O can o l'è in mammifeo de l'ordine d'i Carnivòï.
I chen son stæti addomestegæ da i lovi 15.000 anni fa. Di studdi reçenti dixan che i chen son stæti addomestegæ pe a primma votta in Cinn-a e portæ in America da i primmi abitanti. De riçerche genetiche han individuôu catorse rasse de can antighe, e ciù vegie seijan: Chow Chow, Shar Pei, Akita Inu, Shiba Inu e Basenji.
In ti secoli i chen son divegnui çentanæa de rasse de tutti i coï e dimenscioin.
I chen son animæ soçiæ comme i ommi, e pe questa raxòn son fassili da addomestegà e addestrà, se integran in ta famiggia e in to lou d'i padroin e indi i chen ha guagnoô unna poxiçion unica in ta soçietæ. A fedeltæ e devosion d'i chen, derivâ da o lô istinto de vive in branco, a l' è assoçiä a l' amô e l' amicissia, e a portôu tantiscime personn-e a vedde o can comme un membro da famiggia, e comme o megiö amigo de l'ommo. De inverso, i chen veddan l'ommo comme parte do branco e comme cappo ascì.
Numerose rasse de chen son stæte creæ pe louâ con e pe i ommi, comme pastô, can da caccia, can da guardia, fin a divegnì bagnin e can pe ciechi ascì. Purtroppo son stæti e son usæ pe crudeltæ ascì, comme i combattimenti e e corse di chen, dovve i chen son spunciæ a di comportamenti innaturæ pe o divertimento d'i ommi soö.
In ätre cöltùe i chen non g'han a mæxima poxisiòn, e son de converso scimbolo de impuressa e spesso vegnan allevæ comme alimento soö.
Canis Lupus Familiaris - Can
Nomme: Canis
Linnaeus 1758
A partî da-o Canis lupus l'òmmo o l'ha seleçionòu ciù de 450 ràsse de can, tra e quæ a gh'è, prezénpio, o càn da càccia marémmàn.
Contròllo de outoritæ | LCCN (EN) sh85038796 · GND (DE) 4026181-5 · BNF (FR) cb11931181t (data) · BNE (ES) XX526239 (data) · NDL (EN, JA) 00564180 |
---|
This article uses material from the Wikipedia Lìgure article Can, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). O contegnûo o l'é disponìbile in sciâ bâze da licénsa CC BY-SA 4.0, se o no l'é diversaménte specificòu. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Lìgure (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.