Japan (jpn.
Är ligt im Pazyyfyk vor de Kǜschta vo Rùsslann ù Korea.
日本国 / Nihon-koku/Nippon-koku Japan | |||||
| |||||
Amtsspraach | Japanisch | ||||
Hauptstadt | Tokio | ||||
Staatsoberhaupt | Naruhito | ||||
Regierigschef | Fumio Kishida | ||||
Flächi | 377.975 km² | ||||
Iiwohnerzahl | 126.226.568 (2020) | ||||
Bevölkerigsdichti | 334 Iiwohner pro km² | ||||
Bruttoinlandsprodukt | nominal: $ 5.378 Milliarden (3.) broo Iiwohner: $ 44.928 (23.) | ||||
Human Development Index | 0,919 (10.) | ||||
Währig | Yen | ||||
Gründig | 11. Februar 660 v. e. Chr. (mythologisch) 3. Mai 1947 (Inchraftdrätte vu de Noochchriegsverfassig) | ||||
Nationalhimne | Kimi Ga Yo | ||||
Zitzone | UTC+9 | ||||
Kfz-Kennzeiche | J | ||||
Internet-TLD | .jp | ||||
Vorwahl | +81 | ||||
De Landesnaame setzt sich ùs de Ziiche 日 (Usspraach ni, i de Bedüttig „Taag“ oder „Sùna“) ù 本 (Usspraach hon, i de Bedüttig „Uursprùng“ oder „Wùrzla“) zäme. Japan isch deshaub o bekannt ùs „Lann vo de ufgangendi Sùna“. Sowoou de früüera mütholoogischa Naame Cipangu aus o Japan liite sich vermuetlech vo de chyneeseschi Usspraach vo de Schrǜftziiche (chyn. 日本國 rìbĕnguó) ab.
Im Middelalter häi d Öiropäer Japan Cipangu gsäit, wo vo dr Wu-Ussprooch vo dr Bezäichnig vom Land 日本国 (jap. Nihon-/Nippon-koku, Pinyin: rìběnguó) abgläitet gsi isch.
Japan isch en Inselstaat un bstoht in dr Hauptsach us ere Inselchette, wu an dr Oschtkischte vu Asie lang goot. D Hauptinsle sin Hokkaidō im Norde, di zäntral un grescht Insle Honshū un im Side derno d Insle Shikoku un Kyūshū. Derzue cheme 6.848 chalineri Insle (mit zmindescht 100 m Umfang bi Hochwasser), wu si vor allem in dr Seto-Inlandsee un in dr Chette vu dr Ryūkyū-Insle kunzäntriere. Wel Japan en Inselstaat isch, het s kai diräkti Nochberländer. Indiräkt gränzen aber Russland, Nordkorea, Sidkorea, China un Taiwan an Japan.
Iber dr gsamte Archipel verlauft e Gebirgschette, wu iber zwai Drittel vu dr Landmasse vu Japan uusmacht. Dr hegscht Bärg vu Japan isch dr Fujisan uf dr Hauptinsle Honshū mit 3.776 m iber em Meeresspiegel. Landwirtschaft, Induschtry un Bsidlig sin uf rund 20 % vu dr Landflechi bschränkt. In dr großen Ebene hän si d Hauptballigsbiet entwicklet: Kantō (mit Tokio un Yokohama) in dr Kantō-Ebeni, Keihanshin (Osaka, Kyōto un Kōbe) in dr Ōsaka-Ebeni, Chūkyō (Nagoya) in dr Nōbi-Ebeni un Kitakyūshū-Fukuoka in dr Tsukushi-Ebeni. Wäg em Mangel an Flachland wäre Bärghäng dur Boodefäldböu kultiviert.
Di japanisch Inselchette goot im e lange Boge vu Norde (45. Braitegrad, Hokkaidō) no Side (20. Braitegrad, Okinotorishima). Wäge däm isch s Klima z Japan arg unterschidlig uusbregt; vu dr chalt-gmäßigte Klimazone z Hokkaidō mit chalten un schneeryche Winter bis in d Subtropen in dr Brefäktur Okinawa. Derzue chunnt dr Yyfluss vu Wind – im Winter vum asiatische Kuntinänt zum Meer un im Summer vum Meer zum Kuntinänt. Im spote Juni un frieje Juli gheit im Side ne Großdail vum Johresniderschlag as monsunartigi Räägefront (梅雨前線, baiu zensen).
Im Friesummer fangt d Taifun-Saison aa, wu vor allem dr Side un dr Sidweschte vu Japan vu Wiirbelstiir, wu iber Pazifische Ozean entstehn droffe isch. Statistisch gsää cheme di maischte Taifun im Septämber bis Japan, drotz ass si im Pazifikruum im Augschte am hyfigschte sin. Dr sterkscht je ufzaichnet Taifun z Japan isch dr Ise-wan-Taifun vu 1959 gsii. Iber 5.000 Mänsche sin dertemol um s Lääbe chuu.
Japan cha wäg syre brait gfächerete geografische Verhältnis in sechs Hauptklimaregionen yydailt wäre:
Japan lyt an dr geologische Bruchzone vu vier tektonische Blatte vu dr Ärdgruschte:
Die Blatte bewege si mit e baar Zäntimeter im Johr gegenenander. Dail vu dr Pazifische Blatte schirge si dert unter di Eurasisch Blatte. Des fiert zue Vulkanismus un hyfige Ärdbidem. Diständig Bewegig (Subduktion) vu dr Gruschtedail losst e großryymigi Verschwaißig vu dr Blatte nit zue, im Gegesatz zem Byschpel zue Indie.
