कन्हैयालाल माणिकलाल मुन्शी (२९ दिसम्बर, १८८७ - ८ फरबरी, १९७१) भारत के स्वतन्त्रता सनग्राम सेनानी, राजनेता, गुजराती एवम हिन्दी कऽ ख्यातिनाम साहित्यकार तथा शिक्षाविद छल । ओ भारतीय विद्या भवन कऽ स्थापना केलक।
कन्हैयालाल माणिकलाल मुन्शी | |
---|---|
जन्म | ३० दिसम्बर १८८७ भरूच, गुजराज, भारत |
मृत्यु | ८ फरबरी १९७१ मुम्बई, भारत | (८३ वर्ष)
व्यवसाय | स्वतन्त्रता सेनानी, राजनीतिज्ञ, वकील, लेखक |
प्रसिद्धि कारण | भारतीय विद्या भवन कऽ संस्थापक (१९३८) बम्बई राज्य कऽ गृह मन्त्री (१९३७-४०) भारत कऽ एजेन्ट जनरल हैदराबाद राज्य (१९४८) सदस्य भारत कऽ संविधान सभा संसद सदस्य कृषि र खाद्य मन्त्री (१९५२-५३) उत्तर प्रदेश कऽ राज्यपाल (१९५२-५७) |
राजनीतिक दल | स्वराज पार्टी, भारतीय राष्ट्रिय कांग्रेस, स्वतन्त्र पार्टी, जन संघ |
जीवनसाथी(सभ) | अतिलक्ष्मी पाठक, लेलावती शेठ |
बालबच्चा | जगदीश मुन्शी, सरला शेठ, उषा रघुपति, लता मुन्शी, गिरीश मुन्शी |
कन्हैयालाल मुन्शी कऽ जन्म भड़ौच, गुजरात कऽ उच्च सुशिक्षित भागर्व ब्राह्मण परिवारमे भेल छल । एक प्रतिभावान विद्यार्थीक तौर पर मुन्शी कानून कऽ पढई केलक। विधि स्नातक कऽ पश्चात हुनका मुम्बईमे वकालत केलक। एक पत्रकार कऽ रूपमे सहो सफल रहल । गान्धी जीके साथ १९१५ मे यंग इंडिया के सह-सम्पादक बनल । कई अन्य मासिक पत्रिका कऽ सम्पादन केलक। ओ गुजराती साहित्य परिषद मे प्रमुख स्थान पावलक आ अपन कुछ मित्र कऽ साथ १९३८ अन्त मे भारतीय विद्या भवनस्थापना केलक। ओ हिन्दीमे ऐतिहासिक आ पौराणिक उपन्यास कहानी लेखक कऽ रूपमे प्रसिद्ध अछि , हुनका प्रेमचन्द क साथ हंस कऽ सम्पादन दायित्व सेहो सम्भालाक। १९५२ सँ १९५७ तक ओ उत्तर प्रदेश कऽ राज्यपाल रहल । वकील, मन्त्री, कुलपति आ राज्यपाल जहिना प्रमुख पर्दा पर कार्य करैत ओ ५० सँ अधिक पुस्तक लिखक । एहिमे उपन्यास, कहानी, नाटक, इतिहास, ललित कलाएँ आदि विषय शामिल अछि। १९५६ मे ओअखिल भारतीय साहित्य सम्मेलन कऽ अध्यक्षता सेहो भेल ।
उनकर कुछ प्रमुख रचना निम्न अछि-
|
|
|
|
एहिके अतिरिक्त निम्नलिखित कृति अंग्रेजीमे अछि-
|
|
|
|
This article uses material from the Wikipedia मैथिली article कन्हैयालाल माणिकलाल मुन्शी, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). CC BY-SA 4.0 कऽ अन्तर्गत विषय सूची उपलब्ध अछि । Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki मैथिली (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.