जैसलमेर उच्चारण (सहायता जानकारी), उपनाम सुनहरा शहर, भारतक राजस्थान राज्यक राजधानी शहर जयपुरसँ ५७५ किलोमिटर (३५७ माइल) दक्षिणमे अवस्थित अछि । एक समयमे जैसलमेर राज्यक रूपमे जानल जाइवला ई शहर विश्व सम्पदा क्षेत्र छी । भारतक सुदूर पश्चिममे स्थित थार मरुभूमिमे जैसलमेरक स्थापना भारतीय इतिहासक मध्यकालक प्रारम्भमे सन् ११७८ क लगभग यदुवंशी भाटीक वंशज रावल-जैसलद्वारा कएल गेल छल । रावल जैसलक वंशजसभ एतय भारतक गणतन्त्रमे परिवर्तन होमए धरि बिना वंश क्रम भङ्ग केनए ७७० वर्ष सतत शासन केनए छल, जे अपने आप एक महत्वपूर्ण घटना छी । जैसलमेर राज्य भारतक इतिहासक कयन कालसभ देखलक व सहन केनए अछि । सल्तनत कालक लगभग ३०० वर्षक इतिहासमे चलैत ई राज्य मुगल साम्राज्यमे सेहो लगभग ३०० वर्षधरि अपन अस्तित्व कायम रखैमे सक्षम रहल । भारतमे अङ्ग्रेज राज्यक स्थापना सँ ल समाप्तिधरि सेहो ई राज्य अपन वंश गौरव आ महत्व यथावत रखलक । भारतक स्वतन्त्रताक पश्चात ई भारतीय गणतन्त्रमे विलीन भ गेल । भारतीय गणतन्त्रक विलीनकरणक समय एकर भौगोलिक क्षेत्रफल १६,०६२ वर्ग माइलक विस्तृत भू-भाग पर फैलल छल । रेगिस्तानक विषम परिस्थितिसभमे अवस्थित होमए क कारण एकर जनसङ्ख्या २०अम शताब्दीक प्रारम्भमे मात्र ७६,२५५ छल ।
जैसलमेर Jaisalmer | |
---|---|
नगर | |
उपनाम: सुनहरा शहर | |
निर्देशाङ्क: २६°५४′४७″N ७०°५४′५४″E / २६.९१३°N ७०.९१५°E ७०°५४′५४″E / २६.९१३°N ७०.९१५°E | |
देश | भारत |
राज्य | राजस्थान |
जिला | जैसलमेर |
संस्थापक | रावल जैसल |
सरकार | |
• जिला मुख्याधिकारी | अञ्जना मेघवाल |
• पुलिस अधिक्षक | गौरव यादव, आइपिएस |
क्षेत्रफल | |
• कुल | ५.१ किमी२ (२�० वर्गमाइल) |
उन्नतांश | २२५ मिटर (७३८ फिट) |
जनसङ्ख्या (२०११) | |
• कुल | ६५,४७१ |
• घनत्व | १३०००/वर्ग किमी (३३०००/वर्ग माइल) |
भाषा | |
• आधिकारिक | हिन्दी आ राजस्थानी |
समय क्षेत्र | युटिसी+५:३० (भारतीय मानक समय) |
पोस्टल कोड | ३४५ ००x |
टेलिफोन कोड | ०२९९२ |
आइएसओ ३१६६ सङ्केत | RJ-IN |
सवारी दर्ता | RJ १५ |
वेबसाइट | jaisalmer.rajasthan.gov.in |
राजस्थानक किलासभ | |
---|---|
विश्व सम्पदा सूचीमे उल्लेख कएल अनुसारक नाम | |
प्रकार | सांस्कृतिक |
मापदण्ड | ii, iii |
सन्दर्भ | २४७ |
युनेस्को क्षेत्र | भारत |
सूचीकृत इतिहास | |
सूचीकृत | २०१३ (३६अम शत्र) |
जैसलमेर जिलाक भू-भाग प्राचीन कालमे माडधरा अथवा वल्लभमण्डल क नामसँ प्रसिद्ध छल । महाभारतक युद्धक बाद पैग सङ्ख्यामे यादव एहि दिस अग्रसर भेल आ एतय आबि बसि गेल । एतय अनेक सुन्दर हवेलीसभ आ जैन मन्दिरसभक समूह अछि जे १२हम सँ 15हम शताब्दीक मध्यमे बनाएल गेल छल ।
जैसलमेरक मुख्य उद्योग पर्यटन छी । जैसलमेर क्षेत्रमे भारत सरकार सन् १९५५-५६ मे तेल खानि खोजीक लेल एक कार्यक्रम स्थापना केनए छल । जैसलमेर बेसिनमे सन् १९८८ मे आयल इन्डिया लिमिटेड प्राकृतिक ग्यास खोजी केनए छल ।
विकिमिडिया कमन्समे जैसलमेरसँ सम्बन्धित मिडिया अछि। |
This article uses material from the Wikipedia मैथिली article जैसलमेर, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). CC BY-SA 4.0 कऽ अन्तर्गत विषय सूची उपलब्ध अछि । Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki मैथिली (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.