गाजियाबाद (हिन्दुस्तानी उच्चारण: ) भारतक उत्तरी क्षेत्रमे अवस्थित उत्तर प्रदेशक एक शहर छी । ई कहियो कताल उत्तर प्रदेशक प्रवेशद्वार कहल जाइत अछि कियाकी ई राष्ट्रिय राजधानी दिल्लीसँ बहुतेक नजदिक आ दिल्लीक मुख्य मार्गमे पडैत अछि । ई दिल्लीक राष्ट्रिय राजधानी क्षेत्रक एक भाग छी । ई एक पैग आ नियोजित शहर छी, जे सडक आ भारतीय रेलवेसँ निक जका अन्तरसम्बन्धित अछि आ गाजियाबाद जिलाक मुख्यालय छी । पश्चिम उत्तर प्रदेशक ई प्राथमिक वाणिज्यिक, उद्योगिक आ शिक्षाक केन्द्र होमएक संगे उत्तर भारतक मुख्य रेलवे जङ्क्सन छी । हालमे कएल गेल महानगरीय सर्वेक्षणमे ई शहर भारतमे मात्र नै भऽ पुरे विश्वमे ई सभसँ तेजी सँ बढि रहल शहर छी । ई शहर उपरी गङ्गाक तराईमे अवस्थित अछी जे मुख्य रूपसँ दुई भागमे विभाजित भेल अछि ।
गाजियाबाद Ghaziabad غازی آباد | |
---|---|
राज्य | भारत |
राज्य | उत्तर प्रदेश |
जिला | गाजियाबाद जिला |
संस्थापक | गजी-उद्-दीन |
नामकरण | गजी-उद्-दीन |
सरकार | |
• अङ्ग | नगर परिषद |
• मेयर | आशु कुमार वर्मा |
क्षेत्रफल | |
• कुल | १३३.३ किमी२ (५१.५ वर्गमाइल) |
उन्नतांश | २१४ मिटर (७०२ फिट) |
जनसङ्ख्या (२०११) | |
• कुल | २३,८१,४५२ |
• घनत्व | १८०००/वर्ग किमी (४६०००/वर्ग माइल) |
वासिन्दा | गाजियाबादी |
भाषासभ | |
• आधिकारिक | हिन्दी, उर्दु |
समय क्षेत्र | युटिसी+५:३० (भारतीय मानक समय) |
पोस्टल कोड | २०१ xxx |
टेलिफोन कोड | ९१-१२० |
सवारी दर्ता | UP-14 |
वेबसाइट | ghaziabad.nic.in |
गाजियाबाद शहरक खोज सन् १७४० मे वजिर गाजी-उद्-दीन केलक आ ओ अपने नामसँ ई शहरक नाम गाजीउद्दीननगर राखने छल । मुगल शासनक समयमे गाजियाबाद आ गजियाबादमे रहल हिन्डोन नदीक आसपड़ोसक क्षेत्र मुगल शाही परिवारक पिकनिक मनावैक क्षेत्र छल ।
ब्रिटिश राजक समयमे प्राय मेरुत जन सुनुवाई गाजियाबाद जिलाक तीन क्षेत्र गाजियाबाद, मेरुत आ बुलन्दशहरमे होइत छल ।
गाजियाबाद सन् १८५७ मे भारतीय स्वतन्त्रता सङ्ग्राममे सामिल भेल छल । स्वन्तन्त्रा सङ्ग्रामक दौरमे एहि क्षेत्रमे ब्रिटिश आ भारतीय स्वतन्त्रता सेनानी बीच हिन्डोन नदीक तटपर भिषण युद्ध भेल छल ।
सन् २०११ के भारतक जनगणना अनुसार गाजियाबादक जनसङ्ख्या ४६,८१,४५२ अछि जाहिमे २४,79,७१० पुरुष आ २२,०१,७४२ महिला अछि । गाजियाबादक साक्षरता दर ९३.८१% अछि । गाजियाबाद बी श्रेणीक जिला अन्तर्गत बी१ उपश्रेनीमे आबैत अछि । एतौका सामजिक आर्थिक अवस्था राष्ट्रिय तुलनामे बहुत कम अछि । ई उत्तर प्रदेशक शहर कानपुरक बाद दोसर सभसँ पैग उद्योगिक क्षेत्र छी । ब्राह्मण, जट आ त्यागी समुदायके संसदीय मत खसाबैके सङ्ख्या क्रमश: १.२ लाख, ६० हजार आ ७० हजार अछि । गुज्जर समुदायके लगभग ८०,००० मत अछि ।
विकिमिडिया कमन्समे गाजियाबादसँ सम्बन्धित मिडिया अछि। |
This article uses material from the Wikipedia मैथिली article गाजियाबाद, उत्तर प्रदेश, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). CC BY-SA 4.0 कऽ अन्तर्गत विषय सूची उपलब्ध अछि । Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki मैथिली (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.