ផែនដី

**ផែនដី**
Earth
Designations
Alternate name(s)	ភពខៀវ, ថេរ៉ា, ភពផែនដី
លក្ខណៈទូទៅនៃគន្លងគោចរ
	Epoch J2000.0
Aphelion	152,097,701 km; 1.0167103335 AU
Perihelion	147,098,074 km; 0.9832898912 AU
Semi-major axis	149,597,887.5 km; 1.0000001124 AU
Eccentricity	0.016710219
Orbital period	365.256366 ថ្ងៃ; 1.0000175 yr
Average orbital speed	29.783 km/s; 107,218 km/h
Inclination	1°34'43.3"; ទៅ យន្ដហោះដែលមិនចេះរីងស្ងួត

ផែនដី គឺជាទីតាំង របស់វត្ថុមានជីវិតជាច្រើនអំបូរផងដែរ ដោយរាប់ទាំងមនុស្សផង។ វាជាអង្គតារាសាស្រ្តតែមួយគត់ ដែលគេរកឃើញមានជីវិតស្ថិតនៅ។ ផែនដីបានកើតឡើង ៤,៥៧ ពាន់លានឆ្នាំមុន ហើយជីវិតបានកកើតឡើង ក្នុងកំឡុងប៉ុន្មានពាន់លានឆ្នាំមកនេះ។ ស្រទាប់ជីវិតរបស់ផែនដី(Biosphere) បានកែប្រែបរិយាកាស និង លក្ខខណ្ឌអជីវិតផ្សេងទៀត របស់ភពនេះ អោយទៅមានការសាយកូន នៃសរីរាង្គរស់នៅត្រូវការខ្យល់ ក៏ដូចជាការបង្កើតនូវស្រទាប់អូសូន ដែលរួមគ្នាក្លាយជា ដែនម៉ាញ៉េទិចផែនដី សំរាប់ទប់នូវចំណាំងព្រះអាទិត្យគ្រោះថ្នាក់ ហើយអនុញ្ញាតអោយមានការកកើតជីវិតនៅលើដី។ លក្ខណៈមុខងារធម្មតារបស់ផែនដី ក៏ដូចជាប្រវត្តិភូមិសាស្រ្ត និង គន្លងរបស់វា បានផ្ដល់អោយជីវិតស្ថិតស្ថេរបាននៅក្នុងកំឡុងពេលនេះ។ ភពផែនដី ត្រូវបានគេប៉ាន់ប្រមាណថា នឹងទ្រទ្រង់ជីវិត យ៉ាងតិចណាស់ក៏សំរាប់រយះពេល ៥០០ លានឆ្នាំទៀតដែរ។គេចែក ស្រទាប់ខាងក្រៅរបស់ផែនដី ជា ចំណែករឹងជាច្រើន, រឺក៏ហៅថា ស្រទាប់តិចតូនិច(Tectonic Plate) ដែលធ្វើចលនាឆ្លងកាត់ផ្ទៃផែនដី អស់រយះកាលរាប់លានឆ្នាំមកហើយ។ ប្រហែល ៧១% របស់ផ្ទៃផែនដី ត្រូវគ្របដណ្ដប់ដោយ ទឹកសមុទ្រប្រៃ ហើយក្រៅពីនេះគឺជា ទ្វីប និង កោះ ដែលវាទាំងពីរមាន បឹង និង ធនធានទឹកផ្សេងទៀត ក្នុងការចូលរួមបង្កើតជា ស្រទាប់ទឹក(Hydrosphere)។ ទឹករាវ ដែលមានសារៈសំខាន់សំរាប់គ្រប់ជីវិតដែលគេដឹងទាំងអស់ គឺមិនត្រូវបានគេរកឃើញ ក្នុងចំនួនសមតា ណាមួយទេ នៅលើផ្ទៃភពដទៃទៀត។ ប៉ូលរបស់ផែនដី សឹងតែត្រូវបានគ្របដណ្ដប់ទាំងស្រុងដោយទឹកកករឹង (ផ្ទាំងទឹកកក អង់តាកទិច) រឺ ទឹកសមុទ្រកក (គំរបទឹកកក អាចទិច)។ ផ្ទៃខាងក្នុងផែនដី នៅតែមានសកម្មភាព ដែលមានសំបករឹងមធ្យម, ស្នូលខាងក្រៅរាវ ដែលបង្កើតជាដែនម៉ាញ៉េទិចផែនដី និង ស្នូលដែកខាងក្នុងរឹង។

