ປະເທດອາຟະການິດສະຖານ: ປະເທດໃນອາຊີໃຕ້
ອາຟະການິດສະຖານ ຫຼື ອັຟການິສະຖານ (ອັງກິດ: Afghanistan; ພາສໂຕ,ດາຣີ: افغانستان) ເປັນປະເທດໃນພາກພື້ນອາຊີໃຕ້ ມີອານາເຂດທາງທິດຕາເວັນຕົກຕິດກັບປະເທດອີຣານ ທາງທິດໃຕ້ແລະທິດຕາເວັນອອກຕິດກັບປາກິດສະຖານ ທາງທິດເໜືອຕິດກັບຕວັກເມນິດສະຖານ, ອຸດສະເບກິດສະຖານ ແລະ ຕັດຈິກິດສະຖານ ສ່ວນທາງທິດຕາເວັນອອກສຸດຕິດປະເທດຈີນ ອາຟະການິດສະຖານ ເປັນປະເທດທີ່ບໍ່ມີທາງອອກສູ່ທະເລ ມີອານາເຂດ 652,000 ກິໂລແມັດມົນທົນ ມີເມືອງຄາບູລແມ່ນເມືອງຫຼວງ ແລະ ແມ່ນເມືອງໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງປະເທດ ມີປະຊາກອນ 39 ລ້ານຄົນ ເຊີ່ງແມ່ນສ່ວນໃຫຍ່ເປັນຊາດພັນຊາວອາຟະກັນ, ທາຈິກ, ຮາຊາຣາ ແລະ ຊາວອຸດສະເບກ
ເອເມີຣັດ ອິດສະລາມ ອາຟະການິດສະຖານ
| |
|---|---|
 ທຸງຊາດ ![ກາແຜ່ນດິນ ເອເມີຣັດ ອິດສະລາມ[1]](/wiki/lo/%E0%BA%AE%E0%BA%B9%E0%BA%9A:Arms_of_the_Islamic_Emirate_of_Afghanistan.svg) ກາແຜ່ນດິນ | |
.svg) _-_AFG_-_UNOCHA.svg) | |
| ສະຖານະ | ລັດສະມາຊິກສະຫະປະຊາຊາດທີ່ມີລັດຖະບານທີ່ບໍ່ໄດ້ຮັບການຍອມຮັບ |
| ເມືອງຫຼວງ ແລະ ເມືອງໃຫຍ່ທີ່ສຸດ | ກາບູລ 34°31′N 69°11′E / 34.517°N 69.183°E 69°11′E / 34.517°N 69.183°E |
| ພາສາລັດຖະການ |
|
| ກຸ່ມຊົນເຜົ່າ (ສຳມະໂນຢ່າງບໍ່ເປັນທາງການປີ 2019) |
|
| ສາສະໜາ |
|
| ເດມະນິມ | ຊາວອາຟະການິດສະຖານ |
| ການປົກຄອງ | ລັດດ່ຽວໃນລະບົບອຳນາດທັງໝົດ ເອມິເຣດສະເພາະການ ໃນລະບອບປະຊາທິປະໄຕອິດສະລາມ |
• ຜູ້ນຳສູງສຸດ | ຮິມາຕູນລ໌ລໍຫ໌ ອະຄູນຊະດາຫ໌ |
• ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ | ໂມຮຳມັດ ຮັສຊັນ ອັກຮຸນດ໌ (ຮັກສາການ) |
• ປະທານສານສູງສຸດ | ອັບດຸລ ຮາກິມອິສຮັກໄຊ |
| ສະພານິຕິບັນຍັດ | ສະພາຜູ້ນຳ |
| ສະຖາປະນາ | |
• ອານາຈັກໂຮທັກ | 1709–1738 |
• ອານາຈັກດູຣານີ | 1747–1842 |
• ເອເມີຣັດ | 1823–1926 |
• ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງ | 19 ສິງຫາ 1919 |
• ລາຊະອານາຈັກ | 9 ມິຖຸນາ 1926 |
• ປະກາດສະຖາປະນາອາຟະການິດສະຖານ | 17 ກໍລະກົດ 1973 |
• ເອມິເຣດອິດສະລາມ | 7 ກັນຍາ 1996 |
