រេងនៅឥណ្ឌាបានចាប់ផ្តើមទិញនាំចូលប្រេងពីប្រទេសរុស្ស៊ីជាប្រាក់យន់របស់ចិន ជំនួសឱ្យប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក ដោយសារកំណើនទណ្ឌកម្មអន្តរជាតិប្រឆាំងនឹងរុស្ស៊ី។
- ៤ កក្កដា – អ៊ីរ៉ង់បានចុះចូលជាមួយអង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃ ដោយក្លាយខ្លួនជាសមាជិកទីប្រាំបួននៃអង្គការនេះ។
- ៨ កក្កដា – នៅឯប្រទេសហុល្លង់ សម្ព័ន្ធភាពដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលត្រូវបានដួលរលំ បន្ទាប់ពីនាយករដ្ឋមន្ត្រីលោក ម៉ាក រូតបានប្រកាសលាលែងពីតំណែងនាពេលដ៏ខ្លីខាងមុខ។
- ៩ កក្កដា – ប្រទេសនូវែលហ្សេឡង់បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប ដើម្បីបង្កើនទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី។
- ១០ កក្កដា
- ប្រទេសចិន និងកោះសូឡូម៉ុងបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការរវាងនគរបាលប្រជាជនចិន និងកងកម្លាំងភូមិន្ទនគរបាលកោះសូឡូម៉ុង ក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
- គណៈកម្មការអឺរ៉ុប និងរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងទំនាក់ទំនងទិន្នន័យថ្មីមួយក្នុងគោលបំណងដោះស្រាយភាពមិនច្បាស់ការផ្នែកច្បាប់ដែលក្រុមហ៊ុននៅអឺរ៉ុប និងអាមេរិកតែងតែប្រឈមនៅពេលផ្ទេរទិន្នន័យបុគ្គល។
- ១៩ កក្កដា – ព្យុះទីហ្វុងដុកស៊ូរីបានកកើតឡើងនៅមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិកខាងកើត ហើយបានបន្តបោកបកចូលតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ដោយបានសម្លាប់មនុស្សចំនួន ១៣៧ នាក់។
- ២០ កក្កដា – ២០ សីហា – ពានរង្វាន់បាល់ទាត់នារីពិភពលោកឆ្នាំ២០២៣ បានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើងនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី និងនូវែលហ្សេឡង់។ នៅក្នុងវគ្គផ្តាច់ព្រ័ត្រ ក្រុមអេស្ប៉ាញបានយកឈ្នះលើអង់គ្លេសដោយលទ្ធផល ១–០។
- ២០ កក្កដា – ប្រទេសបូលីវី និងអ៊ីរ៉ង់បានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា ដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី និងពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងវិស័យសន្តិសុខ និងការពារជាតិ។
- ២៣ កក្កដា
- ភ្លើងឆាបឆេះព្រៃនៅក្រិក៖ ភ្ញៀវទេសចររាប់ពាន់រាប់ម៉ឺននាក់បានរត់ភៀសខ្លួនចេញពីទីក្រុងរ៉ូដនៃប្រទេសក្រិក ខណៈដែលកំពុងមានភ្លើងឆាបឆេះព្រៃយ៉ាងសន្ធោសន្ធៅ និងរលកកម្ដៅដ៏ខ្លាំងបានជះមកលើតំបន់ជុំវិញ។
- ការបោះឆ្នោតសកលកម្ពុជា បានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើង ដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបន្តកាន់កាប់អាសនៈភាគច្រើននៅក្នុងរដ្ឋសភា ខណៈលោកហ៊ុន ម៉ាណែតបានឡើងធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មី។
- ការបោះឆ្នោតសកលអេស្ប៉ាញ ត្រូវបានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើង ដោយគណបក្សប្រជាជនអេស្ប៉ាញបានក្លាយជាគណបក្សធំបំផុតនៅក្នុងសភា។
- ២៦ កក្កដា – ប្រធានាធិបតីប្រទេសនីហ្សេ លោកម៉ូហាម៉េដ បាហ្សូម ត្រូវបានគេផ្តួលរំលំនៅក្នុងរដ្ឋប្រហារមួយ បន្ទាប់ពីសមាជិកនៃឆ្មាំប្រធានាធិបតីរបស់លោក និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធជាតិបានដណ្តើមអំណាចគ្រប់គ្រងប្រទេស និងតម្លើងលោកឧត្តមសេនីយ៍ អាប់ដួររាហាម៉ាន ត្ស៊ីអានី ជាមេដឹកនាំនៃរបបយោធាថ្មី។
- ៣០ កក្កដា – មនុស្សចំនួន ៦៣ នាក់ត្រូវបានបាត់បង់ជីវិត និងជាង ២០០ នាក់ទៀតបានទទួលរងរបួសនៅក្នុងហេតុការណ៍បំផ្ទុះគ្រាប់បែកអត្តឃាតមួយនៅទីក្រុងខារ ប្រទេសប៉ាគីស្ថាន។ ក្រុមរដ្ឋឥស្លាម–ខេត្តកូរ៉ាសាន បានចេញមុខអះអាងទទួលខុសត្រូវចំពោះការវាយប្រហារនេះ។
សីហា
- ១ សីហា – កំណើនកម្ដៅសកល៖ មហាសមុទ្រពិភពលោកបានឡើងសីតុណ្ហភាពដល់មកម្រិតខ្ពស់ថ្មីមួយគឺ ២០.៩៦ °C។ ខែកក្កដាក៏ត្រូវបានអ្នកជំនាញបញ្ជាក់ផងដែរថាជាខែដែលក្តៅបំផុតក្នុងកំណត់ត្រាសីតុណ្ហភាពជាមធ្យមនៅលើផ្ទៃផែនដី។
- ៨ សីហា – ភ្លើងឆេះព្រៃនៅរដ្ឋហាវ៉ៃ៖ ផ្ទៃដីប្រមាណ ១៧,០០០ អេកឺរត្រូវបានភ្លើងឆាបឆេះ ហើយមនុស្សយ៉ាងតិច ១០០ នាក់ត្រូវបានស្លាប់ និងបួននាក់បានបាត់ខ្លួន។
- ១៦ សីហា – ២១ សីហា – ព្យុះហ៊ីលឡារី ដែលត្រូវជាព្យុះវេរម្ភវាតប៉ាស៊ីហ្វិកប្រភេទទីបួន បានវាយប្រហារឧបទ្វីបបាហាកាលីហ្វ័រញ៉ា និងកាលីហ្វ័រញ៉ាខាងត្បូង ដោយនេះជាលើកទីមួយនៅក្នុងរយៈពេល ៨៤ ឆ្នាំដែលតំបន់ទាំងនេះបានរងនូវព្យុះសង្ឃរាដ៏សាហាវបែបនេះ។
- ១៨ សីហា – កតិកាសញ្ញាកូរ៉េ–ជប៉ុន–អាមេរិក៖ សហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុន និងកូរ៉េខាងត្បូងបានរួបរួមចុះហត្ថលេខាលើកតិកាសញ្ញាត្រីភាគីមួយ។
- ២០ សីហា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីក្វាតេម៉ាឡាឆ្នាំ២០២៣៖ បន្ទាប់ពីឆ្លងកាត់ការបោះឆ្នោតចំនួនពីរជុំរួចមក លោកប៊ែរណារដូ អារីវ៉ាឡូនៃគណបក្សសេមីឡា ត្រូវបានជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីជាមួយនឹងសម្លេងគាំទ្រ ៥៨ ភាគរយ។
- ២១ សីហា