ផែនដីគឺជាភពដំបូងបំផុតដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាមានទឹករាវនៅលើផ្ទៃរបស់វា ហើយក៏ជាទីកន្លែងតែមួយគត់នៅក្នុងចក្រវាឡដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាទីសំចតនៃជីវិត។ ផែនដីមានដែនម៉ាញេទិក, រួមនឹងបឋមស្រទាប់ខ្យល់នីត្រូ-អុកស៊ីហ្សែន, ការពារផ្ទៃផុតពីចំនះថាមពល(ការជះថាមពលដែលបង្ថឡើងក្រោមរូបភាពរលកឬបំណែកតូចៗ ក្នុងលំហ)ដែលមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតរស់នៅ។ ស្រទាប់ខ្យល់ ក៏បំរើជាខែលមួយបង្កនូវអាកាសភូត(meteors)តូចៗវិញ ដើម្បីដុតកំទេចមុននឹងចំនះថាមពលទាំងនោះសំរុកទៅលើផ្ទៃផែនដី។

ផែនដីបានកកើតកន្លងមកខ្ទង់ 4.57 [ពាន់កោដិ]ឆ្នាំ ហើយរណបភព(ចក្រវាឡរណប=satellite)របស់វាគឺព្រះច័ន្ទបានវិលជុំវិញផែនដីកន្លងមកប្រមាណ 4.53 ពាន់កោដិឆ្នាំ។ បច្ចុប្បន្ន ផែនដីវិលជុំវិញ ព្រះអាទិត្យមួយដងក្នុងរាល់366.26ដងវិលជុំវិញអាក្សខ្លួនឯង(ស្មើនឹង 365.26 ទិវាសុរិយៈ), ដំណាក់កាលមួយត្រូវបានស្គាល់ថាជាទំព័រពិតនៃឆ្នាំ។ ទំរេត 23.4° នៃអ័ក្សធ្វើអោយមានបំរែបំរួល រដូវនានាលើផ្ទៃនៃផែនដី។

ប្រវត្តិ

ផែនដីនិងភពផ្សេងទៀតបានកើតឡើងពី 4.6 - 4,8 ពាន់លានឆ្នាំមុន។ ពួកគេត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយឧស្ម័នដែលនៅសល់ពីកញ្ចក់ដែលបង្កើតព្រះអាទិត្យ។ ព្រះចន្ទប្រហែលជាត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ទាប់ពីការប៉ះទង្គិចគ្នារវាងភពផែនដីនិងភពតូចជាង (ជួនកាលគេហៅថាថាយ៉ា) អ្នកវិទ្យាសាស្ដ្រជឿថាផ្នែកខ្លះនៃភពទាំងពីរបានបែកបាក់ - ក្លាយទៅជាទំនាញផែនដី។

ផែនដី និងភពដទៃទៀតបានកកើតឡើងតាំងពីជាង 4.6 - 4.8 ពាន់លានឆ្នាំមុនមកម៉្លេះ ។ ចំហាយទឹកដំបៅផ្កាយដុះកន្ទុយនិងអាចម៍ផ្កាយប៉ះនឹងផែនដីបានធ្វើឱ្យមហាសមុទ្រ ក្នុងរយៈពេលមួយពាន់លានឆ្នាំ (ប្រហែល 3,8 ពាន់លានឆ្នាំមុន) ជីវិតដំបូងបានវិវត្តនៅក្នុងសម័យអាកធៀន។ បាក់តេរីខ្លះបង្កើតការសំយោគរស្មីសំយោគដែលអនុញ្ញាតឱ្យរុក្ខជាតិធ្វើម្ហូបអាហារពីពន្លឺព្រះអាទិត្យនិងទឹក។ នេះបានបញ្ចេញឧស្ម័នអុកស៊ីសែនជាច្រើនចូលទៅក្នុងបរិយាកាសឬខ្យល់ធ្វើឱ្យផ្ទៃផែនដីសមស្របសម្រាប់ជីវិត។ អុកស៊ីសែននេះក៏បានបង្កើតស្រទាប់អូហ្សូនដែលការពារផែនដីពីវិទ្យុសកម្មអ៊ុលត្រាវីយូអាក្រក់ពីព្រះអាទិត្យ។ ការការពារនេះបានធ្វើឱ្យអ្វីៗអាចផ្លាស់ទីពីមហាសមុទ្រជ្រៅទៅផ្ទៃខាងលើ។ តាំងពីយូរយារមកហើយដីស្ទើរតែទាំងអស់នៅកន្លែងតែមួយ។ នេះហៅថាមហាទ្វីប។ មហាទ្វីបដែលត្រូវបានគេស្គាល់ដំបូងបំផុតត្រូវបានគេហៅថា Rodina ។ អ្នកវិទ្យាសាស្ដ្រជឿថាមិនយូរប៉ុន្មានទេមានពេលមួយ (Cryogenian) នៅពេលដែលផែនដីស្ទើរតែគ្របដណ្ដប់ដោយផ្ទាំងទឹកកកក្រាស់នេះត្រូវបានគេហៅថាទ្រឹស្ដីផែនដីព្រិល

