ព្រះត្រ័យបិដក > សុត្តន្តបិដក
ផ្នែកជាបន្តបន្ទាប់នៃ ព្រះពុទ្ធសាសនា |
ប្រវត្តិ |
ព្រះធម៌ ឬ Concepts អរិយសច្ច៤ · បញ្ចក្ខន្ធ |
ការបដិបត្តិ ព្រះរតនត្រ័យ |
និព្វាន |
ប្រពៃណីព្រះពុទ្ធសាសនា |
សុត្តន្តបិដក ឬ ព្រះសូត្រ គឺជាឈ្មោះគម្ពីរក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាមួយផ្នែក ក្នុងចំណោមគម្ពីរព្រះត្រ័យបិដកទាំង ៣ ផ្នែក ។ គេចែកគម្ពីរក្នុងព្រះសូត្រជា ៥ ផ្នែក គឺ ទីឃនិកាយ, មជ្ឈិមនិកាយ, សំយុត្តនិកាយ, អង្គុត្តរនិកាយ និង ខុទ្ទកនិកាយ ។
ទីឃនិកាយ (Digha Nikaya) (សៀវភៅភាគ១៥ ដល់ភាគ១៩) គឺជានិកាយដែលមានសូត្រទាំងអស់ចំនួន ៣៤ សូត្រ មានព្រហ្មជាលសូត្រជាដើម និងត្រូវបានចាត់ចំណែកជា ៣ វគ្គ ។ និកាយនេះមានឈ្មោះថាទីឃនិកាយ ព្រោះជាទីប្រជុំ និងជាទីនៅរបស់សូត្រទាំងឡាយដែលមានខ្នាតវែង ។
មជ្ឈិមនិកាយ (Majjhima Nikaya) (សៀវភៅភាគ២០ ដល់ភាគ២៨) ជានិកាយដែលមានសូត្រ១៥២ សូត្រ មានមូលបរិយាយសូត្រជាដើម ។ ជានិកាយដែលមានខ្នាតកណ្តាល ចាត់ជា១៥វគ្គ។
សំយុត្តនិកាយ (Samyutta Nikaya) (សៀវភៅភាគ២៩ ដល់ភាគ៣៩) គឺជានិកាយដែលមានសូត្រ ៧.៧៦២ សូត្រ មានឱឃតរណសូត្រជាដើម ដែលត្រាស់ទុកដោយអំណាចនៃទេវតាសំយុត្តជាដើម។
អង្គុត្តរនិកាយ (Anguttara Nikaya) (សៀវភៅភាគ៤០ ដល់ភាគ៥១) គឺជានិកាយដែលមានសូត្រ ៩៥៥៧ សូត្រ មានចិត្តបរិយាទានសូត្រជាដើម ដែលត្រាស់ទុកដោយអំណាចនៃការបន្ថែមឡើង ចែកជាពួកៗ។
ខុទ្ទកនិកាយ (Khuddaka Nikaya) (សៀវភៅភាគ៥២ ដល់ភាគ៧៧) គឺជាចង្កោមព្រះសូត្រខ្លីៗ និង ជាសៀវភៅចុងក្រោយបំផុតក្នុងចំណោមគម្ពីរទាំង ៥ នៃគម្ពីរព្រះត្រៃបិដក ។ ព្រះត្រ័យបិដកភាសាខ្មែរ បានរៀងគម្ពីរទាំងឡាយនៅក្នុងនិកាយនេះចាប់តាំងពី សៀវភៅភាគ៥២ រហូតដល់ភាគ៧៧ ដែលបរិយាយអំពីប្រធានបទផ្សេង ដែលលើកឡើងដោយព្រះពុទ្ធ និង សាវ័កសំខាន់ៗរបស់ព្រះពុទ្ធ ។ សៀវភៅ "ប្រវត្តិពុទ្ធសាសនា នៅប្រទេសឥណ្ឌា " (A History of Indian Buddhism), សាស្ត្រាចារ្យ ហ៊ីរ៉ាកាវ៉ា អាគីរ៉ា (Hirakawa Akira, 1915-2002) បានលើកឡើងថា គម្ពីរខុទ្ធកនិកាយ បង្ហាញឲ្យឃើញនូវការគោរពដំណាក់កាលនៃការចងក្រងគម្ពីរព្រះត្រៃបិដក ក្នុងនោះបណ្តាឯកសារថ្មីៗមិនត្រូវបានគេយកទៅដាក់បញ្ចូលក្នុងគម្ពីរដើមទាំង ៤ នៃសុត្តន្តបិដកទេ គឺគេយកមកចងទុកក្នុងគម្ពីរខុទ្ទកនិកាយ ។ គម្ពីរដើមទាំង ៤ នៅក្នុងសុត្តន្តបិដក គឺ ទីឃនិកាយ (Digha Nikaya), មជ្ឈិមនិកាយ (Majjhima Nikaya), សំយុត្តនិកាយ (Samyutta Nikaya) និង អង្គុត្តរនិកាយ (Anguttara Nikaya) ។
ហេតុដែលនាំអោយព្រះអង្គសំដែងព្រះសូត្រ មាន៤ប្រការគឺ
This article uses material from the Wikipedia ភាសាខ្មែរ article សុត្តន្តបិដក, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ខ្លឹមសារអត្ថបទប្រើប្រាស់បានក្រោមអាជ្ញាបណ្ឌCC BY-SA 4.0 លើកលែងតែមានបញ្ជាក់ផ្សេងពីនោះ។ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ភាសាខ្មែរ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.