- ភ្លើងឆេះព្រៃនៅប្រទេសកាណាដា៖ ៦៨% នៃប្រជាជនរស់នៅក្នុងដែនដីពាយព្យត្រូវបានអាជ្ញាធរជម្លៀសចេញទៅតំបន់ផ្សេងទៀតនៃប្រទេស ខណៈភ្លើងកំពុងបន្តឆាបឆេះរាលដាលក្នុងតំបន់។
- អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតត្រូវបានទទួលរងការចោទប្រកាន់ពីបទសម្លាប់រង្គាលលើទេសន្តរប្រវេសជនមកពីទ្វីបអាហ្វ្រិកប្រមាណរាប់រយនាក់ ដែលប៉ុនប៉ងឆ្លងចូលអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតពីប្រទេសយេម៉ែន។
- ២៣ សីហា
- យានអាវកាសឥណ្ឌាឈ្មោះ ចន្ទ្រាយាន-៣ បានក្លាយជាយានអវកាសដំបូងបង្អស់ដែលបានចុះចតនៅក្បែរប៉ូលខាងត្បូងនៃព្រះច័ន្ទ។
- មេដឹកនាំក្រុមវ៉ាក់ណែ លោកអេវហ្គីនី ព្រីហ្គោហ្សុីន រួមជាមួយនឹងស្ថាបនិកឌីមីទ្រី អ៊ូតគីន និងសហការីប្រាំបីនាក់ផ្សេងទៀត ត្រូវបានបាត់បង់ជីវិតនៅពេលដែលយន្តហោះធ្វើដំណើររបស់ពួកគេបានធ្លាក់នៅខាងក្រៅទីក្រុងម៉ូស្គូ។
- ៣០ កក្កដា – ក្រោយប៉ុន្មានម៉ោងបន្ទាប់ពីការប្រកាសលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីកាបុងឆ្នាំ២០២៣ ប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោត លោកអាលី បុងហ្គោត្រូវបានកងកម្លាំងយោធាធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់ពីអំណាច ហើយបានបង្កើតគណៈកម្មាធិការដើម្បីអន្តរកម្ម និងការស្ដារស្ថាប័នឡើងដើម្បីដឹកនាំប្រទេស ដោយបានបញ្ចប់អំណាចគ្រប់គ្រងរយៈពេល ៥៦ ឆ្នាំរបស់គ្រួសារត្រកូលបុងហ្គោ។
- ៣១ សីហា – ភ្លើងឆេះអគារនៅចូហានណេសបួរ៖ មនុស្សចំនួន ៧៧ នាក់បានបាត់បង់ជីវិត និងជាង ៨៥ នាក់ទៀតបានរងរបួសនៅក្នុងអគ្គីភ័យឆាបឆេះក្នុងអគារមួយកន្លែងដែលស្ថិតនៅក្រោមកម្មសិទ្ធិខុសច្បាប់ ជួលបន្តពីក្រុមជនអន្តពាល។
កញ្ញា
- ១ កញ្ញា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីសិង្ហបុរីឆ្នាំ២០២៣៖ សេដ្ឋវិទូ និងជាអតីតឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោកថរ្ម័ន សានមុក្ការធិណាម ត្រូវបានជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីសិង្ហបុរី ដោយទទួលបានសំឡេងគាំទ្រជាង ៧០ ភាគរយ។
- ២ កញ្ញា – អង្គការស្រាវជ្រាវអវកាសឥណ្ឌា (ISRO) បានបាញ់បង្ហោះយាន អាទិត្យា-អ៊ិល ១ ដោយជោគជ័យ ដោយនេះត្រូវជាបេសកកម្មសង្កេតសិក្សាព្រះអាទិត្យដំបូងរបស់ប្រទេសឥណ្ឌា។
- ៨ កញ្ញា – គ្រោះរញ្ជួយដីនៅម៉ារ៉ាកេស្ឆ-សាហ្វី៖ គ្រោះរញ្ជួយដីកម្រិត ៦.៩ រ៉ិចទ័របានកើតរំជួលនៅខេត្តម៉ារ៉ាកេស្ឆ-សាហ្វី នៅឯប៉ែកខាងលិចប្រទេសម៉ារ៉ុក ដោយបានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងតិចចំនួន ២,៩៦០ នាក់ និងបង្កការខូចខាតជាច្រើនដល់សំណង់ប្រវត្តិសាស្ត្រមួយចំនួន។
- ៩ កញ្ញា – នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលជី ២០ (G20) លើកទី១៨ នៅទីក្រុងញូដេលី៖ សហភាពអាហ្វ្រិកត្រូវបានប្រកាសជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ទី២១ នៃហ្សេ២០។
- ១០ កញ្ញា – ខ្យល់ព្យុះដានីយ៉ែល ដែលជាព្យុះស៊ីក្លូនដូចនៅតំបន់ត្រូពិកមេឌីទែរ៉ាណេ បានបោកបក់ចូលមកប្រទេសលីប៊ី ដោយបានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងតិច ៥,០០០ នាក់។ អាជ្ញាធរលីប៊ីបានប្រកាសថាមនុស្សប្រមាណពី ១០,០០០ ទៅ ១០០,០០០ នាក់បានកំពុងបាត់ខ្លួន។ នៅឯទីក្រុងឌែរណានៃប្រទេសលីប៊ី ទំនប់ទឹកចំនួនពីរបានបាក់ ដែលបណ្តាលឱ្យមួយភាគបួននៃទីក្រុងនេះត្រូវបានរងការបំផ្លិចបំផ្លាញជាដំណំ។
- ១៤ កញ្ញា – ធនាគារកណ្តាលអឺរ៉ុប (ECB) បានតម្លើងអត្រាការប្រាក់នៅហ្សូនអឺរ៉ូឡើងដល់ ៤% ខណៈពេលដែលសម្ពាធអតិផរណាកំពុងបន្តកើតមាននៅទូទាំងទ្វីបអឺរ៉ុប។
- ១៩ កញ្ញា – ប្រទេសអាស៊ែបៃសង់បានបើកយុទ្ធនាការយោធាប្រឆាំងនឹងសាធារណរដ្ឋអាតសាក់ ដែលជារដ្ឋផ្ដាច់ខ្លួនមួយ គាំទ្រដោយប្រទេសអាមេនី និងជាលទ្ធផល អាស៊ែបៃសង់បានទទួលជ័យជម្នះភ្លាមៗ។ បាតុកម្មបានផ្ទុះឡើងនៅប្រទេសអាមេនី ខណៈដែលរដ្ឋអាតសាក់បានប្រកាសពីការរំលាយស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលរបស់ខ្លួន ហើយជនជាតិអាមេនីជាង ១០០,០០០ នាក់បានភៀសខ្លួនចេញពីតំបន់ណាហ្គ័រណូ-ការ៉ាបាក់។
- ២០ កញ្ញា – បុរាណវត្ថុវិទូនៅប្រទេសសំប៊ី បានរកឃើញរចនាសម្ព័ន្ធធ្វើអំពីឈើដ៏ចំណាស់បំផុតនៅលើលោកដែលមានអាយុកាលជាង ៤៧៦,០០០ ឆ្នាំ។
- ២៤ កញ្ញា – វិបត្តិនីហ្សេឆ្នាំ២០២៣៖ ប្រធានាធិបតីបារាំង លោកអេម៉ានុយអែល ម៉ាក្រុងបានប្រកាសថា ប្រទេសបារាំងនឹងបញ្ចប់វត្តមានយោធារបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសនីហ្សេ ហើយនឹងដកឯកអគ្គរដ្ឋទូតរបស់ខ្លួនចេញពីប្រទេសនេះផងដែរ។
- ២៥ កញ្ញា – មនុស្សប្រមាណ ១៧០ នាក់បានទទួលមរណភាព និងជាងប្រមាណ ៣០០ នាក់ទៀតបានទទួលរងរបួសនៅក្នុងឧប្បត្តិហេតុផ្ទុះស្ថានីយ៍ប្រេងឥន្ធនៈមួយកន្លែងនៅទីក្រុងស្តេហ្វាណាគើត នៃតំបន់ណាហ្គ័រណូ-ការ៉ាបាក់។
- ៣០ កញ្ញា – ការបោះឆ្នោតសភាស្លូវ៉ាកឆ្នាំ២០២៣៖ ស៊្មែរ (Smer) ក្រោមការដឹកនាំរបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីលោករ៉ូប៊ឺត ហ្វីកូ បានឈ្នះអាសនៈភាគច្រើននៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាជាតិ។
តុលា
