ದೆಹಲಿ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ದಿಲ್ಲಿ ಎಂದೇ ಹೆಸರಾಗಿರುವ (ಹಿಂದಿ:दिल्ली ಪಂಜಾಬಿ:ਦਿੱਲੀ ಉರ್ದು: دلّی) ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಟೆರಿಟರಿ ಆಫ್ ಡೆಲ್ಲಿ (ಎನ್.ಸಿ.ಟಿ) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಧಾನಿ ನಗರವು ಪ್ರಾದೇಶಿಕವಾಗಿ ಭಾರತದಲ್ಲೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಮಹಾನಗರ ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಮಹಾನಗರವಾಗಿದೆ.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಧಾನಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ೧೨.೨೫ ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಮಿಕ್ಕಿ ನಿವಾಸಿಗಳು ಮತ್ತು ೧೫.೯ ದಶಲಕ್ಷ ನಗರವಾಸಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೆಹಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲೇ ಎಂಟನೇ ದೊಡ್ಡ ನಗರವಾಗಿದೆ. (ಇದರಲ್ಲಿ ನೋಯ್ಡಾ, ಗುರ್ಗಾಂವ್, ಫರಿದಾಬಾದ್ ಮತ್ತು ಘಜೀಯಾಬಾದ್ ಸೇರಿವೆ).
ದೆಹಲಿ | |
---|---|
ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ನಗರ | |
ದೆಹಲಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಧಾನಿ ಪ್ರದೇಶ | |
Coordinates: 28°36′36″N 77°13′48″E / 28.61000°N 77.23000°E | |
ಪ್ರದೇಶ | ಉತ್ತರ ಭಾರತ |
ರಾಜಧಾನಿ-ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರು | ೧೨೧೪ |
ರಾಜಧಾನಿ-ಮೊಘಲ್ ರಾಜವಂಶ | ೧೫೨೬ ನಡುವಿನ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ಆಗ್ರಾ |
ನವ ದೆಹಲಿ ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಭಾರತದ ರಾಜಧಾನಿ | ೧೨ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೧೧ |
ನವ ದೆಹಲಿ-ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ರಾಜಧಾನಿ | ೧೯೪೭ |
ನವ ದೆಹಲಿ-ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿ | ೨೬ ಜನವರಿ ೧೯೫೦ |
ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶ | ೧ ನವಂಬರ್ ೧೯೫೬ |
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಧಾನಿ ಪ್ರದೇಶ | ೧ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೧೯೯೨ |
ರಾಜಧಾನಿ | ನವದೆಹಲಿ |
ಜಿಲ್ಲೆಗಳು | ೧೧ |
Government | |
• Body | ದೆಹಲಿ ಸರ್ಕಾರ |
• ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಗವರ್ನರ್ | ಅನಿಲ್ ಬೈಜಲ್, ಭಾ.ಆ.ಸೇ |
• ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ | ಅರವಿಂದ್ ಕೇಜ್ರಿವಾಲ್ (ಆಮ್ ಆದ್ಮಿ ಪಾರ್ಟಿ) |
• ಉಪ ಮು.ಮ. | ಖಾಲಿ ಇದೆ (ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೩ರ ನಂತರ) |
• ವಿಧಾನಸಭೆ | ಏಕಸದಸ್ಯ (೭೦ ಸೀಟುಗಳು) |
• ಸಂಸದೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು | |
Area | |
• ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು | ೧,೪೮೪ km೨ (೫೭೩ sq mi) |
• Water | ೧೮ km೨ (೬.೯ sq mi) |
• Rank | ೩೧ |
Elevation | ೨೦೦–೨೫೦ m (೬೫೦–೮೨೦ ft) |
Population (2011) | |
• ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು | ೧,೬೭,೮೭,೯೪೧ |
• Density | ೧೧,೩೧೨/km೨ (೨೯,೨೯೮/sq mi) |
• Urban | ೧,೬೩,೪೯,೮೩೧ (೨nd) |
• Megacity | ೧,೧೦,೩೪,೫೫೫ (೨nd) |
• Metro (2016) | ೨,೬೪,೫೪,೦೦೦ (೧st) |
ಭಾಷೆಗಳು | |
• ಅಧೀಕೃತ | |
• ಇತರೆ | |
ಜಿಡಿಪಿ (೨೦೧೮–೧೯) | |
• Nominal | |
• Nominal Per Capita | ₹೩,೬೫,೫೨೯ (ಯುಎಸ್$೮,೧೧೪.೭೪) |
• Metro GDP/PPP (2016) | $370 billion |
Time zone | UTC+5.30 (IST) |
ಪಿನ್ | ೧೧೦೦೦೦–೧೧೦೦೯೯ |
Area code | +91 11 |
ISO 3166 code | IN-DL |
Vehicle registration | DL |
HDI (೨೦೧೮) | ೦.೭೪೬ (High) · 5th |
ಸಾಕ್ಷರತೆ (೨೦೧೧) | ೮೬.೨೧ ಶೇ. |
ಲಿಂಗಾನುಪಾತ (೨೦೧೧) | ೮೬೮ ♀/1000 ♂ |
Website | delhi |
NCTಗೆ ಸಮೀಪವಿರುವ ಕೆಲವು ನಗರಗಳು ಮತ್ತು NCT ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಭಾರತದ ರಾಜಧಾನಿ ನವ ದೆಹಲಿಯನ್ನೂ ಆಗಿಂದಾಗ್ಗೆ ದೆಹಲಿಯೆಂದೇ ಕರೆಯುವುದುಂಟು. NCT ಎನ್ನುವುದು ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶ.
ದೆಹಲಿಯು ಯಮುನಾ ನದಿಯ ದಂಡೆಯಲ್ಲಿದ್ದು, ಕನಿಷ್ಟ ಪಕ್ಷ ಕ್ರಿ.ಪೂ 6ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದಲೇ ನಿರಂತರವಾಗಿ ವಾಸಕ್ಕೆ ಬಳಕೆಯಾಗಿದೆ.
ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರು ತಲೆ ಎತ್ತಿದ ನಂತರ, ದೆಹಲಿಯು ರಾಜಕೀಯ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ನಗರವಾಗಿ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಗೆ ಬಂದಿತು, ಜೊತೆಗೆ ವಾಯವ್ಯ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಇಂಡೋ-ಗಂಗಾ ಬಯಲು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮಧ್ಯೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾರ್ಗಗಳೂ ಬೆಳೆದವು.
ಪ್ರಾಚೀನ ಮತ್ತು ಮದ್ಯಕಾಲೀನದ ಹಲವು ಸ್ಮಾರಕಗಳು, ಪುರಾತತ್ವ ಸ್ಥಳಗಳು ಹಾಗೂ ಹೀಗೆ ಇನ್ನೂ ಹಲವು ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿವೆ. ೧೬೩೯ರಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿಯನ್ನು ಆಳಿದ ಮೊಘಲ್ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಷಹಜಹಾನ್ ಹೊಸ ಸುಭದ್ರ ನಗರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದನು, ಅದು ೧೬೪೯ ರಿಂದ ೧೮೫೭ರವರೆಗೆ ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು.
ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪೆನಿಯು 18ನೇ ಮತ್ತು 19ನೇ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದ ನಂತರ, ೧೯೧೧ರಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ವಿ ದೆಹಲಿಯನ್ನೇ ರಾಜಧಾನಿಯೆಂದು ಮತ್ತೆ ಘೋಷಿಸುವವರೆಗೆ ಕಂಪೆನಿ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟೀಷ್ ರಾಜ್ಯ ಹೀಗೆ ಎರಡಕ್ಕೂ ಕಲ್ಕತ್ತಾವೇ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು.
1920ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಹಳೇ ನಗರದ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಹೊಸ ರಾಜಧಾನಿ ನಗರ ನವ ದೆಹಲಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು.
