Dit artikel is jesjrieëve op 't Kirchröadsj en sjteët i jen Hollesje sjpelling
't Kirchröadsj plat is 't Ripuarisch dialek, dat i Kirchroa en umjeëving jekald weëd. Óch i Hertseroa, i Dütsjland, weëd 't jekald. 't Liechent vöal op 't Ucher plat. De sjprechere van 't Kirchröadsj numme hun sjproach noeëts "Ripuarisch" mar ummer "Limburgsj", plat of jeweun Kirchröadsj. Van oeërsjprung jitt 't ejentlich keen "Kirchröadsj". 't Joof vöal óngersjiede tussje de dörper, oeë de sjtad Kirchroa hüts oes besjteet. Noe zint de dialekte en die dörper evvel zoeë noa-eenanger jejruid, dat me jemekkelijerwies sjpreche kan van 't Kirchröadsj dialek.
Kirchroa ligk jet zuudlisch va j'n Benrather Linie. Dees issojlos markiert de jrens tussje -k en -ch. Doadurch jehoeët de sjproach tsoe 't Ripoarisch, en nit tsoe 't Limburgsj. Me zaat alzoeë "mache" en nit "make", wie me dat i Heële al doeë. Dees jrens jeet durch Limburg hin, jleisch ónger Heële en Lankjraaf. Boches, Zumpelveld en Vols ligke i Limburg, mar in 't Ripoarisch dialekroem. Óch typisch is dat 't [-t] e [-ts] weëd. Dat zeet me i wöad wie "tsiet". I Heële en anger Limburgse dialekte is 't "tied". 't Limburgsj "oet" weëd "oes" en 't [-p] weëd [-f], alzoeë: hope-hoffe. Dit versjinsel zeet me evven nit bei kótte vokale, alzoeë 't Dütsje "das" blieëf "dat". Natuërlisj is óch de oessjproach van 't [-g] jód huurbaar. Dat weëd e [-j].
De Limburgse klank [oo] weëd óp 't Kirchröadsj [ó], verjeliesj "good" en "jód". Óch de [eu] weëd angesj: greun-jrung.
't Kirchröadsj hat vöal Dütsje wöad, die 't in vöal anger Limburgse dialekte, oesjezóngerd 't Heëlesj, nit jitt.
Hollendsj | Limburgsj | Kirchröadsj | Dütsj |
---|---|---|---|
krant | gezèt | tsiedónk | Zeitung |
twee | twie | tswai | Zwei |
muziek | meziek | moezziek | Musik |
voorbeeld | veurbeeld | baisjpiel | Beispiel |
(Hollesje sjpelling NL-D: u=è; oe=u; i=ì; uu=ü; ie=i)
This article uses material from the Wikipedia Ripoarisch article Kirchröadsj, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Dä Täx schtäjt unger dä CC BY-SA 4.0 sulang nix söns jesaaat es. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Ripoarisch (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.