- ៣ តុលា – ជាលើកដំបូងនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រអាមេរិក លោកឃេវិន ម៉ាកកាធីត្រូវបានគេបោះឆ្នោតដកចេញពីតំណែងជាប្រធានសភាតំណាងរាស្រ្តនៃសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយមានលោកម៉ៃក៍ ចនសុនឡើងជាប្រធានថ្មីនៅថ្ងៃទី២៥ ខែតុលា។
- ៧ តុលា
- សង្គ្រាមអ៊ីស្រាអែល–ហាម៉ាស់៖ ក្រុមហាម៉ាស់បានបើកការវាយប្រហារចេញពីដែនជ្រោយហ្កាហ្សា ដោយបានវាតទីចូលឈ្លានពានអ៊ីស្រាអែលខាងត្បូង ដែលជាហេតុបណ្ដាលឱ្យកងកម្លាំងការពារអ៊ីស្រាអែលតតាំងវិញដោយប្រើកម្លាំងយោធា។ គណៈរដ្ឋមន្ត្រីសន្តិសុខរបស់អ៊ីស្រាអែលបានប្រកាសសង្គ្រាមជាផ្លូវការជាលើកដំបូងចាប់តាំងពីសង្គ្រាមយមគីបពួរនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៣។
- គ្រោះរញ្ជួយជាបន្តបន្ទាប់បានកើតឡើងនៅក្នុងខេត្តហេរ៉ាតនៃប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដោយបានសម្លាប់មនុស្សជាង ១,០០០ នាក់ និងរបួសជិត ២,០០០ នាក់។
- ១៣ តុលា – ក្រោយពីមានការទទួលយល់ព្រមពីនិយតករអង់គ្លេស ក្រុមហ៊ុនមីក្រូសូបបានបញ្ចប់ការជាវទិញយក Activision Blizzard ក្នុងតម្លៃ ៦៨.៧ ពាន់លានដុល្លារ។
- ១៤ តុលា – ការបោះឆ្នោតសកលនូវែលហ្សេឡង់ឆ្នាំ២០២៣៖ គណបក្សពលកម្មបានទទួលរងនូវបរាជ័យដ៏ធ្ងន់បំផុតសម្រាប់គណបក្សកាន់អំណាចនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រសម័យនៃប្រទេសនូវែលហ្សេឡង់ ខណៈពេលដែលគណបក្សជាតិទទួលបានអាសនៈយ៉ាងច្រើនលើសលប់ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកគ្រីស្តូហ្វឺ លុចសុន។
- ១៥ តុលា
- នៅក្នុងជុំទីពីរនៃការបោះឆ្នោតសកលអេក្វាទ័រ លោកដានីយ៉ែល ណូបូអា នៃបក្សសកម្មភាពប្រជាធិបតេយ្យជាតិ ត្រូវបានគេបោះឆ្នោតជ្រើសរើសជាប្រធានាធិបតី ដែលនាំឱ្យលោកក្លាយជាប្រធានាធិបតីវ័យក្មេងជាងគេនៅអេក្វាឌ័រ។
- ការបោះឆ្នោតសភាប៉ូឡូញឆ្នាំ២០២៣៖ គណបក្សច្បាប់ និងយុត្តិធម៌បានបាត់បង់អាសនៈភាគច្រើននៅក្នុងសភា ប៉ុន្តែនូវបន្តឈ្នះអាសនៈច្រើនជាងគេ។
- ១៧ តុលា – ឧប្បត្តិហេតុផ្ទុះមន្ទីរពេទ្យអាល់-អាលីអារ៉ាប់នៅក្នុងដែនជ្រោយហ្កាហ្សា។ មុនពេលមន្ទីរពេទ្យបានផ្ទុះ ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនជាច្រើនបានរត់មកជ្រកកោននៅឯមន្ទីរពេទ្យមួយនេះ ដែលជាហេតុនាំឱ្យមានករណីស្លាប់ និងរបួសជាច្រើននៅពេលអគារមន្ទីរពេទ្យបានផ្ទុះ។
- ២២ តុលា – ការបោះឆ្នោតសហព័ន្ធស្វីសឆ្នាំ២០២៣៖ គណបក្សប្រជាជនស្វីសបានបន្តរក្សាសំឡេងគាំទ្រភាគច្រើនរបស់ខ្លួននៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាជាតិ។
- ២៥ តុលា – ព្យុះសង្ឃរាអូទីស ដែលត្រូវជាពពួកព្យុះស៊ីក្លូនត្រូពិចប៉ាស៊ីហ្វិកខាងកើត បានបោកបក់ចូលប្រទេសម៉ិកស៊ិក ទៅកៀកទីក្រុងអាកាពូលកូ ដោយបណ្តាលឱ្យមនុស្សយ៉ាងតិចចំនួន ៨០ នាក់បានបាត់បង់ជីវិត។
វិច្ឆិកា
- ១ វិច្ឆិកា – កិច្ចប្រជុំកំពូលស្តីពីសុវត្ថិភាពបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (AI) ត្រូវបានធ្វើឡើងជាលើកដំបូងនៅសហរាជាណាចក្រ ដោយមានប្រទេសចំនួន ២៨ បានចុះហត្ថលេខាលើ "កិច្ចព្រមព្រៀងពិភពលោកទីមួយ" អំពីរបៀបគ្រប់គ្រងចំណុចហានិភ័យបំផុតនៃបញ្ញាសិប្បនិម្មិត។
- ៦ វិច្ឆិកា – សង្គ្រាមអ៊ីស្រាអែល–ហាម៉ាស់ឆ្នាំ២០២៣៖ ចំនួនអ្នកស្លាប់នៅហ្កាហ្សាត្រូវបានគេរាយការណ៍ថា បានកើនលើសពី ១០,០០០ នាក់។ អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ លោកអាន់តូនីអូ ហ្គូតេរ៉េសបានអំពាវនាវឱ្យមាន "ការផ្អាកសង្គ្រាមដើម្បីតម្រូវការមនុស្សធម៌" ដើម្បីបង្កើនលំហូរជំនួយផ្សេងៗដល់ជនស៊ីវិល។
- ៧ វិច្ឆិកា – នាយករដ្ឋមន្ត្រីព័រទុយកាល់ លោក អានតូនីអូ កូស្តាបានប្រកាសលាលែងពីតំណែងនាពេលខាងមុខ។ ប្រធានាធិបតីព័រទុយកាល់ក៏បានសម្រេចចិត្តរំលាយសភា និងអំពាវនាវឱ្យមានការបោះឆ្នោតមុនពេលកំណត់ ពោលគឺនៅថ្ងៃទី១០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤។
- ៩ វិច្ឆិកា – ក្រុមគ្រូពេទ្យវះកាត់អាមេរិកនៅឯ "NYU Langone Health" បានប្រកាសពីប្រតិរោបនកម្មនៃភ្នែកទាំងមូលដោយជោគជ័យជាលើកដំបូងក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ។
- ១៤–១៧ វិច្ឆិកា – ប្រធានាធិបតីចិន លោកស៊ី ជីនពីងបានទៅធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចនៅសហរដ្ឋអាមេរិកជាលើកដំបូងចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧ ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ី-ប៉ាស៊ីហ្វិក ជាមួយប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោកចូ បៃដិន។ ទាំងចិន និងអាមេរិកបានព្រមព្រៀងគ្នាក្នុងការបើកទំនាក់ទំនងយោធាដែលបានផ្អាកកន្លងមករបស់ពួកគេឡើងវិញ និងសហការគ្នាក្នុងការប្រឆាំងនឹងកំណើនវិបត្តិអាកាសធាតុ។
- ១៧ វិច្ឆិកា – សីតុណ្ហភាពសកលជាមធ្យមបានកើនលើសពី ២°C (ដោយបណ្ដោះអាសន្ន) ដែលត្រូវជាមធ្យមភាគលើសពីសម័យបុរេ-ឧស្សាហកម្មជាលើកដំបូងក្នុងកំណត់ត្រាប្រវត្តិសាស្ត្រ។
