Cuprum

Quod elementum ei saepius "aes" vocabant, quam ligationem a cupro mero non decernebant.

29 niccolum ← cyprum (cuprum) → zincum Cu ↓ Ag Systema periodicum
Proprietates generales
Nomen, Symbolus, Numerus Atomicus	cyprum (cuprum), Cu, 29

 

Physicae

Cuprum uná cum argento et auro tabulá periodicá gregem 11 consociat, quibuscum quasdam proprietates communiter habet. Omnia unam electronem s-ambitus super d-ambitu compleno habent, et sunt ductiliora et optimi traductores electricitatis. Vinculo metallico apud alios atomos valet s-electron; complenus d-ambitus haud valet, quam ob rem vinculum est neque covalens neque potens, ita singulum crystallum cupreum est ductilius et haud durum. Vitio autem in cancellos crystallinos inserto, exempli gratiá, apud fines crystallinos, materiam sub tensione fluere impedit, sic durescitur, quam ob rem cuprum in forma monocrystallina haud fere venditur, potius polycrystallina, quae potentior est.

Quia cuprum haud est durum, et electricitatem magnopere conducit (59.6 x 10⁶ Ω^-1/m) et calorem (401 W/m/K), quod est secundus optimus temperaturá 20 °C ex metallis puris, quia resistentia ex electronis dilapsis plerumque orior, vibratuum caloricorum in cancellis causá, qui haud sunt magni in metallo molli. In aëre libero, cuprum maximam densitatem fluxionis electricae 3.1 x 10⁶ A/m² conducit, postquam magnopere calescit.

Si cuprum cum alio metallo contigit, galvanice erodit.

Cuprum elementum colorem naturum habet quae ab colore aut argenteo aut cano omnium aliorum metallorum differt, nisi osmio (aliquantum caeruleo colore) et auro (flavo colore). Cuprum purum colorem ab aurantiaco ad rubrum habet, in colorem subrubrum in aëre infuscatur. Hic color ex transitu electronico ab s-ambitu ad d-ambitum orior, cuius vis cum luce aurantiaca congruit.

Chemicae

 

Cuprum permagnas compositiones format in qua cuprum statum oxidatum +1 suscipit, cuius compositiones cuprosae appellantur, et statum oxidatum +2, cuius compositiones cupricae appellantur. Aquá non affectum est, sed cum oxygenio atmosphaerico lente affectum est, patinam oxidum cupri colore fusco-nigro suscipit, quod rosionem defodere prohibet. Aeruginem (carbonatum cupri), patinam viridem, in aedificionibus statuisque cupro indutis saepe videt, exempli gratiá Statua Libertatis, una ex maximis statuis cupreis in mundo.

Cum sulphida hydrogenii et alia sulphida cuprum afficit, sulphida cupri in superficie formantur. Aër cum compositionibus sulphidis cuprum erodere sic facit. Solutio ammoniaca oxygenifera cum cupro compositionem congregatam, aquá dissolubilem format. Oxygenium et acidum hydrochloricum cum cupro chlorida cupri formant. Peroxidum hydrogenii acidicum cum cupro sales cupri(II) format. Chloridum cupri(II) cum cupro chloridum cupri(I) format.

Isotopia

Sunt undetriginta isotopia cupri. Isotopia ⁶³Cu et ⁶⁵Cu sunt radioactivitate stabilia. Cuprum naturalis ex undeseptuagina per centum ⁶³Cu constat; reliqua est ⁶⁵Cu. Ambo isotopium numerum versandi 3/2 mechanice quantali habet. Omnia alia isotopia sunt radioactiva, ex quibus diutissimum est ⁶⁷Cu cuius toti dimidium 61.83 horis exstat. Sunt septem isotopia metastabilia , ex quibus diutissimum est ^68mCu cuius toti dimidium 3.8 minutis exstat. Isotopia numeri massae super 64 a casu β^- tabent, sub autem 64 a casu β⁺. Isotopium ⁶⁴Cu ab ambo casu tabet.

