Lîbya
| ليبيا | |||||
| Komara Lîbyayê | |||||
| |||||
| Sirûda netewî: Libya Libya Libya' | |||||
.svg) | |||||
| Zimanên fermî | Erebî | ||||
| Paytext | Trablûs 32°52′Bk 13°11′Rh / 32.867°Bk 13.183°Rh | ||||
| Bajarê mezin | Trîpolîs | ||||
| Sîstema siyasî | Komar | ||||
| - Serokdewlet - Serokwezîr | Muhammed el-Menfi Abdul Hamid Dbeibeh | ||||
| Rûerd - Giştî | 1,759,541 km2 km2 | ||||
| Gelhe - Giştî (2022) - Berbelavî | 6,9 mîlyon kes 9.4 kes/km2 | ||||
| Dirav | Dînarê | ||||
| Dem | UTC +1, havînê +2 | ||||
| Nîşana înternetê | .ly | ||||
| Koda telefonê | +218 | ||||
.svg)
Lîbya (bi erebî: ليبيا, lat. Libya) welatekî li Afrîkaya Bakur ye.
Dîrok
Welatê Lîbyayê heta sala 1911ê de jî di bin desthilata Osmaniyan da bû lê piştî dagirkirina Ewropiyan bo hemû Afrîkaya Bakur, welatê Îtalyayê jî li sala 1911ê de dest bi dagirkirina Lîbyayê kir.
Di Şerê Cîhanî yê Duyem de Fransa û Brîtanyayê bi alikariya xelkê Lîbyayê Lîbya dagir kir. Lîbya bû sê parçe, yek parçe di destê Fransayê de bû û du parçe di destê Brîtanyayê de bûn. Parçekê di destê Brîtanyayê de serokê terîqeta Şenûsî birêve dibir. Neteweyên Yekgirtî ji bo serxwebûna Lîbyayê biryarek da û di bin rêvebiriya serokê terîqeta Şenûsî key Îdrîs de li sala 1951ê de Lîbya bû serbixwe. Lê hindek leşkerên Brîtanya û Amerîkayê man li welat.
Li sala 1969ê de bi rêberiya Muemer Qedafî li Lîbyayê derbeya leşkerî pêkhat. Qedafî bû desthilatê nû.
Erdnîgarî
Lîbya li ber Deryaya Navîn ye. Dewletên cîran li rojhilat Misir û Sûdan, lî başûr Nîjer û Çad û li rojava jî Tûnis û Alcerya ne. Paytexta Lîbyayê Trîpolîs e.
Rûbera wî nêzî 1.800.000 km² e ku 90% ê wê ji çolan pêkhatiye; Lîbya, li gor rûber, çaremîn welatê mezinê Efrîqa û 17'emîn welatê mezinê cîhanê ye.
Aborî
Divê ev beş were berfirehkirin. Tu dikarî lê zêde bikî. (nîsan 2024) |
Mezintirîn beşa aborî ya Lîbiyayê, berhemînan û firotina neftê ye.
Nifûs
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Çavkanî: Li ser Wîkîdaneyê bibîne | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Çavkanî
Mijarên têkildar
Girêdanên derve
- Underground "Fossil Water" Running Out Brian Handwerk, National Geographic, May 6, 2010. (inglîzî)
- (inglîzî) Libya turns on the Great Man-Made River Marcia Merry, Printed in the Executive Intelligence Review, September 1991.
This article uses material from the Wikipedia Kurdî / كوردی article Lîbya, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Ger wekî din nehatibe diyarkirin, naverok di bin CC BY-SA 4.0 de berdest e. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Kurdî / كوردی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.