- ១៩ វិច្ឆិកា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអាហ្សង់ទីនឆ្នាំ២០២៣៖ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ជុំទីមួយនៅថ្ងៃទី២២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ លោកហាវីអ៊ែរ មីលៃបានយកឈ្នះនៅក្នុងជុំទីពីរនៃការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអាហ្សង់ទីន រួចបានចូលកាន់តំណែងនៅថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ដោយមានលោកស្រីវិចតូរីយ៉ា វីឡារូអែលជាអនុប្រធានាធិបតី។
- ២២ វិច្ឆិកា
- អ៊ីស្រាអែល និងហាម៉ាស់បានទទួលយល់ព្រមលើបទឈប់បាញ់រយៈពេលបួនថ្ងៃ ដែលត្រូវជាការផ្អាកសង្គ្រាមលើកដំបូងតាំងពីថ្ងៃទី៧ ខែតុលា មក ដោយក្នុងបទឈប់បាញ់នេះ ចំណាប់ខ្មាំងអ៊ីស្រាអែលជាច្រើនត្រូវបានដោះដូរជាថ្នូរនឹងអ្នកទោសប៉ាឡេស្ទីន។
- ការបោះឆ្នោតសកលហុល្លង់ឆ្នាំ២០២៣៖ គណបក្សដើម្បីសេរីភាព (PVV) ដែលជាគណបក្សស្ដាំនិយម បានដណ្ដើមអាសនៈបានច្រើនជាងគេនៅក្នុងសភាតំណាងរាស្ត្រហុល្លង់។
- ២៤ វិច្ឆិកា – ប្រទេសសូម៉ាលីត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ជាសមាជិកទីប្រាំបីនៃសហគមន៍អាហ្វ្រិកខាងកើត បន្ទាប់ពីប្រទេសនេះបានស្នើសុំចូលជាសមាជិកចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១២ មកម៉្លេះ។
- ៣០ វិច្ឆិកា – ប្រទេសប្រេស៊ីលបានប្រកាសថាខ្លួននឹងចូលរួមជាមួយ OPEC+ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរបស់អង្គការនេះដើម្បីពិភាក្សាអំពីយុទ្ធសាស្ត្រទិន្នផលប្រេងនៅឆ្នាំ២០២៤។ ប្រេស៊ីលគឺជាប្រទេសផលិតប្រេងធំជាងគេនៅអាមេរិកខាងត្បូង ដោយអាចផលិតប្រេង និងឧស្ម័នបាន ៤.៦ លានបារ៉ែលក្នុងមួយថ្ងៃ។
ធ្នូ
- ៣ ធ្នូ – វិបត្តិគុយយ៉ាន–វេណេស៊ុយអេឡាឆ្នាំ២០២៣៖ ប្រទេសវេណេស៊ុយអេឡាបានធ្វើប្រជាមតិនិមិត្តមួយដោយចោទសួរប្រជាជនវេណេស៊ុយអេឡាថា តើអាចយល់ព្រមឬអត់ក្នុងការបង្កើតបំណែងចែករងនៃទឹកដីជម្លោះគុយយ៉ានអេសេគីបា ដែលបច្ចុប្បន្នកំពុងស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ប្រទេសគុយយ៉ាន។
- ១០–១២ ធ្នូ – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអេហ្ស៊ីបឆ្នាំ២០២៣៖ ប្រធានាធិបតីកាន់អំណាច លោកអាប់ឌែល ហ្វាតា អែល-ស៊ីស៊ី បានជាប់ឆ្នោតសម្រាប៉អាណត្តិទីបីជាមួយនឹងសម្លេងគាំទ្រ ៨៩.៦ ភាគរយ។
- ១២ ធ្នូ – សន្និសីទអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុឆ្នាំ២០២៣ បានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅទីក្រុងឌូបៃ និងជាលទ្ធផលបាននាំឱ្យមានការឯកភាពគ្នាសម្រាប់ប្រទេសនានាក្នុងការ "ផ្លាស់ប្តូរចេញ" ពីការប្រើប្រាស់ប្រេងឥន្ធនៈហ្វូស៊ីល ហើយនេះត្រូវជាកិច្ចព្រមព្រៀងដំបូងគេបង្អស់ក្នុងប្រវត្តិ ៣០ ឆ្នាំនៃសន្និសីទមួយនេះ។
- ១៦ ធ្នូ – ព្រះចៅរដ្ឋគុយវ៉ែត ណាវ៉ាហ្វ អាល់-អះម៉ាត់ អាល់-ចាពៀរ អាល់-សាបាស បានសោយទិវង្គតក្នុងព្រះជន្មាយុ ៨៦ ព្រះវស្សា និងត្រូវស្នងរាជ្យបន្តដោយព្រះអង្គម្ចាស់ មីស្យាល់ អាល់-អះម៉ាត់ អាល់-ចាពៀរ អាល់-សាបាស។
- ១៧ ធ្នូ – ការបោះឆ្នោតសភាស៊ែប៊ីឆ្នាំ២០២៣ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើង។ បក្សសម្ព័ន្ធ SNS ដែលដឹកនាំដោយលោកមីឡូស វូឆេវិក បានឈ្នះអាសនៈ ១២៨ ក្នុងចំណោមអាសនៈសរុប ២៤០ នៅក្នុងរដ្ឋសភាស៊ែប៊ី។
- ១៨ ធ្នូ – ក្រុមហ៊ុនដឹកជញ្ជូនតាមនាវាមួយចំនួនបានប្រកាសផ្អាកប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួនជាបណ្តោះអាសន្ននៅឯសមុទ្រក្រហម បន្ទាប់ពីមានការវាយប្រហារជាបន្តបន្ទាប់មកលើនាវាដឹកជញ្ជូនដោយក្រុមឧទ្ទាមហ៊ូទី។
- ២០ ធ្នូ – ការបោះឆ្នោតសកលនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោឆ្នាំ២០២៣៖ លទ្ធផលបណ្តោះអាសន្នបានបង្ហាញថា ប្រធានាធិបតីកំពុងកាន់អំណាច លោកហ្វីលីក ត្ស៊ីសេកេឌី បានកំពុងនាំមុខលើគូប្រជែងរបស់គាត់។
- ២១ ធ្នូ – ការបាញ់សម្លាប់រង្គាលដ៏សាហាវបំផុតនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃសាធារណរដ្ឋឆែក បានកើតឡើងនៅឯសាកលវិទ្យាល័យមួយនៅរដ្ឋធានីប្រាក ដោយបានសម្លាប់មនុស្សចំនួន ១៥ នាក់ និងបង្ករបួសដល់មនុស្ស ២៥ នាក់ផ្សេងទៀត។
- ២២ ធ្នូ – សង្រ្គាមអ៊ីស្រាអែល–ហាម៉ាស់ឆ្នាំ២០២៣៖ ចំនួនអ្នកស្លាប់នៅតំបន់ហ្កាហ្សាត្រូវបានគេរាយការណ៍ថាបានកើនលើសពី ២០,០០០ នាក់ ដែលស្ទើរតែស្មើនឹង ១ ភាគរយនៃចំនួនប្រជាជនសរុបនៅក្នុងតំបន់នោះទៅហើយ ហើយចំនួននេះក៏បានកើនលើសពីចំនួនអ្នកស្លាប់នៅក្នុងសង្គ្រាមអារ៉ាប់–អ៊ីស្រាអែលកាលពីឆ្នាំ១៩៤៨ ទៀតផងដែរ។
- ២៩ ធ្នូ – ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន៖ ប្រទេសរុស្ស៊ីបានបាញ់បង្ហោះដ្រូនពិឃាដ និងមីស៊ីលជាច្រើនមកលើទីប្រជុំជននៅអ៊ុយក្រែន ដោយបានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងតិច ៣៩ នាក់ និងរបួសប្រមាណ ១៦០ នាក់បន្ថែម។ ប្រទេសអ៊ុយក្រែនក៏បានប្រើដ្រូនវាយបកវិញនៅថ្ងៃបន្ទាប់ដោយបានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងតិច ២១ នាក់ ដោយក្នុងនោះមានកុមារចំនួន ៣ នាក់ និងបង្កឱ្យមានរបួសប្រមាណ ១១០ នាក់ផ្សេងទៀត (មានកុមារចំនួន ១៧ នាក់)។
- ៣១ ធ្នូ – សម្តេចព្រះរាជិនីនាថម៉ារហ្គ្រេថឺរទី២ បានប្រកាសនឹងដាក់រាជ្យនៅថ្ងៃទី១៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ បន្ទាប់ពីសោយរាជសម្បត្តិបានរយៈពេល ៥២ ឆ្នាំ។