೧೯೪೭ರಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಆಡಳಿತದಿಂದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ್ಯ ಸಿಕ್ಕಾಗ, ನವದೆಹಲಿಯನ್ನು ದೇಶದ ರಾಜಧಾನಿ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರ ಪೀಠವೆಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಭಾರತದ ಸಂಸತ್ತು ಸೇರಿದಂತೆ ಸಂಯುಕ್ತ ಸರ್ಕಾರದ ಹಲವು ಪ್ರಮುಖ ಕಛೇರಿಗಳಿಗೆ ನವ ದೆಹಲಿ ಮನೆಯಾಗಿದೆ.
ದೇಶದೆಲ್ಲೆಡೆಯಿಂದ ಬರುವ ವಲಸಿಗರಿಂದಾಗಿ ದೆಹಲಿ ಕಾಸ್ಮೊಪಾಲಿಟನ್ ಮಹಾನಗರವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಆದಾಯವುಳ್ಳ ಸರಾಸರಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆ, ತ್ವರಿತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ನಗರೀಕರಣದಿಂದಾಗಿ ಇಂದು ದೆಹಲಿ ಬದಲಾಗಿದೆ.
ದೆಹಲಿಯಿಂದು ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರ. ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಇರುವ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. 1990ರಿಂದ 2014ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ದ್ವಿಗುಣಗೊಂಡಿದ್ದು ಈಗಿನ ದೆಹಲಿಯ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 2.5 ಕೋಟಿ ಎಂದು ವಿಶ್ವ ಸಂಸ್ಥೆಯ ವರದಿ ಹೇಳಿದೆ. ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಜಪಾನ್ ರಾಜಧಾನಿ ಟೋಕಿಯೊ (೩.೭೮ ಕೋಟಿ) ಇದೆ.(೧೨-೭-೨೦೧೪ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ೧೨-೭-೨೦೧೪)
{.
ಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿಯ ಅನೇಕ ರೇಡಿಯೊ ಸ್ಟೇಷನ್ಗಳು ದೆಹಲಿಯಿಂದ ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತವೆ. ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲೇ ಅತೀದೊಡ್ಡ ರೇಡಿಯೊ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸುವ ಆಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ರೇಡಿಯೊ (AIR) ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದುದು. ಇದು ಹತ್ತು ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಆರು ರೇಡಿಯೊ ಚಾನೆಲ್ಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. "ಆಜ್ ತಕ್", "ರೇಡಿಯೊ ಸಿಟಿ(೯೧.೧ MHz)", "ಬಿಗ್ FM(೯೨.೭ MHz)", "ರೆಡ್ FM(೯೩.೫MHz)", "ರೇಡಿಯೊ ಒನ್(೯೪.೩ MHz)", "ಹಿಟ್ FM(೯೫ MHz)", "ಅಪ್ನ ರೇಡಿಯೊ", "ರೇಡಿಯೊ ಮಿರ್ಚಿ(೯೮.೩ MHz)", "FM ರೈನ್ಬೊ(೧೦೨.೪ MHz)", "ಫೀವರ್ FM(೧೦೪ MHz)", "ಮ್ಯೊ FM(೧೦೪.೮ MHz)", "FM ಗೋಲ್ಡ್(೧೦೬.೪ MHz)" ಮೊದಲಾದವುಗಳು ಇತರ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ರೇಡಿಯೊ ಸ್ಟೇಷನ್ಗಳು.
ವಿವಿಧ ಸುದ್ದಿಗಳ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಆಸಕ್ತಿಯ ಪತ್ರಿಕೆಗಳೂ ದೆಹಲಿಯಿಂದ ಪ್ರಕಟಿತವಾಗುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಇಂಡಿಯಾ ಟುಡೆ, ಔಟ್ಲುಕ್, COVERT ಮತ್ತು ಇತ್ಯಾದಿ.
ಕ್ರಿಕೆಟ್ ದೆಹಲಿಯ ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯ ಕ್ರೀಡೆ. ನಗರದಾದ್ಯಂತ ಅನೇಕ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಮೈದಾನಗಳಿವೆ (ಅಥವಾ ಮೈದಾನಗಳು ). ಪಿರೋಜ್ ಷಾ ಕೋಟ್ಲಾ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಮೈದಾನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಪಂದ್ಯಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ದೆಹಲಿ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ತಂಡವು ರಣಜಿ ಟ್ರೋಫಿಯಲ್ಲಿ ನಗರವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಂದು ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಥಮ-ದರ್ಜೆ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಚಾಂಪಿಯನ್ಶಿಪ್.
