ರಷ್ಯಾ

ಇಂದೊಂಜಿ 83 ಬಿಡಿ ಸಂಸ್ಥಾನೊಲೆನ್ ಹೊಂದುದಿಪ್ಪುನ ಅರೆ-ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯೊ ಒಕ್ಕೂಟೊಆತ್ಂಡ್. ರಷ್ಯೊ ತನ್ನ ಭೂಗಡಿಕ್‍ಲೆನ್ಗ ಈ ದೇಸೊದೊಟ್ಟುಗೆ ಪಟ್ಟೊಂದುಂಡು.(ವಾಯುವ್ಯಡ್ದ್ ಆಗ್ನೇಯೊಗು ಮುಟ್ಟ) : ನಾರ್ವೆ, ಫಿನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌, ಎಸ್ಟೊನಿಯಾ, ಲಾಟ್ವಿಯಾ, ಲಿಥುವೇನಿಯಾ (ಕಲಿನಿನ್‌ಗ್ರಾಡ್‌‌ ಓಬ್ಲಸ್ಟ್‌‌ದ ಮೂಲಕೊ), ಪೋಲೆಂಡ್‌ (ಕಲಿನಿನ್‌ಗ್ರಾಡ್‌‌ ಓಬ್ಲಸ್ಟ್‌‌ ದ ಮೂಲಕೊ), ಬೆಲಾರೂಸ್, ಉಕ್ರೇನ್, ಜಾರ್ಜಿಯಾ, ಅಜರ್ಬೈಜಾನ್, ಕಜಕ್‌ಸ್ತಾನ್‌, ಚೀನಾ, ಮಂಗೋಲಿಯಾ ಬುಕ್ಕೊ ಉತ್ತರ ಕೊರಿಯಾ. ಅಂಚನೇ ಈ ದೇಸೊದ ಸಮುದ್ರ ಕರೆತ ಗಡಿಕುಲು ಜಪಾನ್‌ (ಓಖೋಟ್ಸ್ಕ್‌ ಸಮುದ್ರೊಡ್ದು ), ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ (ಜಪಾನ್‌ ಸಮುದ್ರಡ್ದು), ಸ್ವೀಡನ್‌ (ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಸಮುದ್ರೊಡ್ದು), ತುರ್ಕಿ (ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರಡ್ದು), ಬುಕ್ಕೊ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ (ಬೇರಿಂಗ್‌ ಜಲಸಂಧಿಡ್ದ್) ಸುತ್ತುವರಿದುಂಡು.

 

ಭೂಲಕ್ಷಣ, ಹವಾಗುಣ, ಆಹಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬುಕ್ಕೊ ಮಣ್ಣ್‌ದ ಲಕ್ಷಣೊ ದಿಂಜ ದೂರೊಪರಡ್‌ದ್ಂಡ್. ಬಡೆಕಾಯಿಡ್ದ್ ತೆನ್ಕಾಯಿಗ್ ಮುಟ್ಟಪೂರ್ವ ಯೂರೋಪಿನ ಬಯಲುಗಳು ಟುಂಡ್ರಾ, ಕೋನಿಫೆರಸ್‌ ಅರಣ್ಯ (ಟೈಗಾ), ಮಿಸ್ರೊ ಬುಕ್ಕೊ ಮಲ್ಲ ಕಾಡ್‍ಲು, ಅಡ್ಕಲು (ಚಪ್ಪಟೆ ಮೈದಾನೊ), ಬುಕ್ಕೊ ಅರೆ-ಮರಳುಗಾಡು (ಕ್ಯಾಸ್ಪಿಯನ್‌ ಕಡಲ್ದ ಕರೆಕುಲು) ಅನುಕ್ರಮವಾದ್ ಸೇರ್ದ್ಂಡ್. ಉಂದು ಆಹಾರೊ ವ್ಯವಸ್ಥೆದ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗ್ ಅನುಗುಣವಾದ್, ಹವಾಗುಣೊಡು ಆಪುನ ಬದಲಾವಣೆನ್ ಸೂಚಿಸವುಂಡು. ಸೈಬೀರಿಯಾಕೂಡ ಉಂದುವೇ ಮಾದರಿ. ಆಂಡ ಅವು ಟೈಗಾನ್ ಹೋಲುಂಡು. ಈ ದೇಸೊಲು 23ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆದ ಸ್ಮಾರಕ ಕ್ಷೇತ್ರೊಲೆನ್ ಬುಕ್ಕೊ 40 UNESCO ಜೀವಮಂಡಲ ನಿಕ್ಷೇಪೊಲೆನ್ ಹೊಂದ್‌ದುಂಡು.