ថ្ងៃមរណភាព
មករា
- ៦ មករា – ចានលូកា វៀលលី (Gianluca Vialli) កីឡាករបាល់ទាត់និងអ្នកគ្រប់គ្រងបាល់ទាត់អ៊ីតាលី (កើត ៩ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩៦៤)
- ១០ មករា – កុងស្តង់ទីនទី ២ នៃក្រិក អតីតព្រះមហាក្សត្រក្រិក (ប្រសូត ២ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤០)
- ជេហ្វ បេខ (Jeff Beck) អ្នកលេងហ្គីតាជនជាតិអង់គ្លេស (កើត ២៤ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤៤)
- ១២ មករា – លីសា ម៉ារី ផ្រេស្លី (Lisa Marie Presley) អ្នកចម្រៀងនិងអ្នកនិពន្ធចម្រៀងជនជាតិអាមេរិច (កើត ១ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩៦៨)
- ១៣ មករា – រ៉េយ៍ កូរដេរ៉ូ (Ray Cordeiro) អ្នកផ្សព្វផ្សាយ និងពិធីករវិទ្យុជនជាតិហុងកុង (កើត ១២ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩២៤)
- ១៦ មករា – ជីណា ឡូលឡូប៊្រីជីដា (Gina Lollobrigida) តួសម្ដែងជនជាតិអ៊ីតាលី (កើត ៤ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩២៧)
- ១៩ មករា – យូន ជុងហ៊ី (윤정희, Yoon Jeong-hee) តួសម្ដែងជនជាតិកូរ៉េខាងត្បូង (កើត ៣០ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩៤៤)
- ២៤ មករា – ប៊ី. វី. ទោសី (B. V. Doshi) អ្នកស្ថាបត្យករជនជាតិឥណ្ឌា (កើត ២៦ សីហា ឆ្នាំ ១៩២៧)
- ២៩ មករា – អេននី វឺសឈីង (Annie Wersching) តួសម្ដែងជនជាតិអាមេរិក (កើត ២៨ មីនា ឆ្នាំ ១៩៧៧)
កុម្ភៈ
- ២ កុម្ភៈ – សូឡូម៉ូន ផេរ៉េល (Solomon Perel) អ្នកនិពន្ធនិងអ្នកវាគ្មិនលើកទឹកចិត្តជនជាតិអ៊ីស្រាអែល (កើត ១ មេសា ឆ្នាំ ១៩២៥)
- ៤ កុម្ភៈ – សេរីហ្វ អ៊ីសម៉ាអ៊ីល (شريف إسماعيل, Sherif Ismail) នាយករដ្ឋមន្ត្រីអេហ្ស៊ីប (កើត ៦ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩៥៥)
- ៥ កុម្ភៈ –
- ហ្ស៊ូស៊ែប ម៉ារីអា អាស្ពីណាស (Josep Maria Espinàs) អ្នកនិពន្ធ អ្នកកាសែត និងអ្នកបោះពុម្ពផ្សាយជនជាតិកាតាឡាន (កើត ៧ មីនា ឆ្នាំ ១៩៧៧)
- ប៉ែរវេហ្ស មូស្សារ៉ាហ្វ (Pervez Musharraf) ប្រធានាធិបតីប៉ាគីស្ថាន (កើត ១១ សីហា ឆ្នាំ ១៩៤៣)
- ៦ កុម្ភៈ – គ្រីស្ទាន អាត្ស៊ូ (Christian Atsu) អ្នកលេងបាល់ទាត់ជនជាតិហ្គាណា (កើត ១០ មករា ឆ្នាំ ១៩៩២)
- ៨ កុម្ភៈ –
- បឺត ប៊ែខែរ៉ែក (Burt Bacharach) អ្នកនិពន្ធចម្រៀងជនជាតិអាមេរិក (កើត ១២ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩២៨)
- កូឌី ឡុងហ្គោ (Cody Longo) តួសម្ដែងនិងអ្នកតន្ត្រីជនជាតិអាមេរិក (កើត ៤ មីនា ឆ្នាំ ១៩៨៨)
- ៩ កុម្ភៈ – ព្រះនាងម៉ារី កាព្រីយ៉ែលនៃលុចសំបួ សមាជិកនៃព្រះរាជវង្សលុចសំបួ (ប្រសូត ១០ សីហា ឆ្នាំ ១៩២៥)
- ១០ កុម្ភៈ – ហានស៍ ម៉ូដ្រូ (Hans Modrow) ប្រធានទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីអាល្លឺម៉ង់ខាងកើត (កើត ២៧ មករា ឆ្នាំ ១៩២៨)
- ១៣ កុម្ភៈ - ឡេអ៊ីជិ ម៉ាត្ស៊ឹម៉ូតុ (松本零士, Leiji Matsumoto) អ្នកនិពន្ធគំនូរជីវចលជនជាតិជប៉ុន (កើត ២៥ មករា ឆ្នាំ ១៩៣៨)
- ១៤ កុម្ភៈ – ស្សូអ៊ីឈីរ៉ូ តូយ៉ូដា (豊田 章一郞, Shoichiro Toyoda) អ្នកជំនួញជនជាតិជប៉ុន (កើត ២៧ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩២៥)
- ២៣ កុម្ភៈ – ចន ម៉ូត្សុន (John Motson) អ្នករៀបរាប់បាល់ទាត់ជនជាតិអង់គ្លេស (កើត ១០ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩៤៥)
មីនា
- ១ មីនា – ហ្ស៊ូសត៍ ហ្វង់តេន (Just Fontaine) អ្នកបាល់ទាត់ជនជាតិបារាំង (កើត ១៨ សីហា ឆ្នាំ ១៩៣៣)
- ៣ មីនា –
- ថុម សាយហ្ស៍ម័រ (Tom Sizemore) តួសម្ដែងអាមេរិក (កើត ២០ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៦១)
- ខេនហ្សាប៊ូរ៉ូ អូអិ (大江 健三郎, Kenzaburō Ōe) អ្នកនិពន្ធជនជាតិជប៉ុន និងអ្នកឈ្នះរង្វាន់ណូបែលផ្នែកអក្សរសាស្ត្រ ប្រចាំឆ្នាំ ១៩៩៧ (កើត ២១ មករា ឆ្នាំ ១៩៣៥)
- ៨ មីនា – ឆាម តូប៉ូល (חיים טופול, Chaim Topol) តួសម្ដែង អ្នកចម្រៀង និងអ្នកគូររូបជនជាតិអ៊ីស្រាអែល (កើត ៩ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៣៥)
- ១០ មីនា – ម៉ាសាតូស៊ី អ៊ីតូ (伊藤 雅俊, Masatoshi Ito) អ្នកជំនួញជនជាតិជប៉ុន (កើត ៣០ មេសា ឆ្នាំ ១៩២៤)
- ១១ មីនា –
- ជាង យ៉ានយ៉ុង (蒋彦永, Jiang Yanyong) គ្រូពេទ្យជនជាតិចិន (កើត ៤ តុលា ឆ្នាំ ១៩៣១)
- កូស្តា ធីតច៍ (Costa Titch) អ្នករ៉េប អ្នកនិពន្ធចម្រៀង អ្នកចម្រៀង អ្នករាំ អ្នកផលិតថាសសំលេងជនជាតិអាព្រិចខាងត្បូង (កើត ២៦ មករា ឆ្នាំ ១៩៩៥)
- ១២ មីនា – ឌីក ហ្វូសប៊ឺររី (Dick Fosbury) អ្នកកីឡាលោតខ្ពស់ជនជាតិអាមេរិក (កើត ៦ មីនា ឆ្នាំ ១៩៤៧)
- ១៣ មីនា –
- ចូ ប៉េពីតូន (Joe Pepitone) អ្នកកីឡាបេស្បលជនជាតិអាមេរិក (កើត ៩ តុលា ឆ្នាំ ១៩៤០)
- ផាត ស្រូឌឺរ (Pat Schroeder) សមាជិកសភាតំណាងរាស្រ្តអាមេរិក ពីតំបន់របស់រដ្ឋកូឡូរ៉ាដូ (កើត ៣០ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩៤០)
- ១៤ មីនា – បូបប៊ី ខោលដ៍វ៉ែល (Bobby Caldwell) អ្នកចម្រៀងអាមេរិក (កើត ១៥ សីហា ឆ្នាំ ១៩៥១)
