ಚಕ್ರ (ಸಂಸ್ಕೃತದ cakraṃ चक्रं ( ದಿಂದ ಉದ್ಭವಿಸಿದೆ), ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ; ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ: ॰हक्क ಚಾಕ್ಕ , ಚೈನೀಸ್ನಲ್ಲಿ: 轮, ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Lang-bo; ಕೊರ್ಲೊ ) ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದ ಚಕ್ರ ಅಥವಾ ತಿರುಗುವಿಕೆ ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸುತ್ತದೆ.
ಚಕ್ರ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಚಕ್ರ-ಸದೃಶ ಆವರ್ತಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಭಾರತೀಯ ವೈದ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕಾರ, ಅವುಗಳು ಮನುಷ್ಯನ ಹಗುರವಾದ ಜೋಡಿ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತವೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚಕ್ರಗಳು "ಶಕ್ತಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು" ಅಥವಾ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಒಳವ್ಯಾಪಿಸುವ ಸುರುಳಿಗಳು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಅವುಗಳು ದೈಹಿಕ ಶರೀರದ ಮೇಲಿನ ಒಂದು ಬಿಂದುವಿನಿಂದ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಶರೀರಗಳ ಪದರಗಳಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿ ತಿರುಗುತ್ತಾ ಫ್ಯಾನ್-ಆಕಾರದ ರಚನೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ (ಫ್ಯಾನ್ಗಳು ಒಂದು ಪ್ರೇಮದ ಹೃದಯದ ಆಕಾರವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ). ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಶರೀರದದ ಸುತ್ತುವ ಈ ಆವರ್ತಗಳನ್ನು ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಮತ್ತು ರವಾನೆ ಮಾಡಲು ಇರುವ ನಾಭಿಕೇಂದ್ರಿತ ಬಿಂದುಗಳು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಏಳು ಚಕ್ರಗಳು ಅಥವಾ ಶಕ್ತಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು (ಬೆಳಕಿನ ಚಕ್ರಗಳು ಎಂದು ಸಹ ತಿಳಿಯಲಾಗಿದೆ) ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಶರೀರದ ಒಳಗೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಗಿದೆ.
ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ಈ ಎರಡು ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದಾದರೂ ಒಂದರಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ:
ಮೊದಲಿನದರಲ್ಲಿ, ಹೂವಿನ ದಳಗಳ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಒಂದು ವೃತ್ತದ ಪರಿಧಿಯ ಸುತ್ತ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಎರಡನೆಯದರಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಖಚಿತವಾದ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಚಕ್ರದ ಕಡ್ಡಿಗಳು ವೃತ್ತವನ್ನು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಜಿಸುತ್ತದೆ, ಅದು ಒಂದು ಚಕ್ರ ಅಥವಾ ಗಾಲಿಯನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ಚಕ್ರವು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಭಾಗಗಳು ಅಥವಾ ದಳಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
ಚಕ್ರಗಳ ಬಗ್ಗೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೂಲ ವಿಷಯಗಳು ಉಪನಿಷತ್ತುಗಳಿಂದ ಬಂದಿವೆ. ಅವುಗಳ ಕಾಲವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವುದು ಕಷ್ಟ, ಏಕೆಂದರೆ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಕ್ರಿಸ್ತ ಪೂರ್ವ 1200–900ರ ನಡುವೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕಮ್ಮಿ ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಮೊದಲಿನಿಂದ ಅವುಗಳು ಬಾಯಿಯಿಂದ ಬಾಯಿಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಯಾಗಿವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
ಪರಮಹಂಸ ಸ್ವಾಮಿ ಮಹೇಶ್ವರಾನಂದರು ಚಕ್ರವನ್ನು ಹೀಗೆ ವರ್ಣಿಸುತ್ತಾರೆ [4][4][4][4] :
ಚಕ್ರಗಳು ಶಕ್ತಿಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿದ್ದು, ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಮತ್ತು ಶೇಖರಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಬಿಂದುಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಬಲವಾಗಿ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಎಳೆಯುತ್ತವೆ. ಮುಖ್ಯ ನಾಡಿಗಳು ಇಡಾ, ಪಿಂಗಲ ಮತ್ತು ಸುಷುಮ್ನಾಗಳು (ಸಿಂಪಥೆಟಿಕ್, ಪ್ಯಾರಾಸಿಂಪಥೆಟಿಕ್ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ನರಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆ) ಬೆನ್ನುಮೂಳೆಯ ಮೇಲೆ ಡೊಂಕಾದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಹಲವು ಬಾರಿ ಒಂದನ್ನೊಂದು ದಾಟುತ್ತವೆ. ಛೇದನದ ಬಿಂದುವಿನಲ್ಲಿ ಅವುಗಳು ಬಲವಾದ ಶಕ್ತಿ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತವೆ, ಅವುಗಳನ್ನು ಚಕ್ರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾನವನ ಶರೀರದಲ್ಲಿ ಮೂರು ವಿಧದ ಶಕ್ತಿಯ ಕೇಂದ್ರಗಳಿವೆ. ಕೆಳ ಮಟ್ಟದ ಅಥವಾ ಪ್ರಾಣಿ ಚಕ್ರಗಳು ಕಾಲ್ಪೆರಳು ಮತ್ತು ಶ್ರೋಣಿ ಕುಹರದ ಭಾಗಗಳ ನಡುವಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದು, ಪ್ರಾಣಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ವಿಕಸನೀಯ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಮಾನವ ಚಕ್ರಗಳು ಬೆನ್ನು ಮೂಳೆ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ನೆಲೆಸಿವೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಉನ್ನತ ಅಥವಾ ದೈವಿಕ ಚಕ್ರಗಳು ಬೆನ್ನುಹುರಿಯ ಮೇಲ್ಭಾಗ ಮತ್ತು ಶಿರದ ನಡುವಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದೆ.
ಅನೊಡಿಯ ಜುಡಿಥ್ (1996: p. 5) ಚಕ್ರಗಳ ಒಂದು ಅಧುನಿಕ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ:
ಚಕ್ರವು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಜೀವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ, ಸಮೀಕರಿಸಿ ನಂತರ ಅದನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ. ಚಕ್ರ ಪದವನ್ನು ಶಾಬ್ದಿಕವಾಗಿ ಗಾಲಿ ಅಥವಾ ಡಿಸ್ಕು ಎಂದು ಅನುವಾದ ಮಾಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಅದು ಬೆನ್ನು ಹುರಿಯಿಂದ ಹೊರಟಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ನರ ಗ್ಯಾಂಗ್ಲಿಯಾದಿಂದ ಸೂಸುವ ಜೈವಿಕ ಶಕ್ತಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಒಂದು ತಿರುಗುತ್ತಿರುವ ಗೋಳವಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಈ ಗಾಲಿಗಳಲ್ಲಿ ಆರನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಅವು ಬೆನ್ನುಮೂಳೆಯ ತಳದಿಂದ ಹಣೆಯ ಮಧ್ಯದವರೆಗೆ ಚಾಚಿರುವ ಶಕ್ತಿಯ ಲಂಬಸಾಲಿನಲ್ಲಿವೆ. ಮತ್ತು ಏಳನೆಯದು ದೈಹಿಕ ಪ್ರದೇಶದ ಎಲ್ಲೆ ಮೀರಿದೆ. ಆರು ಚಕ್ರಗಳು ಅರಿವಿನ ಮೂಲ ಸ್ಥಿತಿಗಳ ಜೊತೆ ನಂಟು ಹೊಂದಿವೆ...
ಸುಸಾನ್ ಶುಮ್ಸ್ಕಿ (2003, p. 24) ಈ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಾರೆ:
ನಿಮ್ಮ ಬೆನ್ನಲುಬಿನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರತಿ ಚಕ್ರವೂ ತನ್ನ ಹತ್ತಿರದ ಶಾರೀರಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಭೀರುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಅವುಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ ಎಂದೂ ಕೂಡಾ ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಶವಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಮೂಲಕ ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದಾಗಿ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಅವುಗಳು ಸಮೃದ್ಧವಾದ ಕಲ್ಪನೆಗಳೆಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಆದರೂ, ಅವುಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಪೂರ್ವ ದೇಶಗಳ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ನಿಖರವಾಗಿ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ...
