Ɛndɩ

Ɛɛndɩ, payaɣ se pɩɖaɣlɩ yɔ, pɔtɔŋ se, Ɛɛndɩ tɛtʋ.

Ɛɛndɩ ɛjaɖɛ wɛ Aazii tɛtʋ wandamm taa. Ɖɩmʋ tɛtʋ sakɩyɛ Aazii tɛtʋ ńdʋ tɩ-taa.

Ɛɛndɩ
République de l'Inde
Ɛndɩ
Ɛndɩ Ɛndɩ

Kedeŋga yɔɔ cɩnɛ, Ɛɛndɩ ɛjaɖɛ kɛŋna ɛjaɖɛ naalɛ n̄ɩnɖɛ nɖɩ ɖɩ-ɛyaa kɩlɩ ɖɔʋ yɔ. Walanzɩ hɔɔlʋʋ taa lɛ, ɖɩkɛ ɛjaɖɛ lʋbɛ n̄ɩnɖɛ nɖɩ ɖɩkɩlɩ walʋʋ yɔ. Ɖɩcɔlɩ teŋgu nɛ pɩɖɛɛ ɛzɩ kilomɛtɛnaa kudokiŋ lʋbɛ mbʋ yɔ. Ɖɩnɛ Pakisitaanɩ ɛjaɖɛ pasɩna ɖama kamaɣ wɩsɩ ɖɩɖʋyɛ hɔɔlʋʋ taa. Hayi kiŋ hɔɔlʋʋ taa lɛ, ɖɩ nɛ SiiniNeepalɩ nɛ Buutanɩ ajɛɛ pasɩŋnɩ ɖama kamasɩ. Nɛ Baŋgɩlaadɛɛsɩ ɛjaɖɛ n̄aasɩɩ-ɖɩ nɛ kamaɣ hayi kiŋ nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ hɔɔlʋʋ taa. Wɩsɩ ɖɩlɩyɛ hɔɔlʋʋ taa lɛ, ɖɩ nɛ Biirimaanɩ ɛjaɖɛ pasɩŋnɩ ɖama kamaɣ. Ɛɛndɩ teŋgu hɔɔlʋʋ taa lɛ, ɖɩn̄ɔtɩna Malidiivi ɛjaɖɛ nɛ hadɛ kiŋ nɛ wɩsɩ ɖɩɖʋyɛ hɔɔlʋʋ taa. Hadɛ kiŋ nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ hɔɔlʋʋ taa lɛ, ɖɩ nɛ Siri LankaƐndonezi ajɛɛ pɔn̄ɔtɩŋna ɖama. Hayi kiŋ nɛ wɩsɩ ɖɩɖʋyɛ hɔɔlʋʋ taa ɖɔɖɔ lɛ, Ɛɛndɩ caɣ se, ɖɩ nɛ Afɩgaanisitaŋ pasɩɩnɩ ɖama kamaɣ.

Sɔnzɩ nzɩ sɩkɩlɩ leɖuu kedeŋga yɔɔ cɩnɛ yɔ, Ɛɛndɩ n̄ɩnzɩ wɛ sɩ-taa. Kpaɣ ɖooo pɩnzɩ 5000 pʋcɔ palʋlʋʋ Yeesu Krɩstʋ lɛ, Ɛɛnduusi kajalaŋa taa sɔnzɩ kɛtɛma wɛʋ. Kewiisi sɔsɔsɩ sɔsɔsɩ wɛ Ɛɛndɩ ɛjaɖɛ taa. Nɛ ɖooo kɩbɩŋjaazɩ alɩwaatʋ taa sɩpɩlɩ pɩlaaɣ tadɛ haba yɔɔ. Ɛsɔ tɛɛ luŋguu aŋgba sɔsɔna naanza wɛna Ɛɛdɩ ɛjaɖɛ taa ŋkpaɣ ɖooo ɖɩn̄ɔʋ yɔ. Aŋgba sɔsɔna ana, anaa yɔ : Ɛnduuyizim nɛ Jayiniizim nɛ Buudiyizm nɛ Siikizim. Ɛlɛ, wayɩ nɛ wayɩ alɩwaatʋ taa lɛ, aŋgba cikpena n̄ɔn̄ɔ. Anaa yɔ : Zoroyasɩtirizim nɛ KristiyanizimIizilaam. Ɛɛndɩ Ɛngilisi ŋgbɛyɛ kamʋna Ɛɛndɩ ɛjaɖɛ nɛ pʋcɔ Kewiyaɣ Kɩkpɛndaɣ cɔŋna ɖɩ-yɔɔ waaɣ hiu nɛ nakʋ n̄ɩŋga taa. Ɖajaa Mahatma Gandhi lʋbɩna siŋŋ nɛ ɛjaɖɛ ńɖɩ, ɖɩlɩɩ yomiye taa pɩnaɣ 1947 n̄ɩŋga taa. Ɖooo pɩnaɣ 1950 n̄ɩŋga taa ɛjaɖɛ ńɖɩ ɖɩpɩsɩ kedeŋga yɔɔ cɩnɛ ɛjaɖɛ ńɖɩ ɖɩ-taa loma kaɖasɩm kɩlɩ lɩʋ yɔ.

