The Onion Router
The Onion Router(Tor) - онлайн анонимдікті қамтамасыз ететін бағдарлама.
Tor желісін пайдаланушы желілік ресурстармен проксилердің жиынтығы арқасында бірігеді. Олар тізбектеліп отырады. Жеке-жеке тізбектегі құрылғылар пайдаланушының IP-мекенжайлары мен ресурстарды сақтамайды.
| The Onion Router | |
 | |
 | |
| Тіл(дер)і | |
|---|---|
| Кірушілер саны | 2 млн. |
| Авторы | The Tor Project, Inc. |
| Ашылған уақыты | 2002 жылыы |
| Қазіргі статусы | белсенді |
Tor-дың тарихы
АҚШ Әскери-теңіздік Зерттеу лабораториясында DARPA-мен бірлесіп жасаған. Жұмыстарды Пол Сиверсон жүргізген. Кейбір деректер бойынша технология тиімді дамыту үшін, құпиялықтан шығарып, тәуелсіз дамытушылардың кодты өңдеуіне рұқсат берілген. 2002 жылы тұтынушы-серверлік нұсқасы жасақталды. Ашық пайдалануға беріліп, кез келген пайдаланушы оның багтарын тексеруіне болатын
Tor-дың қаржыландырылуы
2012 жылы Torproject.org сайтында жарияланған құжаттарға сәйкес технологияның негізгі демеушісі АҚШ-тың Қарулы күштер министрлігі. Бір жыл ішінде министрлік $876 мың жұмсаған. Сонымен қатар жобаны АҚШ-тың Мемлекеттік департаменті мен Ұлттық ғылми қор да қаржыландырады. 2012 жылы жобаның қаржы көлемі $1.2 млн құрады. 2014 жылы сайтта жоғарыда аталған ұйымдардан басқа, Google, Ford, «Азия азаттық» және Стэнфорд университеті қаржыландырады.
Tor-дың пайдалануы
Желін пайдаланушылар саны 2 млн адамнан асады. Олардың 13 пайызы АҚШ-тан, 8.7 пайыз – Германия, 6.25 – Франция, 5.7 – Бразилия, 5.5. – Ресей. Бұл желі тек байланыстарды емес, серверлерді де жасырып ала алады. Осының арқасында .onion жоғарғы деңгейлі домендік атауды пайдаланады. Сонымен қатар, жасырын сайттар заңсыз әрекеттер үшін де пайдаланылады. Сервисті өз ақпараттарын сақтағысы келетіндер, цензураны айналып өту, керекті деректерді жасырын бергісі келетін азаматтар пайдаланады. Журналистер өздеріне төнуі мүмкін қауіптерден сақтана алады, анонимді дереккөздерден ақпарат жинаудың тиімді құралы.
Сырқы сілтелемелер
Torproject.org
Тағы қараңыз
Opera
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article The Onion Router, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.