ಗಾಳಿಪಟ

ಪತಂಗ ಎಂದೂ ಇದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಪಟದ ಕೆಳಗಿನಿಂದ ತಳ್ಳುವ ಗಾಳಿಯಿಂದಾಗಿ ಹಾರಲ್ಪಡುವ ಈ ಕಾಗದ, ಇದಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟಿದ ದಾರವನ್ನು ಹಿಡಿದವರಿಂದ ಕ್ರಮಿಸಬೇಕಾದ ದೂರ ಮತ್ತು ಎತ್ತರವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಗಾಳಿಪಟವನ್ನು ಒಂದು ಆಟವಾಗಿಯೂ, ಸ್ಪರ್ಧೆಯಾಗಿಯೂ, ಕಲೆಯಾಗಿಯೂ, ಸಂಕೇತವಾಗಿಯೂ ಹಾರಿಸುವ ಪದ್ದತಿ ಇದೆ.

ಗಾಳಿಪಟವನ್ನು ಐದನೇ ಶತಮಾನದ ಸುಮಾರಿಗೆ ಚೀನಾ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಣ್ಣದ ಕಾಗದ, ತೆಳು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಹಾಳೆ ಅಥವಾ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಬಳಸಿ, ಬಿದಿರಿನ ಕಡ್ಡಿಗಳಿಂದ ಅದು ಹಾರಲು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿ ಬಂಧಿಸಿ ಗಾಳಿಪಟ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಉದ್ದನೆಯ ದಾರವನ್ನು ಇದಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟಿ ಗಾಳಿ ಜಾಸ್ತಿ ಇರುವ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಒಯ್ದು ಹಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಗಾಳಿಪಟದ ತಳಕ್ಕೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅಲಂಕಾರಿಕವಾಗಿ ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಬಾಲಂಗೋಚಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಗಾಳಿಪಟವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಚೌಕಾಕಾರದಲ್ಲಿದ್ದರೂ ವಿವಿಧ ಆಕಾರ ಮತ್ತು ಗಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಇದನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಹಬ್ಬದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಗಾಳಿಪಟವನ್ನು ಹಾರಿಸುವ ಪದ್ದತಿ ಇದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಅನೇಕ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [ಹಬ್ಬ] ಅಥವಾ [ಜಾತ್ರೆ]ಯ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಗಾಳಿಪಟ ಉತ್ಸವ ಜರುಗುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ-ಸಂಭ್ರಮವನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುವ ಗಾಳಿಪಟಗಳನ್ನು ಹಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಶೇಷವಾದ ಗಾಳಿಪಟಗಳಿಗೆ ಬಹುಮಾನ ಕೊಡುವ ಗಾಳಿಪಟ ಸ್ಫರ್ಧೆ ಸಹ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

---