អ្វីដែលវាត្រូវបានធ្វើឡើង

ផែនដី គឺជាភពមួយនេះមានន័យថាវាត្រូវបានបង្កើតឡើងពីថ្មដ៏រឹងមាំមួយដូចជា ឧស្ម័នយក្ស វាគឺជាភពធំជាងគេបំផុតក្នុងចំណោមភពទាំងបួនដែលមានទំហំធំនិងអង្កត់ផ្ចិត។

ទម្រង់រូបរាង

រូបរាងរបស់ផែនដីគឺជា oblate sphroid នេះមានន័យថាវាមានរាងជាស្វ៊ែរតែវានៅជុំវិញកណ្តាល បរិវេណនៃផែនដីគឺប្រហែល 40.000 គីឡូម៉ែត្រទំហំមធ្យមនៃផែនដីគឺប្រហែល 12,700 គីឡូម៉ែត្រចំណុចខ្ពស់បំផុតនៅលើផែនដីគឺជាកំពូលភ្នំអេវឺរ៉េសដែលមានកម្ពស់ 8,848 ម៉ែត្រពីលើនីវ៉ូទឹកសមុទ្រចំណុចធម្មជាតិទាបបំផុតគឺក្រោមបាតសមុទ្រម៉ារៀនៀនដែលមានកម្ពស់ត្រឹមតែ 10.911 ម៉ែត្រក្រោមកម្រិតទឹកសមុទ្រ។ ដោយសារតែពំនូកដីនៅកណ្តាលឬអេក្វាទ័រចំណុចខ្ពស់បំផុតពីមជ្ឈមណ្ឌលរបស់ផែនដីគឺនៅលើកំពូលភ្នំគីមបូរ៉ាហ្សូនៅអេក្វាឌ័រ។

រចនាសម្ព័ន្ធផ្ទៃក្នុង

នៅខាងក្នុងផែនដីគឺស្រដៀងនឹងភពដីគោកដទៃទៀត វាមានស្រទាប់ថ្មខាងក្រៅដែលហៅថាសំបក អ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលរស់នៅលើផែនដីគឺនៅលើកំពូលនៃសំបកនេះ ខាងក្រោមនេះគឺជាស្រទាប់ថ្មក្រាស់ដែលត្រូវបានគេហៅថាអាវធំ នៅក្រោមនោះគឺស្រទាប់រាវស្តើងដែលហៅថាស្នូលខាងក្រៅហើយបន្ទាប់មកស្នូលដែកខាងក្នុងរឹង កម្រាស់នៃការផ្លាស់ប្តូរថ្មកែវ នៅលើដីមានកម្រិតជាមធ្យមពី 30-50 គីឡូម៉ែត្រ។ ក្រោមមហាសមុទ្រនៅកន្លែងខ្លះវាមានកម្ពស់ត្រឹមតែ 6 គីឡូម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ។ នៅខាងក្នុងនៃផែនដីមានកម្តៅខ្លាំងកំដៅនៃស្នូលខាងក្រៅអាចខ្ពស់ដល់ 7000 ° C (12630 ° F) ។