- ១៧ មីនា – ឡែនស៍ រ៉េដឌីក (Lance Reddick) តួសម្ដែងអាមេរិក (កើត ៧ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៦២)
- ១៨ មីនា – ហ្ក្លូរៀ ឌីអា (Gloria Dea) តួសម្ដែង អ្នករាំ សិល្បករ អ្នកវេទមន្តជនជាតិអាមេរិក (កើត ២៥ សីហា ឆ្នាំ ១៩២២)
- ២១ មីនា – វីល្លីស រីដ (Willis Reed) អ្នកបាល់បោះជនជាតិអាមេរិក (កើត ២៥ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤២)
- ២៤ មីនា – ហ្គរដុន មូរ (Gordon Moore) អ្នកជំនួញជនជាតិអាមេរិក (កើត ៣ មករា ឆ្នាំ ១៩២៩)
- ២៥ មីនា – យ៉ាង ពីងអ៊ី (楊秉彝, Yang Bing-yi) អ្នកជំនួញជនជាតិតៃវ៉ាន់ (កើត ២៣ មីនា ឆ្នាំ ១៩២៧)
- ២៦ មីនា – ម៉ារៀ កូដាម៉ា (María Kodama) អ្នកនិពន្ធនិងអ្នកបកប្រែជនជាតិអាហ្សង់ទីន (កើត ១០ មីនា ឆ្នាំ ១៩៣៧)
- ២៨ មីនា –
- ម៉េល ឃីង (Mel King) អ្នកនយោបាយជនជាតិអាមេរិក (កើត ២០ តុលា ឆ្នាំ ១៩២៨)
- រ្យូអ៊ីជី សាកាម៉ូតូ (坂本 龍一, Ryuichi Sakamoto) តន្ត្រីករជនជាតិជប៉ុន (កើត ១៧ មករា ឆ្នាំ ១៩៥២)
- ២៩ មីនា –
- វីវ៉ាន់ ស៊ុនដារ៉ាម (Vivan Sundaram) សិល្បករជនជាតិឥណ្ឌា (កើត ២៨ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩៤៣)
- មីរៀម អាល់ឡែន (Myriam Ullens) អ្នកសហគ្រិនជនជាតិបែលហ្សិក (កើត ២៣ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៥២)
- ៣១ មីនា – ចន ប្រូកគីងតុន (John Brockington) អ្នកបាល់ទាត់ជនជាតិអាមេរិក (កើត ៧ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៤៨)
មេសា
- ១ មេសា –
- ខ្វាម ប្រាថវ៉េត (Kwame Brathwaite) អ្នកថតរូបព័ត៌មាន និងអ្នកសកម្មជនជនជាតិអាមេរិក (កើត ១ មករា ឆ្នាំ ១៩៣៨)
- ខ្លាវស៍ ទឺយប៊ឺរ (Klaus Teuber) អ្នករចនាល្បែងក្តារ និងអ្នកបច្ចេកទេសធ្មេញជនជាតិអាឡឺម៉ង់ (កើត ២៥ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៥២)
- ខេន ប៊ូខេណាន់ (Ken Buchanan) អ្នកប្រដាល់ជនជាតិស្កុតឡេន (កើត ២៨ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤៥)
- ៣ មេសា –
- រ៉ូយ មែកហ្ក្រាថ (Roy McGrath) នាយកដ្ឋានសេវាកម្មបរិស្ថានម៉ារីលែន (កើត ៩ សីហា ឆ្នាំ ១៩៦៩)
- ណៃជេល ឡោសុន (Nigel Lawson) អធិការបតីនៃក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ (កើត ១១ មីនា ឆ្នាំ ១៩៣២)
- ៤ មេសា – ខ្រេក ប៊្រីដឡូវ (Craig Breedlove) អ្នកប្រណាំងរថយន្តជនជាតិអាមេរិក (កើត ២៣ មីនា ឆ្នាំ ១៩៣៧)
- ៥ មេសា –
- ប៊ីល បាត្លឺរ (Bill Butler) នាយកផ្នែកថតរូបជនជាតិអាមេរិក (កើត ៧ មេសា ឆ្នាំ ១៩២១)
- លីអន ឡេវីន (Leon Levine) អ្នកជំនួញជនជាតិអាមេរិក (កើត ៨ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៣៧)
- ៦ មេសា –
- ជីម មែកឃីវឺរ (Jim McKeever) អ្នកលេងបាល់ទាត់ជនជាតិអៀរឡង់ (កើត ៦ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៣០)
- ហូប៊ី ឡេនរីត (Hobie Landrith) អ្នកលេងបេស្បលជនជាតិអាមេរិក (កើត ១៦ មីនា ឆ្នាំ ១៩៣០)
- ផោល ខេតទ័រម៉ូល (Paul Cattermole) អ្នកចម្រៀង និងតួសម្ដែងជនជាតិអង់គ្លេស (កើត ៧ មីនា ឆ្នាំ ១៩៧៧)
- មីមី ស្សឺរ៉ាតុន (Mimi Sheraton) អ្នករិះគន់ និងអ្នកនិពន្ធអាហារជនជាតិអាមេរិក (កើត ១០ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩២៦)
- ៧ មេសា –
- បេន ហ្វេរ៉េនស៍ (Ben Ferencz) មេធាវីជនជាតិអាមេរិក (កើត ១១ មីនា ឆ្នាំ ១៩២០)
- ហារី ឡូរ៉េញ (Harry Lorayne) អ្នកវេទមន្តជនជាតិអាមេរិក (កើត ៤ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩២៦)
- ឡែស វ៉េល្លង់ដឺរ (Lasse Wellander) អ្នកហ្គីតាជនជាតិស៊ុយអែត (កើត ១៨ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៥២)
- ៨ មេសា –
- ម៉ៃឃើល ឡឺរណឺរ (Michael Lerner) តួសម្ដែងអាមេរិក (កើត ២២ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤១)
- ជូឌីត មីល្ល័រ (Judith Miller) អ្នកជំនាញខាងវត្ថុបុរាណ និងអ្នកនិពន្ធជនជាតិស្កុតឡេន (កើត ១៦ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៥១)
- ៩ មេសា – រីឆាត អិង (吳耀漢, Richard Ng) តួសម្ដែងជនជាតិហុងកុង (កើត ១៧ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៣៩)
- ១០ មេសា –
- អ៊ែន ផឺររី (Anne Perry) អ្នកនិពន្ធជនជាតិអង់គ្លេស (កើត ២៨ តុលា ឆ្នាំ ១៩៣៨)
- ពីយ៉ែរ ឡាកូត (Pierre Lacotte) អ្នករាំរបាំបាឡេ (កើត ៤ មេសា ឆ្នាំ ១៩៣២)
- អាល់ ចាហ្វី (Al Jaffee) អ្នកគំនូរជីវចលជនជាតិអាមេរិក (កើត ១៣ មីនា ឆ្នាំ ១៩២១)
- ១១ មេសា – ជុង ឆែយូល (정채율) តួសម្ដែង អ្នកចម្រៀង និងម៉ូដជនជាតិកូរ៉េខាងត្បូង (កើត ៤ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៩៦)
- ២៣ មេសា –
- ម៉ារី ខ្វាន់ (Mary Quant) ជាងឆ្នៃម៉ូតជនជាតិអង់គ្លេស (កើត ១១ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩៣០)
- ខ្រេក ប៊្រីន (Craig Breen) អ្នកបើកបររ៉េលលីជនជាតិអៀរឡង់ (កើត ២ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩៩០)
