سينيگال (انگريزي: Senegal) فرينچ: Sénégal; عربي ٻولي: السنغال) اولهه آفريڪا ۾ واقع هڪ اسلامي ملڪ آهي.
هن جي اتر ۾ سينيگال درياهه واقع آهي. هن جي اوڀر ۾ مالي, اتر ۾ موريتانيه ڏکڻ ۾ گني ۽ گني بسائو ۽ اولهه جي طرف اوقيانوس وڏو سمنڊ واقع آهي. ان کان علاوه 300 ڪلوميٽر ڊگھو ملڪ گيمبيا هن جي اندرين طرف آهي, جيڪو گيمبيا نديءَ جي ڪناري سان هڪ تنگ زمين تي قبضو ڪري ٿو، جيڪو سيناگال جي ڏاکڻي علائقي ڪاسامنس Casamance کي باقي ملڪ کان جدا ڪري ٿو. سيناگال ڪيپ ورڊ سان گڏ هڪ سامونڊي سرحد پڻ حصيداري ڪري ٿو. سيناگال جي اقتصادي ۽ سياسي راڄڌاني ڊاڪر آهي.
Republic of Senegal République du Sénégal (French) | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
ترانو: "Le Lion rouge" "The Red Lion"سانچو:Parabr | |||||
مڪانيت سينيگال (dark green) | |||||
گادي جو هنڌ | Dakar 14°40′N 17°25′W / 14.667°N 17.417°W | ||||
سڀ کان وڏو شهر | capital | ||||
دفتري ٻوليون | French | ||||
National languages |
| ||||
Lingua franca |
| ||||
نسلي گروھ (2019) |
| ||||
مقامي آبادي | Senegalese | ||||
حڪومت | Unitary presidential republic | ||||
• President | Bassirou Diomaye Faye | ||||
• Prime Minister | Ousmane Sonko | ||||
• President of the National Assembly | Amadou Mame Diop | ||||
مقننه | National Assembly | ||||
Independence | |||||
• Republic established | 25 November 1957 | ||||
• from France | 4 April 1960 | ||||
• Withdrawal from the Mali Federation | 20 August 1960 | ||||
• from France | 20 June 1960 | ||||
• as Senegal | 22 September 1960 | ||||
• dissolution of the Senegambia Confederation | 30 September 1989 | ||||
پکيڙ | |||||
• جملي | [اوزا تبديل: invalid number] (86th) | ||||
• پاڻي (%) | 2.1 | ||||
آبادي | |||||
• 2023 اندازو | 18,384,660 (67th) | ||||
جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد ) | 2023 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل | $78.547 billion (106th) | ||||
• في سيڪڙو | $4,324 (156th) | ||||
جِي. ڊي. پي (رڳو نالي ۾ ) | 2023 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل | $31.141 billion (111th) |
سينيگال پراڻي دنيا جي مکيه سرزمين (افرو-يوروشيا) ۾ اولهه وارو ملڪ آهي. اهو ان جو نالو سيناگال نديءَ تي رکي ٿو، جيڪو ان جي اوڀر ۽ اتر ڏانهن سرحد رکي ٿو. آبهوا عام طور تي ساحلي (Sahelian) آهي، جيتوڻيڪ اتي برساتي موسم آهي. سينيگال تقريبن 1,97,000 چورس ڪلوميٽر (76,000 اسڪوائر ميل) جي ايراضيءَ تي پکڙيل آهي ۽ ان جي آبادي لڳ ڀڳ 18 ملين آهي. رياست هڪ متحد صدارتي جمهوريه آهي؛ 1960 ۾ ملڪ جي بنياد کان وٺي، ان کي آفريقي براعظم تي سڀ کان وڌيڪ مستحڪم ملڪن مان هڪ تسليم ڪيو ويو آهي. وي ڊيم-2023 ( 2023 V-Dem) ڊيموڪريسي انڊيڪس تي، سينيگال سڄي دنيا ۾ چونڊ جمهوريت ۾ 52 نمبر تي ۽ آفريڪا ۾ چونڊ جمهوريت ۾ چوٿين نمبر تي آهي.
رياست فرانسيسي نوآبادياتي راڄ کان آزاد فرينچ ويسٽ آفريڪا طور مليو. هن تاريخ جي ڪري، فرانسيسي سرڪاري ٻولي آهي، پر اها آبادي جي صرف اقليت طرفان سمجهي ويندي آهي. سينيگال ۾ 30 کان وڌيڪ ٻوليون ڳالهايون وڃن ٿيون. وولوف سڀ کان وڌيڪ وڏي پيماني تي ڳالهائي وڃي ٿي، آبادي جو 80٪ ان کي پهرين يا ٻي ٻولي طور ڳالهائيندو آهي، فرانسيسي سان گڏ سينيگال جي قومي ٻولي (lingua franca) طور ڪم ڪري ٿي. ٻين آفريڪي قومن وانگر، ملڪ ۾ نسلي ۽ لساني برادرين جو هڪ وسيع ميلاپ شامل آهي، جنهن ۾ سڀ کان وڏو وولوف، فلا ۽ سير ماڻهو آهن. سينيگال جا ماڻهو گهڻو ڪري مسلمان آهن.
سينيگال, انساني ترقي جي انڊيڪس تي نسبتا گهٽ درجه بندي (191 مان 171) سان هڪ تمام گهڻو قرضدار غريب ملڪ طور درجه بندي ڪيو ويو آهي. اڪثر آبادي سامونڊي ڪناري تي رهي ٿي ۽ زراعت يا ٻين کاڌي جي صنعتن ۾ ڪم ڪري ٿي؛ ٻيون وڏيون صنعتن ۾ کان کني، سياحت ۽ خدمتون شامل آهن. ملڪ وٽ قابل ذڪر قدرتي وسيلا نه آهن، سانچو واضح ڪيو ته جتي رياست جي اڌ بجيٽ خرچ ٿئي ٿي. سينيگال آفريڪي يونين، گڏيل قومن، ويسٽ آفريڪي رياستن جي اقتصادي ڪميونٽي (ECOWAS)، تنظيم انٽرنيشنل ڊي لا فرانڪوفوني، اسلامي تعاون جي تنظيم، ۽ ساحل-سهارن رياستن جي ڪميونٽي جو ميمبر رياست آهي. موٽر اسپورٽس جي دنيا ۾، سينيگال کي پئرس-ڊاڪر ريلي لاءِ سڃاتو وڃي ٿو.
This article uses material from the Wikipedia سنڌي، سندھی ، सिन्ध article سينيگال, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). مواد CC BY-SA 4.0 ھيٺ موجود آھي جيسيتائين ٻي صورت واضع نہ ڪئي وڃي. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki سنڌي، سندھی ، सिन्ध (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.