Tɔsʋʋ nʋmɔʋ taa lɛ, sɔnɔ Ɛɛndɩ ɛjaɖɛ kɛŋna ɛjaɖɛ hiu n̄ɩnɖɛ nɖɩ mbʋ payaɣ se PIB yɔ, pʋ-hɔɔlʋʋ taa. Nɛ yabʋ nʋmɔʋ taa PIB hɔɔlʋʋ taa lɛ, ɖɩkɛ ɛjaɖɛ naanza n̄ɩnɖɛ. Ansaayɩ n̄ɩɣtʋ ndɩ ndɩ lubu (lubutu) nʋmɔʋ taa lɛ, ɛjaɖɛ ńɖɩ, ɖɩkɛ kɩfaɖɛ. Ɛlɛ, ɛyʋ katɩɣ kala ndɩ ndɩ naayɛ ɛjaɖɛ ńɖɩ ɖɩ-taa, ɛzɩ kʋn̄ɔndʋtʋ nɛ takayaɣ kɩɩsɩmtʋ nɛ mulum yaa ɛyʋ peɣzuu mbʋ yɔ.

Kʋnʋmɩŋ wɛ ndɩ ndɩ nɛ ɩ-maʋ wɛɛ ɖɔɖɔ ndɩ ndɩ Ɛɛndɩ ɛjaɖɛ taa. Ɖɩnaɣ ɖɔɖɔ Ɛsɔ tɛɛ luŋuu aŋgba ndɩ ndɩ ɛjaɖɛ ńɖɩ ɖɩ-taa.

Ɛndɩ

Ɛɛndɩ, payaɣ se pɩɖaɣlɩ yɔ, pɔtɔŋ se, Ɛɛndɩ tɛtʋ.

Ɛndɩ

Ɛɛndɩ, payaɣ se pɩɖaɣlɩ yɔ, pɔtɔŋ se, Ɛɛndɩ tɛtʋ.

Caanaʊ

Caanaʊ wayɩ

Kiɖe tɛɛ lɛɣzʊʊ

Ɖi-yomiye taa wɛʊ

Ɖi-yomiye taa lɩʊ

Ɛndɩ

Ɛɛndɩ, payaɣ se pɩɖaɣlɩ yɔ, pɔtɔŋ se, Ɛɛndɩ tɛtʋ.

Paɣtʊ ndɩ ndɩ

Komina kɩkpaɖʊʊ

Ajɛya nɛ tɛtaa

Ɖɩ nɛ ajɛya lɛɛna pa-ɖama nɩnaʊ

Ɖɩ-yɔɔ kandayʊʊ

Ɛndɩ

Ɛɛndɩ, payaɣ se pɩɖaɣlɩ yɔ, pɔtɔŋ se, Ɛɛndɩ tɛtʋ.

Mbʊ pʊcɔ-ɖɩ pɩta yɔ

Laŋ nɛ ɛ-taa wondu

Ɛndɩ

Ɛɛndɩ, payaɣ se pɩɖaɣlɩ yɔ, pɔtɔŋ se, Ɛɛndɩ tɛtʋ.

Ɛndɩ

Ɛɛndɩ, payaɣ se pɩɖaɣlɩ yɔ, pɔtɔŋ se, Ɛɛndɩ tɛtʋ.