ಮೇಲೆ ವಿವರಿಸಿದ ಹಾಗೆ, ಚಕ್ರಗಳು, ಮಾನವನ ನರಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮುಖ್ಯ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಬೆನ್ನು ಎಲುಬಿನ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿರುವ ಶಕ್ತಿಯ ಕೇಂದ್ರಗಳು, ಬೆನ್ನುಹುರಿಯ ತಳದ ಆರಂಭವಾಗಿ ಮತ್ತು ತಲೆಯ ಬುರುಡೆಯ ಮೇಲ್ಭಾಗಕ್ಕೆ ಮೇಲ್ಮುಖವಾಗಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ಜೀವಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಶಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಮಾನವ ಶರೀರದ ಪ್ರಾಣ ದ ಒಂದು ಬಿಂದು ಅಥವಾ ಸಂಪರ್ಕ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. "ಪ್ರಾಣವು ನಿಮ್ಮ ನಿಗೂಢ ಶರೀರದ ಮೂಲ ಅಂಶ ನಿಮ್ಮ ಶಕ್ತಿಯ ಕ್ಷೇತ್ರ, ಮತ್ತು ಇಡಿ ಚಕ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಜೀವಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿಯ ಮೂಲ" ಎಂದು ಷುಮ್ಶಿಕಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಕೆಳಕಂಡ ಏಳು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೀಗೆ ವರ್ಣಿಸಿದೆ:
ತಲೆಯಲ್ಲಿನ ಕನಿಷ್ಟದಿಂದ ಗರಿಷ್ಟದ ವರೆಗಿನ ಚಕ್ರಗಳು; ಗೊಲಟ, ತಲು/ತಲನ/ಲಲನ, ಆಜ್ಞಾ, ಟಲಟ/ಲಲಾಟ, ಸೋಮ, ಸಹಸ್ರಾರ (ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಅದರ ಒಳಗೆ.)
ಚಕ್ರ ಪದವನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಮೂಲದಲ್ಲಿ ಹಲವು ವಿಭಿನ್ನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಅರ್ಥೈಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ಭಟ್ಟಾಚಾರ್ಯನ ತಾಂತ್ರಿಕ ಇತಿಹಾಸದ ಪುನರ್ವಿಮರ್ಶೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ:
ಭೌದ್ಧಧರ್ಮದ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪದ ಚಕ್ರ ವನ್ನು (ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯ ಚಾಕ್ಕ ) "ವೃತ್ತ"ದ ವಿಭಿನ್ನ ಅರ್ಥಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ, ಅಸ್ತಿತ್ವದ 4 ವೃತ್ತಗಳು ಅಥವಾ ಸ್ಥಿತಿಗಳ ಕಲ್ಪನೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ದೇವರು ಅಥವಾ ಮಾನವರು ಅವರನ್ನು ಅವರು ಕಂಡು ಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಚಕ್ರಗಳ ಅಧ್ಯಯನವು ಹಲವು ವಿಭಿನ್ನ ಚಿಕ್ಸಿತಾ ವಿಧಾನಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಚಿಕ್ಸಿತೆಗಳ ಮೂಲಕ ಅನ್ವೇಷಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಅರೋಮಾಥೆರಪಿ, ಮಂತ್ರಗಳು, ರೇಖಿ, ಕೈಗಳಿಂದ ರೋಗನಿವಾರಣೆ ಮಾಡುವುದು, ಪುಷ್ಪದ ಸುವಾಸನೆ, ವಿಕಿರಣ ಅಧ್ಯಯನ, ಶಬ್ದಚಿಕಿತ್ಸೆ, ಬಣ್ಣ/ಬೆಳಕಿನ ಚಿಕಿತ್ಸೆ, ಮತ್ತು ಸ್ಪಟಿಕ/ಹರಳು ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು. ಸೂಜಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ, ಶಿಯಟ್ಸು (ಜಪಾನಿ ಮೂಲದ ಒಂದು ಚಿಕಿತ್ಸೆ), ಥಾಯಿ ಚಿ ಮತ್ತು ಚಿ ಕುಂಗ್ಗಳು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿಯಾದ ಮಧ್ಯರೇಖೆಗಳನ್ನು ಸರಿತೂಗಿಸುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರಿಕರಿಸುತ್ತದೆ. ವಜ್ರಯಾನ ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ಶಕ್ತ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಅವುಗಳು ಚಕ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಂತರಿಕ ಭಾಗಗಳು. ಹಲವು ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಕೆಳಗಿನ ಉಪ-ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಲಂಕಷವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ, ಚಕ್ರಗಳ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ರಹಸ್ಯವಾದ ಅಂಗರಚನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಜಟಿಲವಾದ ಚಿಂತನೆಗಳ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಈ ಚಿಂತನೆಗಳು ಅನೇಕ ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಇದ್ದು, ಅವುಗಳನ್ನು ಆಗಮಗಳು ಅಥವಾ ತಂತ್ರಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಧಾನ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು, ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವುಗಳನ್ನು ಸಂಪ್ರದಾಯವಾದಿಗಳು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಸಂಸ್ಕೃತ ಮೂಲದ ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹಲವು ಬದಲಾವಣೆಗಳಿವೆ. ಆರಂಭದ ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಿನ್ನ ಚಕ್ರಗಳ ಮತ್ತು ನಾಡಿಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿವೆ, ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ನಡುವೆ ಬದಲಾಗುವ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ವಿವಿಧ ಸಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮೂಲಗಳು 5, 6, 7, 8 ಅಥವಾ 12 ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ಕೂಡ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ, ಶರೀರದ ಮಧ್ಯರೇಖೆಯ ಜೊತೆಗೆ 6 ಅಥವಾ 7 ಚಕ್ರಗಳು ಇರುವ ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಪ್ರಧಾನ ಮಾದರಿಯಾಯಿತು. ಅದನ್ನು ಹಲವು ಯೋಗದ ಶಾಲೆಗಳು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡವು. ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಸುಮಾರು ಕ್ರಿಸ್ತಶಕ 11ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಜನ್ಮತಾಳಿರಬಹುದು, ಮತ್ತು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಯಿತು. ಈ ವಿಧಾನದಲ್ಲೇ ಕುಂಡಲಿನಿ "ಮೇಲೇರುವ" ವಿಷಯವನ್ನು ಹೇಳಲಾಗಿದ್ದು, ಅದು ಅನೇಕ ಚಕ್ರ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಕ್ಕು ತಲೆಯ ಮುಕುಟವನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಆ ಮೂಲಕ ಪರಮಾತ್ಮನ ಜೊತೆ ಒಂದಾಗುವಿಕೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
"ನಾಭಿ" ಪದವು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪವಿತ್ರ ಗ್ರಂಥವಾದ ಅಥರ್ವಣ ವೇದದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು, ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಶರೀರದ ಎಲ್ಲಾ ನಾಡಿಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಬಂಧಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ವರ್ಣಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ವೇದದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ನಾಭಿ ಚಕ್ರ ಎಂದು ಹೆಸರು ಕೊಡಲಾಯಿತು. ಮೂಲಾಧಾರ ಚಕ್ರ ಪದದಂತೆ ಇದನ್ನೂ ಸಹ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅಥರ್ವಣ ವೇದದಲ್ಲಿ [ಈ ವೇದದಿಂದಲೇ ಆಯುರ್ವೇದವು ಜನ್ಮ ತಾಳಿತು] ವಿವರಿಸಲಾಯಿತು. ಉಪನಿಷತ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಚಕ್ರಗಳ ವಿವರಣೆ ಹೆಚ್ಚು ವಿವರವಾಗಿದೆ, ಬ್ರಹ್ಮೋಪನಿಷತ್ತಿನಲ್ಲಿ ನಾಭಿ ಚಕ್ರವನ್ನು ಅಗ್ನಿ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನ ನಿವಾಸಸ್ಥಾನ ಎಂದು ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಯೋಗರಾಜ ಉಪನಿಷತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮ, ಸ್ವಾಧಿಷ್ಠಾನ, ನಾಭಿ, ಹೃದಯ, ಕಂಠ, ತಾಲುಕಾ, ಭ್ರೂ, ಬ್ರಹ್ಮ ರಂಧ್ರ, ವ್ಯೋಮ ಎಂಬ ಒಂಬತ್ತು ಚಕ್ರಗಳ ವಿವರಣೆಗಳಿವೆ. ಯೋಗ ಚೂಡಮಣಿ ಉಪನಿಷತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಷಡ್ ಚಕ್ರದ ವರ್ಣನೆಯಿದೆ, ಪತಂಜಲಿ ಯೋಗ ದರ್ಶನ ವಿಭೂತಿಪಾದದಲ್ಲಿ ಷಡ್ ಚಕ್ರದ ನಿರೂಪಣೆಯಿದೆ, ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಮೊದಲ ಸೂತ್ರದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸುವಾಗ 12 ಚಕ್ರಗಳ ವಿವರಣೆ ದೊರೆಯಿತು.