In natura

Cuprum naturá in forma vel nativa vel minerali exsistit. Cuprum nativum est polycrystallum, cuius maximum crystallum inventum erat 4.4×3.2×3.2 cm. Moles maxima cupri nativi, cum anno 1857 in Keewenaw Paeninsula, Michiganiae, inventa est, erat pondere 840 milia libras. Sunt permagna metalla cuprifera: chalcopyrites et chalcocites sunt sulphida cupri, caeruleum autem et molochitis sunt carbonata cupri, cuprites est oxidum cupri. Quinquaginta partes per millionem crusti Telluris est cupriferum, et cuprum in stellis ingentibus factum est.

 

 

 

 

Sulphida cupri magnis fodinis apertis e saxis porphyriticis cupriferisque, a 0.4 ad 1.0 centesimas cuprum continentibus, effoduntur. Exempli gratiá, Chuquicamata in Chilia, Bingham Canyon Fodina in Uta, CFA, El Chino Fodina in Novo Mexico Civitatum Foederatarum. Secundum Mensuram Geologicam Britannicam, Chilia anno 2005, maximum cuprum in mundo effodit; Civitates Foederatae, Indonesia, et Peruvia secutus erant. Hodie plurimum cupri quam quavis alia tempore utimur, quod haud est satis ut omnia respublica utatur summam quae primam rempublicam decet.

Copia

Quamquam cuprum in usu plusquam decem milia annos est, plusquam 95 per centum toti cupri effossi liquefactique ex anno 1900 extractum est. Copia cupri in Tellure est permagna: sunt 10¹⁴ tonnae in chiliometro summo crusti, id est satis 5 milliones annos normá extrahendi hodierná durare. Pars autem minima technologiá pretioque hodierno est extrahendo digna. Aestimantur copiam effodendam esse satis ab 25 annos ad 60 annos, secundum, e. g., normam consumendi. Maior fons cupri in mundo hodierno est recuperatio. Propter illoc et alias causas, aestimatio productionis copiaeque est multa et varia. Ratio quae Cacumen Cupri appellatur est similis Cacuminis Petrolei.

Pretium cupri, quintuplicans ab USD 1.32 per chiliogramma mense Iunio 1999—vilissimum per sexaginta annos—ad USD 8.27/kg mense Maio 2006, olim erat instabile, at minusquam post tres annos mense Februario anni 2009 postulatio in mundo labavit ut pretium ad USD 3.33/kg cecidit.

Ratio

Cuprum rude modo est 0.6 partes per centum cupri, facillime horum extrahendo est sulfidi, maxime chalcopyrites (CuFeS₂), minus chalcocites (Cu₂S), quae contundentes continere 10–15 partes per centum cupri spumá fluitanti vel purgatione biologicali factae sunt. Illuc cum dioxido siliconii processu qui liquefactio ictu temporis appellatur calescit ut maior pars ferri removeretur. Exitus, materia cum Cu₂S 70 partes per centum cupri continens, torretur ut omnes sulfidi in oxidos mutarentur:

2 Cu₂S + 3 O₂ → 2 Cu₂O + 2 SO₂

Oxidum cupri in cuprum pustulatum calefactione mutatur:

2 Cu₂O → 4 Cu + O₂

Anacyclismus

Cuprum, uná cum aluminio, est plene regyrabile sine virtu amittendo sive meracum sive in mercimonio. Cuprum volumine est tertiá maximá anacyclizatum, secundum ferrum et aluminium. Aestimant 80 partes per centum cupri effossi per omne tempus esse nunc in usu. Secundum renuntiationem cui nomen est Copia Metalli per Omnes Homines ex sodalitate International Resource Panel, omni homini est a 35 ad 55 chiliogrammta cupri, plerumque per respublicas primas (140–300 chiliogrammae per capita) et minus per respublicas tertias (30–40 chiliogrammata per capita).

Ut cuprum anacyclizaret, idem processum ad extrahendum aliquantum sequitur. Scruta cuprifera et meraca in fornace liquefacit, chemicale reducit, et in lateres magnos parvosque fundit; scruta minoris puritatis electrolyse in solutione acidi sulphurifici purificat.

• Chalcolithicum