• ສາທາລະນະລັດອິດສະລາມ | 26 ມັງກອນ 2004 |
• ຕໍລິບານຍືດນະຄອນກາບູລ | 15 ສິງຫາ 2021 |
| ພື້ນທີ່ | |
• ລວມ | 652,867 ຕາລາງກິໂລແມັດ (252,073 ຕາລາງໄມລ໌) (ອັນດັບທີ 40) |
| ນ້ອຍ | |
| ປະຊາກອນ | |
• 2022 ປະມານ | 38,346,720 (ອັນດັບທີ 37) |
| 48.08 ຕໍ່ຕາລາງກິໂລແມັດ (124.5 ຕໍ່ຕາລາງໄມລ໌) (ອັນດັບທີ 174) | |
| GDP (ອຳນາດຊື້) | 2018 (ປະມານ) |
• ລວມ | 72.911 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ (ອັນດັບທີ 96) |
• ຕໍ່ຫົວ | 2,024 ໂດລາສະຫະລັດ (ອັນດັບທີ 169) |
| GDP (ລາຄາຕະຫຼາດ) | 2018 (ປະມານ) |
• ລວມ | 21.657 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ (ອັນດັບທີ 111) |
• ຕໍ່ຫົວ | 493 ໂດລາສະຫະລັດ (ອັນດັບທີ 177) |
| HDI (2021) |  0.478ຕ່ຳ · ອັນດັບທີ 180 |
| ສະກຸນເງິນ | ອາຟະການິ (افغانی) (AFN) |
| ເຂດເວລາ | UTC+4:30 ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ (ເວລາອາຟະການິດສະຖານ) |
| ບໍ່ມີ | |
| ຂັບລົດດ້ານ | ຂວາ |
| ລະຫັດໂທລະສັບ | +93 |
| ລະຫັດອິນເຕີເນັດ | .af افغانستان. |
ລະຫວ່າງການໂຄ່ນລົ້ມກຸ່ມຕາລີບັນໂດຍການຮຸກຮານອາຟະການິດສະຖານຂອງສະຫະລັດອາເມຣິກາ ແລະ ຄວາມສຳເລັດຂອງໂລຍາ ຈີຣ໌ກາ ໃນປີ 2003 ຊາວຕາເວັນຕົກຮຽກອາຟະການິດສະຖານວ່າ Transitional Islamic State of Afghanistan ຢ່າງໃດກໍດີ ພາຍໃຕ້ລັດຖະທຳມະນູນຂອງອາຟະການິດສະຖານສະບັບປັດຈຸບັນ ປະເທດນີ້ຮຽກວ່າ "ສາທາລະນະລັດ ອິດສະລາມ ອາຟະການິດສະຖານ" ໃນປັດຈຸບັນເປັນໜຶ່ງໃນປະເທດທີ່ຍາກຈົນທີ່ສຸດໃນໂລກ ຫຼັງຈາກທີ່ສະຫະລັດອາເມຣິກາຖອນກຳລັງອອກໄປ ກໍ່ມີການຮຸກຮານຄັ້ງໃຫຍ່ຂອງກຸ່ມຕາລີບັນໃນປີ 2021 ສົ່ງຜົນໃຫ້ຕາລີບັນຮຽກຄືນສູ່ອຳນາດອີກເທື່ອ
ອ້າງອີງ
This article uses material from the Wikipedia ລາວ article ປະເທດອາຟະການິດສະຖານ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ເນື້ອໃນສາມາດໃຊ້ໄດ້ພາຍໃຕ້ CC BY-SA 4.0 ຖ້າບໍ່ແມ່ນຢ່າງອື່ນໃດທີ່ລະບຸໄວ້. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ລາວ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.