ಷಡ್ ತಿಲಕಂನಲ್ಲಿ ಷಡ್ ಚಕ್ರವನ್ನು ಶಿವ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ಗೋರಕ್ಷ ಸಂಹಿತ ಮತ್ತು ಕೌಲ ತಾಂತ್ರಿಕ ಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ಚಕ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕುಂಡಲಿನಿ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು [ಸರ್ಪ ಶಕ್ತಿ] ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಚಕ್ರಗಳು ತಾಂತ್ರಿಕ ಪಠ್ಯಗಳಾದ ಷಟ್-ಚಕ್ರ-ನಿರೂಪಣ , ಮತ್ತು ಪದಕ-ಪಂಚಕ ಗಳಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ಬ್ರಹ್ಮನಿಂದ ಅರಿವಿನ ಹೊಮ್ಮುವಿಕೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಆಧ್ಯಾತ್ಮದಿಂದ ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯ ಹೊಮ್ಮುವಿಕೆಯು ಕ್ರಮೇಣವಾಗಿ ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಚಕ್ರಗಳ ಈ ಭಿನ್ನವಾದ ಮಟ್ಟಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅದರ ತಳವನ್ನು ಮೂಲಾಧಾರ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳು ಆದ್ದರಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿನ ಕಬ್ಬಲಾ ಸೂಫಿಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಲತೈಫ್-ಇ-ಸಿಟ್ಟಾ ಅಥವಾ ನವಪ್ಲೇಟೋವಾದಗಳ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೊಮ್ಮುವಿಕೆ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಸೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕುಂಡಲಿನಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಸುರುಳಿಯಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬೆನ್ನುಹುರಿಯ ತಳದಲ್ಲಿ ಮಲಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸುವುದು ತಾಂತ್ರಿಕ ಅಥವಾ ಕುಂಡಲಿನಿ ಸ್ವರೂಪಗಳ ಯೋಗದ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಈ ಶಕ್ತಿಯು ಬೆನ್ನಿನ ಮೂಲಕ ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುವ ಚಕ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಏರುವುದು ಮತ್ತು ತಲೆಯ ಮೇಲಿರುವ ಸಹಸ್ರಾರವನ್ನು ಸೇರಿ ಆ ಮೂಲಕ ಭಗವಂತನನ್ನು ಸೇರುವುದು ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ.
ಸಮಕಾಲೀನ ಭೌದ್ಧಧರ್ಮದ ಗುರು ತರ್ಥಂಗ್ ತುಲ್ಕು ಪ್ರಕಾರ, ಅಸ್ತಿತ್ವದ ತೃಪ್ತಿಯ ಭಾವಕ್ಕೆ ಹೃದಯ ಚಕ್ರ ತುಂಬಾ ಮುಖ್ಯವಾದದ್ದು.[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]
ಚಕ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ಶಕ್ತಿಶೀಲವಾದ ಏರುಪೇರುವಿನ ಒಂದು ಫಲಿತಾಂಶವೆಂದರೆ ನಿರಂತರ ಅತೃಪ್ತಿಯ ಭಾವನೆ ತುಂಬಿರುವುದು. ಹೃದಯ ಚಕ್ರವು ತಲ್ಲಣಗೊಂಡಾಗ, ಜನರು ಭಾವನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂವೇದನೆಗಳ ಜೊತೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು ಅದು ಅತೃಪ್ತಿಯ ಭಾವನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಅದು ತೃಪ್ತಿಗಾಗಿ ಹೊರಗಡೆ ನೋಡಲು ದಾರಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಜನರು ಅವರ ತಲೆಯಲ್ಲಿ, ಅಂದರೆ ಆಲೋಚನೆಗಳಲ್ಲಿ ಜೀವಿಸುವಾಗ, ಅವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಭಾವನೆಗಳು ಗೌಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಮರಳಿದ ಚಿತ್ರಗಳ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತವೆ. ಗತಕಾಲದ ಅನುಭವಗಳ ನೆನಪುಗಳು ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ ಮಾತುಗಳ ಮೇಲೆ ಅರಿವನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ್ದಾಗ, ತಲೆಯ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿಯ ಹರಿವು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹೃದಯ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿಯ ಹರಿವು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಹೃದಯದ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಪೋಷಿಸುವ ಬದಲು ಆತಂಕದ ಒಂದು ಗ್ರಹಿಸಲಾಗದ ಸ್ವರೂಪ ಉದ್ಭವವಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಅದರಿಂದಾಗಿ ಆತ್ಮವು ಅನುಭವಕ್ಕಾಗಿ ಹೊರ ನಡೆಯುವಂತಾಗುತ್ತದೆ.
ವಿಶುದ್ಧಿ ಚಕ್ರ ನೆಲೆಗೊಂಡಾಗ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯು ಸಮವಾಗಿ ತಲೆ ಮತ್ತು ಹೃದಯ ಚಕ್ರಗಳ ನಡುವೆ ಹಂಚಿಕೆಯಾದಾಗ, ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ತನ್ನ ಅರಿವನ್ನು ಹೊಂದಲು ಮತ್ತು ನಿಜವಾದ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸಲು ಸಮರ್ಥನಾಗುತ್ತಾನೆ.
ಚೊಗ್ಯಲ್ ನಮಕೈ ನೋರ್ಬು ರಿನ್ಫೋಚೆ ಯು ಚಕ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸಮಾಡುವ ಆರು ಲೋಕಗಳ ಸಾಧನದ ಸಂಗತಿಯನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತಾರೆ.[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]
ಕ್ಯೆ-ರಿಮ್ (ಟಿಬೆಟಿಯನ್) ಮತ್ತು ಡ್ಜೊಗ್-ರಿಮ್ (ಟಿಬೆಟಿಯನ್) ಹಂತಗಳು ’ಚಕ್ರ’ದ ಜೊತೆ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತವೆ (ಟಿಬೆಟಿಯನ್: ಖೊರ್ಲೊ ).
ಹಿಮಾಲಯದ ಬೋನ್ ಪೊ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಚಕ್ರಗಳು, ಶರೀರದ ಪ್ರಾಣದ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಆಳವಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಪ್ರಾಣದ ಚಲನೆಯನ್ನು ಅನುಭವದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆರು ಪ್ರಮುಖ ಚಕ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಆರು ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದರ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ.
ಅಧುನಿಕ ಗುರು, ಟೆನ್ಜಿನ್ ವಂಗ್ಯಾಲ್ ರಿನ್ಪೊಚ್ ಒಂದು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ: ಮುಖ್ಯ ಚಕ್ರಗಳು ಹಾರ್ಡ್ ಡಿಸ್ಕ್ಗಳ ಹಾಗೆ. ಪ್ರತೀ ಹಾರ್ಡ್ ಡಿಸ್ಕ್ ಹಲವು ಫೈಲ್ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಒಂದು ಚಕ್ರವು ಎಷ್ಟೇ ಮುಚ್ಚಿದೆಯೆಂದರೂ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಈ ಫೈಲ್ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಯಾವಾಗಲೂ ತೆರೆದಿರುತ್ತದೆ. ಫೈಲ್ನ ಮೂಲಕ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡಿರುವುದು ಅನುಭವವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ.