 

೧೭ ಮಿಲಿಯನ್ ಚದರ ಕಿಮಿ ವಿಸ್ತೀರ್ಣೊಡು ರಷ್ಯಾ, ಜಗತ್ತ್‌ದ ದಿಂಜ ಮಲ್ಲ ದೇಸೊಲೆಡ್ ರಷ್ಯಾ ಒಂಜಾತ್ಂಡ್. ಮೂಡಯಿ ಯುರೋಪ್’ರ್ದ್ ಏಷಿಯಾ ಖಂಡೊದ ಉತ್ತರ ಭಾಗೊನು ಆವರಿಸುಂಡು. ಪಡ್ಡಾಯಿದ ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಕಡಲ್’ರ್ದ್ ಮೂಡಾಯಿದ ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಕಡಲ್’ದ ಮುಟ್ಟ 9600 ಕಿ.ಮೀ. ಅಂಚೆನೇ ಬಡಗಯಿದ ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ಕಡಲ್’ರ್ದ್ ತೆಂಕಯಿದ ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾ ಮುಟ್ಟ 4800 ಕಿ.ಮೀ. ಜಾಗೆ ರಷ್ಯಾದ ಅಡಿಟ್ ಉಂಡು. ಉಂದು ಯೂರೋಪ್‌ದ ೪೦% ಬಾಗೊನು ಒಟ್ಟಾರೆಯಾದ್ ವಿಸ್ತರಿಸದ್ ೧೧ ಕಾಲಮಾನೊಡು ವ್ಯಾಪಿಸದ್, ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಮಾದರಿದ ಪರಿಸರೊ ಬುಕ್ಕೊ ಭೂಲಕ್ಷಣೊಲೆನ್ ಹೊಂದ್‍ದುಂಡು. ರಷ್ಯಾಡ್ ಜಗತ್ತ್‌ಡೇ ದಿಂಜ ಮಟ್ಟ್‌ಡ್ ಖನಿಜ ಬುಕ್ಕೊಶಕ್ತಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲೊದ ನಿಕ್ಷೇಪೊಲು ಉಂಡು. ಅಂಚಾದ್ ಶಕ್ತಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲೊಡು ಮಹಾ ಶಕ್ತಿ ಪಂಡ್‌ದ್ ಪುದರಾತ್ಂಡ್. ಉಂದು ವಿಶ್ವೊದ ದಿಂಜ ಮಲ್ಲ ಅರಣ್ ನಿಕ್ಷೇಪೊನು ಹೊಂದ್‌ದುಂಡು. ಮುಲ್ಪದ ಸರೋವರೊಲು ಸರಿ ಸುಮಾರ್ ನಾಲನೆ ಒಂಜಿ ಬಾಗೊದಾತ್ ವಿಶ್ವೊದ ಘನೀಕೃತ ಅತ್ತಂದಿನ ಶುದ್ಧನೀರ್‌ನ್ ಹೊಂದ್‌ದುಂಡು.

ಪರಪೋಕುದ ಇತಿಹಾಸೊ ಕಾಲೊಡು ದಕ್ಷಿಣ ರಷ್ಯೊದ ವಿಸ್ತಾರವಾಯಿನ ಚಪ್ಪಟೆ ಮೈದಾನೊಲು ಅಸಂಘಟಿತ ಅಲೆಮಾರಿ ಕುರುಬೆರ ಬುಡಕಟ್ಟ‍್‌ಲೆ ವಾಸತಾನೊ ಆದಿತ್ತ್‌ಂಡ್. ಪಿರಾಕ್‍ಡ್ ಪಾಂಟಿಕ್‌ ಚಪ್ಪಟೆ ಮೈದಾನ ಸಿಥಿಯಾ ಪಂಡ್‍ದ್ ಲೆತ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಚಪ್ಪಟೆ ಮೈದಾನೊ ನಾಗರೀಕತೆಲೆ ಅವಶೇಷೊಲು 20ನೇ ಶತಮಾನೊದ ಕಾಲೊಡು ಪತ್ತೆಯಾ ಆಯಿನ ಐಪಾಟೊವೊ, ಸಿಂತಾಷ್ಟಾ, ಅರ್ಕಾಯಿಂ, ಬುಕ್ಕೊ ಪೆಜಿರಿಕ್‌. 8ನೇ ಶತಮಾನೊಡ್ದ್ ಇಂಚಿಗ್ BC, ಗ್ರೀಕ್‌ ವ್ಯಾಪಾರಿಲು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ನಾಗರೀಕತೆನ್ ಟನಾಯ್ಸ್‌ ಬುಕ್ಕೊ ಫನಾಗೊರಿಯಾದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗ್ ಕೊನತ್ತೆರ್. ೩ ಬುಕ್ಕೊ ೬ನೆ ಶತಮಾನೊ BC ದ ನಡುಟು, ಬೋಸ್ಫೋರನ್‌ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯೊ, ಗ್ರೀಕ್‌ ವಸಾಹತುಲೆ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾದ್ ಹೆಲೆನಿಸ್ಟಿಕ್‌ ರಾಜ್ಯೊ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹುನ್‌ ಬುಕ್ಕೊ ತುರ್ಕಿದಕುಲು ಸಮರೋತ್ಸಾಹಿ ಬುಡಕಟ್ಟ್‌ಲೆ ಅಲೆಮಾರಿ ಆಕ್ರಮಣೊಡ್ದ್ ಕಂಗೆಟ್ಟ್‌ಂಡ್. ಖಾಜರ್‌ ಪನ್ಪಿ ಪುದರ್‍ದ ತುರ್ಕಿ ಜನೊಕುಲು, ಕ್ಯಾಸ್ಪಿಯನ್‌ ಬುಕ್ಕೊ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರೊಲೆ ನಡುತ ತಿರ್ತ ವೋಲ್ಗಾ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಸೊದ ಚಪ್ಪಟೆ ಮೈದಾನೊಲೆನ್ 8ನೇ ಶತಮಾನೊಗು ಮುಟ್ಟ ಆಳ್‌ಯೆರ್.