ផ្លាកទិចតូនិក

ផែនដី គឺជាភពដីគោកតែមួយគត់ដែលមានចលនាចាន។ ដោយសារតែផ្ទាំងកញ្ចក់ទ្វារសំបកផែនដីគឺអណ្ដែតលើថ្មរាវក្រាស់នៃសំបកខាងក្រោម។ សំបកត្រូវបានចែកចេញជាផ្នែកដែលហៅថាចាន។ ចានទាំងនេះធ្វើអន្តរកម្មនៅពេលពួកគេធ្វើចលនាបណ្តាលឱ្យមានការរញ្ជួយដីនិងការបង្កើតភ្នំភ្លើងនិងជួរភ្នំ។ កន្លែងដែលចានជួបប្រជុំត្រូវបានគេហៅថាព្រំដែន។ វាមានបីប្រភេទនៃបន្ទាត់ចាន: ស្ថាបនា, បំផ្លិចបំផ្លាញនិងបំលែង។

នៅចានចានដែលមានភាពខុសប្លែកគ្នាពីរបន្ទះផ្លាស់ទីពីគ្នាទៅវិញទៅមកហើយម៉ាញ៉េក្តៅ (ថ្មរាវ) ត្រូវបានរុញទៅមុខតាមរយៈស្នាមប្រេះ។ ប្រភេទនៃព្រំដែនទាំងនេះធ្វើឱ្យបែកបាក់ពីមហាសមុទ្រភ្នំភ្លើងឬភ្នំ។ ឧទាហរណ៍: ជួរភ្នំពាក់កណ្តាលសមុទ្រ; ជ្រលងភ្នំដ៏ធំ។

នៅឯព្រំដែនចានមួយដែលបង្រួបបង្រួម (ចំនុចបំផ្លិចបំផ្លាញ) បន្ទះពីររុញទៅមុខគ្នា។ កោះនេះបង្កើតជាកោះភ្នំភ្លើងភ្នំភ្លើងនិងជួរភ្នំខ្ពស់។ ឧទាហរណ៏: ភ្នំហិម៉ាឡៃ; អាន់ដេស; ធ្នូកោះជប៉ុន។

នៅឯព្រំប្រហោងប្លាស្ទិកមានបន្ទះពីររុញគ្នាទៅវិញទៅមក។ នៅពេលដែលពួកវារំកិលគ្នាទៅវិញទៅមក។ ប្រភេទនៃព្រំដែនចាននេះបណ្តាលឱ្យមានការរញ្ជួយដី។ ឧទាហរណ៍: San Andreas Fault ។

ផ្ទៃដីខាងក្រៅ

ផែនដីផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងខ្លាំងពីកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយ។ ផ្ទៃខាងលើជាង 70% ត្រូវបានគ្របដណ្តប់ដោយទឹក។ ផ្ទៃទឹកនៅក្រោមទឹកមានលក្ខណៈដូចៗគ្នាជាច្រើនដូចជាទឹកសមុទ្រខាងលើដែលមានភ្នំភ្លើងភ្នំនិងត្រែឬអន្លង់។ 30% មិនគ្របដណ្តប់ដោយទឹកគឺភាគច្រើនព្រៃឈើវាលខ្សាច់វាលទំនាបភ្នំនិងខ្ពង់រាប។ អរិយធម៌របស់មនុស្សបាននាំឱ្យមានកំណើននគរូបនីយកម្ម - កំណើនទីក្រុង។

រឿងជាច្រើនអាចផ្លាស់ប្តូរផ្ទៃផែនដី។ ការប៉ះទង្គិចចានគឺជាមូលហេតុចម្បងនៃការផ្លាស់ប្តូរប៉ុន្តែមានមួយចំនួនផ្សេងទៀតដូចជាសំណឹកពីខ្យល់និងភ្លៀងសំណឹកដោយមហាសមុទ្រឬផលប៉ះពាល់ពីផ្កាយព្រះគ្រោះ។ មានដុំថ្មសំខាន់ៗបីប្រភេទដែលបង្កើតបានជាផ្ទៃផែនដី:

ថ្មអុកស៊ីសែនត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅពេលដែលម៉ាម៉ាឬធូលីធ្យូងថ្មលាតសន្ធឹងលើផ្ទៃហើយត្រជាក់។ នៅពេលដែលវាត្រជាក់វាប្រែទៅជាថ្មឬរឹងមាំ។