ಟ್ಸಾ ಲುಂಗ್ ನ ಟ್ರುಲ್ ಖೊರ್ ವಂಶಾವಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಡಕವಾಗಿರುವಂತಹ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಕಾಲುವೆಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತವೆ ಆದ್ದರಿಂದ ಲುಂಗ್ (ಲುಂಗ್ ಒಂದು ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ಪದವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಪ್ರಾಣ ಅಥವಾ ಕಿ ಎಂಬ ಪದದ ಅರ್ಥವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ) ಯಾವುದೇ ಪ್ರತಿರೋಧವಿಲ್ಲದೆ ಚಲಿಸಬಹುದು. ಯೋಗ ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಚಕ್ರದೊಂದಿಗೆ ಜೊತೆಗೂಡಿದ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಗುಣಗಳನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸುತ್ತದೆ. ಹಾರ್ಡ್ ಡಿಸ್ಕ್ ಹೋಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಪರದೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ, ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಫೈಲ್ಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಬೀಜಾಕ್ಷರವನ್ನು (ಸಂಸ್ಕೃತದ ಬೀಜ) ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಗುಣವನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸುವ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಮತ್ತು ಗುಣವನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯುವ ಕವಚದ ಹಾಗೆ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ.
ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಾಧನೆಯು ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಪರಮಾನಂದವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ. ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ನಕಾರತ್ಮಕ ನಿಯಮ ಹಾಕುವುದರಿಂದ ವಿಮುಕ್ತಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಹಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಂವೇದನೆ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ದಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಟೆನ್ಜಿನ್ ವಂಗ್ಯಾಲ್ ರಿನ್ಪೊಚ್ ಚಕ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಜೊತೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಆರು ಲೋಕಗಳ ಸಾಧನದ ಒಂದು ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಕ್ವಿಗೊಂಗ್ ಸಹ ಒಂದು ಶಕ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಹಾಗೆ ಮಾನವ ಶರೀರದ ಸಮಾನ ರೂಪದ ಮಾದರಿಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ, ಅದನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಅದು ಚೆ(ಕಿ, ಚಿ) ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಅಣುರೂಪದ ಕಕ್ಷೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಕಿ ಯ ವೃತ್ತ ಪಥದಲ್ಲಿ ಮೈಯ ಮುಂಭಾಗದ ಪಥದಲ್ಲಿ (ಅದು ಹಠಯೋಗದ ನಾಡಿಗಳಿಗೆ ಸಮನಾಗಿರುತ್ತದೆ) ಶಕ್ತಿಯು ಹರಿಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಡ್ಯಾನ್ ಟಿಯನ್ ಅನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತದೆ: ಅದು ಹೃದಯಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದಾಗ(ಒಂದು ಸುತ್ತು ತಿರುಗಿ ಶಿರದ ಕಡೆಗೆ ಏರುತ್ತದೆ) ನಂತರ ಧ್ಯಾನ ಅಥವಾ ದಾವ್ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಗ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಅಣುರೂಪದ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಕಿಯನ್ನು ಸಹ ಅಂಗಗಳಲ್ಲಿನ ಮುಖ್ಯ ಕಾಲುವೆಗಳ ಮೂಲಕ ಕಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ರೇಖೆಗಳು ಮತ್ತು ಚೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ತೋರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಚಕ್ರ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣದ ಸ್ಮರಣಾತ್ಮಕ, ಇದನ್ನು ಕೆಲವು ಬಾರಿ ಭಾರತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದಾಗಿಯೂ, ಚೀನಾದ ಮಾದರಿ 12 ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ರೇಖೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಬೆನ್ನು ಮೂಳೆಯ ಜೊತೆಗೆ ನೆಲೆಸಿರುವ ಕೇವಲ 6 ಚಕ್ರಗಳ ಹೊರತಾಗಿ ಕನಿಷ್ಟ 365 ಸೂಜಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಬಿಂದುಗಳನ್ನು ವಿಭಿನ್ನ ಅಂಗಗಳ ಮೇಲೆ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ಜಪಾನಿನಲ್ಲಿ, ಚೆ ಪದವನ್ನು ಕಿ ಎಂದು ಬರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಅದು ರೇಖಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದಾಗಿದೆ.
ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಅರ್ಧಗೋಳದಲ್ಲಿ, ಪ್ರಾಣಕ್ಕೆ ಸಮಾನ ರೂಪವಾದ ಒಂದು ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಸಾಧ್ಯವಿದ್ದು, 18ನೇ ಶತಮಾನದ ಫ್ರಾನ್ಜ್ ಅನ್ಟನ್ ಮೆಸ್ಮೆರ್ ಕಾಯಿಲೆ ಗುಣಪಡಿಸಲು ಪ್ರಾಣಿಯ ಕಾಂತತ್ವವನ್ನು ಬಳಸಿದನು. ಆದಾಗ್ಯಿಯೂ, ಚಕ್ರಗಳ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಕ್ರೈಸ್ತ ದೇವಾಲಯದ ಪುರೋಹಿತವರ್ಗದವ ಥಿಯೋಫಿಸಕಲ್ ಲೇಖಕ ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ವೆಬ್ಸ್ಟೆರ್ ಲಿಡ್ಬಿಟ್ ಅವರ ಪುಸ್ತಕ 'ದಿ ಚಕ್ರಾಸ್' ಮೂಲಕ 1927 ರಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು. ಚೀನಾದ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ಸಮಾನರೂಪತೆಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ, ಚಕ್ರಗಳ ಕಲ್ಪನೆಯು ಚೀನಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳಾದ ಸೂಜಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮತ್ತು ಕಿಯಲ್ಲಿನ ನಂಬಿಕೆಗೆ ತಡವಿಲ್ಲದೆ ಒಂದಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವಿರುದ್ಧವಾದ ಕಾಯಿಲೆ ಗುಣಪಡಿಸುವ ಈ ಎರಡು ಪದ್ಧತಿಗಳ ಸಂಗಮ ಮತ್ತು ಸಾಧಾರಣವಾದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವೃತ್ತಿ ಮಾಡುವವರ ಸೃಜನಶೀಲತೆಯು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಬದಲಾಗುವ ಮತ್ತು ವಿಸ್ತಾರವಾದ ವ್ಯೂಹದ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ದಾರಿಯಾಗಿದೆ.
ಬೆನ್ನುಹುರಿಯ ತಳದಿಂದ ತಲೆ ಮೇಲಿನ ವರೆಗೆ ಒಂದು ಆರೋಹಣ ಲಂಬಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಸಾಲಾಗಿ ಜೋಡಿಸಿದ ಹಾಗೆ ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹೊಸ ಯುಗದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿ ಚಕ್ರ ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಒಂದು ಖಚಿತವಾದ ಬಣ್ಣದೊಂದಿಗೆ ಜೊತೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಭಿನ್ನ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಚಕ್ರಗಳು ಅನೇಕ ಮಾನಸಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಜೊತೆಗೂಡಿರುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ, ಜಾಗೃತಿಯ ಒಂದು ರೂಪ, ಒಂದು ಪ್ರಾಚೀನ ಅಂಶ, ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿರುವ ಗುಣಗಳು. ಅವುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಭಿನ್ನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ದಳಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಕಮಲಗಳು/ಹೂವುಗಳ ಹಾಗೆ ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಚಕ್ರಗಳು ದೈಹಿಕ ಶರೀರಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಣ ತುಂಬುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಸ್ವಭಾವದ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಜೊತೆಗೂಡಿದೆ ಎಂದು ವಿಚಾರಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಜೀವ ಶಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಪ್ರಾಣದ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಶಕ್ತಿ, ಚೆ (ಚೈನೀಸ್; ಜಪಾನ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಕಿ ), koach-ha-guf (ಹೀಬ್ರ್ಯೂ), ಬಿಯೊಸ್ (ಗ್ರೀಕ್) & ಈಥರ್ (ಗ್ರೀಕ್, ಇಂಗ್ಲೀಷ್) ಎಂದು ಸಹ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅದು ನಾಡಿಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಹರಿಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ. ಚಕ್ರಗಳ ಕಾರ್ಯವೆಂದರೆ ತಿರುಗುತ್ತ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಶರೀರದ ಒಳಗೆ ಎಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಮಾನಸಿಕ, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಸಮತೋಲನದಲ್ಲಿರಿಸುವುದು.