- ១៤ មេសា –
- ម៉ាក ស៊ីហាន (Mark Sheehan) តន្ត្រីករជនជាតិអៀរឡង់ (កើត ២៩ តុលា ឆ្នាំ ១៩៧៦)
- ប៊ីល ប្រេដប៊ូរី (Bill Bradbury) ប្រធានព្រឹទ្ធសភារដ្ឋអូរីហ្គិន (កើត ២៩ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩៤៩)
- ១៦ មេសា –
- អេឌី កូលហ៊ូន (Eddie Colquhoun) អ្នកលេងបាល់ទាត់ជនជាតិស្កុតឡេន (កើត ២៩ មីនា ឆ្នាំ ១៩៤៥)
- អាម៉ាដ ចាម៉ាល់ (Ahmad Jamal) អ្នកលេងព្យាណូ និងអ្នកនិពន្ធចម្រៀងជនជាតិអាមេរិក (កើត ២ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩៣០)
- ១៧ មេសា – គ្រីស ស្មីត (Chris Smith) អ្នកលេងបាល់ទាត់ជនជាតិអាមេរិក (កើត ២២ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩៩២)
- ១៨ មេសា –
- ឆាលស៍ ស្តែនលី (Charles Stanley) គ្រូគង្វាលជនជាតិអាមេរិក (កើត ២៥ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៣២)
- អាល់ប៊ើត ដេល រ៉ូសារីយ៉ូ (Albert del Rosario) រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសហ្វីលីពីន និងឯកអគ្គរដ្ឋទូតហ្វីលីពីនប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិក (កើត ១៤ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៣៩)
- ១៩ មេសា –
- បូប មែកក្វាយរ៍ (Bob Maguire) អ្នកបូជាចារ្យរ៉ូម៉ាំងកាតូលិកជនជាតិអូស្ត្រាលី (កើត ១៤ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៣៤)
- មូនប៊ីន (문빈, Moonbin) អ្នកចម្រៀង និងតួសម្ដែងជនជាតិកូរ៉េខាងត្បូង (កើត ២៦ មករា ឆ្នាំ ១៩៩៨)
- ដេវ វីលខុច (Dave Wilcox) អ្នកលេងបាល់ទាត់ជនជាតិអាមេរិក (កើត ២៩ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៤២)
- ប៊ូដ ស៊ូស្ទ័រ (Bud Shuster) ប្រធានគណៈកម្មាធិការដឹកជញ្ជូនផ្ទះ ប្រធានគណៈកម្មាធិការគោលនយោបាយគណបក្សរីផាប៊្លីកាន់ និងសមាជិកសភាតំណាងរាស្រ្តសហរដ្ឋអាមេរិក (កើត ២៣ មករា ឆ្នាំ ១៩៣២)
- ២៥ មេសា – ហារី បេឡាហ្វង់ (Harry Belafonte) អ្នកចម្រៀង តួសម្ដែង និងសកម្មជនជនជាតិអាមេរិក (កើត ១ មីនា ឆ្នាំ ១៩២៧)
- ២៧ មេសា – ចឺររី ស្ព្រីងហ្គ័រ (Jerry Springer) អ្នកប្រកាសព័ត៌មាន អ្នកព័ត៌មាន តួសម្ដែង អ្នកផលិតករ ពិធីករកម្មវិធីទូរទស្សន៍ មេធាវី អ្នកនយោបាយជនជាតិអាមេរិក (កើត ១៣ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩៤៤)
- ៣០ មេសា – វីយ៉ាឆេស្លាវ ហ្សាយត្សេវ (Вячеслав Михайлович, Vyacheslav Zaitsev) ជាងឆ្នៃម៉ូតជនជាតិរុស្ស៊ី (កើត ២ មីនា ឆ្នាំ ១៩៣៨)
ឧសភា
- ១ ឧសភា – ហ្គរដុន ឡាយត៍ហ៊្វូត (Gordon Lightfoot) អ្នកចម្រៀង អ្នកនិពន្ធចម្រៀង និងអ្នកលេងហ្គីតាជនជាតិកាណាដា (កើត ១៧ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ 2481)
- ២ ឧសភា – ខាឌឺរ អាដណាន (Khader Adnan) អ្នកទោសជនជាតិប៉ាឡេស្ទីន-អ៊ីស្រាអែល (កើត ២៤ មីនា ឆ្នាំ ១៩៧៨)
- ១៧ ឧសភា – ស៊ូផឺរស្តារ ប៊ីលី ហ្គ្រែម ("Superstar" Billy Graham) អ្នកចំបាប់ជនជាតិអាមេរិក (កើត ៧ មិថុនា ឆ្នាំ 2486)
- ២១ ឧសភា – រ៉េយ៍ ស្ទីវិនសុន (Ray Stevenson) តួសម្ដែងជនជាតិអៀរឡង់ខាងជើង (កើត ២៥ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩៦៤)
- ២៤ ឧសភា – ធីណា ថឺរណឺរ (Tina Turner) អ្នកចម្រៀង តួសម្ដែង និងអ្នកនិពន្ធចម្រៀងជនជាតិអាមេរិក-ស្វីស (កើត ២៦ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៣៩)
មិថុនា
- ៥ មិថុនា – អាស្ទ្រូដ ហ្ស៊ីលប៊ែរទូ (Astrud Gilberto) អ្នកចម្រៀង និងអ្នកនិពន្ធចម្រៀងជនជាតិប្រេស៊ីល (កើត ២៩ មីនា ឆ្នាំ ១៩៤០)
- ៧ មិថុនា – អាយរ៉ូន ស្ស៊ីក (The Iron Sheik) តួសម្ដែង និងអ្នកចំបាប់ជនជាតិអ៊ីរ៉ង់-អាមេរិក (កើត ១៥ មីនា ឆ្នាំ ១៩៤២)
- ១២ មិថុនា – ស៊ីលវីអូ ប៊ែរលូស្កូនី (Silvio Berlusconi) នាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីតាលី (កើត ២៩ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៣៦)
- ១៣ មិថុនា – ខូរម៉ែក ម៉ែកខារធី (Cormac McCarthy) អ្នកនិពន្ធជនជាតិអាមេរិក (កើត ២០ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩៣៣)
- ១៥ មិថុនា – គ្លេនដា ជែកសុន (Glenda Jackson) តួសម្ដែងជនជាតិអង់គ្លេស និងសភាតំណាងរាស្រ្ត ហាមស្ទីដនិងឃីលប៊ឺន ហាមស្ទីដនិងហាយហ្គេត (កើត ៩ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩៣៦)
- ហេតុការណ៍ផ្ទុះនាវាមុជទឹកទីតង់
- ១៨ មិថុនា –
- ស្តុកតុន រ៉ាស (Stockton Rush) ប្រធានក្រុមហ៊ុន OceanGate ម្ចាស់រថយន្តក្រោមទឹកទីតង់ និងជាអ្នកផ្តល់សេវាមគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរណ៍មើលខូចទីតានិច (កើត ៣១ មីនា ឆ្នាំ ១៩៦២)
- ហាមីស ហាឌីង (Hamish Harding) អ្នកជំនួញ អ្នករុករកជនជាតិអង់គ្លេស និងប្រធានក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Action Aviation (កើត ២៤ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៦៤)