សិលាសិលាត្រូវបានផលិតចេញពីដីល្បាប់ដូចជាខ្សាច់ឬថ្មតូចៗផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានកំទេចនិងរុំព័ទ្ធយ៉ាងជិតគ្នា។

ថ្មមេដែកដែលត្រូវបានធ្វើឡើងនៅពេលដែលទាំងពីរប្រភេទផ្សេងទៀតត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរដោយសីតុណ្ហភាពខ្ពស់ឬទាបនិងសម្ពាធ។

Hydrosphere

ទឹកទាំងអស់នៅលើផែនដីនៅលើដីឬនៅក្នុងបរិយាកាសគឺជាផ្នែកមួយនៃ hydrosphere ប្រហែល 97,5% នៃទឹកទាំងអស់គឺជាទឹកប្រៃ។ប្រហែលពាក់កណ្តាលកសាបបច្ចុប្បន្ននេះមទឹកកក។ [12]មហាសមុទ្រស្រូបយកឬស្រូបយកកាបូនឌីអុកស៊ីត ឧស្ម័នដែលបន្ថែមឥទ្ធិពលផ្ទះកញ្ចក់និងកំដៅផែនដី។ ទឹកនៅលើភពផែនដីមិនហួតដូចភពអង្គារទេ ព្រោះភពផែនដីមានម៉ាសធំនិងមានCO2

បរិយាកាស

បរិយាកាសរបស់ភពមួយគឺជាស្រទាប់នៃឧស្ម័នផ្សេងៗដែលនៅជុំវិញវា។ វាត្រូវបានរក្សាទុកនៅទីនោះតាមទំនាញផែនដី។ បរិយាកាសរបស់ផែនដីត្រូវបានបង្កើតឡើងពីអាសូត 78% 21% អុកស៊ីសែននិងបរិមាណតិចតួចនៃឧស្ម័នផ្សេងៗទៀត។ ល្បាយនេះត្រូវបានគេហៅថាខ្យល់។ លើសពីនេះទៀតមានស្រទាប់ឧស្ម័នអូហ្សូនដែលហៅថាស្រទាប់អូហ្សូន។ អូហ្សូនស្រូបយកវិទ្យុសកម្មអ៊ុលត្រាវីយូឡេចេញពីព្រះអាទិត្យ។ កាំរស្មីអ៊ុលត្រាវីយូឡេនមានគ្រោះថ្នាក់ដល់មនុស្សដូច្នេះហើយបើគ្មានជីវិតស្រទាប់អូហ្សូននឹងមិនអាចទៅរួចទេ។ បរិយាកាសក៏ការពារផែនដីពីគ្រោះថ្នាក់ដោយឧបទ្ទវហេតុនិងអាចម៍ផ្កាយតូចៗ។ នេះគឺដោយសារតែពួកគេដុតឡើងដោយសារតែការកកិតទាំងអស់ខណៈដែលពួកគេបានហើរតាមរយៈវា។ វាក៏អាចជួយរក្សាកំដៅផែនដីផងដែរ។ ឧស្ម័នមួយចំនួនរួមទាំងកាបូនឌីអុកស៊ីតនិងមេតានសកម្មភាពដូចជាភួយនៅជុំវិញផែនដីពួកគេអន្ទាក់កំដៅនៅក្រោមវារក្សាភពផែនដីក្តៅ។ នេះត្រូវបានគេហៅថាឥទ្ធិពលផ្ទះកញ្ចក់ធម្មជាតិ។ នៅពេលមនុស្សបង្កើតរោងចក្រនិងរោងចក្រថាមពលដើម្បីធ្វើចរន្តអគ្គិសនីការដុតត្រូវបានជាប់ទាក់ទង។ ការបំភាយឧស្ម័នអនុញ្ញាតឱ្យបញ្ចេញកាបោនឌីអុកស៊ីតច្រើន។ កាបូនឌីអុកស៊ីតនេះឡើងចូលទៅក្នុងបរិយាកាសហើយអន្ទាក់ជាច្រើនមានកំដៅច្រើន។ នេះហៅថាការឡើងកម្តៅផែនដី។