IPL ತಂಡ ದೆಹಲಿ ಡೇರ್ಡೆವಿಲ್ಸ್, ಮತ್ತು ICL ತಂಡ ದೆಹಲಿ ಜೈಂಟ್ಸ್ (ಆರಂಭದ ಹೆಸರು ದೆಹಲಿ ಜೆಟ್ಸ್) ಮೊದಲಾದವುಗಳಿಗೂ ನಗರವು ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇತರ ಕ್ರೀಡೆಗಳಾದ ಮೈದಾನದ ಹಾಕಿ, ಫುಟ್ಬಾಲ್ (ಕಾಲ್ಚೆಂಡಾಟ), ಬಾಸ್ಕೆಟ್ಬಾಲ್, ಟೆನ್ನಿಸ್, ಗಾಲ್ಫ್, ಬ್ಯಾಡ್ಮಿಂಟನ್, ಈಜುಗಾರಿಕೆ, ಕಾರ್ಟ್ ರೇಸಿಂಗ್, ಭಾರ ಎತ್ತುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಟೇಬಲ್ ಟೆನ್ನಿಸ್ ಕೂಡ ನಗರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದವುಗಳು.
ಜವಹರ್ಲಾಲ್ ನೆಹರು ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ ಮತ್ತು ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ ಒಳಾಂಗಣ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಗಳು ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿರುವ ಇತರ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಗಳು. ಹಿಂದೆ ದೆಹಲಿಯು ಅನೇಕ ಸ್ಥಳೀಯ ಮತ್ತು ಮೊದಲನೇ ಮತ್ತು ಒಂಭತ್ತನೇ ಏಷಿಯನ್ ಗೇಮ್ಸ್ ಮೊದಲಾದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟ ಆತಿಥ್ಯವಹಿಸಿದೆ.
ಈಗ ದೆಹಲಿಯು 2010ರ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಗೇಮ್ಸ್ ಆತಿಥ್ಯವಹಿಸಲು ಸಿದ್ಧಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಇದುವರೆಗೆ ನಗರದಲ್ಲಿ ನಡೆದುದುರಲ್ಲೇ ಇದು ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಬಹು-ಕ್ರೀಡಾಕೂಟವಾಗಿದೆ. ದೆಹಲಿಯು 2014ರ ಏಷಿಯನ್ ಗೇಮ್ಸ್ ಆಹ್ವಾನವನ್ನು ಹರಾಜಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿತ್ತು, ಆದರೆ 2020ರ ಒಲಿಂಪಿಕ್ ಗೇಮ್ಸ್ಗೆ ಆಹ್ವಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ೨೦೧೦ರ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಪ್ರಿಕ್ಸ್ನ ಆತಿಥ್ಯವಹಿಸಲು ದೆಹಲಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ.
