Hanes

Astudiaeth o ddigwyddiadau'r gorffennol yw hanes a chasglu gwybodaeth am y digwyddiadau hynny a rhoi trefn arnynt, eu casglu a'u cyflwyno.

Cyfnodau cynhanes
H   La Tène   Rhaghanes
  Hallstatt
Oes yr Haearn
  Oes ddiweddar yr Efydd  
  Oes ganol yr Efydd
  Oes gynnar yr Efydd
Oes yr Efydd
    Chalcolithig    
  Neolithig Cynhanes
Mesolithig
P     Paleolithig Uchaf  
    Paleolithig Canol
    Paleolithig Isaf
  Hen Oes y Cerrig
Oes y Cerrig

Mae hefyd yn ddehongliad o weithgarwch daearegol, organig a chosmig, ond fel arfer mae'n ymwneud â hanes dyn ar y ddaear. Gelwir yr ysgolheigion sy'n ysgrifennu am hanes yn haneswyr; ceisiant archwilio, analeiddio a gosod mewn trefn cyfres o ddigwyddiadau gan geisio (yn wrthrychol) weld patrwm achos ac effaith.

Mae haneswyr yn defnyddio gwahanol fathau o ffynonellau, gan gynnwys cofnodion ysgrifenedig, cyfweliadau llafar, arteffactau ac archaeoleg. Disgrifir digwyddiadau cyn hanes ysgrifenedig yn gynhanes.

Hanes
Historia gan Nikolaos Gysis (1892)

Yn aml, mae haneswyr yn trafod natur hanes a pha mor ddefnyddiol ydyw: disgyblaeth academig diddim didda yn ôl rhai tra bod eraill yn credu ei fod yn rhoi perspectif gwahanol ac iach ar y presennol.

Cyfeiriadau

Gweler hefyd


Gwyddorau cymdeithas
Addysg | Anthropoleg | Cymdeithaseg | Daearyddiaeth ddynol | Economeg
Gwyddor gwleidyddiaeth | Hanes | Ieithyddiaeth | Rheolaeth | Seicoleg
Hanes  Eginyn erthygl sydd uchod am hanes. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.
Chwiliwch am hanes
yn Wiciadur.

Tags:

🔥 Trending searches on Wiki Cymraeg:

Pwyllgor TrosglwyddoRhestr o Lywodraethau CymruY we fyd-eang5 RhagfyrAlfred HitchcockEv Dirəyi-El DirəyiEwroAnna VlasovaSochiRygbi'r undebWilliam Jones (ieithegwr)Rhestr adar CymruAmy CharlesOrson WellesOceaniaRob BeckettAlbert II, brenin Gwlad BelgGwainDerbynnydd ar y topDiddymiad yr Undeb SofietaiddBehind Convent Walls1954Gwenllian DaviesColomenEtholiad cyffredinol nesaf y Deyrnas UnedigCoronation StreetTîm Pêl-droed Cenedlaethol RwsiaBig BoobsGeronima Cruz MontoyaAshland, OregonMamalSgerbwd dynolEbrillRhestr o bobl a anwyd yng Ngogledd IwerddonCymruHugo ChávezLleuadGwladBoduan6 GorffennafLlyffantWashington, D.C.Thomas Glynne Davies1214Mis Hanes Pobl DduonAlldafliad benywGogledd AmericaY Dywysoges SiwanFfibrosis yr ysgyfaintY Llynges FrenhinolAlbert o Sachsen-Coburg a GothaCernywegDe AffricaDadfeilio ymbelydrolRwmanegGweriniaeth Ddemocrataidd yr AlmaenComin CreuJacob van RuisdaelThe Salton Sea🡆 More