- ផូល អង់រី ណារហ្ស៊ីអូឡែត (Paul-Henri Nargeolet) មេបញ្ជាការកងទ័ពជើងទឹកបារាំង អ្នកមុជទឹក អ្នកបើកយន្តហោះក្រោមទឹក សមាជិករបស់វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវនិងទាញយកប្រយោជន៍ពីសមុទ្រនៃបារាំង (កើត ២ មីនា ឆ្នាំ ១៩៤៦)
- សាហ្សាដា ដាវូដ (Shahzada Dawood) អ្នកជំនួញ និងសប្បុរសជនជនជាតិប៉ាគីស្ថាន-អង់គ្លេស-ម៉ាល់តា (កើត ១២ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩៧៥)
- ២៥ មិថុនា –
- ជេមស៍ ខ្រោវន៍ (James Crown) អ្នកជំនួញជនជាតិអាមេរិក (កើត ២៥ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៥៣)
- ចន ប៊ី. ហ្គូដអ៊ីណូហ្វ (John B. Goodenough) អ្នករូបវិទ្យាជនជាតិអាមេរិក និងអ្នកឈ្នះរង្វាន់ណូបែលសាខាគីមីវិទ្យាប្រចាំឆ្នាំ ២០១៩ (កើត ២៥ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩២២)
កក្កដា
- ៥ កក្កដា – កូកូ លី (Coco Lee) អ្នកចម្រៀង តួសម្ដែង តន្ត្រីករ និងអ្នករាំជនជាតិហុងកុង–អាមេរិក (កើត ១៧ មករា ឆ្នាំ ១៩៧៥)
- ៧ កក្កដា – នីកគី ម៉ែកខ្រេយ៍-ផេនសុន (Nikki McCray-Penson) អ្នកលេងបាល់បោះជនជាតិអាមេរិក (កើត ១៧ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៧១)
- ៩ កក្កដា – លូយស៍ ស៊ូរ៉ែស (Luis Suárez) អ្នកលេងបាល់ទាត់ជនជាតិអេស្ប៉ាញ (កើត ២ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩៣៥)
- ១០ កក្កដា – មីឡាន គូនឌឺរ៉ា (Milan Kundera) អ្នកនិពន្ធជនជាតិឆេក–បារាំង (កើត ១ មេសា ឆ្នាំ ១៩២៩)
- ១៥ កក្កដា – ហ្រង់ស៊ីស្កូ អ៊ីបាញ៉ែស តាឡាប៊ែរ៉ា (Francisco Ibáñez Talavera) សិល្បករជនជាតិអេស្ប៉ាញ (កើត ១៥ មីនា ឆ្នាំ ១៩៣៦)
- ១៦ កក្កដា –
- ខេវីន មីតនីក (Kevin Mitnick) អ្នកនិពន្ធ និងអ្នកលួចចូល (Hacker) សុវត្ថិភាពកុំព្យូទ័រជនជាតិអាមេរិក (កើត ៦ សីហា ឆ្នាំ ១៩៦៣)
- អែនជេឡូ ម៉ូហ្ស៊ីឡូ (Angelo Mozilo) ធនាគារិក និងនាយកប្រតិបត្តិអាជីវកម្មជនជាតិអាមេរិក (កើត ១៦ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៣៨)
- ជេន ប៊ឺរគីន (Jane Birkin) អ្នកចម្រៀង និងតួសម្ដែងជនជាតិអង់គ្លេស-បារាំង (កើត ១៤ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៤៦)
- ២១ កក្កដា – ថូនី បេនណេត (Tony Bennett) អ្នកចម្រៀងជនជាតិអាមេរិក (កើត ៣ សីហា ឆ្នាំ ១៩២៦)
- ២៣ កក្កដា – អេដវឺដ សិចតុន (Edward Sexton) ជាងកាត់ដេរ និងជាងឆ្នៃម៉ូតជនជាតិអង់គ្លេស (កើត ៩ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៤២)
- ២៤ កក្កដា –
- សេអ៊ីឈី ម៉ូរីមូរ៉ា (森村 誠一, Seiichi Morimura) អ្នកនិពន្ធជនជាតិជប៉ុន (កើត ២ មករា ឆ្នាំ ១៩៣៣)
- ថ្រេវឺរ ហ្វ្រង់ស៊ីស (Trevor Francis) អ្នកលេងបាល់ទាត់ជនជាតិអង់គ្លេស (កើត ១៩ មេសា ឆ្នាំ ១៩៥៤)
- អាឌ្រាន ស្ទ្រីត (Adrian Street) អ្នកចំបាប់ជនជាតិវេលស៍ (កើត ៥ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៤០)
- គ្រីស បាត-វីលៀមស៍ (Chris Bart-Williams) គ្រូបង្វឹកជនជាតិសៀរ៉ាឡេអូន (កើត ១៦ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៧៤)
- លេនី អង់ដ្រាជី (Leny Andrade) អ្នកចម្រៀង និងតន្ត្រីករជនជាតិប្រេស៊ីល (កើត ២៥ មករា ឆ្នាំ ១៩៤៣)
- ២៥ កក្កដា –
- បូ ហ្កូលមែន (Bo Goldman) អ្នកនិពន្ធរឿងជនជាតិអាមេរិក (កើត ១០ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៣២)
- រ៉ុកគី វឺតស៍ (Rocky Wirtz) អ្នកជំនួញជនជាតិអាមេរិក (កើត ៥ តុលា ឆ្នាំ ១៩៥២)
- ២៦ កក្កដា –
- ស៊ីណែដ អូកុនណ័រ (Sinéad O'Connor) អ្នកចម្រៀងជនជាតិអៀរឡង់ (កើត ៨ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៦៦)
- រ៉ែនឌី ម៉ាយស្នឺរ (Randy Meisner) អ្នកចម្រៀង អ្នកនិពន្ធបទចម្រៀង និងតន្ត្រីករជនជាតិអាមេរិក (កើត ៨ មីនា ឆ្នាំ ១៩៤៦)
- ម៉ារធីន វ៉ល់សឺរ (Martin Walser) អ្នកនិពន្ធជនជាតិអាល្លឺម៉ង់ (កើត ២៤ មីនា ឆ្នាំ ១៩២៧)
- ២៨ កក្កដា –
- សារីដេវី យ៉ាម៉ានី (Saridewi Djamani) អ្នកជួញដូរគ្រឿងញៀនជនជាតិសិង្ហបុរី (កើតឆ្នាំ ១៩៧៨)
- ជីម ផាខឺរ (Jim Parker) អ្នកនិពន្ធបទចម្រៀងជនជាតិអង់គ្លេស (កើត ១៨ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៣៤)
- ២៩ កក្កដា – ខ្លាយវ៍ រ៉ូវឡែនដ៍ (Clive Rowlands) អ្នកបាល់ទាត់ជនជាតិវេលស៍ (កើត ១៤ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩៣៨)
- ៣០ កក្កដា – ផូល រ៉ូបេនស៍ (Paul Reubens) តួសម្ដែង និងតារាកំប្លែងជនជាតិអាមេរិក (កើត ២៧ សីហា ឆ្នាំ 2495)
- ៣១ កក្កដា – អែងហ្គូស ខ្លោវដ៍ (Angus Cloud) តួសម្ដែងជនជាតិអាមេរិក (កើត ១០ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩៩៨)
ឯកសារយោង
This article uses material from the Wikipedia ភាសាខ្មែរ article ឆ្នាំ ២០២៣, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ខ្លឹមសារអត្ថបទប្រើប្រាស់បានក្រោមអាជ្ញាបណ្ឌCC BY-SA 4.0 លើកលែងតែមានបញ្ជាក់ផ្សេងពីនោះ។ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ភាសាខ្មែរ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.