೮-೧೨-೨೦೧೩ -ಎಣಿಕೆ ನಂತರ ಮುಖ್ಯ ಮಂತ್ರಿ (ಮೂರು ಚುನಾವಣೆ ಗೆದ್ದಿದ್ದ ) ಶೈಲಾ ದೀಕ್ಷಿತ್ ರಾಜೀನಾಮೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಶ್ರೀ ಅರವಿಂದ ಕೇಜರೀವಾಲ ಎಎಪಿ ಪಕ್ಷದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ದಿ. ೨೮-೧೨-೨೦೧೩ ಶನಿವಾರ ದೆಹಲಿ ರಾಮಲೀಲಾ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಮುಖ್ಯ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಪ್ರಮಾಣವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ನಂತರ ಆರು ಜನ ವಿಧಾನ ಸಭಾ ಸದ್ಯರನ್ನು ತಮ್ಮ ಮಂತ್ರಿ ಮಂಡಲಕ್ಕೇ ಸೇರಿಸಿ ಕೊಂಡು ಖಾತೆಗಳನ್ನ ಹಂಚಿದರು. (ಒಟ್ಟು ೭ ಜನರ ಮಂತ್ರಿ ಮಂಡಲ) ೨೦೧೪ರ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೪ (February 14, 2014 he resigned) ರಂದು ಅವರ ಜನ ಲೋಕಪಾಲ ಮಸೂದೆಯ ಕರಡನ್ನು ವಿಧನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಲು ಆಗದೇ ಇದ್ದರಿಂದ ತಾವು ರಾಜೀನೇಮೇ ನೀಡುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿ ದೆಹಲಿಯ ಲೆ. ಗೌರ್ನರಿಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಒಂದುವಾರ ಕಾಲ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಎರಡನೇ ಅಧಿಕ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದ (ಮೊದಲ ಆಧಿಕ ಸ್ಥಾನ) ಬಿ.ಜೆ.ಪಿ. ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸಲು ಬಾರದೇಇದ್ದುದರಿಂದ ರಾಷ್ತ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದರು.(ಟೈ.ಆ.ಇಂ.) ಪ -
ವರ್ಣ | ಪಾರ್ಟಿ | ಬಾವುಟ (Flag) | ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು (Candidates) | ಗೆಲವು(Seats Won) | ಲಾಭ/ನಷ್ಟ(Net Change) in seats | % (of Seats) | % .ಶೇ. ಮತ ಗಳಿಕೆ(of Votes) | (Change in) % of vote |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ಬಿಜೆಪಿ | 66 | 31 | 8 | 44 | 33% | ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:+8 | ||
ಎಎಪಿ | | | 69 | 28(New) | 28 | 30% | 30.4%(?) | ||
ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ | 70 | 08 | 35 | 11.5 | 25% | ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:-35 | ||
ಜೆಡಿ(ಯು) | - | 1 | 1 | 1.5 | 0.6% | |||
ಎಸ್ಎಡಿ | ಚಿತ್ರ:Akali dal logo.png | 4 | 1 | 1 | 1.5 | 1% | ||
ಪಕ್ಷೇತರ | 1 | 0 | 1.5 | 10% | ||||
Total | 810 | 70 | Turnout | 100% | Voters | 76,99,800 |
ದೆಹಲಿ ೨೦೧೩(70) | 67ಕ್ಕೆ | ಕಾಂಗ್ರೆಸ್8 (25%) | ಬಿ.ಜೆ.ಪಿ.31(35%)3 ಸದಸ್ಯರು MP ಗಳಾಗಿಹೋಗಿದ್ದಾರೆ(31-3=28) | ಆಮ್.ಆದ್ಮಿ ಪಾರ್ಟಿ28(-1=27) ಬಿಟ್ಟಿದೆ) (30.4%) | ಬಿಎಸ್ಪಿ(6)0 | (4)3JDU -1 0.6%;akAli1-1% Ind-2;10% |
ದೆಹಲಿ-2008 | ೭೦ | 43-40.31% | ಬಿಜೆಪಿ23-(36.34%) | -- | ಬಿಎಸ್ಪಿ 2-14%. | 2 |
ದೆಹಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಮಂತ್ರಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ . ೨೮-೧೨-೨೦೧೩(ಪ್ರಮಾಣ ವಚನ ಸ್ವೀಕಾರ) ಅರವಿಂದ ಕೇಜ್ರಿವಾಲ ಮುಖ್ಯ ಮಂತ್ರಿ .