អាកាសធាតុ និងវដ្តនៃទឹក

ខ្យល់ក្តៅបានកើនឡើង។ នៅពេលវាឡើងវាកាន់តែត្រជាក់ម្តងទៀតហើយធ្លាក់។ នេះត្រូវបានគេហៅថាចរន្តវិលវល់។ នៅពេលដែលខ្យល់ក្តៅប៉ះនឹងខ្យល់អាកាសខ្យល់ខុសៗគ្នាកើតឡើង។ ចរន្តអគ្គីសនីគឺជាមូលហេតុនៃអាកាសធាតុស្ទើរតែទាំងអស់នៅលើផែនដី។ នៅពេលដែលវាក្តៅនៅលើផ្ទៃទឹកហួតហើយក្លាយជាចំហាយទឹកឬចំហាយទឹក។ ទឹកក្តៅនេះឡើងក្តៅ។ នៅពេលវាឡើងវាកាន់តែត្រជាក់។ នៅពេលដែលវាត្រជាក់វាត្រលប់ទៅទឹកម្តងទៀត។ នេះបណ្តាលឱ្យមានពពកនិងភ្លៀង។ វាត្រូវបានគេហៅថាវដ្តទឹក។

គន្លង និងបង្វិលជុំ

ផែនដីត្រូវការរយៈពេល 24 ម៉ោងដើម្បីបញ្ចប់មួយថ្ងៃនិងប្រហែល 365 ថ្ងៃដើម្បីបញ្ចប់មួយឆ្នាំ។ តាមពិតផែនដីត្រូវការ 365.24 ថ្ងៃដើម្បីវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យ។ ដើម្បីធ្វើឱ្យគ្រប់ចំនួនថ្ងៃប្រចាំឆ្នាំ ជារៀងរាល់ឆ្នាំត្រូវបន្ថែមមួយថ្ងៃបន្ថែមរៀងរាល់បួនឆ្នាំម្តងធ្វើឱ្យឆ្នាំទីបួនមាន 366 ថ្ងៃ។ នេះគឺជាឆ្នាំបង្គ្រប់មួយ។ ផែនដីជាមធ្យមគឺចម្ងាយ 150 លានគីឡូម៉ែត្រពីព្រះអាទិត្យហើយធ្វើដំណើរក្នុងល្បឿន 30 ម៉ាយក្នុងមួយវិនាទីឬក៏ 108,000 ម៉ាយក្នុងមួយម៉ោង។

ព្រះច័ន្ទវិលជុំវិញភពផែនដីក្នុងចម្ងាយជាមធ្យម 250,000 ម៉ាយល៍។ វាត្រូវបានចាក់សោរជាប់ទៅនឹងផែនដីដែលមានន័យថាវាតែងតែមានផ្នែកដូចគ្នាដែលប្រឈមនឹងផែនដី។ វាត្រូវចំណាយពេលប្រហែលមួយខែដើម្បីបញ្ចប់គន្លងមួយ។

ផែនដី គឺជាផ្នែកមួយនៃប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យនិងវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យរួមជាមួយវត្ថុតូចៗរាប់ពាន់និងភពប្រាំបី។ ព្រះអាទិត្យនិងប្រព័ន្ធថាមពលព្រះអាទិត្យដែលបច្ចុប្បន្នកំពុងធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់រន្ធ Orion នៃ Galaxy Milky Way ហើយនឹងត្រូវចំណាយពេលប្រហែល 10,000 ឆ្នាំក្រោយ។

កំណត់ចំណាំ

មើលផងដែរ

ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ
List of planets
Age of the Earth
Earth Day
Geology
Outer space

ឯកសារយោង

តំណភ្ជាប់ខាងក្រៅ

វិគីមេឌាទូទៅមានមេឌាដែលទាក់ទងទៅនឹង: Earth

"Solar Views". Calvin J. Hamilton. Retrieved 06-08-2009.
"NASA – Earth". Nasa. Archived from the original on 2005-03-10. Retrieved 06-08-2009.

This article uses material from the Wikipedia ភាសាខ្មែរ article ផែនដី, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ខ្លឹមសារអត្ថបទប្រើប្រាស់បានក្រោមអាជ្ញាបណ្ឌCC BY-SA 4.0 លើកលែងតែមានបញ្ជាក់ផ្សេងពីនោះ។ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ភាសាខ្មែរ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.