Ɛndɩ

Ɛɛndɩ, payaɣ se pɩɖaɣlɩ yɔ, pɔtɔŋ se, Ɛɛndɩ tɛtʋ.

Ɛsɔ nʊmɔʊ

Hɔʊ

Piya tʊmɩyɛ

Sukulinaa

Tɔnʊʊ taa alaafɩya

Ɛndɩ

Ɛɛndɩ, payaɣ se pɩɖaɣlɩ yɔ, pɔtɔŋ se, Ɛɛndɩ tɛtʋ.

Kʋnʋmɩŋ

Minziiki nɛ payɛ

Takayɩsɩ

Silimaɣ

Tɔɔnasɩ

Sipɔɔrɩ

Kazandʋ ndɩ ndɩ

Ɛndɩ

Ɛɛndɩ, payaɣ se pɩɖaɣlɩ yɔ, pɔtɔŋ se, Ɛɛndɩ tɛtʋ.

Ɛndɩ

Ɛɛndɩ, payaɣ se pɩɖaɣlɩ yɔ, pɔtɔŋ se, Ɛɛndɩ tɛtʋ.

Ɛndɩ

Ɛɛndɩ, payaɣ se pɩɖaɣlɩ yɔ, pɔtɔŋ se, Ɛɛndɩ tɛtʋ.

Filimwaa

Tɔm lɛɛtʊ

Awayɩ kpasɩ

Tags:

Ɛndɩ Ɖi-liɖeƐndɩ Ɖɩ-tɔmƐndɩ Politiki tɔmƐndɩ Samaɣ ̃nʊʊƐndɩ Ɛyaa hukuu huuu mbʊ yɔƐndɩ TɔsʊʊƐndɩ SamaɣƐndɩ SɔnzɩƐndɩ MayaɣƐndɩ Takayɩhayʊʊ tɛɛ tɔm nɛ tɩ-ɖɩnayɛƐndɩ ɩcɔna ɖɔɖɔƐndɩAazii tɛtʋ wandamm

🔥 Trending searches on Wiki Kabɩyɛ:

Cɛkasɩ lɩzɩtʋKpɩna wena atuu a-lotu yɔɔ yɔPʊʊ kʊhʊlʊmʊʊLiibaŋLuther lɩmaɣzɩyɛ tɩŋɩtʊ19881994TɛtʋMarie CurieTɛtɛɛ miŋƉɔmNɔbɛlɩyɔm1945Kɩbɩnjaazɩ EgipitiNayiiroobiiOsitraaliiItaalii kʊnʊŋSiini caanaʋ tɔmLɔsɩ AnzelɛsɩPɩɣyɩyaa tɛ ɖanʊʊ cɔlʊʊ yaa lɛɛzɩtʊ (Réforme protestante)LɛtoniiPaariiTɛʋFrancisco da GoyaSinimaɣPierre CuriePasɩtɛkɩKɔsitaarikaUkurɛnɩ (Ukraine)Samaɣ ñʊʊ tɩlʊʊPɛrɩlɛɛIsaac NewtonAfrika Hadɛ KiŋKaŋgalaafuKanadaaMaadiriidiPurkina Fasoo1979Kedeŋa kpeekpe you kɩlɛlʋʋCharles de GaulleKarasiiƉanaɣPeenɛɛZɔɔrdaaniiSɔnɔ Krɛkɩ kʊnʊŋ1928UgandaaPiyaanoo2005Walt DisneyMɩnjɩ mɩnjɩ wɛtʋ wɛʋAsiyeeÑɩɣyʋʋ taa seɣaIizilaamFransɩɩKondolokoLɩŋgamʋʋ (Océan)AŋgoolaTemokraasiiMaɣzɩm taa tazʊʊ tʊmɩyɛThomas EdisonAngela MerkelPɩjɛɖɛ kʊdɔŋ (Cancer - maladie)KɛntuukiiAdɔtɔKpataayalaSiimii lɛɣtʋ1997Hɔzʋʋ mʋlʋm n̄ɩŋgʋ kɩkpɛɛdʋ (Poudre noire)OrɩgɩKinee-EkwatoriyaaalɩFenaɣ (alɩwaatʊ)🡆 More