ಹೊಸ ಯುಗದ ಚಳುವಳಿ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಚಕ್ರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಆಸಕ್ತಿಗೆ ನಾಂದಿಯಾಯಿತು. ಈ ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮೊದಲು ಥಿಯೊಸಾಫಿಕಲ್ ಲೇಖಕರಾದ ಸಿ. ಡಬ್ಲ್ಯೂ. ಲಿಡ್ಬಿಟರ್ರ ಬರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು, ಅವರು ಚಕ್ರದ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಬರೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ, ಚಕ್ರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಲೀಡ್ಬಿಟರ್ರ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಹಿಂದಿನ ದೇವತಾ ತತ್ವಜ್ಞಾನ ಯೋಗವಾದಿ ಲೇಖಕರಿಂದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ, ಜಾಕೊಬ್ ಬೊಹ್ಮ್ ಒಬ್ಬ ಶಿಷ್ಯನಾದ ಜೊಹಾನ್ ಜಾರ್ಜ್ ಗಿಚ್ಟೆಲ್ನಿಂದ ಪ್ರಭಾವಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವನ ಪುಸ್ತಕ ಥಿಯೊಸೊಫಿಯ ಪ್ರಾಕ್ಟಿಕಾ(1696) ಅದರಲ್ಲಿ ಗಿಚ್ಟೆಲ್ ಅಂತರಿಕ ಬಲ ಕೇಂದ್ರಗಳ ನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅದು ಚಕ್ರಗಳ ಒಂದು ಸ್ಮರಣಾತ್ಮಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ.
ಕೆಲವರ ಪ್ರಕಾರ ಏಳು ಪ್ರಮುಖ ಚಕ್ರಗಳು ಸಮಗ್ರ ಮಾನವ ಜಾಗೃತಾವಸ್ಥೆಯನ್ನು (ಅಮರವಾದ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಅಥವಾ ಆತ್ಮ) ವಿಭಾಗಿಸಿ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿನ ಜೀವನವನ್ನು (ದೇಹ/ಪ್ರಕೃತಿ/ಜವಿಕ ಚೈತನ್ಯ/ಆಳವಾದ ಭಾವನೆಗಳು/ಸಂವಹನ/ಜೀವನದ ಕುರಿತ ಮನೋಭಾವನೆ/ದೇವರೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ) ನಿರ್ವಹಿಸುವುದನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ಭಿನ್ನವಾಗಿರುವ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಯ ಮಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ಇಡಲಾಗಿದೆ, ಮೇಲೆ ಶುದ್ಧ ಅರಿವಿನೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ ಸಹಸ್ರಾರ ಅತ್ಯುಚ್ಚ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ, ಮತ್ತು ಭೌತಿಕ ವಿಷಯದ ಜೊತೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುವ ಮೂಲಾಧಾರ ಕೆಳಗಿನ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದು, ಅದು ಕಚ್ಚಾರೂಪದ ಅರಿವಾಗಿದೆ.
ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಅರ್ಧಗೋಳದಲ್ಲಿ 7 ಮುಖ್ಯ ಚಕ್ರಗಳ ಶಕ್ತ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಎರಡು ಭಾರತೀಯ ಪಠ್ಯಗಳಾದ ಸಾಟ್-ಚಕ್ರ-ನಿರೂಪಣ , ಮತ್ತು ಪದಕ-ಪಂಚಕ ಗಳ ಅನುವಾದದ ಮೂಲಕ ಬಹುವಾಗಿ ಪ್ರಭಾವಗೊಂಡಿದೆ, ಜಾನ್ ವುಡ್ರೊಫ್ಫ್, ಅಲಿಯಾಸ್ ಅರ್ಥರ್ ಅವಲೊನ್ರ, ದಿ ಸರ್ಪೆಂಟ್ ಪವರ್ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಪುಸ್ತಕ. ಈ ಪುಸ್ತಕ ಅತ್ಯಂತ ವಿವರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಜಟಿಲವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಥಿಯೊಫಿಸಕಲ್ ವಾದಿಗಳು ಚಕ್ರಗಳ ಕುರಿತಾದ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು, ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ವಿವಾದಾತ್ಮಕವಾದ (ಥಿಯೊಫಿಸಿಕಲ್ ಜನರಲ್ಲಿ) ಸಿ.ಡಬ್ಲ್ಯೂ. ಲಿಡ್ಬಿಟರ್ ಅವರ ಪುಸ್ತಕ ದಿ ಚಕ್ರಾಸ್ ದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. ಈ ಪುಸ್ತಕದ ಹೆಚ್ಚು ಭಾಗಗಳು ಈ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ಅವರ ಸ್ವಂತ ಧ್ಯಾನಗಳು ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳಾಗಿವೆ.
ರುಡಾಲ್ಫ್ ಸ್ಟೈನೆರ್ (ಮಾಜಿ ದೇವತಾ ತತ್ವಜ್ಞಾನ ಯೋಗವಾದಿ ಮತ್ತು ಅಂಥ್ರೊಸೊಫಿಯ ಸ್ಥಾಪಕ) ಚಕ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಚಕ್ರಗಳು ಅಸಾಧಾರಣ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚಕ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿಗಿಂತ ಅಧುನಿಕ ಜನರಿಗೆ ತುಂಬಾ ವಿಭಿನ್ನ, ಮತ್ತು ಬದಲಾಗಿ ಇದು ಭವಿಷ್ಯ ಕಾಲಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಪೂರ್ವದ ಶಿಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಸ್ಟೈನೆರ್ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಒಂದು ಕ್ರಮಾಗತಿಯನ್ನು ಮೇಲ್ಭಾಗದಿಂದ ಕೆಳಗಿನ ಬದಲಾಗಿ ಕೆಳಭಾಗದಿಂದ ಮೇಲಕ್ಕೆ ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು 'ಕ್ರಿಸ್ಟೊಸ್ ಮಾರ್ಗ’ ಎಂದು ಕೆರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಯಾವಾಗಲೂ ಮಾನವರಿಗೆ ಲಭ್ಯವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಲೆಯ ಕಿರೀಟದಲ್ಲಿ ಸಾವಿರ ದಳ ಹೊಂದಿರುವುದನ್ನು ಸಹ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಿದ ಹಾಗೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ ಹತ್ತು ದಳಗಳ ಮತ್ತು ಅರು ದಳಗಳ ನಡುವೆ ರಹಸ್ಯವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಎಂಟು ದಳದ ಚಕ್ರವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಪುಸ್ತಕ ಹೌ ಟು ನೊ ಹೈಯರ್ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ದಲ್ಲಿ ಸ್ಟೈನೆರ್ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಪ್ರಬುದ್ಧತೆಗೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ವಿವರಣೆಯನ್ನು ನಿಡುತ್ತಾರೆ. ಇವುಗಳು ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಜೀವನದ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳ ಹಾಗೆ ಮತ್ತು ಇದು ಗಮನರ್ಹವಾದ ಸಮಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಶೀಘ್ರವಾದ ವಿಧಾನಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದರೂ, ಅವುಗಳು ಒಬ್ಬರ ಆರೋಗ್ಯ, ಸ್ವಭಾವ, ಅಥವಾ ಬುದ್ಧಿಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ ಅಪಾಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಎಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾರೆ.[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]
ಹೊಸ ಯುಗದ ಬರಹಗಾರ, ಅನೊಡೆಯ ಜುಡಿಥ್ ಳ ಪುಸ್ತಕ ವೀಲ್ಸ್ ಅಫ್ ಲೈಫ್ ನಲ್ಲಿ, ಚಕ್ರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ವಿವರವಾಗಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅವುಗಳ ಗೊಚರಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಆ ಪುಸ್ತಕ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಬರಹಗಾರ ಮತ್ತು ಕಲಾವಿದ ಜಚೆರಿ ಸೆಲಿಗ್ರು ಏಳು ಚಕ್ರಗಳ ಇನ್ನೊಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕುಂಡಲಿನಿ ಅವೆಕನಿಂಗ್, ಎ ಜೆಂಟಲ್ ಗೈಡ್ ಟು ಚಕ್ರ ಆಯ್ಕ್ಟಿವೇಶನ್ ಅಂಡ್ ಸ್ಪಿರಿಚ್ಯುಯಲ್ ಗ್ರೊಥ್ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ "ರೆಲ್ಯಾಕ್ಸೇಷಿಯಾ" ಎಂಬ ಒಂದು ಹೊಸ ಸಂಗತಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅದು ಸೌರ ಕುಂಡಲಿನಿ ಕ್ರಿಯಾಮಾಲೆ ಆಗಿದ್ದು ಮಾನವ ಚಕ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಸೌರ ಬೆಳಕಿನ ಪಟಲಗಳ ಕೊಡೆಕ್ಸ್ ಆಗಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಅವರ ವರ್ಣ-ರೂಪಿತ ಚಕ್ರ ಚಿತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಕುಂಡಲಿನಿಯನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸಲು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಜೊತೆಗೆ, ಕೆಲವು ಚಕ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮಾದರಿಗಳು ಮುಕುಟ ಚಕ್ರದ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಕ್ತ್ಯಾತೀತ ಚಕ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಪಾದದ ಕೆಳಗೆ ಒಂದು ಭೂಮಿ ನಕ್ಷತ್ರ ಚಕ್ರವನ್ನು ವರ್ಣಿಸುತ್ತವೆ. ಇವು ಹಲವು ಸಣ್ಣ ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಚಕ್ರಗಳ ನಡುವೆ ಇರುವಂತಹವು. ನರಗಳ ಭಾಷಾಧ್ಯಯನದ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ NLP ತರ್ಕದ ಮಟ್ಟಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಸಹ ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಕ ಗುರಿಗಳು ಮುಕುಟದ ಮೇಲೆ, ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ ಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಇತ್ಯಾದಿ.
ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಈಜಿಪ್ಟ್ನ ಪವಿತ್ರ ರೇಖಾಗಣಿತ ಅಥವಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಚಿಹ್ನೆಗಳ ಸ್ವರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಚಕ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮಾದರಿಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಚಕ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಂಕ್ ಮಾದರಿ.
ಕೆಲವು ಅಂಶಗಳನ್ನು ಲೋಹದಿಂದ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ: ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ, ತಾಮ್ರ, ಹಿತ್ತಾಳೆ, ಕಬ್ಬಿಣ, ಸತುವು, ಮತ್ತು ಕಾಪ್ರೊನಿಕಲ್. ಗೋಳಾಕೃತಿಯ ಆಕಾರದಲ್ಲಿನ ಅಂಶಗಳು ಬಣ್ಣದ ಗಾಜು, ಕಲ್ಲು, ಸಿರಾಮಿಕ್, ಬೆಟ್ಟು ಚಿನ್ನ, ಪುಷ್ಯರಾಗ, ಹವಳಗಳು ಮತ್ತು ವಿಭಿನ್ನ ಸ್ಪಟಿಕಗಳಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ: ಪದ್ಮರಾಗ ಮಣಿ, ನೀಲ ಮಣಿ, ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದ ರತ್ನ.
ಪರಿಚಿತ ಅಂಶಗಳ ಹಾಗೆ ಇಡಾ, ಪಿಂಗಲಾ, ಸುಷುಮ್ನ ಮತ್ತು ಚಕ್ರಗಳು ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತವೆ (ಹಂತ 1). ಜೊತೆಗೆ ಅಂಶಗಳು ಆ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದೆ (ಹಂತ 2), ಬೆಟ್ಟು ಚಿನ್ನ, ಹವಳಗಳು, ಪುಷ್ಯರಾಗ, ಸ್ಪಟಿಕ ಶಿಲೆ, ಬಣ್ಣದ ಗಾಜು, ಮುತ್ತುಗಳು, ಸಿರಾಮಿಕ್ಗಳು, ಗೋಮೆದಕ, ಖನಿಜವಾಗಿ ದೊರೆಯುವ, ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲೀಯ ತಾಮ್ರದ ಕಾರ್ಬೊನೇಟು, ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದ ರತ್ನ, ಪದ್ಮರಾಗ, ಮತ್ತು ನೀಲ ಮಣಿ.
ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಹತ್ವ ಮತ್ತು ಚಕ್ರಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಮಟ್ಟ ಆತ್ಮದಲ್ಲಿ ಇಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದಾಗಿಯೂ, ಚಕ್ರಗಳು ಒಂದು ದೈಹಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಲೇಖಕ, ಫಿಲಿಪ್ ಗರ್ಡಿನೆರ್, ಹಾರ್ಮೋನು ಗ್ರಂಥಿಗಳಿಗೆ ತತ್ವ ಮೀಮಾಂಸೆಯ ಪ್ರತಿಗಳ ಹಾಗೆ ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಅನೊಡೆಯ ಜುಡಿಥ್ ಎರಡರ ಸ್ಥಾನಗಳ ನಡುವೆ ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಸಮಾನರೂಪವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಂದಕ್ಕೂ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ಟಿಫನ್ ಸ್ಟುರ್ಗೆಸ್ಸ್ ಸಹ ಕೆಳಗಿನ ಆರು ಚಕ್ರಗಳಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ನರತಂತುಗಳ ಜಾಲಗಳನ್ನು ಬೆನ್ನು ಹುರಿ ಹಾಗೇ ಗ್ರಂಥಿಗಳ ಜೊತೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸಿ.ಡಬ್ಲ್ಯೂ. ಲಿಡ್ಬಿಟರ್ ಆಜ್ಞಾ ಚಕ್ರವನ್ನು ಮೆದುಳಿನ ಮೂರನೆಯ ಕುಹರದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಗ್ರಂಥಿಯೊಂದಿಗೆ ಜೊತೆಗೂಡಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅದು ಹಾರ್ಮೋನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಇತ್ತೀಚಿನ ಅಂದರೆ 1940ರ ಅವಧಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಒಂದು ನೀಡಲಾದ ಬಣ್ಣ ಮತ್ತು ಒಂದು ಸರಿಹೊಂದುವ ಸ್ಪಟಿಕಕ್ಕೆ ಏಳು ಚಕ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಒಂದನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಹಣೆಯಲ್ಲಿನ ಚಕ್ರವು ನೇರಳೆ ಬಣ್ಣದೊಂದಿಗೆ ಜೊತೆಗೂಡುತ್ತದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ತಲೆನೋವನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸಲು ನೀವು ಒಂದು ನೇರಳೆ ಬಣ್ಣದ ಕಲ್ಲನ್ನು ಹಣೆಗೆ ಹಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವಿರಿ. ಈ ವಿಚಾರವು ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿ ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಆದರೆ ಕೆಲವು ವೈದ್ಯರನ್ನು ಹೊರತು ಪಡಿಸಿ, ಎಲ್ಲರಿಂದ ಸಂಘಟಿತವಾಗಿದೆ.
ಮೆರ್ಕಿಯೆರ್ ಬೆಳಕಿನ ವರ್ಣಪಟಲದ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ವರ್ಣ ಶಕ್ತಿಯ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತಾರೆ;
"ಮಾನವರಾಗಿ, ನಾವು ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ಬೆಳಕಿನ ವರ್ಣಪಟಲದ 49ನೇಯ ಕಂಪನದ ಅಷ್ಟಪದಿಯ ಒಳಗೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದೇವೆ. ಈ ಶ್ರೇಣಿಯ ಕೆಳಗೆ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣುವ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸುವ ಉಷ್ಣ, ನಂತರ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಗೊಚರಿಸದ ಇನ್ಫ್ರಾರೆಡ್, ದೂರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ರೇಡಿಯೋ ತರಂಗಗಳು; ಶಬ್ದ ಮತ್ತು ಮೆದುಳಿನ ತರಂಗಗಳು, ಕಾಣುವ ನೇರಳಾತೀತ, ನಂತರ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣಿಸದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಮತ್ತು ಸುವಾಸನೆಗಳ ತರಂಗಗಳು, ಎಕ್ಸ್ರೇಗಳು, ಗಾಮ ಕಿರಣಗಳು, ರೇಡಿಯಂ ಕಿರಣಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯೋಮ ಕಿರಣಗಳು.
ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ ರೂಪವನ್ನು ಕಣ್ಣಿನ ಮೂಲಕ ಉಂಟಾಗುವ ಬೆಳಕಿನ ಶಕ್ತಿಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವೆಂದು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯು ಬಣ್ಣ, ರಚನೆ, ಬೆಳಕಿನ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಭವನೀಯತೆಯನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಣ ಏಳು ಪ್ರಮುಖ ಚಕ್ರಗಳ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ನಿಗದಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಪ್ರಭಾವದ ಬಣ್ಣ (ವರ್ಣಪಟಲ ಬೆಳಕಿನ ಏಳು ಕಿರಣಗಳಿಂದ), ಅಂಶಗಳು (ಉದಾಹರಣೆ ಭೂಮಿ, ಗಾಳಿ, ನೀರು & ಆಕಾಶ), ಶರೀರ ಗ್ರಹಿಕೆ (ಉದಾಹರಣೆ ಸ್ಪರ್ಶ, ರುಚಿ, ಮತ್ತು ವಾಸನೆ), ಮತ್ತು ಹಾರ್ಮೋನು ಗ್ರಂಥಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಇವುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.
Tantric chakras |
---|
Sahasrara Bindu |
ಸಹಸ್ರಾರ ವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಶುದ್ಧ ಅರಿವಿನ ಚಕ್ರ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಪಾತ್ರವು ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಪಿಟ್ಯುಟರಿ ಗ್ರಂಥಿಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಹಾರ್ಮೋನುಗಳನ್ನು ಸ್ರವಿಸುವ ಮೂಲಕ ದೇಹದಲ್ಲಿನ ಉಳಿದ ನಿರ್ನಾಳ ಗ್ರಂಥಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುತ್ತದೆ ಅಲ್ಲದೇ ಹೈಪೋಥಾಲಮಸ್ ಮೂಲಕ ಕೇಂದ್ರ ನರವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಸಾಧಿಸುತ್ತದೆ. ಅರಿವಿನ ದೈಹಿಕ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ಥಾಲಮಸ್ವು ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ನೂರು ದಳಗಳ ಒಂದು ಕಮಲದ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ತಲೆಯ ಮುಕುಟದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುತ್ತದೆ. ಸಹಸ್ರಾರವನ್ನು ನೇರಳೆ ಬಣ್ಣದ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದು ಅಂತರಿಕ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ಶರೀರದ ಸಾವುಗಳಂತಹ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಸಹಸ್ರಾರದ ಅಂತರಿಕ ಅಂಶವು ಕರ್ಮದ ಬಿಡುಗಡೆ, ಧ್ಯಾನದೊಂದಿಗೆ ದೈಹಿಕ ಕ್ರಿಯೆ, ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಿ ಅರಿವು ಮತ್ತು ಏಕತೆಯೊಂದಿಗಿನ ಮಾನಸಿಕ ಕ್ರಿಯೆ, ಮತ್ತು ಅಸ್ತಿತ್ವತೆಯೊಂದಿಗೆ ಭಾವನತ್ಮಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಜೊತೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ. |
ಆಜ್ಞಾ (ಬಿಂದುವಿನ ಜೊತೆ, ಮೂರನೆಯ ಕಣ್ಣು ಚಕ್ರ ಎಂದು ಸಹ ಪರಿಚಿತ) ಮೆದುಳಿನ ಮೂರನೆಯ ಕುಹರದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಗ್ರಂಥಿಯ ಜೊತೆ ಸಂಪರ್ಕಹೊಂದಿದೆ, ಅದು ಅದರ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಒಂದು ಮಾದರಿಯನ್ನು ತಿಳಿಸಬಹುದು. ಮೆದುಳಿನ ಮೂರನೆಯ ಕುಹರದಲ್ಲಿರುವ ಪೀನಲ್ ಗ್ರಂಥಿಯು ಒಂದು ಲಘುವಾದ ಸೂಕ್ಷ್ಮಸಂವೇದನೆಯ ಗ್ರಂಥಿ. ನಿದ್ರೆ ಮತ್ತು ಎಚ್ಚರಗೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಈ ಗ್ರಂಥಿಯು ಮೆಲಟೊನಿನ್ ಹಾರ್ಮೋನನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಆಜ್ಞಾವನ್ನು ಎರಡು ದಳವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಒಂದು ಕಮಲವು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಿಳಿ, ನೀಲಿ ಅಥವಾ ಕಡು ನೀಲಿಯ ಬಣ್ಣಗಳ ಜೊತೆ ತಾಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಗರಿಷ್ಟ & ಕನಿಷ್ಟ ಅಸ್ತಿತ್ವಗಳ ಸಮತೋಲನ ಮತ್ತು ಅಂತರಿಕ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವನ್ನು ನಂಬುವುದನ್ನು ಆಜ್ಞಾದ ಮುಖ್ಯ ವಿಷಯಗಳು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಆಜ್ಞಾದ ಅಂತರಿಕ ಅಂಶವು ಅಂತರ್ದೃಷ್ಟಿಯ ಪ್ರವೇಶಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ, ಆಜ್ಞಾ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣಿಸುವ ಅರಿವಿನ ಜೊತೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ, ಆಜ್ಞಾ ಅಂತರ್ಬೋಧೆಯ ಮಟ್ಟದ ಮೇಲಿನ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಜೊತೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ. (ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಅರ್ಥರ್ ಅವಲೊನ್ರ ಕುಂಡಲಿನಿಯ ಮೇಲಿನ ಸರ್ಪೆಂಟ್ ಪವರ್ ಅಥವಾ ಅನುಭವಾತ್ಮಕ ಸಂಶೋದನೆ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಪುಸ್ತಕದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಮೆದುಳಿನ ಮೂರನೆಯ ಕುಹರದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಗ್ರಂಥಿ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ನಿರ್ನಾಳ ಗ್ರಂಥಿಗಳು ಮುಕುಟ ಮತ್ತು ಭ್ರೂ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ಅವುಗಳ ಸಂಬಂಧಗಳ ಮೇಲೆ ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಕೆಲವರು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.) |
ವಿಶುದ್ಧಯನ್ನು (ವಿಶುದ್ಧಿ) ಸಂಪರ್ಕ ಮತ್ತು ಭಾವದ ಮೂಲಕ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದು ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಬಹುದು. ಈ ಚಕ್ರವು ಥೈರಾಯಿಡ್ ಗ್ರಂಥಿಗೆ ಸಮಾನಂತರವಾಗಿದೆ, ಅದು ಸಹ ಗಂಟಲಿನಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಗ್ರಂಥಿ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಪಕ್ವತೆಗೆ ಕಾರಣವಾದ, ಥೈರಾಯಿಡ್ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಹದಿನಾರು ದಳಗಳ ಒಂದು ಕಮಲದ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲಾಗಿದೆ. ವಿಶುದ್ಧವನ್ನು ಲಘು ಅಥವಾ ತಿಳಿ ನೀಲಿ, ಅಥವಾ ಹಸಿರು ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ ಮೂಲಕ ನಿರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮೇಲೆ ವಿವರಿಸಲಾದ ಆತ್ಮಾಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಂವಹನ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಇದು ಆಳುತ್ತದೆ. ದೈಹಿಕವಾಗಿ, ವಿಶುದ್ಧ ಸಂವಹನವನ್ನು ಆಳುತ್ತದೆ, ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಇದು ಸ್ವತಂತ್ರವನ್ನು ಆಳುತ್ತದೆ, ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಇದು ಸರಾಗ ಯೋಚನೆಯನ್ನು ಆಳುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾಗಿ, ಅದು ರಕ್ಷಣೆಯ ವಿವೇಕವನ್ನು ಆಳುತ್ತದೆ. |
ಎದೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ,ಅನಾಹತ, ಅಥವಾ ಅನಹಠ-ಪುರಿ, ಅಥವಾ ಪದ್ಮ-ಸುಂದರ ವು ತೈಮಸ್ಗೆ ಸಂಬಂಧ ಪಟ್ಟಿದೆ. ತೈಮಸ್ ನಿರೋಧಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಯ ಒಂದು ಅಂಶವಾಗಿದೆ ಹಾಗೇ ಹಾರ್ಮೋನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. T ಕೋಶಗಳ ಪಕ್ವತೆಯ ಸ್ಥಳವಾದ ಇದು ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ದೂರಮಾಡಲು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಒತ್ತಡದಿಂದ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮವಾಗಬಹುದು. ಅನಾಹತವನ್ನು ಹನ್ನೆರಡು ದಳಗಳ ಒಂದು ಕಮಲದ ಹೂವಿನಿಂದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲಾಗಿದೆ. (ಹೃದಯಮನಸ್ಸು ಸಹ ನೋಡಿ). ಅನಾಹತವು ಹಸಿರು ಅಥವಾ ಗುಲಾಬಿ ಬಣ್ಣಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಅನಾಹತ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಮುಖ್ಯ ವಿಷಯಗಳೆಂದರೆ ಜಟಿಲ ಭಾವಗಳು, ಕನಿಕರ, ಮೃದುತ್ವ, ಬೇಷರತ್ತಾದ ಪ್ರೀತಿ, ಸಂತುಲನ, ತಳ್ಳಿಹಾಕುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಯೋಗ ಕ್ಷೇಮಗಳ ತೊಡಗಿಸುವಿಕೆ. ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಅನಾಹತ ರಕ್ತ ಪರಿಚಲನೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ, ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಅದು ಸ್ವಂತಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಇತರರಿಗಾಗಿ ಬೇಷರತ್ತಾದ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಅಳುತ್ತದೆ, ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅದು ಭಾವೋದ್ರೇಕವನ್ನು ಆಳುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾಗಿ ಅರ್ಪಣೆಯನ್ನು ಅನಾಹತ ಆಳುತ್ತದೆ. |
ಮಣಿಪೂರ ಅಥವಾ ಮಣಿಪೂರಕ ವು ಚಯಾಪಚಯ ಮತ್ತು ಪಚನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಮಣಿಪೂರವು ಇನ್ಸುಲಿನ್ ಮತ್ತು ಗ್ಲೂಕಾಗನ್ಗಳನ್ನು ಸ್ರವಿಸುವ ಮೇದೋಜೀರಕ ಜೀವಕೋಶಗಳ ತಂಡಗಳಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ, ಅವುಗಳು ಮೇದೋಜೀರಕ ಗ್ರಂಥಿಗಳಲ್ಲಿನ ಕೋಶಗಳ ಗುಂಪುಗಳು, ಹಾಗೆಯೇ ಬಾಹ್ಯ ಅಡ್ರಿನಲ್ ಗ್ರಂಥಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಡ್ರೆನಲ್ ಸಿಪ್ಪೆ. ಇವುಗಳು ಜೀರ್ಣಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣಿಸುವ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತವೆ, ಶರೀರಕ್ಕೆ ಆಹಾರ ವಿಷಯವನ್ನು ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ. ಹತ್ತು ದಳಗಳ ಒಂದು ಕಮಲದ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಣಿಪೂರಕ್ಕೆ ಹೊಂದುವ ಬಣ್ಣ ಹಳದಿ. ಮಣಿಪೂರವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಮುಖ್ಯ ವಿಷಯಗಳೆಂದರೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಬಲ, ಭಯ, ಉದ್ವೇಗ, ಅಭಿಪ್ರಾಯ-ರಚನೆ, ಅಂತರ್ಮುಖ ಮಾಡುವುದು, ಮತ್ತು ಸರಳ ಅಥವಾ ತಳದ ಭಾವದಿಂದ ಜಟಿಲಕ್ಕೆ ದಾಟುವ ಆಂಶಗಳು. ದೈಹಿಕವಾಗಿ, ಮಣಿಪೂರ ಜೀರ್ಣಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಆಳುತ್ತದೆ, ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅದು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಬಲವನ್ನು ಆಡಳಿತ ನಡೆಸುತ್ತದೆ, ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಮಣಿಪುರವು ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿರುವಿಕೆಯನ್ನು ಆಳುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾಗಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಎಲ್ಲಾ ವಿಷಯಗಳು. |
ಸ್ವಾಧಿಸ್ಠಾನ, ಸ್ವಾಧಿಷ್ಠಾನ ಅಥವಾ ಅದಿಸ್ಥಾನ ವು ತ್ರಿಕಾಸ್ಥಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದೆ (ಆದ್ದರಿಂದ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ) ಮತ್ತು ವೃಷಣ ಅಥವಾ ಆಂಡಾಶಯಗಳಿಗೆ ಹೊಂದುತ್ತದೆ, ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಆವೃತ್ತದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಅವುಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ಲೈಂಗಿಕತೆಯ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ವಾಧಿಸ್ಠಾನ ಸಹ, ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುವ ಅಂಗಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಅಡ್ರೀನಲ್ಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ತ್ರಿಕಾಸ್ಥಿಯ ಚಕ್ರವನ್ನು ಆರು ದಳಗಳ ಒಂದು ಕಮಲದಿಂದ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಿತ್ತಳೆ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿದೆ. ಸ್ವಾಧಿಸ್ಠಾನ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ವಿಷಯಗಳು ಸಂಬಂಧಗಳು, ಹಿಂಸೆ, ದುಶ್ಚಟಗಳು, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳು, ಮತ್ತು ಸಂತೋಷ. ದೈಹಿಕವಾಗಿ, ಸ್ವಾಧಿಸ್ಠಾನ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ, ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಇದು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆಯಯನ್ನು ಆಳುತ್ತದೆ, ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಇದು ಇದು ಸಂತೋಷವನ್ನು ಆಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾಗಿ ಇದು ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ಆಳುತ್ತದೆ. |
ಮೂಲಾಧಾರ ಅಥವಾ ಬೇರು ಚಕ್ರವು ಸ್ವಭಾವ, ರಕ್ಷಣೆ, ಉಳಿಯುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಮಾನವ ಸಂಭವನೀಯತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಈ ಕೇಂದ್ರವು ಜನನಾಂಗಗಳ ಮತ್ತು ಗುದದ ನಡುವಿನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಹಾರ್ಮೋನು ಅಂಗ ಇಲ್ಲವಾದರೂ, ವೃಷಣ ಮತ್ತು ಅಡ್ರೀನಲ್ ಕೆಲವು ನರತಂತುಗಳ ಮಯಲಿನ್ ಪದರುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಸ್ತಿತ್ವವು ಅಪಾಯದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಇದು ಹೋರಾಟ-ಅಥವಾ-ಪಾರಾಗುವಿಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸ್ನಾಯು ಇರುತ್ತದೆ, ಅದು ಪುರುಷರ ಲೈಂಗಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಹೊರಚೆಲ್ಲುವಿಕೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ ವೀರ್ಯ ಕೋಶ ಮತ್ತು ಬೀಜಾಣು ನಡುವೆ ಒಂದು ಸಮಾನಾಂತರ ರೇಖೆ ಇದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಆನುವಂಶಿಕ ಸಂಕೇತ ಮತ್ತು ಕುಂಡಲಿನಿ ಸುರುಳಿಯಾಗಿ ಇರುತ್ತವೆ. ಮೂಲಾಧಾರ ಚಕ್ರವನ್ನು ನಾಲ್ಕು ದಳ ಒಂದು ಕಮಲ ಮತ್ತು ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ವಿಷಯಗಳು ಲೈಂಗಿಕತೆ, ಕಾಮಾಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಗ್ರಸ್ತತೆ. ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮೂಲಾಧಾರವು ಲೈಂಗಿಕತೆಯನ್ನು ಆಳುತ್ತದೆ, ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಆಳುತ್ತದೆ, ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಭೋಗಲಾಲಸೆಯನ್ನು ಆಳುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾಗಿ ಇದು ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಭಾವವನ್ನು ಆಳುತ್ತದೆ. ವುಡ್ರೊಫ್ಫ್ 7 ಶೀರೊಚಕ್ರಗಳನ್ನು ಆತನ ಇತರೆ ಭಾರತೀಯ ಪಠ್ಯ ಮೂಲಗಳಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕನಿಷ್ಟದಿಂದ ಗರಿಷ್ಟದ ವರೆಗಿನ ಅವುಗಳು: ತಲು/ತಲನ/ಲಾಲನ, ಆಙ್ಞ, ಮನಸ್, ಸೋಮ, ಬ್ರಹ್ಮರಂಧ್ರ, ಶ್ರೀ, ( ಸಹಸ್ರಾರದ ಒಳಗೆ), ಸಹಸ್ರಾರ. |
This article uses material from the Wikipedia ಕನ್ನಡ article ಚಕ್ರ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಮಾಡದಿದ್ದ ಹೊರತು ಪಠ್ಯ "CC BY-SA 4.0" ರಡಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ಕನ್ನಡ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.