Vu dr rund 240 Vulkan vum „pazifische Fyyrring“ sin 40 aktiv. In dr gsamte Region git s fascht all Dag lychteri Ärdbidem, in greßeren Abständ au schwäri (z. B. 1923, 1995 oder s Tōhoku-Ärdbidem 2011).
In dr letschte döusert Johr sin z Japan iber 160.000 Mänsche dur Tsunami gstorbe. S Land het hite dur Mässbojen im Pazifischen Ozean en effäktiv Tsunami-Friewarnsischtem. Fir d Bevelkerig git s regelmäßig Trainingsprogramm, e Hufe japanischi Kischtestedt schittze si dur hochi Dämm.
Im Inland vu Japan het s e Raie vu Gebirgschette, wu bis iber d Waldgränze gehen. Vergliche mit dr Ängi vum Lääbesruum git s e Vylzahl vu Arte. Dur d Posizion as vorglagereti Inselchette het si ne aigeständigi Flora un Fauna entwicklet, wu mit däre vu „Kontinentalasie“ verwandt isch. D Ogasawara-Insle, 1000 km sideschtli vu Tokio, wäre wäg ihre endemische Spezies vylmol mit dr Galapagosinsle vergliche.
Japan lyt im Schnittpunkt vu drei Ekoregione. D Hauptinsle un d Nochberinsle sin Dail vu Paläarktische Floreregion. D Ryūkyū-Insle sin Dail vu dr Indomalaiische Region un d Ogasawara-Insle ghere zue Ozeanie.
An Großsuuger git s unter anderem dr Bruunbäär uf Hokkaidō, uf Honshū dr asiatisch Schwaarzbäär, dr Sikahirsch un dr japanische Serau. Unter dr yyhaimische Arte findet si dr Japanmakak, wu uf dr Shimokita-Halbinsle in dr Brefäktur Aomori haimisch isch dodermit di nerdligscht Affepopulazion vu dr Wält bildet.
D stark Bsidlig an dr Kischte un in dr japanische Ebene het derzue gfiert, ass e Dail Suugerarte uusgstorbe sin, zem Byschpel dr Honshū-Wolf (Canis lupus hodophilax), dr Japanische Seeleeb (Zalophus japonicus), dr Seeotter un dr Fischotter. Hind un Chatze git s z Japan in ere braiten Uuswahl an Rasse. As tipisch japanischi Hundsrasse wird dr Shiba Inu aagluegt.
Z Japan sin iber 500 verschideni Vogelarte noogwise wore. Wel d Inselgruppe in allne Richtige vum Meer umgee isch, sin vyl dervu Wasserveegel. Japan isch e wichtigi Zwischestazion fir Zugveegel. Veegel, wu z Sibirie bruetle, finde do ihre Winterquartier, derwylscht die Veegel, wu z Japan bruetle, in Richtig Sidoschtasie zien. Uf die Art findet e Vylzahl vu Voogelarten ihre Wäg uf Japan. Nazionalvoogel isch dr Buntfasan. Dr Nipponibis isch z Japan in freier Wildbahn uusgstorbe. S git aber no ne baar hundert in eme Schutz- un Ufzuchtszäntrum uf Sado un in freier Wildbahn in dr Shaanxi-Brovinz z China.
Z Japan hets vier Vegetationszone. Die höchschte Bärge rage über d'Waudgränze use, döt findet me alpini Tundra. Aaaschliessend chunt boreale Nohduwaud, dä chunt uf Hokkaidō scho bis i tüferi Lage vor. De gröscht Teil vo Hokkaidō und Nord Honshū wird vo Summergrüenem gmässigtem Laubwaud bedeckt. Im Süde schliesslich wachse immergrüeni subtropische Wäuder.
Di wichtigscht Kulturbflanze z Japan isch dr vu Korea yygfiert Ryys, gnau gnuu Oryza sativa japonica (Churzchornryys). S Strau wird bruucht fir d Tatami-Matte. D Hirsche isch friejer e Ässe fir armi Lyt gsii, wel dr Ryys as Styyrhet mieße zahlt wäre. S wäre au verschideni Bohnesorte aaböue, unter anderem d Adzukibohne, un verscideni Gmies, dodrunter Imber, Reedig un Spinat. Haimisch sin derue au Zitrusbflanze wie d Amanatsu. Yygfiert wore sin verschideni Obst- un Gmiessorte. Zue dr dradizionälle japanische Chuchi ghere au Seetang (zem Byschpel Nori) un Meeresalge (Wakame). Dradizionälli japanischi Hyyser wären unter anderem us em Holz vu dr Sicheltdane böue. E wichtigi nazionali Bedytig het au dr Tee un verschideni Binsge fir d Härsteölig vu dr Tatami-Matte (Flatterbinsge un Doochtbinsge).
This article uses material from the Wikipedia Alemannisch article Japan, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Dr Inhalt isch verfiegbar unter CC BY-SA 4.0, wänn nyt andersch aagee isch. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Alemannisch (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.