ದಿ. ೧೪-೨-೨೦೧೪ (ಫೆಬ್ರವರಿ 14, 2014ರಂದು ದೆಹಲಿ ರಾಜ್ಯಪಾಲ ಅವರಿಗೆ ದೆಹಲಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಆದ ಕೇಜರಿವಾಲರು ತಮ್ಮ ರಾಜೀನಾಮೇ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ದೆಹಲಿ ರಾಜ್ಯಪಾಲ ಲೆ. ನಜೀಬ್ ಜಂಗ ಅವರ ಶಿಫಾರಸಿನಂತೆ ದೆಹಲಿ- ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ೧೭-೨-೨೦೧೪ ರಿಂದ ರಾಷ್ತ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತ ಘೋಷಣೆ ಆಗಿದೆ. ಅರವಿಂದ ಕೇಜರಿವಾಲರು ಅಸೆಂಬ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಜಸದೆ ರಾಷ್ತ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿದ ಬಗ್ಗೆ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟಿಗೆ ತಕರಾರು ಅರ್ಜಿ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. (the press release issued by lieutenant governor Najeeb Jung's office on Monday.New Delhi, Feb 17 (PTI): Central rule was today imposed in Delhi and the Legislative Assembly kept in suspended animation after President Pranab Mukherjee ..) (DNA News) |
ಹೆಸರು | ಹುದ್ದೆ-ಖಾತೆ |
---|---|
ಅರವಿಂದ ಕೇಜ್ರಿವಾಲ | ಗೃಹ, ಇಂಧನ (Power),ಯೋಜನೆ, ಹಣಕಾಸು, ಸೇವೆ ,ಕಣ್ಗಾ ವಲು (Vigilance)ಇತರ ಹಂಚದ ಖಾತೆಗಳು. |
ಮನೀಶ್ ಸಿಸೋಡಿಯಾ | ವಿದ್ಯಾ ; ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ , ಲೋಕೋಪಯೋಗಿ ; ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ; ನಗರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ; ಭೂಮಿ, ಕಟ್ಟಡ ; ಕಂದಾಯ . |
ಗಿರೀಶ್ ಸೋನಿ | ಎಸ್ ಸಿ; ಎಸ್.ಟಿ ; ಉದ್ಯೋಗ ; ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ; ಲೇಬರ್, |
ಸತ್ಯೇಂದ್ರ ಕುಮಾರ್ ಜೈನ್ | ಆರೋಗ್ಯ ; ಕೈಗಾರಿಕೆ ; ಗುರುದ್ವಾರ ; ಚುನಾವಣೆ. |
ರಾಖಿ ಬಿರ್ಲಾ | ಮಹಿಳೆ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳು ; ಸಮಾಜ ಕಲ್ಯಾಣ ; ಭಾಷೆ. |
ಸೋಮನಾಥ್ ಭಾರ್ತಿ | ಆಡಳಿತ ಸುಧಾರಣೆ ; ಕಾನೂನು ;ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ;ಕಲೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ; |
ಸೌರಭ್ ಭರದ್ವಾಜ್ | ಸಾಗಾಣಿಕೆ (Transport), ಆಹಾರ ಸರಬರಾಜು ; ಚುನಾವಣೆ ; ಜಿಎಡಿ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ (GAD) |
ಪಕ್ಷ | ಗೆಲವು | ಶೇಕಡ | +/- |
---|---|---|---|
ಬಿಜೆಪಿ | 3 | 32.2%(33.07%/2013 | -29 |
ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ | 0 | 9.7%(24.55%/2013) | -8 |
ಆಮ್ ಆದ್ಮಿ ಪಾರ್ಟಿ | 67 | 54.3%(29.49%/2013) | +39 |
ಇತರೆ | ೦ | 3.3% | -2 |
ಬಿ.ಎಸ್.ಪಿ1.3% | ಪಕ್ಷೇತರಂ.೫% | ಇತರೆ 1.6% | ನೋಟ 0.4% |
.
ಭಾರತ
Find more about ದೆಹಲಿ at Wikipedia's sister projects | |
Definitions and translations from Wiktionary | |
Media from Commons | |
Learning resources from Wikiversity | |
Quotations from Wikiquote | |
Source texts from Wikisource | |
Textbooks from Wikibooks |
This article contains Indic text. Without proper rendering support, you may see question marks or boxes, misplaced vowels or missing conjuncts instead of Indic text. |
This article uses material from the Wikipedia ಕನ್ನಡ article ದೆಹಲಿ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಮಾಡದಿದ್ದ ಹೊರತು ಪಠ್ಯ "CC BY-SA 4.0" ರಡಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ಕನ್ನಡ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.